Ο ρόλος του βιβλιοθηκονόμου σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον ...
Ο ρόλος του βιβλιοθηκονόμου σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον ...
Ο ρόλος του βιβλιοθηκονόμου σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
βλιοθήκη 31 , η οποία λειτούργη<strong>σε</strong> στο πλαίσιο <strong>του</strong> ιδρύματος που ονομαζόταν Μου<strong>σε</strong>ίον,<br />
αποτελού<strong>σε</strong> σύμβολο της πνευματικής κυριαρχίας <strong>του</strong> ελληνισμού στον τότε<br />
γνωστό κόσμο 32 . Τη μεγάλη αυτή συγκέντρωση βιβλίων ευνόησαν και ενίσχυσαν<br />
τρεις, ουσιαστικά, λόγοι: Το μεγάλο άνοιγμα <strong>του</strong> ελληνισμού στην Ανατολή, η εισαγωγή<br />
της φιλολογικής τέχνης στα λογοτεχνικά κείμενα καθώς και η έντονη βιβλιοφιλική<br />
διάθεση που επέδειξαν, κυρίως, οι πρώτοι Πτολεμαίοι βασιλείς 33 .<br />
Η συνεισφορά της Βιβλιοθήκης <strong>σε</strong> αυτό που πολύ αργότερα, βέβαια, ονομάζουμε<br />
Βιβλιοθηκονομία είναι σημαντική. <strong>Ο</strong> Ζηνόδοτος δημιούργη<strong>σε</strong> <strong>ένα</strong> αλφαβητικό σύστημα<br />
ταξιθέτησης των βιβλίων και ο Καλλίμαχος ο Κυρηναίος συνέταξε <strong>του</strong>ς Πίνακες,<br />
με <strong>του</strong> οποίους έγινε, πιθανότητα, η πρώτη συστηματική προσπάθεια ταξινόμησης<br />
βιβλίων και ο ίδιος είναι, ίσως, ο πρώτος «καταλογογράφος» της ιστορίας. <strong>Ο</strong>ι πίνακες<br />
αυτοί ή κατάλογοι προσέφεραν σημαντικές πληροφορίες για τα έργα που περιείχε<br />
η βιβλιοθήκη, αλλά και «καθιέρωσαν» μια πρακτική, η οποία υπήρξε πολύτιμη<br />
για τη διάσωση πολλών αρχαίων συγγραμμάτων και η βάση για τη σύνταξη βιβλιογραφιών<br />
της αρχαιότητας. Περιείχαν αρκετές υποδιαιρέ<strong>σε</strong>ις (π.χ. επικοί και λυρικοί<br />
ποιητές, φιλόσοφοι, ιστορικοί, ρήτορες κλπ.), στις οποίες υπήρχε αλφαβητική κατάταξη<br />
των συγγραφέων, ενώ εκτός από την αναγραφή <strong>του</strong> τίτλου, προσέθεταν, κατά<br />
την επεξεργασία των βιβλίων, τις πρώτες λέξεις και το σύνολο των γραμμών <strong>του</strong> έργου,<br />
βιογραφικό σημείωμα <strong>του</strong> συγγραφέα, αναφορά στο συνολικό αριθμό των έργων<br />
<strong>του</strong>, αλλά και μια σύντομη ανάλυση <strong>του</strong> περιεχομένου και σχόλια.<br />
Δύο από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες της εποχής είναι, ακόμα, η βιβλιοθήκη<br />
των Ατταλιδών στην Πέργαμο και η αρχειακή βιβλιοθήκη της Αι - Κανούμ στη Βακτριανή<br />
34 .<br />
1.1.3 Ρωμαϊκή περίοδος<br />
Μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι πρώτες μεγάλες ρωμαϊκές βιβλιοθήκες 35<br />
προήλθαν ως λάφυρα πολέμου από την Ελλάδα και τη Μικρά Ασία. Αν και οι ρωμαϊ-<br />
31 <strong>Ο</strong> ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να αναζητή<strong>σε</strong>ι πληροφορίες για την Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας<br />
<strong>σε</strong> πληθώρα σχετικών εργασιών. Ενδεικτικά: Mostafa El-Abbadi, The Life and Fate of the Ancient<br />
Library of Alexandria (2 nd . ed.), Paris: UNESCO, 1992 [έκδοση στα ελληνικά: Μουσταφά ελ<br />
Αμπαντί, Η αρχαία βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας: Η Ζωή και η Μοίρα της, Αθήνα: Σμιλή, 1998].<br />
32 <strong>Ο</strong> πάπυρος της <strong>Ο</strong>ξυρύγχου (Pap. oxy. Nr. 1241) μας πληροφορεί για τα ονόματα εκείνων που μπορούμε<br />
να θεωρήσουμε ως διευθυντές της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας και, ουσιαστικά, ως «βιβλιοθηκάριους»,<br />
όπως, π.χ., ο Ζηνόδοτος ο Εφέσιος και ο Απολλώνιος ο Ρόδιος.<br />
33 Κωνσταντίνος Σπ. Στάικος, Βιβλιοθήκη…, ό.π., σ. 57.<br />
34 Πληροφορίες για τις βιβλιοθήκες στην Αρχαιότητα μπορεί να βρει ο ενδιαφερόμενος, μεταξύ άλλων,<br />
στο βιβλίο <strong>του</strong> Lionel Casson, Libraries in the Ancient World, New Haven, Conn.:Yale University<br />
Press, 2001.<br />
5
Change language