Ο ρόλος του βιβλιοθηκονόμου σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον ...
Ο ρόλος του βιβλιοθηκονόμου σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον ...
Ο ρόλος του βιβλιοθηκονόμου σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
είχαν διασωθεί <strong>σε</strong> αραβικές εκδό<strong>σε</strong>ις από ισλαμικές βιβλιοθήκες, μεταφράστηκαν στη<br />
λατινική γλώσσα και αποκτήθηκαν από τις δυτικές βιβλιοθήκες.<br />
Χαρακτηριστικό της αλλαγής στη διακίνηση <strong>του</strong> βιβλίου <strong>σε</strong> αυτή την περίοδο,<br />
είναι ότι η δυνατότητα <strong>του</strong> πολίτη να αγορά<strong>σε</strong>ι <strong>σε</strong> προσιτή τιμή οποιοδήποτε έργο της<br />
λατινικής ή και, συχνά, της ελληνικής γραμματείας, <strong>του</strong>ς προηγούμενους αιώνες, δεν<br />
υπήρχε πλέον. Βέβαια, πρέπει στο σημείο αυτό να αναφερθεί ότι οι διαπιστώ<strong>σε</strong>ις που<br />
προηγήθηκαν δεν επιχειρούν να αναιρέσουν το γεγονός ότι καθ’ όλη την περίοδο <strong>του</strong><br />
Μεσαίωνα υπήρξαν, συχνά μικρές, εστίες, όπου δεν έπαψε ποτέ να διαβάζεται η λατινική<br />
γραμματεία. Ωστόσο, για περίπου χίλια χρόνια η τυπική ευρωπαϊκή βιβλιοθήκη<br />
ήταν μια μικρή συλλογή από χειρόγραφα 42 .<br />
1.2.3.1 Μοναστηριακές βιβλιοθήκες<br />
Από τον 6 ο μ.Χ. αιώνα και έπειτα υπάρχει, ουσιαστικά, κοινή πορεία, όσον α-<br />
φορά τη εξέλιξη των βιβλιοθηκών. Τόσο στη Δύση, όσο και στην Ανατολή, το βιβλίο<br />
πέρα<strong>σε</strong>, κυρίως, στα χέρια <strong>του</strong> κλήρου και ιδιαίτερα σ<strong>του</strong>ς μοναχούς. Στα μοναστικά<br />
κέντρα δε σχηματίστηκαν μόνο οι σπουδαιότερες βιβλιοθήκες της περιόδου, αλλά<br />
οργανώθηκαν και τα σημαντικότερα κέντρα αναπαραγωγής <strong>του</strong> βιβλίου, όπως π.χ.<br />
στα Monte Cassino και Vivarium στην Ιταλία, Wearmouth και Jarrow στην Αγγλία,<br />
στο Μοναστήρι <strong>του</strong> Corbie στη Γαλλία κλπ.<br />
Πληροφορίες για την εργασία <strong>του</strong> βιβλιοθηκάριου <strong>σε</strong> μια μοναστηριακή βιβλιοθήκη<br />
έχουμε από <strong>του</strong>ς κανόνες που έγραψε ο Θεόδωρος Σ<strong>του</strong>δίτης, σ<strong>του</strong>ς οποίους<br />
ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα καθήκοντά <strong>του</strong>. Έτσι, για παράδειγμα, έπρεπε να φροντίζουν<br />
για την έγκαιρη επιστροφή των βιβλίων, τη σωστή φύλαξή <strong>του</strong>ς, ενώ και ο υ-<br />
πεύθυνος για τα βιβλία, ο βιβλιοφύλαξ, είχε ως καθήκον να επανατοποθετεί τα βιβλία<br />
στη θέση <strong>του</strong>ς.<br />
Η φύλαξη των βιβλίων ήταν <strong>ένα</strong> πολύ σημαντικό καθήκον και στις δυτικές μοναστηριακές<br />
βιβλιοθήκες και η συγκεκριμένη ευθύνη ανατίθετο στον armarius ή librarius,<br />
τα καθήκοντα <strong>του</strong> οποίου διέφεραν από βιβλιοθήκη <strong>σε</strong> βιβλιοθήκη (π.χ. <strong>σε</strong><br />
ορισμένες ήταν υπεύθυνος και της χορωδίας της μονής ενώ <strong>σε</strong> άλλες διεύθυνε και το<br />
εργαστήριο αντιγραφής). Στα καθήκοντά <strong>του</strong> συμπεριλαμβάνονταν, επίσης, ο έλεγχος<br />
<strong>του</strong> δανεισμού των βιβλίων και η διατήρηση μιας λίστας με τα ονόματα εκείνων που<br />
έπρεπε να επιστρέψουν το υλικό. Ακόμα, ο βιβλιοθηκάριος (librarius) προχωρού<strong>σε</strong> <strong>σε</strong><br />
42 Περισσότερα στοιχεία για τις βιβλιοθήκες της περιόδου δίνουν, ενδεικτικά, N. R. Ker, «Cathedral<br />
Libraries», Library History, vol. 1 (1966), σσ. 89-100 και <strong>του</strong> ιδίου Books, Collectors and Libraries:<br />
Studies in the Medieval Heritage, London: Hambledon Press, 1985.<br />
9
Change language