Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>GİRİŞİMCİLİK</strong><br />
İşletmeler bir ülke ekonomisinin yapısı bakımından sınıfl andırılırken büyük lükleri ve kapasiteleri<br />
temel alınmaktadır. İşletmelerin büyüklükleri ve kapasiteleri belirlenirken çeşitli ölçütler<br />
kulla nılmaktadır. Bu ölçütler niceliksel ve niteliksel olarak ikiye ayrılır:<br />
a. Niceliksel ölçütler: Bu ölçütler işletmeyle ilgili çeşitli büyüklükleri dikkate alır ve işletmeler<br />
arasında karşılaştırma yapılabilmesini sağlar. Önemli niceliksel ölçütler aşağıdaki gibi<br />
belirtilebilir:<br />
Sermaye miktarı<br />
Çalıştırılan iş gören sayısı<br />
Üretim kapasitesi<br />
Kullanılan makine ve tezgâhların sayısı ve gücü<br />
Belirli bir dönemde kullanılan ham madde ve malzeme miktarı<br />
Harcanan enerji miktarı<br />
Çalışanlara ödenen ücret ve aylıkların toplamı<br />
Belirli bir dönemde yapılan satış<br />
Kullanılan veya yararlanılan arazinin genişliği, bina yapısı, sosyal yapı, bahçe ve diğer<br />
fi ziki olanaklar<br />
b. Niteliksel ölçütler: İşletmenin yönetim, örgütleme ve karar alma gibi konu lardaki yapısını<br />
ve politikalarını dikkate alan ölçütlerdir. Önemli niteliksel ölçütler aşağıdaki gibi belirtilebilir:<br />
Yönetim işlevlerinde uzmanlaşmış yöneticileri istihdam etme düzeyi<br />
Kredi sağlayabilme olanakları<br />
İşletme yönetimiyle iş görenler, alıcılar, satıcılar, kredi verenler ve işletme sahipleri<br />
arasındaki kişisel ilişkilerin derecesi<br />
İşletmenin satın alma ve satış çalışmalarında sahip olduğu pazarlık gücü<br />
İşletmelerin kapasite ve büyüklüklerini belirlerken kullanılabilecek bu ölçütler kesin değildir.<br />
İşletme büyüklüğü ve kapasitesini belirlerken hangi ölçütün önem taşıdığı, etkinlik gösterdiği<br />
sektöre göre değişir. Örneğin çimento sanayi sinde fabrikaların döner fırın sayısı, mobilya<br />
sektöründe atölyedeki iş gören sayısı esas alınmaktadır. Ticaret ve hizmet işletmelerinde<br />
istihdam edilen iş gören sayısı ile yıllık satış tutarı, taşıma işletmelerinde de taşıt sayısı önemli<br />
olmaktadır.<br />
153