4. ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ ve İş ETİĞİ - ITO

"Tanrı, aranızdan önder olarak yarattıklarının mayasına altın katmıştır. Onlar
bunun için baş tacı olurlar. Yardımcı olarak yarattıklarının mayasına gümüş,
çiftçiler ve öbür işçilerin mayasına da demir ve tunç katmıştır. Aramızda bir
hamur birliği olduğuna göre sizden doğan çocuklar da herhalde size benzeyeceklerdir.
Ama arada bir, altından gümüş, gümüşten de altın doğduğu olabilir.
Bunun için Tanrı, her şeyden önce önderlere, doğan çocuklara iyi bekçilik
etmelerini, içlerine bu madenlerden hangilerinin katılmış olduğunu dikkatle
araştırmalarını buyurmuştur. Kendi çocukları tunçla ya da demirle katışık
doğmuşlarsa hiç acımayıp, onları hamurlarına uygun işlere koyacak; çiftçi ya
da işçi yapacak. Çiftçi ve işçi çocukları arasından mayaları altın ve gümüşle
katışık doğanlar olursa, onları gözetecek, kimini önderliğe kimini bekçiliğe
yükseltecek; çünkü mayasında demir ya da tunç katışık olanların önderlik
edeceği gün şehrin yok olacağını Tanrı buyurmuştur." 15
Eflatun'dan önemli öşçüde etkilenmiş olan ünlü Türk-İslam filozofu Farabi'ye
göreyse, erdemli (fazıl) şehrin yöneticisi şu 12 meziyeti 16
kendinde toplayabilendir:
1. Vücudunun tam ve her uzvunun kıvamında olması lâzımdır ki vazifesini
kolayca yapsın.
Çağdaş yönetim düşünürlerinden John Gardner, liderliğin temel ilkelerinin en
başında "fiziksel hayatiyet ve tahammül gücü"nü zikrediyor. Liderler yüksek
enerjili ve fizik bakımdan dayanıklı kişilerdir. 17
Joseph ve Jimmie Boyett, çok
sayıda işletme bilgininden hareketle geliştirdikleri ayrıntılı liderlik tablosunda,
fiziksel uygunluğa yer vermekte ve liderin iyi bir dinleyici, vizyoner, sebat
sahibi, uyanık, uzak görüşlü., vb. olmanın yanı sıra, vücutça da 'uygun' olması
gerektiğini belirtmektedirler 18
. Stephen Covey, liderlerin zihinsel, duygusal
ve ruhsal olduğu kadar, fiziksel bakımdan da kendilerine özen göstermeleri,
mesela düzenli aerobik alıştırmalar yapmaları gerektiğini söyler. Bedenlerine
boyuna yağ pompalayıp, her fırsatta durumlarından şikâyetçi olanlar; spor
yapmayan, yürümeyen, durmadan rakam ve dosyalarla meşgul olanlar, liderlik
potansiyellerini önemli ölçüde bastırmış olurlar.
15 Platon, (2008), Devlet, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, XIV. Baskı, s. 111
16 Farabi'nin fikirleri için bkz. : El Medinetü 7- Fazıla, Ankara: MEB, 1990, s. 87-90.
17 J. Gardner (1990), On Leadership, New York: Free Press, s. 48.
18 J. Boyett ve J. Boyett (1998), The Guru Guide, New York: John Wiley and Sons, s 9.
19 S. R. Covey (1991), Principle-Centered Leadership, New York: Summit, s. 39
41