Nesnel Örgün Klinik Sınavlar (NÖKS)
(Objective Structured Clinical Examination
ExaminationOSCE)
Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD.
Klinik eğitimde neyi ölçmek istiyoruz istiyoruz?
YETKİNLİK!
Yetkinlik nedir? (competency)
“ “ İletişim, İletişim, bilgi, bilgi, teknik teknik beceriler, beceriler, klinik klinik akıl akıl
yürütme, yürütme, duygular duygular ve ve değerlerin; değerlerin; alışkanlık
halinde, halinde, sağduyulu sağduyulu olarak olarak bireyler bireyler ve ve toplum toplum
yararına yararına kullanılması kullanılması ” ”
Epstein, Epstein, R.M. R.M. and and E.M. E.M. Hundert, Hundert, Defining Defining and and assessing assessing
professional professional competence. competence. JAMA, JAMA, 2002. 2002. 287: 287: p. p. 226 226235.
Yetkinlik düzeyleri
Acemi (Novice) ilkeler
Yeterli (Competent)
Uzman (Expert)
ilkeler + seçilmiş alanda kısmi
sorumluluk
tam sorumluluk + önsezi
(neyin nasıl olduğunu hemen
görür)
Usta (Master) stil geliştirir ve sürprizleri sever
Dreyfus Modeli
Öncelikle yetkinliği sağlamak için
Ölçülecek hedefler
Bilişsel Psikomotor
(Beceri)
TutumDavranış
(Duyuşsal)
Bilişsel hedefler
• Klinik nedenselleme
• Veri yorumlama
• Kaynağa ulaşma
• Okuduğunu anlama, bilgi derleme
• Bilimsel sorgulama, yorumlama
• Kanıta dayalı düşünme
• Yönlendirilmiş öykü alma
• Gördüğünü tanımlama
• Rapor yazma
• Problem çözme
• Enjeksiyon yapma
• Öykü alma
• Kateter takma
• Kötü haber verme
Beceri hedefleri
• İletişim becerisi
• Etik tutum
• Sorumluluk
Duyuşsal hedefler
• Kendini değerlendirme
• Başkalarını değerlendirme
• Düşüncelerini uygun dille aktarma
• Eğitim verme
• Danışmanlık yapma
• …
Yanıtı
seçilenler
Çoktan seçmeli
Eşleştirme
Doğruyanlış
v.b.
düşük
düşük
düşük
düşük
düşük
Test Performansın değerlendirilmesi
Doldurulanlar Kısıtlı performans Kapsamlı performans
Klasik yazılı
Boşluk
doldurma
Sözlü v.b.
Mankenle Mankenle sınav
Laboratuar Laboratuar becerisi
v.b.
Gerçeğe uygunluk
Karmaşıklıkbütünlük bütünlüközgünlük
Bütünleştirme potansiyeli
Gereken zaman
Puanlamada bireysel yargı düzeyi
Standardize hasta
MiniCEX, Portfolyo,v.b
yüksek
yüksek
yüksek
yüksek
yüksek
Grounlond NE. Assessment of Student Achievement 1998 s15 den
uyarlanmıştır.
NÖKS
Ne Ölçmek İstiyoruz?
Yapar
Gösterir
Nasl olduğunu unu bilir
Ne olduğunu unu bilir
Beceri
Tutum
Miller GE. The assessment of clinical skills/competence/performance. Academic Medicine (Supplement) 1990; 65: S63 S63S7.
Yazl
Sözlü
Bilgi
Nesnel Örgün Klinik Sınavlar
Objektif
(NÖKS)
• Değerlendirme rehberleri
• Kontrol listeleri
• Standart ölçüm
Yapılandırılmış
Klinik
• Her türlü olası performansın nasıl puanlandırılacağı
önceden belirlidir
• Bilgi
• Beceri
• Tutum!!!
Nesnel Örgün Klinik Sınavlar
• Tüm adaylar
(NÖKS)
– Aynı materyaller üzerinde,
– Değişkenliklerden kaçınılarak,
– Herkes her basamaktan geçecek şekilde test
edilir
• İstasyonlar
ÖZELLİKLERİ
• Gerçek hayata benzer ortam
• Standardize hasta
• Uygulama sırasında geribildirim mümkün
• Gözlenen
• Gözlenmeyen
• Bağlantılı
• Kritik
İSTASYONLAR
• Dinlenme istasyonları
• Öykü alma
• Muayene
• Laboratuar işlemler
Neler Yapılabilir ?
• Tanıya yönelik yorumlar
• Uygulama
• Hasta eğitimi itimi ve yönetimi
• Tedavi izlemi
AVANTAJLARI
• Herkese eşit it olanak
• Bilgibeceritutum tutum ölçer
• İletişim im ve uygulama becerileri
• Zaman yönetimini de değerlendirme
Dezavantajları
• Pahalı
• Özel mekan
• Hazırlaması zor
• İzole parçaları değerlendirir
• Sınavı yapanlar pasif
4
5
3
2
B 1
Bu
yaknmalarnz
ne zaman
başlad?
3 ay önce
İstasyon 1
Şimdiki epizod
öykü alma
Son zamanlarda
kendinizi nasl nasl
hissediyorsunuz?
Sürekli kötü bir
şey olacakmş olacakmş gibi
geliyor
İstasyon stasyon 2
Duygudurum,
genel görünüm
muayenesi
İstasyon 3
dinlenme
İlac önce
yarm yarm
içeceksiniz…
İstasyon 4
Panik bozukluğu
tan koyma
Cinsel yan etkiler
için size …
İstasyon stasyon 5
OKB tedavisi
bilgilendirme
Trafik kazasn ne
zaman geçirdiniz
?
İstasyon 6
TSSB tan
koyma
Bu durakta:
• Psikiyatrik değerlendirmeniz sonucunda OKB tanısı koyduğunuz
hastanın farmakolojik tedavisini düzenlemeniz, bu tedavi hakkında
hastayı bilgilendirmeniz ve hastanın sorularını yanıtlamanız
gözlemci tarafından skorlanarak değerlendirilecektir.
Bu durakta süreniz 10 dakikadır.
ADAY YÖNERGESİ
DURAK NO:
TEDAVİ DÜZENLEME / BİLGİLENDİRME / SORULARI YANITLAMA
Hasta ile iletişiminiz sırasında gözlemci ile tartışmaya girmeyiniz,
yapılması gerekenleri ona anlatmayınız, gözlemci ile konuşmadan,
doğrudan hastaya uygulama yapınız.
Gözlemcinin size tepki vermesini, yaptıklarınızın ve açıklamalarınızın
doğrulanmasını / yanlışlanmasını beklemeyiniz.
Tarık Özer 24 yaşında, üniversite öğrencisi, erkek
hasta. İki yıldır kir ve bulaşma obsesyonları ile
kaçınma ve yıkanma kompulsiyonları var. Başka bir
psikiyatrik bozukluğun eşlik etmiyor, daha önce 6 ay
süren fluoksetin 80 mg/gün tedavisine yetersiz yanıt
veren hastayla görüşmeyi tamamladınız. OKB tanısı
koydunuz. Görüşmenin son bölümünde farmakolojik
tedavisini düzenleyip
– Hastaya önerdiğiniz ilaç/ilaçlar hakkında 34 dakika
içinde gerekli bilgilendirmeleri yapınız.
– Hastaya tedavi hakkında sorusu olup olmadığını
sorunuz ve geri kalan zamanda hastanın tüm
sorularını yanıtlayınız.
STANDARDİZE GÖZLEMCİ YÖNERGESİ
DURAK NO:
TEDAVİ DÜZENLEME / BİLGİLENDİRME / SORULARI YANITLAMA
Bu durakta adayın:
• OKB tanısı koyduğu bir hastanın farmakolojik tedavisini düzenlemesi, tedavi
hakkında hastayı bilgilendirmesi ve hastanın sorularını yanıtlaması
sizin tarafınızdan skorlanarak değerlendirilecektir.
Bu durakta süre 10 dakikadır.
Sınava girmeden önce aday ve standardize hasta yönergelerini ve
değerlendirme rehberini dikkatle okuyunuz.
Adayın size soracağı soruları yanıtlamayınız.
Aday beceriyi uygulamak yerine, yapması gerekenleri size anlatmaya başlarsa,
ona beceriyi size anlatmamasını, doğrudan hastaya uygulama yapmasını
söyleyiniz.
• Tarık Ö. 24 yaşında, üniversite öğrencisi, erkek
hasta. İki yıldır kir ve bulaşma obsesyonları ile
kaçınma ve yıkanma kompulsiyonları var. Başka bir
psikiyatrik bozukluğun eşlik etmediği ve daha önce 6
ay süren fluoksetin 80 mg/gün tedavisine yetersiz
yanıt veren OKB tanılı hasta için
• Adaydan,
• Hastanın farmakolojik tedavisini düzenlemesi ve bu
konuda hastayı bilgilendirmesi,
• Hastanın ilaç yan etkileri ve alternatif tedaviler
hakkındaki sorularını yanıtlaması istenmektedir
Yeterli
Kısmen
yeterli
Yetersiz
Hastaya fluoksetin dışında bir SGİ ya da klomipramin seçti ve ilacın
adını hastaya söyledi
Doğru başlangıç dozunda tedaviye başladı (1 P)
1 0 0
İlk bir ay içinde haftalık doz artışları ile titrasyon yaparak etkili d doza
(olağan hedef doza) çıkılacağını hastaya anlattı (1P)
2 1 0
Düzelmenin başlangıcının 46 6 hafta süreceğini belirtti 1 0 0
Tam yanıtın belirlenmesi için 812 12 hafta beklenmesi gerekeceğini
belirtti
Olası SGİ yan etkileri açıkladı (her biri 0.25 puan)
a) GİS yan etkiler
b) Cinsel yan etkiler (libido, ereksiyon ve ejekülasyon sorunları)
1 0 0
c) Kilo değişiklikleri
d) Baş ağrısı
Klomipramin seçti ise baş ağrısı yerine antikolinerjik ve otonomik yan
etkileri açıklaması puanlandırılır.
1 .... 0
Hastaya hastalık veya tedavi hakkında sorusu olup olmadığını
sordu
Hastanın düzeldikten sonra ne kadar ilaç kullanılacağı sorusunu
1 0 0
“ en az 12 yıl” diye yanıtladı (Hastayı bilgilendirme sırasında bu bilgiyi
spontan olarak söylediyse puanlandırılır) .
Hastanın “ ereksiyon güçlüğü olduğunda neler yapılabileceği”
sorusuna” aşağıdaki yanıtlardan her hangi birini verdi:
1 0 0
a) Haftada bir günlük ilaç tatilleri (cinsel ilişki öncesi) VEYA
b) İlaç eklemesi yapılabilir (isim vermesi ermesi gerekmiyor. Ancak
1 0 0
bupropion, buspiron, amantadin, yohimbin, ginkgo biloba ekstresi,
siproheptadin, mirtazapin, psikostimülanlar, sildenafil, tadalafil,
verdanafilden her hangi biri doğru kabul edilir).
Hastanın “ davranışçı tedaviler nedir, , nasıl uygulanır ve etkileri
nasıldır” sorularını yanıtladı
a) Bilişseldavranışçı modeli açıkladı
b) “Alıştırma” ve “yanıt engelleme” tekniklerinden söz etti
2 ...... 0
c) Etkin birinci sıra tedaviler olduğunu açıkladı
d) Tek başına ya da ilaçla birlikte kte uygulanabileceğini belirtti
e) Haftada 12 seans toplam 1320 20 seans sürdüğünü belirtti
Hastanın “ Tamamen düzelecek miyim?” sorusuna gereksiz umut
vermekten kaçınan, gerçekçi bir yanıt verdi“tam “tam düzelmeniz mümkün
ancak hastaların önemli li kısmında kısmi düzelmeler, bazı belirtilerin
devam etmesi ya da düzelmelerden sonra yinelemeler görülebiliyor”
TOPLAM PUAN
1 0.5 0
Sonraki istasyon…..