Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1050 °C den soğutulmuş 400-800 °C de tavlanmış<br />
Alaşım içeriği %<br />
Martensitik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı<br />
Martensitik paslanmaz çelikler bütün paslanmaz<br />
çeliklerin içinde en alaşımsız olanlardır. Genel olarak<br />
İs<strong>ve</strong>ç çelik kaliteleri baz alınarak hazırlanan analizler<br />
sayfa 54’teki tabloda gösterilmiştir. Bu araştırma<br />
henüz tamamlanmadığından diğer çelik üreticilerinden<br />
de bilgi alınmalı <strong>ve</strong> diğer çelik normları da incelen-<br />
melidir.<br />
Martensitik paslanmaz çelikler genelde kaynak için<br />
diğerlerine nazaran daha az uygundur. 800ºC’den<br />
daha yüksek bir sıcaklıktan soğutulduğunda hava<br />
soğutma ile setleştirilebilir. Aynı şartlar <strong>kaynağı</strong>n<br />
HAZ alanı için de geçerlidir bu nedenle martensit<br />
oluşturulmuştur.Bununla alakalı miktar değişiklikleri<br />
de çok yüksek gerginliğe neden olur. Termal gerginlikle<br />
birleşme ile ilgili olarak martensitik alanlarda çok çabuk<br />
çatlak oluştuğu anlamına gelir. Karbon içeriği miktarı<br />
arttıkça bu problem daha da önemli hale gelir. Karbon<br />
ihtivası 0.10 – 0.15%’den fazla olan çeliklerle<br />
kaynaktan kaçınılmalıdır.<br />
Dahası karbon ihtivası çok yüksek olduğunda ostenit<br />
oluşumu tamamlanmaz <strong>ve</strong> yavaş transformasyondan<br />
dolayı ostenit çökeltisi oluşur.<br />
Kaynak için minimum 200oC ön ısıtma sıcaklığı kullanılır.<br />
Bu durum genelde termal gerginliği azaltmak için kullanılır.<br />
53<br />
Eğer kaynaktan sonra yumuşaklıkta bir gelişme ya<br />
da sertliğin azalması isteniyorsa çelik mutlaka ısı<br />
<strong>uygulama</strong>larına maruz bırakılmalıdır.<br />
Ferritik Paslanmaz Çeliklerle Kaynak<br />
Ferritik çelikler kaynaklandığında sertleşmezler <strong>ve</strong><br />
bu nedenle kaynaklanmaları daha kolaydır. Kaynak<br />
sırasında HAZ alanlarında meydana gelen 900-1000ºC<br />
’ye kadar ısınmak bu alanların kırılganlaşmasına <strong>ve</strong><br />
tanecik oluşumuna neden olur.<br />
Bu tanecik oluşumu tanecik sınırlarında kırılganlık<br />
çökeltilerine neden olabilir <strong>ve</strong> bu durum tanelerarası<br />
paslanmaya bile neden olabilir.<br />
Yukarıdaki risk ısı <strong>uygulama</strong>ları ile azaltılabilir <strong>ve</strong> aynı<br />
zamanda tanecik sınırlarındaki çökelmeden gelen kırıl-<br />
ganlık da ortadan kalkabilir. Tanecik oluşumundan<br />
kaynaklanan kırılganlık ısı <strong>uygulama</strong>ları ile yok edilemez.<br />
Pratikte çok zor bir <strong>uygulama</strong> olan ısı <strong>uygulama</strong>sı ile<br />
devam eden bir soğuk çalışma sadece onu ortadan<br />
kaldırabilir.<br />
Ferrit-Ostenitik Paslanmaz Çelikler<br />
Bu çelik tipi yukarıda bahsedilen iki tipe göre daha<br />
kolay kaynaklanabilir. HAZ’lerde çökelme ya da tane-<br />
cik oluşumu meydana gelmez<br />
Ostenitik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı<br />
Bu çelik tipi eğer normal prosedürler uygulanırsa <strong>ve</strong><br />
kaynakçı da biraz yetenekli ise herhangi bir kaynak<br />
problemine yol açmaz.<br />
Eğer çelik bütün sıcaklık aralıklarında ostenitik ise <strong>ve</strong><br />
soğutma esnasında sertleşmemişse şekilde de görülebi-<br />
leceği gibi kaynaktan sonraki soğutma tanecik sınırla-<br />
rındaki karbür oluşumu, tanelerarası paslanma azalacaktır.<br />
(ma104-02).
Change language