You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Swêdî derheqa Kurdan de bi tehrekî vekirî awa fireh bawerîyên<br />
xwe pêşkêş kirîye.<br />
Di nav van bîst salan de çawa çawa em berê jî li ser sekinîbûn,<br />
derheqa çend pirtûkên ku li ser Kurdan hatine weşandin, gelek pirtûknasî<br />
(recension) ji alîyê rojnamevan û nivîskaran de hatine nivîsîn,<br />
di dawîyê de ev nivîs bûne bingehên rexneyên fireh li ser<br />
Kurdan, forum û platformên kêrhatî pêk anîne. Di vî warî de Per<br />
Wastberg, Sigrid Kahle û Per Gahrton sê kesên ku pirtûknasîyên<br />
here zêde nivîsîne, dikarin bên hesibandin. Di vî warî de pirtûkek<br />
ku zêde rexne lê bûne, nivîs li ser hatine nivîsîn, pirtûka Mahmut<br />
Baksî û Elin Clason e ya ku di sala 1980'an de bi navê "Kurdistanli<br />
ser zordestî û tekoşîna rizgarîyê" der çûye. Rexneya pêşîn li ser<br />
pirtûkê ji alîyê Per Gahrton hatîye nivîsîn, ew çend kêmasîyên pirtûkê<br />
nîşan dide. Nivîskarên pirtûkê di beşekê pirtûkê de li dijî nivîskarê<br />
Tirk Yaşar Kemal derdikevin, derheqa Kurdbûna wî,<br />
§a§îyên wî derheqa Kurdan de rexne dikin, ew Yaşar Kemal îtham<br />
dikin wekî wî folklora Kurdî wek ya Tirkî nîşan daye, bêbextî li<br />
Kurdan kirîye. Derheqa Yaşar Kemal de, Per Gahrton di nivîsa<br />
xwe de wek Baksî û Clasonê nîn be jî, peyvên "bêbext" (svikare)<br />
û"xwefiro§" (quisling) bi kar tîne(125). Berpirsîyarê weşanxana ku<br />
pirtûkên Yaşar Kemal wergerandine zimanê Swêdî - Kristen Gidlung<br />
di nivîseke xwe de van îfadeyên Gahrton §aş û xelet dibîne.<br />
Ew dîyar dike ku Yaşar Kemal ne bi nivîskî, ne bi devkî Kurdî dizane.<br />
Yaşar Kemal tu wext xwe nefirotîye dewleta Tirkîyê, Yaşar<br />
Kemal cara pêşîn zordestîyên li ser Kurdan eşkere kirîye(126). Pa-<br />
§ê nivîseke Siwe Raadik tê weşandin, ew jî wek Baksî û Clasonê di-<br />
fikire, weki Yaşar Kemal çanda Kurdî kirîye Çanda Tirkî ew vê<br />
yekê ji bo Yaşar Kemal şermekê dibîne(127). Pi§tî çendekî Baksî<br />
bersîva Kristen Gidlung dide, ew dîyar dike ku Yaşar Kemal Kurdî<br />
zane pipeyîve û destana Çîyayê Araratê ji devê gundîyên Kurd wergirtîye(128).<br />
Pi§î van rexneyan dor tê Yaşar Kemal, di rojnama Expressen<br />
de nivîseke wî wek bersîva Gahrton, Baksî û Raadik tê<br />
weşandin. Di vê nivîsa xwe de Yaşar Kemal van rexneyên li dijî<br />
xwe qebûl nake, di cîhekî de dinivîse tenê carekê wî li ser "perçê<br />
rohilata Tirkîyê" nivîsîye ew jî Destana Çîyayê Araratê ye(129). Sigrid<br />
Kahle jî nivîseke dirêj li ser pirûkê dinivîse, lê belê tevî raberzînên<br />
derheqa Yaşar Kemal nabe(130). Mahmut Baksî di dawîya<br />
meha heyştan vê carê bersîva Yaşar Kemal dide, dijî gotinên wî<br />
derdikeve(131). Çawa tê zanîn di van mehan de Yaşar Kemal li<br />
Swêdê dima, paşê vegerîya Tirkîyê.<br />
-126-
Change language