06.11.2013 Views

TÜRKMENISTANDA YLYM WE TEHNIKA

TÜRKMENISTANDA YLYM WE TEHNIKA

TÜRKMENISTANDA YLYM WE TEHNIKA

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

“Biz Halmyrat Sähetmyradowyň düzen goşgularyny aýdym edip aýdýardyk.<br />

Onuň “Gumdaky baýlar” atly goşgusyny ýaşuly nesliň häzirem bilmeýäni ýokdur.<br />

Onuň “Türkmen gyzy” goşgusy:<br />

Göter perdäňi ýüzüňden,<br />

Göwnüň geçmesin özüňden,<br />

Aýlansam gara gözüňden,<br />

Eэ, türkmeniň gözel gyzy!<br />

diýen setirler bilen başlanýardy. Onuň “Türkmen ogly” goşgusynyň hem iki setiri<br />

эadymda:<br />

Türkmen ogly, batyrlykda çykar adymyz,<br />

Ata-baba kärimizdir, dakyn gylyjyň, ýör urşa”.<br />

Biziň pikirimizçe, ýaºuly mugallym Meret Myradowyň bu ýatlamasyndaky<br />

“Türkmen gyzy” goşgusyndan mysal getirilen ýokarky bent bilen “Daň ýyldyzy”<br />

gazetinde çap edilen “Gyzlar” goşgusynyň birinji bendiniň sözme-söz deň gelmegi<br />

ol ikisiniň aslynda ºol bir eserdigini, awtorynyň hem Halmyrat Sähetmyradowdygyny<br />

aэtmaga doly esas berэдr. Gazetdäki goşgynyň her bendiniň soňky setiriniň “türkmen<br />

gyzy” diэen sцzler bilen tamamlanmagy, munuň üstesine, ºol ºahyryň “Türkmen<br />

ogly” atly şygrynyň hem bolmagy biziň söhbetini edýän goşgymyzyň hakyky adynyň<br />

gazetdäki эaly”Gyzlar” dдl-de, “Türkmen gyzydygyna” şek-şübhe goýmaýar. Ýeri<br />

gelende aýtsak, “Türkmen ogly” şygryndan mysal getirilen ýokarky iki setir<br />

1914–1918-nji ýyllaryň I Jahan urºunda duºmana garºy mert durmak üçin Watany<br />

goramaga çagyryºdyr.<br />

Indi bolsa 1898-nji ýylda Köşi obasynda dünýä inen we öz döwründe эokary<br />

partiэa hem-de dцwlet wezipelerini eэelän, 1938-nji эylda bolsa “milletçi”, “halk<br />

duºmany” hökmünde nähak günä ýöňkelip эok edilen Halmyrat Sähetmyradowyň<br />

bary-эogy 40 эyla зeken ömür ýolunyň ylym-bilim, žurnalistika, çeper döredijilik<br />

bilen baglanyşykly taraplaryna gysgaça seredip geçeliň. Çünki olar biziň<br />

makalamyzda gozgalan meseleleri aэdyňlaşdyrmakda goşmaça delil bolup biler.<br />

H.Sähetmyradow ilki Köşi obasyndaky ýerli mekdebi, soňra şol ýerdäki<br />

bagbançylyk mekdebini gutaryp, 1914–1917-nji ýyllarda Daşkent şäherindäki<br />

mugallymçylyk seminarisinde bilim aýlar. Türkmenistana dolanyp gelip, Köşüdäki<br />

özüniň gutaran bagbançylyk mekdebinde mugallym bolup işe başlaýar. Onuň<br />

terjimehalynda 1919–1920-nji ýyllarda RK(b)P-niň Aşgabat şäher musulman<br />

(türkmen) býurosynyň agzasy, Aşgabat (häzirki Ahal) welaýat bilim bölüminiň<br />

müdiri, welaýat gazetiniň redaktory wezipelerinde işländigi barada maglumatlar bar.<br />

Şu we käbir beýleki maglumatlar 1918-nji ýylda çykarylan “Daň ýyldyzy” gazeti<br />

bilen ýakyn aragatnaşyk saklan H.Sähetmyradowyň 1920-nji ýylda gazet täzeden<br />

dikeldilende, onuň redaktory bolup işländigi barada netijä gelmäge esas berýär.<br />

1922–1924-nji эyllarda Orta Aziýa döwlet uniwersitetiniň talyby bolan<br />

H.Sähetmyradow şol bir wagtyň özünde uniwersitetiň türkmen ýaşlarynyň okaýan<br />

10

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!