Bir toplum ve ülke için fitnenin tahribatı, haricî düşmanların - Yeni Ümit

süslü bir şekilde giyinmek doğru değildir. Bu durum Kuran’da
açıkça yasaklanan teberrücün bir türü sayılabilir.
Çünkü bu şekildeki bir giyim kadının kendini yabancılara
ızhar etmesidir. Zira giydiği elbise vücudunu örtmekten
çok teşhir etmektedir. Halbuki İslâmi tesettür onun
vücudunu ve kadınlığını gizlemek zorundadır. Özellikle
de kadının kadın olduğu iffeti ile ortaya konulmalıdır.. 3
Bu sebeple özellikle kadın giyimi üzerinde çalışan
İslâmi hassasiyeti olan firmaların bu hususlara riayet etmesi
gerekir.
II. Elbise Değişikliklerinin Sebepleri
Şimdi, elbise değişikliklerinin sebeplerini sıralayacağız.
Böylece her sebebin meşru dairedeki kritiğini de
yapmış olacağız.
A. Mevsim Değişmesi:
Tabii olarak kişiler ortamın sıcaklık ve soğukluk,
nem ve kuraklık durumuna göre; yaz, kış, ilkbahar ve
sonbahar farkına göre değişik giyecekler kullanmak zorunda
kalıyorlar. Bu çerçevede elbiselerin ince ve kalın
kumaştan üretilmesi, renk farklılığına sahip olması, keza
kısmen bol veya dar olması söz konusudur. Fakat bütün
bunların yanında bir Müslüman olarak şer’î ölçülerin
gözetilmesi de ilahi bir görevidir. Bu noktada mevsime
göre modayı belirleyenler kadar, onu pazarlayanlar ve
piyasadaki ürünü alanlar da mesuldür.
B. Moda Değişmesi:
Modanın değişmesi konusundaki bir diğer etken, değişmek
için değişmektir. Çünkü tek tür elbise insanlar
üzerinde bıkkınlık oluşturabilmektedir. Daha da ötesi
modası geçtikten sonra hala eski elbiselerini giyenler kınanabilmekte
veya eski elbisesini giyenler, başkaları bir
şey demese bile kendi kendilerine psikolojik kurgulara
girerek eski elbiselerini bırakmak istemektedirler. Tabi
olarak da onları ya atmaktadırlar veya bir başkasına vermektedirler.
Neticede pek çok elbise sırf modası geçtiği
için heder olmaktadır. Bütün bunlar olurken, dünya
üzerinde mevcut aç, açık, sefil, fakir ve perişan pek çok
insanın hali ya hiç hesaba katılmamakta veya toplum
üzerinde oluşturulan baskın atmosfer ile tesirsiz hale
getirilmektedir.
Bu noktada moda değişikliğinin elbise değiştirmede
meşru bir gerekçe olamayacağı sonucuna varmaktayız.
Belki meşru bir gerekçe ile yeni elbise almak durumunda
kalanlar, İslâmî ölçülere uygun olmak şartıyla yaygın
elbise modelinden alabilirler.
C. Elbisenin Yıpranıp Eskimesi:
Bir elbise kullanılamayacak hale gelirse elbette atılacaktır.
Mutlak olarak israfın haram olması sebebiyle,
aynen eskimiş kağıtlardan en rantabl şekliyle kısmen de
olsa istifade edildiği gibi onlardan da istifade edilmesi
bir görev ve gerçektir. Bu noktada ‘birinin eskisi diğerinin
yenisi olabilir’ fikri de gayet yerindedir. Öyleyse
eskiyen elbise üzerinde ne şekilde tasarruf edileceği, her
Müslüman için ayrı bir sorumluluk meselesidir.
D. Güzellik Anlayışının Değişmesi:
Daha çok moda etkisiyle görülen bir vakıa da güzellik
anlayışının değişmesidir. Güzellik anlayışının değişiminde
dinlerin ve kültürlerin çok büyük tesiri vardır.
Bu yüzden de bilinçli bir Müslüman, kendi üzerinde
oluşturulan havayı hesaba katmak zorunda olup etkilenen
olmaktan çok etki eden olmayı düşünerek, yerine
göre üzerindeki fasid atmosferi dağıtabilmelidir. İslâm’a
göre güzelliğin temel ölçülerinin temizlik ve zerafet olduğunu
da unutmamalıdır.
Temizlik ve zerafet çerçevesinde düşünüldüğünde,
pantolonun dar paça mı yoksa bol paça mı olduğunda
daha temiz olacağı açıktır. Aynı şekilde, pantolon paçalarının
yere değecek kadar uzun mu yoksa ayakkabıların
üstüne doğru biraz yukarıda kalması mı daha temiz
olduğu izahtan varestedir. Bu sebeple unutmamamız
gereken şey, güzellik anlayışı açısından her önümüze çıkanı
almanın bize vebal yükleyebileceğidir.
III. İsraf ve Moda İlişkisi
Günümüzde değişik açılardan moda çalışmaları
devam etmektedir. Fakat bu konu, israfla doğrudan il-
52