78.Sayı (2009/3) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
78.Sayı (2009/3) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
78.Sayı (2009/3) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
^<br />
Akdeniz Adaları <strong>ve</strong> Biyoçeşitliliği<br />
Kıta sahanlığı sorunu: Türkiye ile Yunanistan<br />
arasındaki kıta sahanlığı sorunu iki<br />
nedenden kaynaklanmaktadır. Birincisi;<br />
iki ülke arasındaki deniz hudutlarının çizilmemiş<br />
olması, ikinci ise; Yunanistan’ın<br />
Ege’de çok sayıdaki adalarına dayanarak<br />
Türk karasularına kadar adeta sahiplenme<br />
arzusu <strong>ve</strong> bu yoldaki gayretleridir.<br />
1958 Cenevre Sözleşmesi’nde, deniz altındaki<br />
<strong>ve</strong> karasularının ötesindeki tarihi<br />
kaynakların işletilmesiyle ilgili bir hak<br />
olduğu belirtilmektedir. 1982 BM Deniz<br />
Hukuku Sözleşmesi’nde bu tarif daha da<br />
açılmakta, kıta sahanlığının bitişiğindeki<br />
kıtaların ana toprak parçasının tabii uzantısı<br />
olması gerekliliğine işaret edilmektedir.<br />
Yunanistan bir ada devleti değildir, bir yarımada<br />
devletidir. Dolayısıyla yarımadayı<br />
<strong>ve</strong> yaklaşık 2000 adadan oluşan Ege varlığını<br />
bir arada mütalaa etmek <strong>ve</strong> kendisini<br />
ada devleti saymaktadır. Bundan hareketle<br />
Türk karasuları dışındaki hemen tüm<br />
Ege’nin kendi kıta sahanlığı olduğu iddiasındadır.<br />
Türkiye ise Ege <strong>ve</strong> Ege adalarını<br />
özel deniz <strong>ve</strong> statü terakkisiyle adaların<br />
kendi başına kıtasahanlığı olamayacağını,<br />
Ege’nin en az yarısına ait deniz dibininkıta<br />
sahanlığının-Anadolu’nun uzantısı<br />
olduğunu düşünmektedir.<br />
Sonuç:<br />
Dünya biyoçeşitliliğinin bulunduğu en<br />
önemli 34 hassas noktasından biri olan<br />
Akdeniz <strong>ve</strong> adalarının biyoçeşitliliğini<br />
korumak, ulusal <strong>ve</strong> uluslararası boyutta<br />
çok önemlidir. Bilgi <strong>ve</strong> deneyimlerin paylaşılmasının<br />
yanı sıra, özellikle istilacı yabancı<br />
türlere karşı uluslararası işbirliğine<br />
gidilmedir. Bunun yanı sıra İspanya-Fas<br />
<strong>ve</strong> Yunanistan ile Türkiye arasında bulunan<br />
kıta sahanlığı sorunları da diplomasi<br />
yoluyla çözülmesi teknik çalışmaların ivmesini<br />
artıracağı bir gerçektir.<br />
Kaynaklar:<br />
-www.initiati<strong>ve</strong>-pim.org<br />
-www.mediterraneanislands.org<br />
-TOPUR, Tuncer. 2002. Dünya <strong>ve</strong> Türkiye-AB-Kıbrıs üçgeni.<br />
Yeni Türkiye Yayınları. S.265-272<br />
- Çevre <strong>ve</strong> <strong>Orman</strong> Bakanlığı, Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejisi<br />
<strong>ve</strong> Eylem Planı. 2007. S. 89<br />
Karbon Ayakizi Nedir?<br />
İnsanın yürümek <strong>ve</strong> koşmak gibi fiziksel aktiviteleri nasıl<br />
ki yerde iz bırakıyorsa; insanın yaşam aktivileri de belli bir<br />
tüketim gerektiriyor <strong>ve</strong> bunun sonucu olarak da karbon salımı<br />
olarak doğada iz bırakıyor. Buna, kişinin karbon cinsinden<br />
doğaya bıraktığı iz de diyebiliriz.<br />
Karbon ayakizi, insan aktivitelerinin doğaya etkisini, üretilen<br />
sera gazı miktarının CO 2<br />
cinsinden ölçülmesine <strong>ve</strong>rilen addır.<br />
Ulus <strong>ve</strong> kuruluşların küresel ısınmaya etkilerini ölçmekle birlikte,<br />
karbon ayakizi, karbon salımını birey baza indirerek, ölçüm<br />
yapma şansı <strong>ve</strong>riyor.<br />
İnsan aktivitesi dolayısıyla ortaya çıkan CO 2<br />
miktarını ölçmekle<br />
beraber, ürün <strong>ve</strong> servis yaşam döngüleri boyunca biriken sera<br />
gazlarını da ölçmeye yarıyor.<br />
Karbon ayakizi, CO 2<br />
kg <strong>ve</strong>ya ton cinsinden, Yaşam Döngüsü<br />
Değerlendirmesi (Life Cycle Assessment - LCA) adı <strong>ve</strong>rilen bir<br />
metodla hesaplanır <strong>ve</strong> fosil yakıtların enerji kullanımından gelen<br />
salımların kısıtlanmasını sağlayabilir. Dolayısıyla, kişinin<br />
yaşamını idame etmek, iş-eğlence gibi alanlarda enerji kullanımı<br />
<strong>ve</strong> servis/ürün tüketimiyle, bireysel olarak ne kadar karbon<br />
salımına sebep olduğu hesaplanır hale geliyor.<br />
32
Change language