Pdf indir - Beşiktaş Belediyesi

Ayşegül Molu, Boğaziçi Üniversitesi’nde siyaset bilimi
okuduktan sonra reklam sektöründe karar kılmış. Yıllardır
adı birçok sosyal sorumluluk projesinde ve sivil toplum
örgütlerinde öne çıktı. 1985 yılından beri Reklamcılık
Vakfı ve Reklamcılar Derneği Genel Müdürü. İstanbul
Bilgi Üniversitesi’nde 2006 yılından beri öğretim
görevlisi ve alanında bir ilk olan reklamcılık okulu AdSchool’un Genel Koordinatörü.
2007-2010 döneminde rektör danışmanlığında bulunan Ayşegül
Molu, 1995 ve 1999 genel seçimlerinde CHP ve ANAP için stratejik danışmanlık
yaptı. 2003-2005 döneminde Başbakanlık için, 11 sivil toplum örgütünce
yürütülen “Türkiye Markası Projesi”nin de genel koordinatörü oldu. Bu
çalışmanın ardından Dışişleri Bakanlığı adına AB’nin bazı özel pazarları için
danışmanlık yaptı.
Molu, yaşadığımız kente yılların birikimiyle, “bir iletişimci gözüyle” baktı,
B+’nın sorularını yanıtladı.
Bir iletişimci gözüyle Beşiktaş’ı değerlendirmenizi istesem
neler söylerdiniz?
Ayşegül Molu: Yoruma önce Türkiye’den başlayalım. 2003-2005 döneminde
Başbakanlık için 11 sivil toplum örgütünce oluşturulan “Türkiye Markası
Projesi”, 200’ün üzerinde uzman, kanaat önderinin görüşleri alınarak yürütüldü.
Görevim, genel koordinatörlüktü.
Araştırmada çarpıcı sonuçlar elde edilmişti. Biz olumsuz algıları pozitife çevirmeyi
iyi yönetemiyoruz; olumsuz gelişmeler büyüyerek dışarıya yansıyor.
Aynı şekilde olumlu gelişmeleri de aktaramadığımız için Türkiye’nin imajı dünyada
olumsuzluklar üzerinden kuruluyor. Dışarıdan bakıldığında Türklerin fethetmekten
gelen korkutucu bir algısı zaten var. Geleneksel imgelerin yanında
bir de modern imgeler var. İngilizlerin futbolda yaşadıkları şiddet nedeniyle
Türkleri tanımlarken kullandıkları “holigan Türkler” tamlaması, kendini kontrol
edemeyen Türkler algısını yansıtıyor. Almanya’da ise göçmen Türkler nedeniyle
adapte olamayan Türkler algısı hakim. Kuzey ülkelerinde yalnız töre cinayetleri
ile hatırlanıyor Türkler. Öldürülen kızlar nedeniyle de, baskıcı Türkler,
baskıcı babalar, ataerkil aile modeli ile tanımlanıyor. Çok farklı model kaynaklarla
beslenen ve pek çoğu da olumsuz algılardı bunlar. Bir algının oluşmasında
mekân- insan ilişkisi de çok belirleyicidir.
O çalışmada İstanbul hangi konumlandırmayla ortaya çıktı?
A.M: İlginç bir konumlandırmayla ortaya çıktı. Öyküsü olan, anlatılacak
hikâyesi olan bir kent diye tanımlandı İstanbul. İstanbul’un konumlandırılması,
küçük sürprizler kenti olmaktı. İstanbul’u “zamanları aşan kent” olarak tanıtmayı
öngörmüştük. İstanbul’un kişiliğini de sürprizci, maceracı, kışkırtıcı, ilham
veren, derin ve ancak çağdaş sıfatlarıyla tanımlamıştık.
İsrailli mimar Joyce Oron, İstanbul’u “Eski ile modernin,
İslâm’la Batı’nın bir bileşkesi, karmaşık bir kent. İşte
kadınsılığı da bu karmaşıklığında” diye tanımlıyor.
Katılır mısınız bu yoruma?
A.M: Katılıyorum. Dediğini doğrulayan gözlemlerim var benim de. İçinden
deniz geçen bir kent İstanbul. Akan sular, çeşmeler, hem kültürümüzden,
hem de coğrafyamızdan gelen ögelerdir.
Bu bakış açısıyla Beşiktaş’ı yorumlamanızı istesem
neler söylerdiniz?
A.M: Beşiktaş bana ilginç bir şekilde nefesi çağrıştırıyor. Beşiktaş’ın
Boğaz’la beraber gelen çok ciddi bir su kültürü var ama bundan öte barındırdığı
korularla, yeşil alanlarla sanki aslında nefes aldığımız yer Beşiktaş. İletişimci
gözüyle bir tanımlama yap derseniz, başlığa taşıyacağım cümle “Kent,
Beşiktaş’ta nefes alıyor” olurdu. Beşiktaş, tuhaf bir biçimde o kentin içindeki
diyalektiği de barındırıyor. Bir yandan modernlik, diğer yandan yoksulluk…
İşte kentin birbirine zıt iki yüzü…
Beşiktaş’la ilişkiniz çocuk yaşlarda mı başladı?
A.M: Evet, doğma büyüme Bebekliyim ben. Çocukken bizim o zamanlar orman
diye tanımladığımız Boğaziçi Üniversitesi’nin korusunda bütün gün oynardık.
Aşiyan’dan denize girerdik. Son derece sade hayatları olan Bebekliler
yaşardı o zamanlar orada. Şimdiki gibi zenginliğin ve pırıltının yansıması olan
bir yer değildi. Emekliler açılır kapanır sandalyeleriyle sahile gelir otururlardı.
Biz oradan suya girerdik. Su çok soğuk olurdu ama biz Boğaz çocuklarıydık,
soğuktan yakınmazdık. Boğaz zamanla kirlendi. Çöpler geçit yapardı. Biz de
çöplerin akıntıyla uzaklaşmasını bekler, sonra yeniden dalardık.
Bu öykünün benzerini karşı yakada, Paşalimanı’nda da
dinledim ben. İki yakanın da hikâyesi aynı gibi…
A.M: Evet, iki yakanın da hikâyesi aynı… Domates, karpuz geçsin diye bekler
dalardık suya. Çok mutluyduk. Köpeklerimiz vardı, onlarla oynardık. Bebek
hakikaten bir mahalleydi. Ama o zamanlar mahalle baskısı yoktu. İki dönemi
ayırt eden farklılıklar nedir diye sorsanız bunları söylerim.
Neler rahatsız ediyor bu dönemde sizi?
A.M: Günümüzde kentte yerler el değiştiriyor ve belli yerler statü sembolü
olarak addedilir hale geliyor. Belli yaşam alanları statü göstergeleri olarak
yorumlanıyor. O zamanlar bu yoktu. Günümüzde görülen soylulaştırma eylemleri,
kentteki statü sembollerini değiştiriyor. Adı hiç geçmeyen semtler
bir anda ruh değiştiriyor, çekim alanı haline geliyor. Bu bence olumlu ve demokratik
bir gelişme. Yerli halk bazen buna isyan ediyor. Tophane’de olduğu
gibi… Ben bunu demokratik buluyorum. Çocukluğumun geçtiği mahalle kimsenin
birbirinden çekinmediği, hiçbir hırsızlık olayının yaşanmadığı, çok rahat,
serbest, korularında dolaştığımız yerlerken, statü sembolü olarak gösterilen
başka bir konuma geçti.
Nelerin hiç değişmemesini isterdiniz?
A.M: Denizin hiç kirlenmemesini isterdim. Şimdi bakıyorum Barselona gibi
bir kent, ruhunu içinde kullanabildiği plajdan alıyor aslında. Çünkü plaj, deniz
ve güneş demek değil ki yalnızca, gençlik, enerji, spor demek; güler yüz,
neşe demek… Boğaz’da gençlikten, neşeden, enerjiden, güler yüzden uzak
kalıyorsunuz. Keşke benim oğlum da benim girebildiğim gibi Boğaz’ın soğuk
sularında yüzebilseydi. Benim çocuğum hayatında hiç balık tutmadı, bunu
yapamadı… Biz pır pır motora biner, Boğaz’ın ortasında balık tutardık.
Kentlilik bilinci çok yüksek Beşiktaş Bölgesi’nde. Bunu kültür
merkezlerindeki, parklardaki etkinliklere katılımdan da
görebiliyoruz. Siz ne düşünüyorsunuz bu konuda?
A.M: Ben tahmin ediyorum ki, işgücünün içinde de yüksek oranda yer alan
bir kesim var. Aslında bu kentlilik bilinci yüksek olan kesimin Beşiktaş’ta olması
orayı daha canlı kılıyor. Daha yaşanan bir alan haline getiriyor. Bundan
yaklaşık 5-6 yıl kadar önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin “kentli
olma bilinci”ne yönelik bir kamuoyu araştırmasını okumuştum. Adı; Kentim
İstanbul’du. Kentte yaşayarak henüz Boğaz’ı görmemiş olanların oranı yanlış
hatırlamıyorsam yüzde 8 ya da 10’du. Ama böyle bir gerçek var. Bu gerçekle
mücadele etmenin yolu, kentlilik bilincinin artırılmasıyla olur. Bir insan yaşadığı
kenti sahiplenmezse, göçtüğü yeri memleket olarak tanımlamışsa, kentle
ilişkisinde tüketen bir tanımlama ortaya çıkıyor. Hor kullanan bir tavır ortaya
çıkıyor, bugün olduğu gibi... Kamusal alanları daha nitelikli koruyabilmek için
insanların önce yaşadığı yeri benimsemesi gerekiyor. Beşiktaş’ın bu konuda
model bir bölge olduğunu düşünüyorum. Kentlilik bilinci ve kent yaşamına
katılma oranı yüksek, kamusal alanları koruma ve geliştirme çabası yüksek.
Bu model ürerse eğer, işte o zaman İstanbul’un bütün o zenginliğine, ihtişamına
rağmen eriyen, yıpranan, pırıltısını yitiren yüzünden de kurtulmuş oluruz.
Onun için Beşiktaş modelinin üretilmesi, türetilmesi, çoğaltılması gerektiğini
düşünüyorum. Buradaki kentlilik bilinci yüksek, katılımı yüksek tavrın diğer
bölgelere aşılanması gerektiğini düşünüyorum. Öbür türlü biz bu kenti yitiriyor
olacağız. Şehir, salt mekândan ibaret değil.
Şehir, böyle baktığınızda da yaşayan bir organizma
aslında değil mi?
A.M: Evet, bu modelle buradaki kalıbı, örüntüyü çoğaltarak, yaygınlaştırarak
bu olumsuz gidişle mücadele etmeliyiz. Kentini sahiplenememe, kendini bu-
B+ SONBAHAR 77