e - Bakı DövlÉt Universiteti
e - Bakı DövlÉt Universiteti
e - Bakı DövlÉt Universiteti
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
БДУ, Физика Проблемляри Институту: «Физиканын Мцасир Проблемляри» ЫЫЫ Республика Конфрансы<br />
görərik ki, əvvəl Glu1 və Glu6 anim turşu qalıqlarının yan zəncirləri bir-birindən aralı<br />
olduqları halda optimizasiyadan sonra onlar bir-birinə yaxınlaşaraq daha kompakt quruluş<br />
yaradırlar. Eyni optimizasiya su mühiti də nəzərə alınmaqla aparılmış və məlum olmuşdur ki,<br />
vakuumdakı halı ilə müqayisədə niqstatin molekulunun atomları su molekulları ilə hidrogen<br />
rabitəsi əmələ gətirərək üzünü elə dayanıqlı halı alır ki, belə konformasiyaları heç bir digər<br />
xarici təsir dəyişə bilməz.<br />
ƏDƏBIYYAT<br />
1. Popov E.M. «Белки и пептиды» М/Наука/, 1995, т. 24, стр. 5<br />
2. Allinger N.L., Yuh Y., MM2 program, QCPE 395, Quantum Chemistry Program<br />
Exchange, Indiana, Univ., Indiana 1982<br />
3. White D. Kuddock L., Edginton R., CHEMMIN program in computer aided molecular<br />
design, in Richards W.G. (Ed) IBS Technical Services/1982.<br />
4. Macromodel W.C. Still Columbia University NY, 1982.<br />
5. Abbasov S.H., Vəliyeva L.İ. Noqstatin molekulunun fəza quruluşunun konformasiya<br />
analizi üsulu ilə tədqiqi. Azərbaycan Texniki <strong>Universiteti</strong> Elmi əsərləri kitabı (fundamental<br />
elmlər) № 2/ cild II (6)/səh./115-118/2003.<br />
<br />
SU-POLİETİLENQLİKOL (3000)-NaOH (0.1 mol/l) SİSTEMİNİN<br />
REOLOJİ XASSƏLƏRİNİN TƏDQİQİ<br />
H.Ş. Həsənov, B.G. Paşayev, Ç.İ. İbrahimov, R.Ş. Əhmədova<br />
Bakı Dövlət <strong>Universiteti</strong>nin Fizika Problemləri İnstitutu<br />
bakhtiyarpashayev@yahoo.com<br />
Polietilenqlikol (PEQ) HO CH<br />
2<br />
CH<br />
2<br />
O <br />
CH OH<br />
<br />
H iki atomlu etilenqlikol<br />
HO CH<br />
2 2<br />
spirtinin polimerləşməsindən alınır. Polimerləşmə dərəcəsindən (ndən)<br />
asılı olaraq istənilən molyar kütləli polietilenqlikol almaq mümkündür. PEQ molekulyar<br />
biologiyada, biokimyada, təbabətdə və s. geniş istifadə olunur. Bu polimer suda yaxşı həll<br />
olur. Su-PEQ sisteminə qələvi və ya duz əlavə edildikdə maddənin dissosiasiyası nəticəsində<br />
yaranan metal ionu PEQ molekulu ilə qarşılıqlı təsirdə olur. Belə qarşılıqlı təsirlərin<br />
öyrənilməsində su-PEQ-qələvi (duz) sistemlərinin reoloji xassələrinin tədqiqi zəruridir.<br />
Təqdim olunan işdə su-PEQ-NaOH sisteminin 293.15-323.15 K temperatur və PEQ-in<br />
0-5% konsentrasiya intervalında dinamik özlülüyü, elektrik keçiriciliyi və sıxlığı<br />
ölçülmüşdür. İşdə molyar kütləsi 3000 olan PEQ-dən istifadə olunmuşdur. Həlledici olaraq<br />
NaOH-ın 0.1 mol/l konsentrasiyalı məhlulu götürülmüşdür. Tədqiq olunan məhlulun baxılan<br />
temperatur və konsentrasiyalarda özlü axının aktivləşmə parametrləri (<br />
n<br />
<br />
<br />
G ,<br />
<br />
<br />
S ,<br />
H )<br />
məhlulda PEQ-in parsial molyar həcmi (V ~ ) və xarakteristik özlülüyünün ([η]) temperaturdan<br />
asılılığı təyin edilmiş, Valden qanunu (ση=const) yoxlanılmışdır. Bunlara əsasən məhlulda<br />
baş verən struktur xüsusiyyətləri təhlil edilmişdir.<br />
Su-PEQ (3000)-NaOH (0.1 mol/l) sisteminin dinamik özlülüyünün və elektrik<br />
keçiriciliyinin temperaturdan asılılıqları şəkil 1 və 2-də, özlü axının aktivləşmə<br />
parametrlərinin (<br />
<br />
<br />
G ,<br />
<br />
<br />
S ,<br />
<br />
<br />
H ) və məhlulda PEQ-in parsial molyar həcminin (V ~ ) PEQin<br />
kosentrasiyasından asılılıqları uyğun olaraq şəkil 3, 4, 5 və 6-da, xarakteristik özlülüyün<br />
([η]) və ησ hasilinin temperaturdan asılılıqları isə şəkil 7 və 8-də göstərilmişdir.<br />
<br />
<br />
116
Change language