Birinci hafta

10/13/2011
Büyüme Hızı
MALİYE POLİTİKASININ ETKİNLİĞİNE
İLİŞKİN TARTIŞMALAR
*Klasik Yaklaşım
15
12
11,9
11
8,6
11,1
9,8
10,3
10
10
9,7
9,2
8,1
8,1 8
8,1
6,5
7,7
7
5,4
6,2 6,4 6,2
5,9 5,4
6
5
4,3
4,2
5,2
4
3,4
2,6
-2,8
1,3 0,3
0,3
0
8
5,2
8,5 7,6 6,5
1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3,2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
-5
-6,3
-7 -7,8
-10
-9,8
-15
-14,7
– Tam Rekabet KoĢulları Geçerli
– Say Kanunu (Mahreçler Yasası)
– Ücret, faiz ve fiyatların esnek olması
– Miktar Kuramının Geçerliliği (Klasik Dikatomi)
– Devletin ekonomik ve sosyal alana müdahalede bulunması gereksizdir.
– Devlet mümkün olduğu kadar küçük, bütçe denk olmalıdır.
– Tarafsız Maliye ısrarla savundukları bir konudur. Kamu gelir ve
harcamalarının kiĢi ve firmalar tarafınca alınan kararları etkilememesi
anlamındadır.
– Devlete karĢı güvensizdirler.
• Geçici bir dengesizlik durumunda maliye politikası yerine para politikası
kullanılmalıdır. Kamu harcamalarının para arzının artırılması ile toplam talep
artacağından para politikası kullanılmalıdır.
7
-20
8
– Otomatik Dengenin OluĢmamasının Nedenleri
• Nakit ücretlerin rijitliği (katılığı)
• Likidite Tuzağı
• Yatırım-Tasarruf EĢitsizliği
– U +, W –, TT -, Y -, Pro -, U +.
• Keynesyen YaklaĢım
– Kamu harcamaları ve vergiler TD üzerinde etkide
bulunduğundan faydalı araçlardır.
– Para politikası ile toplam talebi artırmak her zaman mümkün
değildir. Belli bir faiz oranı düzeyinde spekülatif para talebinin
faiz esnekliği sonsuzdur (likidite tuzağı).
– Bununla birlikte yatırımların faiz oranı ne kadar düĢük olursa
olsun yatırımlarını artırmaktan kaçınmaktadırlar, yatırımların faiz
esnekliği sıfırıdır.
• ÇağdaĢ Keynesyen YaklaĢım
– Hem para hem de maliye politikalarının etkinliği
üzerinde durmaktadırlar.
– Ekonomide dalgalanma çoğunun özel sektörün
– harcama kararlarından kaynaklandığı bununda para
arzındaki dalgalanmalara neden olduğunu ileri
sürmektedirler.
– Daralma dönemlerinde bütçe açığına paralel olarak
parasal geniĢleme politikasının uygulanması
gerektiğini savunmaktadırlar.
– Enflasyon dönemlerinde tam tersi politikalar
uygulanmalıdır.
– Ġstikrara kavuĢma açısından maliye politikası araçları
daha önemlidir.
9
10
• Monetarist YaklaĢım
– Serbest piyasa ekonomisi içinde para arzının önemli
bir yeri olduğuna inanan kuramdır.
– Tüketim, cari kullanabilir gelirin değil gelecekteki
gelirlerin tahminleri olarak ifade edilen sürekli gelirin
bir fonksiyonudur. Dolayısıyla cari gelirin etkilenerek
milli gelirin etkileneceğini iddia eden Keynesyen
görüĢün karĢısındadır.
11
– Ekonomik dalgalanmaların hemen hemen tamamının
para arzındaki düzensiz dalgalanmalardan
kaynaklanmaktadır.
– Parasal geniĢleme kısa dönemde daha yüksek gelire
yol açacaktır. Uzun dönemde artan para arzı sadece
enflasyona neden olacaktır.
– Kısa dönemde para arzındaki artıĢ gerçek üretim
düzeyini ve dolayısıyla gerçek milli gelir düzeyinde
geçici bir artıĢa neden olacaktır.
12
– Maliye Politikasının ekonomik faaliyetler üzerindeki
etkisi kamu harcamalarının nasıl finanse edildiğine
bağlıdır.
• Para arzı sabitken kamu harcamalarının çarpan değeri pozitif
olacaktır. Ancak ilerleyen zaman içinde değeri sıfır olacaktır.
Bunun nedeni dıĢlama etkisidir. Kamu harcamalarındaki
artıĢın kiĢi ve firmalardan borçlanma ile finanse edildiğini
varsayalım (pür maliye politikası). Piyasada ödünç verilebilir
fonlar talebi artacak, faiz oranında artıĢ meydana gelecektir.
Yükselen faiz özel yatırımları azaltacaktır. Milli gelir
düĢecektir.
2