Download (1146Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

gelmekte ve bu etki ekonomik krize dönüşmektedir. Kriz ortaya çıktığı zaman bu
ülkelerde hükümetlere olan güven azalmaktadır. Kriz ülkedeki istikrarı yok etmekte
ve derin bir güvensizliğe sebep olmaktadır. Güvensizlik ortamı spekülatif
hareketlerin şoklara dönüşmesine neden olmaktadır. Bu şoklar da krizler haline
dönüşmektedir. Bunun sonucunda gelişmekte olan bir ülke şok/kriz sarmalını birlikte
yaşamaya başlamaktadır. 30
Kapitalist üretim ilişkilerinin bulunduğu bir pazar ekonomisinde iktisadi
kriz, pazar ekonomisinin kendi işleyişini, kendi kuralları içerisinde sürdüremez hale
gelmesidir. Ekonomide bu kuralsızlığın ortaya çıkması, kendi içsel çelişkilerinin
sonucunda olabileceği gibi, sistemin dışsal şoklara karşı kendini savunacak
mekanizmalardan yoksun olmasından da kaynaklanabilir. Türkiye örneğinde olduğu
gibi, iktisadi kriz siyasi krizle birbirini izleyebilir ve güçlendirebilir. 31
1.3. Ekonomik Kriz Türleri
Krizlerin çıkış mekanizmalarını ve sonuçlarını irdeleyebilmek için öncelikle
ekonomik kriz türlerini sınıflandırıp, incelemek gerekmektedir.
Ekonomik krizler reel sektör krizleri ve finansal krizler olmak üzere iki ana
başlık altında toplanabilir. Reel sektör krizleri kendi içinde mal ve hizmet
piyasalarındaki krizler ve işgücü piyasasında işsizlik krizleri olarak ayrılırlar.
Finansal krizler ise bankacılık krizi, borsa krizi ve döviz krizi olarak üç alt başlık
halinde incelenebilir. Ayrıca döviz krizleri kendi içinde ödemeler bilançosu krizi ve
döviz kuru krizi olarak ikiye ayrılırlarken, mal ve hizmet piyasalarındaki krizler ise
enflasyon krizi ve durgunluk krizi olarak yine ikiye ayrılabilir.
30 EROĞLU ve ALBENİ, s. 94, 95.
31 http://www.bilkent.edu.tr/~yeldane/TEZ-is-soylesi.htm, 10.01.2003
14