Download (1146Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

Finansal kaynaklı ekonomik krizlerin birçok değişik sebebi olabilmektedir.
Finans piyasalarının ve bankacılık sisteminin kendilerinden bekleneni yerine
getirememesi, menkul kıymet borsalarında hisse senedi fiyatlarında çok hızlı
düşüşler, merkez bankasının mali piyasaları yönlendirici fonksiyonunu elindeki para
politikası araçlarının yetersizliği ya da etkinsizliği sebebiyle yerine getirememesi gibi
durumlarda finansal krizler ortaya çıkmaktadır. 41
Finansal krizler piyasaların etkin işleyiş gücünü bozan finansal
piyasalardaki çöküşlerdir. Bu yönü ile finansal krizler reel ekonomi üzerinde yıkıcı
etkiler yaratabilirler. Finans krizlerinin içeriğini bankaların veya banka dışı
şirketlerin borç problemleri oluşturur. Finansal krizler bazen bankacılık kesimine ait
bir ödeyememe durumundan kaynaklanabilecekleri gibi bazen de bankacılık krizini
teşvik edebilirler. 42
Kısaca finansal krizin iki ana unsuru vardır. Bu unsurlar döviz kurunun
doğasında var olan yüksek volatilite* ve farklı doğalara sahip finansal piyasalardır.
Finansal piyasalar diğer piyasalardan farklıdırlar çünkü şu özelliklere sahiptirler:
‣ Finansal piyasaların işlem maliyetleri diğer piyasalara oranla daha
düşüktür ve uyarlanma hızı göreceli olarak daha yüksektir.
‣ Piyasadaki beklentiler, söylentiler ve kredibilite finans piyasasındaki
fiyatları etkiler.
‣ Finansal piyasalarda ödünç alanlar ve ödünç verenler arasında,
finansal piyasa katılımcıları ve yetkili kurumlar arasında yaygın olarak bilgi
asimetrisi vardır.
41 Halil SEYİDOĞLU, Uluslararası İktisat, Güzem Yayınları, Geliştirilmiş 14. Baskı, İstanbul, 2001,
s. 583.
42 Gülsün Gürkan YAY, “1990’lı Yıllardaki Finansal Krizler ve Türkiye Krizi”, Yeni Türkiye
Dergisi Ekonomik Kriz Özel Sayısı II, Yıl 7, Sayı 42, Ankara, Kasım-Aralık 2002, s. 1237.
* Volatilite: bir menkul kıymetin ya da piyasanın tamamının kısa bir zaman süresi içinde gösterdiği
dalgalanma özelliğidir. Volatilitesi (oynaklığı) yüksek olan bir menkul değerin fiyatında hızlı değişim
ve aşırı dalgalanma görülür. Bkz: Hatice DOĞUKANLI, Uluslararası Finans, Nobel Kitabevi,
Adana, 2001, s. 323.
18