1998 Senesi "Bugünkü Sohbet" Yazıları - Mehmet Oruç

Not: Namaz ve dinimize ait diğer bütün bilgiler için, başta TAM İLMİHÂL SEÂDET-İ
EBEDİYYE olmak üzere Hakikat Kitabevi'nin yayınladığı bütün kitaplarını önemle tavsiye
ederiz. Zaten çok ucuz olan bu kitaplar, ayrıca Ramazan münasebetiyle, İstanbul - Sultanahmet,
Ankara Kocatepe camii avlusundaki kitap fuarında, yüzde elliye varan indirimlerle
satılmaktadır.
Öşür vermek farzdır 17 OCAK 1998
Her hububat, sebze ve meyve az olsun, çok olsun, mahsul topraktan alındığında,
onda birinin veya kıymeti kadar altının, müslüman fakire verilmesi farzdır.
Yağmur veya nehir, dere suyu ile sulanan topraklardan kaldırılan mahsulün öşrünü (uşrunu)
vermek farzdır. Öşür vermek, Kur'an-ı kerimin En'am suresinin 141. ayetinde emredilmiş, onda
bir olarak verilmesi de hadis-i şerifle bildirilmiştir. Borcu olan da, borcunu düşmeden öşrünü
verir.
Her sebze ve meyve az olsun, çok olsun, mahsul topraktan alındığında, onda birinin veya
kıymeti kadar altının, müslüman fakire verilmesi farzdır.
Toprak, hayvan gücü ile veya motor gücü ile sulanıyorsa, mahsulün yirmide biri verilir. İster
onda bir, ister yirmide bir olsun, verirken, hayvan, tohum, alet, gübre, ilaç ve işçi masrafları
düşülmeden verilir. Toprağın sahibi çocuk da olsa, deli de olsa, vasisi bunların öşrünü verir.
Sadece, ne kadar büyük olursa olsun, ev bahçesindeki meyve ve sebzelerin, odun, ot ve samanın
öşrü verilmez.
Masraflar düşülmez
Balın, pamuğun, çayın, tütünün, zeytinin, üzümün de onda bir öşrü verilir. Bunlardan da ilaç,
işçilik vb. masraflar düşülmez.
Tarladaki mahsulün ve ağaçtaki meyvenin, meydana geldikleri ve çürümesinden emin
olunduğu zaman, öşrünü vermek farz olur. Toplanacak hâle gelmese de, faydalanacak, yenecek
hâle gelince de öşrünü vermek farzdır. Bir kavle göre, olgunlaştıktan sonra toplamadan,
üzerinden yenen meyveler de alınırken ölçülür, daha sonra bunların da öşrü verilir. Diğer bir
kavle göre ise, bu şekilde yenen meyvelerin öşrü verilmez. Fakir olanlar, ikinci kavle, zengin
olanlar ise birinci kavle göre vermelidir. Bir kimse toprağını kiraya verse, bir kavle göre öşrünü
mal sahibi, diğer bir kavle göre ise, kiracı verir. Kiranın az olduğu yerlerde, ikinci kavle göre,
kiranın yüksek olduğu yerlerde ise, birinci kavle göre hareket edilir. Öşür; toprak mahsulünün
zekâtı olduğu için, fakirin hakkıdır. Ticaret eşyaları, altın, para vb. şeylerin zekâtlarında olduğu
gibi, öşrü de müslüman fakirlere vermek lazımdır.
Topraktan kaldırılan mahsulün [meyvenin, sebzenin] onda birini fakir müslümana vermeden
önce, yemek haramdır. Eğer ölçü ile alıp, ölçü ile yedikten sonra, yediğinin öşrünü de hesap
ederse, önce yemiş olduğu helal olur.
On kile buğday kaldıran kimse, bir kilesini öşür olarak müslüman bir fakire vermezse, yalnız o
bir kilesi değil, on kilenin tamamı haram olur.
Öşrünü vermediği bilinen toprak sahibinden gelen hediyenin onda birini ayırıp, fakire
verdikten sonra yemek iyi olur.
Eskiden Anadolu topraklarının çoğu devlete ait idi. Çok az kısmı şahıslara aitti. Devlete ait
olan yerlerin öşrü olmadığı için zekâtı verilmiyordu. Daha sonra devlet bu toprakları şahıslara
sattığı için, hepsi öşürlü olmuştur.