Download (1420Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

2büyük gruplardan oluşmaktadır. Amiran Kurtkan’ın cemiyet ve cemaatsınıflamasında kent, cemiyete karşılık gelmektedir.Amiran Kurtkan’a göre cemiyet;Benzerlik kadar farlılığa da dayanır. Cemiyette cinsi ve biyolojik farklılıktan başkaalaka farkları, kabiliyet ve kapasite farlılıkları işin içine girer ve iş bölümü ortayaçıkar. Bu farklılıklar insanların birbirleriyle yardımlaşmalarına yol açtığı içindir ki,cemiyetteki iş bölümünün aslında bir bölünme değil, bir kooperasyon olduğu ifadeedilebilir. Daha doğrusu ilk gaye kooperasyon (yani işbirliği) olup, bunungerçekleşebilmesi için bölünme ortaya çıkmaktadır. Cemiyet aynı menfaati takipeden insanların dahil oldukları kooperatif, sendika, dernek gibi menfaatbirliklerinden meydana gelen bir teşkilat ağı olup, bu menfaat birlikleri yoluylainsanların bir taraftan yardımlaşmalarına diğer taraftan gruplaşmalarına imkan verir 1 .İşte bu gruplaşmalardan biri de hemşehri birlikleridir.Hemşehri birlikleri farklı gruplar arasında kendi özelliklerini ön planaçıkararak, diğerlerinden farklı olmayı amaçlamaktadır. Bu farklılığı devam ettirebilmek içinde farklı etkinlikler oluşturmakta ekonomik ve siyasal bir güç olmayaçalışmaktadır. Bu durumda hemşehri dayanışması adı altında bir araya gelengrupların, çıkar grupları olduğu söylenebilir.Hemşehri ilişkilerinin diğer bir özelliği de hızlı toplumsal değişmedönemlerinde görülen bir uyum mekanizması olarak ara kurum ya da tampon kurumişlevi görmesidir. Toplum sürekli bir denge halindedir. Bu durum değişimzamanlarında da devam eder. Ancak değişim hızlı yaşandığı dönemlerde bu dengeninkurulması kolay olmamaktadır. Toplumun daha hızlı değişen unsurlarıyla daha yavaşdeğişen unsurları arasında oluşan boşluklar, değişim süreci içerisinde var olan birtakım kurumlar tarafın doldurulur. Bu kurumlar yeni kurumlar olabileceği gibi eskikurumların devamı da olabilir. Kentler de kurulan hemşehri dernekleri de göçyoluyla kırdan gelenlerin kentte uyumunu sağlama sürecinde tampon kurum olarakişlevsel bir yapıya sahiptir. Bunun yanında hemşehri birlikleri bir yandan kentselyaşama etkin katılma ve bazı alanlarda söz sahibi olma işlevine de sahiptir 2 .1 Amiran Kurktan, Genel Sosyoloji, Filiz Kitapevi, İstanbul, 1995, s. 52 Hüseyin Bal,“Kentsel Toplum Anomi-Yabancılaşma Olgusu Kente Göç Edenlerin AlternatifÇözümü: Hemşehri Birlikleri”, Toplum ve Göç, II. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Sosyoloji DerneğiYay. Ankara,1997,s. 431