35kentsel nüfus adı verilirse bu anlamda kentleşme derecesinin % 42’ye vardığıanlaşılır. Bu kentleşme oranı, gelişmiş ülkelerin kentleşme oranın %70’ininaltındadır. 100 Fakat Türkiye’de özellikle 1950’lerden sonra kentleşme hızı gelişmişülkelere göre çok daha yüksektir. Bunun nedeni batı toplumlarında kentleşmedüzeyine ulaşılmış olması, bizim ise yeni kentleşme sürecine girmiş olmamızdır.Ernest Reuter (1946), Ömer Celal Saraç (1948) ve Saden Aren (1948), 1945–1950 yılları arasında yapmış oldukları çalışmalarda, o tarihlerde Türkiye’de güçlükentleşme eğilimlerinin bulunmadığı görüşünde birleşmişlerdir. Oysa 1955’densonra yapılan bazı çalışmalarda durumun değişmiş olduğunu özellikle 1950’densonra hızlı bir kentleşme süreci içine girmiş olduğu görülmüştür. 101Türkiye’nin kentleşmesine baktığımızda bazı tespitler yapmak mümkündür.İlk olarak, Türkiye’de şehirleşme hızlı bir şekilde sürerken, şehirleşme düzeyibatılı gelişmiş ülkelere göre oldukça düşük seviyededir. 1980 yılı itibari ilekentleşme oranı % 45,4 iken ( bu rakamın 1985 yılında % 50 ‘ye ulaştığıgörülmektedir.) Bu oran; Almanya, İngiltere, Fransa, Hollanda gibi ülkelerde% 70’in üzerindedir 102 .İkinci olarak, Türkiye’de kentleşme oranının düşük olmasına rağmen, hızlıbir kentleşmenin görülmesidir.Üçüncü olarak, bazı kentlerin daha fazla büyüdüğüdür. Nüfusu 100 bini aşanşehirlerin şehirli nüfustan aldıkları pay 1950 yılında % 43.8 iken, 1960 yılında%45.3’e 1970 yılında %50.5’e, 1980 yılında %63.3’e yükselmiştir. Yani 1960–80yılları arasında kentli nüfusun % 71,2’si büyük kentlere göçmüştür 103 .Dördüncü olarak, çeşitli coğrafi bölgeler arasında hem bugünkü büyükkentlerin dağılışı, hem de genel olarak kentleşme derecesi ve hızı bakımından farklarolduğu görülmektedir. 104Beşinci olarak, Türkiye’deki kentleşme, sanayileşme ile yakın ilişki içindeolmasına rağmen sanayileşme ile orantılı bir biçimde gelişmemiştir. Kentleşme100 Fehmi Yavuz, Keleş, Ruşen; Geray, Cevat, a.g.e., s. 25101 Fehmi Yavuz, Keleş, Ruşen; Geray, Cevat, a.g.e., s.26.102 Kemal Görmez, a.g.e., s. 5103 Kemal Görmez, a.g.e., s. 5104 Eyüp G. İşbir, Şehirleşme ve Meseleleri, Ocak Yayınları, Ankara, 1986, s.29
36sanayileşmenin doğurduğu ihtiyaçlara uygun olmadığı içindir ki sağlıksız vedüzensiz bir şekilde olmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde kentleşmeninözelliklerinden biri de kentleşmenin sanayileşmeden daha hızlı bir tempoylailerlemesidir. 105Türkiye’de kentleşme oran olarak batı ülkelerinden az olsa da, kentleşme hızıbakımından batıdan yüksektir. Her beş yıllık nüfus sayımı döneminde, kentsel nüfusartış hızı, hem köysel, hem de genel nüfus artışının üstünde bir seyir izlemiştir.Tablo 1. Sayım Dönemlerine Göre Kentleşme Hızlarını Aşağıdaki TablodaGösterilmiştir. Sayım Dönemlerine Göre Kentleşme Hızı 106DönemlerYıllık ortalamaKentleşme hızı (%)Yıllık ortalama artış1927–35 2.9 64.0161935–40 4.1 110.0541940–45 1.3 41.4851945–50 2.6 88.3941950–55 7.4 288.9961955–60 6.3 334.0361960–65 6.7 486.7961965–70 5.1 478.6701970–75 655.7481.96.36.1Tablodan da çıkarılacağı gibi Türkiye’de kentleşme hızı 1927–1950 yıllarıarasında %1,9’un altındadır. 1950–1960 yıllarında %6,3’e yükselmiştir. Kentleşmehızı özellikle 1960’tan sonra tekrar düşme eğilimi göstermiştir.Türkiye’de kentleşme, kentsel nüfustan daha yavaş arttığından ortalama kentbüyüklüğü de artmaktadır. 1935’de 33.000 olan ortalama kent büyüklüğü bu gün55.000’dir. 107 Sayım dönemleri itibariyle nüfusun şehir ve köylere dağılımı ile yıllıkartış hızlarını şu şekilde belirtebiliriz.105 Kemal Görmez, a.g.e., s..6106 Fehmi Yavuz Keleş, Ruşen; Geray, Cevat; a.g.e., s. 27.107 Fehmi Yavuz Keleş, Ruşen; Geray, Cevat; a.g.e., s. 27.
- Page 1: T.C.SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİT
- Page 5 and 6: vABSRACTFELLOV CITIZEN ASSCIATIONS
- Page 7 and 8: viiÜÇÜNCÜ BÖLÜMARAŞTIRMA YÖ
- Page 9 and 10: ixTABLOLARTablo 1. Sayım Dönemler
- Page 11: xiTablo 72: Katılımcıların Anta
- Page 14 and 15: 3Biz bu araştırmada, kentleşme o
- Page 17 and 18: 64. Göçe katılanların göç etm
- Page 19 and 20: 8kentleşme, kentleşmenin tarihi,
- Page 22 and 23: 11toplum ile devletin aynı anlamı
- Page 24 and 25: 13tür yapının da köy yaşamınd
- Page 26 and 27: 15Sivil Toplum Örgütlerinin Toplu
- Page 28 and 29: 171. Sivil toplum kuruluşlarının
- Page 30 and 31: 19ne Osmanlı’da nede Cumhuriyet
- Page 32 and 33: 21başlamıştır 46 . Özellikle 1
- Page 34 and 35: 23Türkiye’de sivil toplumun devl
- Page 36 and 37: 252.2. Kentleşme Süreci2.2.1.Kent
- Page 38 and 39: 27doğmuş küçük bir gruplaşmad
- Page 40 and 41: 29KentleşmeKentleşme kavramı, so
- Page 42 and 43: 31yapıyı, kentteki kurulu düzeni
- Page 44 and 45: 33kabul etmesi, ona ayak uydurması
- Page 48 and 49: 37Türkiye nüfusunun sayım dönem
- Page 50 and 51: 392.3. Modernleşme, Kentleşme, Ke
- Page 52 and 53: 41M. Levy’nın modernleşme anlay
- Page 54 and 55: 43Kırsal kesimlerden büyük kentl
- Page 56 and 57: 452.3.3. Göç Ve Hemşehrilik İli
- Page 58 and 59: 47bireysel hem de grupsal düzeyde
- Page 60 and 61: 49sağlamaktadır 144 . İşte gece
- Page 62 and 63: 51önce gelmiş olan akraba ve hem
- Page 64 and 65: 534. Hem canlı sistemlerde hem de
- Page 66 and 67: 55Survey yönteminin doğasında va
- Page 68 and 69: 57Aydınlılardan oluşan toplam 14
- Page 70 and 71: 59Toros'ların güneylerinden kayna
- Page 72 and 73: 61olan İskele Camisi yer alır. H
- Page 74 and 75: 632000 genel nüfus sayımı sonuç
- Page 76 and 77: 654.5. Nüfusun Eğitim Özellikler
- Page 78 and 79: 67Tablo 6. Okuryazarlık Ve Cinsiye
- Page 80 and 81: 69Antalya’da istihdam edilen nüf
- Page 82 and 83: 71Tablo 10. Yerleşim Yerlerine Gö
- Page 84 and 85: 734. 8. İntiharlarİntihar istatis
- Page 86 and 87: 754 Samsun 1995 106 210Merkez5 Kast
- Page 88 and 89: 77sadece dernek isminden yararland
- Page 90 and 91: 79BEŞİNCİ BÖLÜMARAŞTIRMA BULG
- Page 92 and 93: 815.1.3. Doğum Yeri ve GöçTablo
- Page 94 and 95: 83Tablo 16. Memleketlerine Göre An
- Page 96 and 97:
85Tablo 17. Öğrenim Durumlarna G
- Page 98 and 99:
87Hemşerileriyle birlikte göç ed
- Page 100 and 101:
895.1.4. Öğrenim DurumuGrafik 4.
- Page 102 and 103:
91Tablo 22. Öğrenim Durumları il
- Page 104 and 105:
93Görüşülenlerin öğrenim duru
- Page 106 and 107:
95memleketlerinden ayrıldıkların
- Page 108 and 109:
975.2. Aile Yapısı5.2.1. Görüş
- Page 110 and 111:
99Tablo 28. Katılımcıların Çoc
- Page 112 and 113:
1015.2.3. Ailenin Çocuk SayısıTa
- Page 114 and 115:
103Tablo 32. Öğrenim Durumları i
- Page 116 and 117:
105durumuna baktığımız zaman or
- Page 118 and 119:
107olmasına dikkat etmektedir. Yap
- Page 120 and 121:
109belirtmiştir. Hiçbiri diyenler
- Page 122 and 123:
111Tablo 43. Katılımcıların Ayl
- Page 124 and 125:
113Görüşülenlerin mesken mülki
- Page 126 and 127:
115Buradan çıkan sonuca göre de
- Page 128 and 129:
117Gazianteplilerin daha çok dokum
- Page 130 and 131:
1195.5. Görüşülenlerin Dünya G
- Page 132 and 133:
121yalnız kalmaz , % 12,3’ü bir
- Page 134 and 135:
123Tablo 62. Katılımcılara Yatı
- Page 136 and 137:
125Tablo 66. Öğrenim Durumları i
- Page 138 and 139:
127Görüşülenlere kendinizi nere
- Page 140 and 141:
1295.6. Görüşülenlerin Dernek H
- Page 142 and 143:
131sağladığı yaralarla dernek f
- Page 144 and 145:
133verenlerin ikinci öncelik olara
- Page 146 and 147:
135Tablo 81. Öğrenim Durumları i
- Page 148 and 149:
137ALTINCI BÖLÜMSONUÇHızlı bir
- Page 150 and 151:
139yöneticilerinden elde ettiğimi
- Page 152 and 153:
141Çalışanların işlerine bakt
- Page 154 and 155:
143KAYNAKÇAALPASLAN, Işıklı,
- Page 156 and 157:
145ERDER, Sema, Kentsel Gerilim, Um
- Page 158 and 159:
147KÖKER, Levent, “Ulusal Kimlik
- Page 160 and 161:
149TEKŞEN, Adnan, Kentleşme Süre
- Page 162 and 163:
151EK-1FORM A YÖNETİCİLERE SORUL
- Page 164 and 165:
15327. Derneğinizden borç isteyen
- Page 166 and 167:
15513. (12. soruya verilen cevap
- Page 168 and 169:
15735. Antalya’ya geldiğinizde i
- Page 170 and 171:
15955. Kime hemşehrim gözüyle ba
- Page 172 and 173:
161e ( ) Diğer ………………
- Page 174 and 175:
163Şekil 10: Antalya Yol Haritası
- Page 176 and 177:
165