Türk milliyetçiliği ve Etno-sembolik Çözümleme ... - York University

Kafkaslar’ı Türk milliyetçiligi davası etrafında bir araya getirmeyi baarmıtır.Bu örgütlenmeler hedeflerini, Rum, Ermeni, ngiliz, Fransız ya da talyankuvvetlerin igali tehlikesi altında gördükleri yerlerdeki Müslüman Türknüfusun haklarını savunmak olarak koymulardır. Bunun dıında, KurtuluSavaı’nın baında milli davayı yerinde destekleyen çok sayıda önemli ttihatçıkültürel örgütlenme de mevcuttu. Bunlar arasında en etkilileri 1868’de kurulanHilali Ahmer, 1916’da kurulan Milli Talim ve Terbiye Cemiyeti ve 1911’dekurulan Türk Ocaı’ydı. Birçok önde gelen ttihatçı bu örgütlenmelerin aktifüyesiydi ve onların ideologları olarak hareket ediyordu; bu sahısların enbilinenleri arasında tabii ki ‘Türk ulusal ideolojisinin babası’ Mehmet ZiyaGökalp (1876-1924) vardı. Söz konusu örgütlenmeler tek balarına Türkmilliyetçilerini veya alansal milliyetçi direni gruplarını bir çatı altındabirletiremediler. Ancak vatansever Türk milliyetçiliinin ideolojikgelimesindeki katkıları son derece önemlidir. Son olarak, kitlesel siyasetinyöresel iliki aı alanında, ttihatçı rejim Türk milliyetçilii ilkeleri etrafındaesnaf örgütlenmelerini tevik ederek, bakentte olduu kadar OsmanlıAnadolu’sunun çeitli kent ve kasabalarında da zanaatkarlar, imalatçılar vetüccarlar arasında geride güçlü bir miras bırakmıtır. Esnaf örgütlenmelerinin ilkbalardaki amacı Müslüman Türk cemaatlerin Hıristiyan azınlıklara olanekonomik baımlılıını azaltmakdı. Ancak zamanla alansal direniörgütlenmelerine eklemlendikçe, igalci Batılı ve Yunan ordu kuvvetlerine karısilahlı direnie finansal destek ve geni bir iliki agı saladılar. Bunun dıındabir de, çou eski TC fedailerinin ve Tekilatı Mahsusa ajanlarının komutasıaltında faaliyet gösteren, yabancı ordulara ve askeri depolara ezamanlısaldırılar düzenleyen çeteler ve çetecilerden bahsetmek gerekir. Bu yarıekiyalardaha sonraları Küçük Asya’nın Hıristiyan azınlıklarının direnilerinibastırmakta ve yer yer bir iç savasa dönüsen Kurtulus Savası’nın mutlak olaraksonlandırılabilmesinde önemli rol aldılar.Özetle, Osmanlı’nın son döneminde milliyetçilik eilimi tasıyan ve TürkKurtulu Savaı süreci ve sonrasında bir vatansever Türk milliyetçilii dili vehareketinin oluumuna ön ayak olan cemaatsel ve siyasi gelenekler, milliyetçilikçalısmaları için kilit önem tasımaktadırlar. Dahası bu geleneklerler, kabacamilliyetçilikle ilgili dıardan ödünç alınmı fikirlerden ziyade makul bir yerlimalzeme ve duyarlılık silsilesi üzerine ina edilmiti. Bu balamda GençOsmanlılar, Jön Türkler, ttihatçılar, pan-Türkistler ve Türk milliyetçiliiyandaları ile Cumhuriyetçilik ve ardından gelen Kemalizm arasındakibalantılar gözardı edilemez. Mustafa Kemal ve yandalarının baardıı enönemli i, Türk milliyetçiliinin icadı deil, yeni bir sablona oturtulmasıdır.Keza milli davaya destek amacıyla inisiyatif kullanmak isteyen tek ttihatçısubay/siyasi lider Mustafa Kemal deildi. Ancak sonuç olarak, onun görüleridierlerine baskın çıkmıs, en çok yandası toplayabilmis, siyasi ittifaklara olanaksaglamıs ve ttihatçı gündem Cumhuriyetçi program kalıbında yeniden