Türk milliyetçiliği ve Etno-sembolik Çözümleme ... - York University

ekillendii söylenebilir. Ancak o zaman da Cumhuriyetçiliin ve özeldeKemalizm’in Türk milliyetçiliini Osmanlı mirasıyla u veya bu ekildeherhangi bir baı veya borcu olmayan, kendi içinde bir balangıç ve son olarakgörmekteki ısrarı sorunu çıkar karımıza. Elbette üçüncü bir seçenekdüünülebilir ve Türk milliyetçi uyanıının farklı dönemlerinin ayrı balıklaraltında deerlendirilebilecei savunulabilir ve sonuç olarak Türkmilliyetçiliinin önemli oranda bir hibridlik sergiledigi açıkça kabul edilebilir.Öte yandan, Türk milliyetçiliinin bu ekilde ucu açık bir okuması milliyetçihareket ve olusumlara dair örneklerin, gelimenin türlerine ve yörüngelerinegöre sınıflandırılmasına yönelik güçlü arzulardan dolayı, çounlukla geri planaitilmitir.Aynı derecede önemli bir baka husus ise, söz konusu bir milliyetçiliin FransızDevrimi sonrasında meydana gelen Alman ve Merkezi/Dou Avrupalı tepkimodelini veyahut Fransız Devrimi’nin kendisinin mirasını izleyip izlemediiyleilgili ayrılmanın Türkiye örneine özgü olmamasıdır: bu durum klasik birmodernist çıkmaz tekil etmektedir (Kedourie 1961 ve 1970; Hobsbawn 1990;Smith 1983 [1971], 1998 ve 1999). lle de bir fark aranacaksa, Türkiye örneibu balangıç noktalarının herhangi birinin verili bir milliyetçi hareketeuyarlanabilir olarak addedilebileceini ancak hiç birinin hareketin aldıı biçimiveya içinden geçtii ve kendisine son halini veren dönüüm süreciniaçıklayamadıını gösterir. Öte yandan milliyetçilie ezelci (perennialist) veebediyetçi (primordialist) yaklaımlar da meselenin tam olarak anlaılmasınımümkün kılmaz. Örnein, ilk ve son dönem Osmanlı yönetiminin yapısınıetkileyen kültürel ve demografik deiimlere dair bilgi eksikse, OsmanlıHanedanlıı’nın, antik (ve modern) zamanların Orta Asya Türkleri’nin vegünümüz Türkiyesi’nde yaayan halkların birbirleriyle ilikilendirilmesihatasına düülebilir. Belirli bir tarihsel vaka nasıl ki sadece ulus-inasınınkullanıma hazır, modernist modellerine dayalı olarak kategorize edilemezse,politik olarak balı ve bilinçli bir yurttalık inasının ille de (varsayılan) kültürelve demografik bütünlüün bir dorudan ürünü olmadıı da unutulmamalıdır.Bu balamda, bu çalımamın odaı olarak modern çada farklı bir ‘milliyetçiTürk kültürü’ sonucunu douran sürecin dönüm noktalarını aldım. Bu yollamilliyetçilie olan ezelci /ebediyetçi (primordialist/perennialist) ve yasakçımodernist yaklaımların tuzaklarından kaçınabileceimi umuyorum. Etnosembolizminönemli bir yönü farklı milliyetçi projelerin ortak noktalarını tespitedebilmesidir. Ulus-ina süreçlerinde görülen farklılıklara ramen,milliyetçiliklerin tümü ulusun farklı bir küme algısını ve imajını pekitirmeamacına hizmet ederler (Smith 1981, 1986 ve 1999). Alansal/sivil(territorial/civic) model, ulusu sınırları çizilmi ve sözlemeye dayalı, kanunlarve yasal kurumlara göre hareket eden bir politik cemaat olarak görür. Bunakarın, etnik ulus-ina modeline göre, ulusal tarih kroniklerine yansıyan ortak