Türk milliyetçiliği ve Etno-sembolik Çözümleme ... - York University

Devrimi’nin modernist özü, Osmanlı/Türk toplumunun sosyo-kültürel dünyasınanüfuz eden eski mitler, kabullenmeler ve geleneklerle ilikisi balamındayeniden ele alınmalıdır. Dördüncü husus, Osmanlı Anadolu’sunda yaayanHırsitiyan cemaatlerin gördüü muamelenin de kanıtladıı üzere, (Türk)milliyetçiliinin politikasını, demografisini ve kültürünü itibari deerlerüzerinden ilikilendirmemeye dikkat etmek gerekir. Son olarak, bu çalımadaele alınan bütün konular emperyal Osmanlı ile Türk ulusal tarihini eklemlenmisbir sekilde kapsamaktadır. Baka bir deyile, etno-sembolik modelin Türkmilliyetçiligi çalımalarında uygulanabilirlii siyasi olarak iki ayrı ve belirli bazıkonularda büyük ölçüde muhalif histografik, kültürel ve politik geleneklerdenetkilenir. Rekabet halindeki mirasların bir arada yaaması Türk milliyetçiliininhem en zor hem de en belirgin yönünü oluturmaktadır. Bu anlamda, poliglotimparatorluk kimliinden etno-dinsel olarak tanımlanmı bir ulusal kimliegeçi, milliyetçilik teorileri için örnek niteliinde bir post-emperyal denemetekil etmektedir.Türk milliyetçiliinin kökenleri ve altyapısı, modern Türk toplumu için hassaskonularolmaya devam etmektedir. Türk milliyetçilii alansal/sivil mi yoksaetnik türden bir milliyetçilik midir, Türk Kurtulu Savaı anti-sömürgecimücadelenin bir selefi miydi yoksa agırlıklı olarak Balkan Aydınlanması’nıgeriden takip eden bir geç kalma durumu muydu; Türk Ulusal Devrimi’ninbalıca ilkeleri büyük modernleme projesinin asli tamamlayıcı unsurları veulusal kimlik ona balanmanın en elverili yolu muydu yoksa ulusal yenidendirili toplumun topyekün modernlemesinin üzerinde denendii bir sahnemiydi, bu sorular bu çalımanın cevap veremese bile en azından sormayı isedindigi konulara dairdir. Bu anlamda Türk milliyetçilii çalımalarımilliyetçilikle ugrasanlar için, akademik aratırma konusu ile canlı ve ne yazıkki sıklıkla kanlı sosyo-politik tartımalar arasında önemli bir es zamanlılıkörnei sunmaktadır.Notlar1- Primordialistler (ezeldenbericiler) paradigma içerisindeki altbölümlerebalı olarak genetik, akrabalık baları, akrabalara iltimas (nepotism)güdüsü, soysal kökenler ve kültürel atıflar üzerine odaklanırlar (Smith1999: 4-5). Perennialistler (ebediyetçiler) ise fikirlerini ulusların sürekliya da yinelenen somut haline dayandırırken, modernistler yaklaımlarındamilliyetçiliin sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel, politik ve ideolojikpayandalarına daha çok önem atfederler (ibid.: 6-8).2- Deerli yorumlarından ve eletirilerinden dolayı John Hutchinson’a veNations and Nationalism’in anonim eletirmenlerine teekkür ederim. Bumakalenin önceki versiyonunu 2000 yılında Londra Universitesi’ninSlavonik ve Dou Avrupa Çalımaları Seminerler Okulu’nda sundum.