Bölüm 1: Röleler, kontaktörler ve otomatik kumanda devreleri ...

düzeneği vardır. Motor çalışırken aşırı akım çekmeye başlarsa termik ya da manyetik korumadüzeneklerinden birisi çalışarak alıcıya giden akımı keser. Şekil 1.28'de termik ve manyetik korumalışalter görülmektedir.c. Termistörlü (PTC, NTC)koruma röleleriŞekil 1.29'da verilen PTC veNTC gibi ısıya duyarlı devreelemanlarını motorlarınkorunmasında kullanabiliriz.Koruma için yapılmış olantermistörler motor sargılarınınarasına yerleştirilebilecek biçimdeüretilmektedir.Termistör rölelerinde motorakumanda eden kontaktörün devre dışıedilmesini sağlayan sistem iseelektronik bir devredir.Küçük güçlü ve ucuz tipdekimotorlarda termistörlü korumasistemi yaygın değildir. Bu yöntemdaha çok büyük güçte, hassas vepahalı motorların korunmasındakullanılır.Şekil 1.30'da termistörlü motorkoruma rölesinin devreye bağlanışşekli verilmiştir.Şekil 1.29: Motor sargılarını yüksek sıcaklığa karşıkorumada kullanılan termistör örnekleriM(0)elektronikdevreliröle(I)ç. Faz koruma röleleriÜç faz ile çalışan motorlarda R-S-T fazlarından birisi kesildiğindemotor çalışmaya devam eder. Ancakbu çalışma şekli son derece tehlikelive istenmeyen bir durumdur. Çünküüç faz ile çalışacak şekilde üretilmişmotor iki faza kaldığı zamanşebekeden çok yüksek akım çekmeyebaşlar. Yüksek akım ise sargılarıısıtır. Isınan sargılarının izolesi(vernik) eriyerek (kavrularak) kısadevreye neden olur. Kısa devre isemotorun bozulmasına yol açar.İşte bu durumu önlemek içinsigorta, termik vb. gibi koruyucularailave olarak elektronik yapılı fazkoruma röleleri üretilmiştir.Günümüzde üretilen faz korumaröleleri hem çok ucuzlamış, hem deçok işlevli hâle gelmiştir. Şöyle ki;faz koruma röleleri motoru faz(I)(0)12Şekil 1.30: Termistörlü motor korumarölesinin devreye bağlantısıM+TPTC2x0,75 mm 2 kabloŞekil 1.31: Faz koruma rölesinin devreye bağlantısıPDF created with FinePrint pdfFactory trial version http://www.fineprint.com