Bölüm 1: Röleler, kontaktörler ve otomatik kumanda devreleri ...

Uygulamada kullanılan buşonlu sigortalar L (B) ve G (C) tipi olmak üzere iki tipteüretilmektedir. L (B) tipi sigortalar aydınlatma ve priz tesislerinde kullanılırken, G tipi sigortalarise motor devrelerinde kullanılır. L tipi sigortalar aşırı akım durumunda hemen atar. G tipi olanlarise gecikmeli olarak devreyi açar.Motorlar kalkış anında normal akımlarından bir kaç misli değerde aşırı akım çekerek çalışmayabaşladıklarından, bu alıcılarda gecikmeli atan sigortalar kullanılır.Elektrik tesisleri yönetmeliğine göre atık buşonlu sigortalara tel sarmak yasaktır. Ancak yasağarağmen halkımızın büyük bir bölümü bilinçsizce tel sarma yoluna gitmektedir.Buşonlu sigortaların parçalarıGövde: Sigortayı muhafaza eden porselen kısımdır. Bunlar, 25-63-100-200 amperlik değerlerdeüretilmektedir. Şekil 1.35'e bakınız.Viskontak: Gövdenin dip kontağınınbulunduğu kısma takılan küçük parçadır.Porselen gövdeli ve yuvalı olarak üretilenviskontak tipi daha iyidir. Çünkü bu modellergövdeye istenilenin dışındaki amperaja sahipbuşonun takılmasını önler. Şekil 1.36'yabakınız.Buşon: Eriyen teli muhafaza eden kısımdır.Buşonlar standart akım değerlerindeüretilirler. Buşon akımları: 6-10-16-20-25-35-50-63-80-100-200 amperdir.Buşonlu sigortalarda kullanılan porselengövdenin içinde, aşırı akım geçmesi anındaeriyip kopan bir tel mevcuttur. Buşon gövdesiiçinde bulunan bu telin yaydığı ısıyı azaltmakiçin soğutma amaçlı olarak kuvars kumukullanılır. Şekil 1.37'ye bakınız.Buşonların arka kısmında bulunan metalşapkanın ortasında renkli pulcuklar vardır.Bunlara bakılarak da buşonun kaç amperlikolduğu anlaşılabilmektedir.gövdebuşonkapağıbuşonviskontakŞekil 1.35: Buşonlu sigortanın yapısıŞekil 1.36: Viskontak örnekleribuşonkuvars kumubuşonkapağıbuşonviskontakgövdeSinyal pulcuklarının renklerinin akımdeğerleri: 6 A: Yeşil, 10 A: Kırmızı, 16 A:Gri, 20 A: Mavi, 25 A: Sarı, 35 A: Siyah, 50A: Beyaz, 63 A: Bakır rengi, 80 A: Gümüşrengidir.Buşon kapağı: Buşonu muhafaza edenkısımdır. Bunlar 25-63-100-200 amperlikdeğerlerde üretilmektedir. Şekil 1.35'ebakınız.eriyen telŞekil 1.37: Buşonun iç yapısıŞekil 1.38: Bir fazlı otomatik sigortab. Anahtarlı tip otomatik sigortalarBu tip sigortalar termik ve manyetik koruma düzenekli olarak üretilmektedir. Termik korumabimetal esaslıdır. Devreden aşırı akım geçince bimetal bükülerek akım geçişini sağlayan kontaklarıaçar. Manyetik koruma ise aşırı akım geçmesi durumunda elektromıknatıs hâline gelen kalın kesitli14PDF created with FinePrint pdfFactory trial version http://www.fineprint.com