Beklentilerle, umutlarla... - Bilişim Dergisi

söylemek ve daha sonra yasal yollar ve ispatkonusundaki düşüncelerimi ifade etmek isterim.Eğer mobbing mağduru iseniz, önceliklekendinizle barışık olmalısınız ve öğrenilmişçaresizlik içerisinde olmamalısınız. Öğrenilmişçaresizlik, mobbing mağdurlarında sıklıklarastlanan bir durumdur. Herhangi bir duruma karşıverdiğiniz tepki ile durum olumsuz hale gelirse,tepkinin bir işe yaramadığını düşünürsünüz.Bu durum zaman içinde tekrarlandıkça birsüre sonra artık olayların sonuçlarını aslakontrol edemeyeceğinizi düşünüp karamsarlığadüşebilirsiniz. Ancak koşullar ne kadar içindençıkılmaz görünse de mutlaka bazı çıkış noktalarıvardır. Yaşananların bir adının olduğunu ve bunahedef olmanın kendi suçunuz olmadığını bilmelive yaşadıklarınıza bu açıdan yaklaşmalısınız. Busüreç içerisinde yaşadığınız duygusal sıkıntılarnedeniyle gerekirse bir uzmandan; psikiyatristveya psikologdan yardım alma yoluna dagidebilirsiniz.Çalıştığınız örgüt açısından baktığımızda,psikolojik tacizi önlemek için atılmasıgereken ilk adım, örgütün, bünyesindekirahatsızlıkları zamanında belirleyebilmesidir.Bunun için de yöneticiler, işyerinde yaşanançatışmaları zamanında tespit edebilmeli vemobbinge dönüşmeden en kısa sürede çözümekavuşturmaya çalışmalıdır. Var olan bir mobbingsürecinde ise psikolojik taciz faktörü olaraktanımlanan sorunlar ortadan kaldırılmayaçalışılmalıdır.Bu yollardan başka, psikolojik tacizle başaçıkmada yasal yola başvurma seçeneği devardır. Ancak, sizi yasal yollara başvurmaktanalıkoyabilecek bazı kaygılarınız olabilir. Örneğin,maruz kaldığınız psikolojik tacize ilişkin yeterli birkanıtınız olmadığını düşünebilirsiniz. Yine, yasalyola başvurmanın pahalı olması, yasal başvurunun sonuçlanmasının stresli ve uzun sürebilecekbir süreç olması ve sonunda mobbing iddiasının reddedilmesi olasılığı da sizi yasal yollarabaşvurmaktan alıkoyabilir. Bu kaygılara rağmen sürecin size verdiği zararlar ile dava açmanınyol açacağı maliyetleri karşılaştırarak, mümkün olduğunca yasal yola başvurma seçeneğiniuygulamaya çalışmalısınız.Biraz önce bahsettiğim gibi, yasal yola başvurmaseçeneğinden sizi alıkoyabilecek ilk sorun,psikolojik tacize ilişkin yeterli kanıtınızın olmadığınıdüşünmenizdir. Pek çok insan, sırf bu nedenle yasalyola başvurmaktan vazgeçmektedir. Çünkü gerçektende mobbingin ispatı güçtür. İşyerinde psikolojiktaciz aynı veya farklı tarzdaki pek çok rahatsız edicidavranışın belli bir süre boyunca hedef seçilenkişiye yöneltilmesi sonucunda ortaya çıkmakta olup,psikolojik tacizi oluşturan davranışlar, çoğu zamantek başlarına değerlendirildiklerinde hukuka aykırısayılmamaktadır. Ancak, bu durum mobbinginhukuka aykırı olmadığı anlamına gelmez. Mobbingdurumunda, o süreçte yaşanan davranışların tektek hukuka aykırı olup olmadığına bakılmaksızın, budavranışların bir araya gelerek yarattığı toplam etkininmeydana getirdiği sonuç hukuka aykırıdır. Sonucunhukuka aykırı olması nedeniyle psikolojik taciz haksızfiil teşkil eder.Bu bakımdan, psikolojik taciz mağduru olarak davaaçmadan önce yapabileceğiniz şeyler vardır, şöyleki, bu konuda dava açmış mağdurların önerdiği birhusus; mobbing sürecinde yaşanan olayları, tarih,yer ve olaya şahit olan kişiler belirtilerek bir yere notetmektir. Bu yazılanlar, dava açtığınız zaman, sizebüyük yarar sağlayacaktır.Yargıtay’ın cinsel taciz konusunda olduğu gibi psikolojiktacizle ilgili verdiği bazı kararlarında, soruna doğrudanispat açısından değil emare ispatı yönünden yaklaştığıgörülmektedir. Çünkü yukarıda da bahsettiğim gibipsikolojik tacizin doğrudan ispatı çok güçtür. Örneğin,Yargıtay, 2008’de verdiği bir kararında, önce dövülenve bunu doktor raporuyla ispatlayan işçinin, dahasonra işe geri döndüğünde huzursuz edildiği iddiasınıkabul etmiştir. Kararın gerekçesinde, davacınındövülmesinden sonra işyerinde huzursuz edildiğinindavacı tanığı ve olayların tipik akışından anlaşıldığıdolayısıyla işçinin psikolojik taciz sonucunda istifaettiği, bu konuda yeterli emare bulunduğu ifadeedilmiştir.Ocak ayında görüşüleceğini düşündüğümüz Borçlar Kanunu Yasa Tasarısı’nda “İşçinin KişiliğininKorunması” başlığı altında, 417’nci maddede işveren, işçilerin psikolojik ve cinsel tacizeuğramamaları için gerekli önlemleri almakla yükümlü tutulmuştur. Eğer bu şekilde söz konusuTasarı yasalaşırsa, işyerinde psikolojik taciz olgusu ilk kez yasal düzenlemeye kavuşmuş olacakve mağdurların haklarını aramaları çok daha kolay hale gelecektir.138 2011 OCAKÜÇ SORU ÜÇ CEVAP AYLIK BİLİŞİM KÜLTÜRÜ DERGİSİ 139