01.12.2012 Views

link 1 /2008 04 TECHNOLOGY Vizkon için R 40 teknolojisi 14 - Rieter

link 1 /2008 04 TECHNOLOGY Vizkon için R 40 teknolojisi 14 - Rieter

link 1 /2008 04 TECHNOLOGY Vizkon için R 40 teknolojisi 14 - Rieter

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Rieter</strong> Spun Yarn Systems ‘in Müşteri Dergisidir<br />

Vol. 20 / No . 52 . Haziran <strong>2008</strong> / TR<br />

<strong>link</strong> 1<br />

/<strong>2008</strong><br />

<strong>04</strong> <strong>TECHNOLOGY</strong> <strong>Vizkon</strong> için R <strong>40</strong> <strong>teknolojisi</strong> <strong>14</strong> PRODUCT NEWS En uzun ring iplk makinası<br />

19 RIETER INSIDE <strong>Rieter</strong> Çin‘de 22 EVENTS ITMA ASYA ve CITME <strong>2008</strong>


2 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

İÇİNDEKİLER<br />

Kapak:<br />

Shanghai Skyline<br />

©Istockphoto<br />

Yayımcı ve Genel Yayın Yönetmeni:<br />

Marketing Spun Yarn Systems,<br />

Heiner Eberli<br />

Copyright:<br />

© <strong>2008</strong> by Maschinenfabrik <strong>Rieter</strong> AG,<br />

Klosterstrasse 20, CH-8<strong>40</strong>6 Winterthur,<br />

www.rieter.com, rieter-<strong>link</strong>@rieter.com<br />

Önceden izin almak kaydı ile alıntı yapılabilir.<br />

Tasarım ve Dizgi:<br />

Marketing <strong>Rieter</strong> CZ a.s., Pavel Bielik<br />

Baskı:<br />

HRG s.r.o., Czech Republic<br />

03 EDITORIAL<br />

<strong>TECHNOLOGY</strong><br />

<strong>04</strong> <strong>Rieter</strong> R <strong>40</strong> rotor <strong>teknolojisi</strong>ni kullanarak SPV viskonun<br />

işlenmesi<br />

SPV Viskon elyafının <strong>Rieter</strong> R <strong>40</strong> rotor <strong>teknolojisi</strong> ile<br />

kombinasyonu 175 m/dak‘lık üretim ve 130 dev/dak‘lık<br />

rotor hızlarına olanak vermektedir.<br />

PRODUCT NEWS<br />

09 Yeni SB-D 11 kompakt cer makinesi<br />

11 ComfoRo® open end iplikleri ile geniş ürün çeşitliliği<br />

<strong>14</strong> En uzun ring ve kompakt iplik makinası<br />

Başlangıç deneyimlerine göre, G 35 ring iplik ve<br />

K 45 kompakt iplik makinalarının ilk tesisleri, iplik<br />

işletmelerindeki yüksek beklentileri karşılamaktadır.<br />

Kalite tutarlılığı, çalışma koşulu, esneklik ve ekonomiklik<br />

bakımından yeni seviyeleri karşılamaktadırlar.<br />

17 Orjinal yedek parçalarla geliştirilmiş kullanım kolaylığı<br />

RIETER INSIDE<br />

19 Çin`de <strong>Rieter</strong>‘in 80 yılı<br />

<strong>Rieter</strong>, Çin`de 80 yıldır iş yapmaktadır. 1927`de<br />

Orta Krallığa ilk sevkiyatın yapılmasından, günümüz<br />

başarılarına kadar geçen yol zahmetlidir. Roger Naef, bu<br />

çalkantılı tarihe göz atmaktadır.<br />

EVENTS<br />

22 ITMA Asya`da Tekstil dünya rekorları<br />

Çin`de <strong>2008</strong> yazı: <strong>Rieter</strong>`in dört dünya rekortmeni, ilk<br />

kez Şangay‘da ki birleştirilmiş CITME 08 ve ITMA Asya 08<br />

ticaret fuarında yeni bir mekânda sergilenecektir.


Son yıllarda Avrupa tekstil makina sanayinin ana pazarlarının<br />

Asya`ya doğru kaymayı sürdürdüğü oldukça<br />

açıktır. Tekstil makina satışlarının neredeyse %80`inin<br />

Hindistan’ın yanında Çin`in en önemli pazar olduğu<br />

Asya`da oluşması bu gerçeği yansıtmaktadır. En son<br />

teknolojinin, sırasıyla Çin ve Hindistan`daki iki büyük<br />

tekstil makinaları fuarında, Şangaydaki ITMA Asya ve<br />

Bangalore`daki ITME Hindisan`da sergilendiği ve sergileneceğini<br />

söylemek abartılı değildir.<br />

27-31 Temmuz <strong>2008</strong>`de Şangay`da ilk kez gerçekleştirilen<br />

3. ITMA Asya bu trendi açıkca kanıtlanmıştır. Bu<br />

ticari fuar yaklaştıkça sanayimizde ortaya çıkan soru:<br />

Münih`teki başarılı ITMA 07`in hemen ardından bu fuar<br />

nasıl geçeceği idi?<br />

<strong>Rieter</strong> Textil Systems olarak, başlıca Asya pazarlarından<br />

olmak üzere pek çok ülkeden gelen ziyaretçilerimize<br />

araştırma geliştirme bölümlerimizin en son yeniliklerini<br />

sergilemeyi başardık. LINK`in bu sayısında, Şangay`da<br />

sergilenen en ilgi çekici olayların özetini sunacağız. Iplik<br />

uzmanlarına Şangay`daki fuar alanının, <strong>Rieter</strong> için çok<br />

büyük bir başarı olan Münih`teki sergiyi geride bıraktığını<br />

göstermeyi başardık.<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

EDITORIAL<br />

Çin –ve esasında tüm Asya bölgesi— yıllardır, <strong>Rieter</strong><br />

Tekstil Sistemleri için önemli bir pazar olmuştur.<br />

Ürün tasarımı ve pazarlaması açısından her zaman<br />

özel avantajlar sergileyen belirli özellikler göstermiştir.<br />

Başlıca hedefimiz, her zaman, yerleşmiş sistem<br />

çözümlerinin avantajlarını pazarlama başarımızın<br />

merkezine yerleştirmek olmuştur. Bu son ITMA<br />

Asya`da da farklı değildir.<br />

Sistemlerimizde sunulan çeşitli makinalar, fuar alanımızında<br />

en son versiyonları ile sergideydi: mükemmel<br />

şekilde koordine edilen OMEGAlap vatka hazırlama<br />

ile E 76 penye makinası yer alıyordu. C 60 tarak<br />

ve K 45 kompakt makinasının yanında, cer alanında<br />

da yenilikler gösterdik. R <strong>40</strong> otomatik rotor iplik makinesinin<br />

gelişmiş versiyonu da sergideydi. Bu makinede<br />

üretilen ComfoRo® iplikleri, tüm pazarlarda<br />

şimdiden mükemmel bir itibar kazanmıştır.<br />

Ikinci büyük ticaret fuarı, <strong>2008</strong>`in sonuna doğru<br />

Hindistan, Bangalore`da gerçekleşecektir. <strong>Rieter</strong>, bu<br />

fuarda da tekstil sanayini yeniliklerle yine şaşırtacaktır.<br />

Ziyaretinizi bekliyoruz. 8-103 •<br />

Dr. Martin Folini<br />

<strong>Rieter</strong> Spun Yarn Systems<br />

Başkanı<br />

martin.folini@rieter.com<br />

3


4 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

<strong>TECHNOLOGY</strong><br />

<strong>Rieter</strong> R <strong>40</strong> rotor <strong>teknolojisi</strong>ni<br />

kullanarak SPV viskonun işlenmesi<br />

SPV Viskon elyafının <strong>Rieter</strong> R <strong>40</strong> rotor <strong>teknolojisi</strong> ile birleşimi, çok iyi<br />

çalışma performansı ve ipliğin sonraki işlemlerinde optimum iplik yapısının<br />

elde edilmesinin yanı sıra 175 m/dak`lık bir üretim hızında<br />

130 000 dev/dak. rotor hızlarına olanak vermektedir. SPV viskon elyafı<br />

ile çalışırken optimum büküm faktörü αm 100–110 arasındadır. Örme<br />

ve dokuma uygulamalarında 105 αm `lik bir büküm faktörü tavsiye<br />

edilmektedir.<br />

Şekil. 1 Farklı<br />

selüloz liflerinin enine<br />

kesitinde nem dağılımı<br />

Kaynak: Autex Textile<br />

Conference 2005.<br />

1. Pamuk<br />

2. TENCEL®<br />

3. Modal<br />

4. <strong>Vizkon</strong>.<br />

Pamuğa Alternatif<br />

Viskon, modal ve Tencel gibi selülozik elyaf, pamuğa<br />

çok iyi bir alternatiftir ve moda giysiler, döşemelik,<br />

havlu ve iç giyim pazarlarında önemli bir rol oynamaktadır.<br />

Selülozik ham maddeler belirli giyim özellikleri<br />

bakımından, örneğin yumuşaklık ve anti bakteriyel<br />

özellikler açısından pamuğa göre çok daha<br />

üstündürler. Bu nedenle selülozik elyaf ya pamukla<br />

karıştırılmakta ya da insan teni ile direkt temas<br />

eden kumaşlarda %100 kullanılmaktadır. Kumaşlar<br />

için son derece yüksek fonksiyonel özelliklerin gerekli<br />

olması durumunda, çok karışımlı tekstil kumaş-<br />

1 2<br />

3 4<br />

ları istenebilir. Bu durumda farklı ham maddelerden<br />

yapılan iki katlı dokuların kullanımı gittikçe artan bir<br />

eğilimdedir. Vücut terlemesinin önemli olduğu aktif<br />

ve spor giysiler için, farklı dokuma ve örme kumaşların<br />

kombinasyonu avantaj olabilir. Vücut nemi, viskon/pamuk<br />

karışımı tarafından absorbe edilir ve polyester<br />

yüzey aracılığıyla atmosfere iletilirse, derinin<br />

soğuması engellenebilir. Polyester yüzey deriyi ayrıca<br />

dış çevre etkilerinden de korumaktadır.<br />

Selüloz Elyafın Özellikleri<br />

Selülozik elyaf, poliamid, polyester, polipropilen ve<br />

pamuk ile kıyaslandığında en iyi anti bakteriyel özelliklere<br />

sahiptirler. Çeşide bağlı olarak, selüloz elyafı<br />

nemi çok hızlı absorbe etmekte ve çok etkili bir şekilde<br />

dağıtmaktadır. Örneğin, Tencel® pamuğa göre<br />

%50 kadar fazla nem absorbe etmektedir.<br />

Nem dağılımı, karanlık alanların nemi, açık alanların<br />

lif ham maddesini gösterdiği ekteki fotoğraflarda görülmektedir.<br />

Tencel® kullanıldığında, nem dağılımının<br />

çok geniş bir alanda olduğu ve pamuğa kıyasla<br />

nemin çok düzgün bir şekilde absorbe edildiği açıktır<br />

(Şekil 1).<br />

Yüksek performanslı eğirme<br />

Hazır giyim sektöründe selüloz elyafın önemli avantajlarına<br />

ilave olarak, viskon ham maddesi, ring, rotor,<br />

hava jetli gibi eğirme yöntemleri ve optimum<br />

makina konfigürasyonuda önemli rol oynar. Bu parametreler<br />

sadece özellikleri değil aynı zamanda selülozik<br />

ipliklerin üretiminde ekonomik proses etkinliğini<br />

de belirlemektedir.<br />

Test parametreleri<br />

Kıyaslama için aynı özelliklerdeki Asya kökenli viskon<br />

ile birlikte 1.3 dtex ve 38 mm kesim uzunluğunda<br />

SPV viskon elyaf kullanılmıştır. Elyaf, <strong>Rieter</strong>’in<br />

aşağıda belirtilen en yeni yüksek performanslı makinalarında<br />

işlenmiştir:<br />

• C 60 tarak makinası<br />

• SB-D 15 Cer makinası<br />

• RSB-D <strong>40</strong> Cer makinası<br />

• R <strong>40</strong> rotor iplik makinası.


Şekil. 2 SPV elyafının<br />

ve Asya kökenli vizkonun<br />

enine kesit yapısı<br />

1. SPV viskonu<br />

2. Asya viskonu<br />

Viskonun open end iplik makinasında işlenmesi özellikle<br />

caziptir. Genel olarak, viskondan üretilen ring<br />

iplikler çok yumuşak ve esnek bir tuşeye sahiptir.<br />

Tam tersine, open end iplikleri sarmal kuşak yapıları<br />

nedeniyle nispeten daha sert bir tutuma sahiptir.<br />

Viskon ve open end iplik yapısının kombinasyonu,<br />

çok iyi boncuklanma özelliği ile ideal bir kumaş oluşturmakta<br />

ve open end <strong>teknolojisi</strong> sayesinde yüksek<br />

sevk hızıyla çok ekonomik olmaktadır.<br />

Ara ürün sonuçları<br />

Kullanılan her iki viskon çeşidi, 38 mm`lik aynı kesim<br />

uzunluğu özelliğine rağmen elyaf uzunluklarında<br />

önemli farklılıklar göstermektedir. SPV viskonun<br />

ortalama stapel uzunluğu yaklaşık 3 mm kadar daha<br />

fazladır.<br />

Elyaf paralelleşmesi ve kıvrımın açılması nedeniyle<br />

taraktan sonra elyaf uzunluğu artmaktadır. Diğer<br />

taraftan, daha yüksek bir kısa elyaf içeriği nedeniyle<br />

taraktan sonra ortalama elyaf uzunluğu çok az<br />

miktarda düşmektedir. Kısa elyaf içeriği, tarakta lif<br />

yüklenmesi ve elyaf mukavemetinin bir fonksiyonu<br />

olarak artmaktadır. SPV elyafı kullanıldığında, kısa<br />

elyafta artış sadece %1.5 iken, Asya kökenli viskon<br />

kullanıldığında kısa elyaf içeriğinde artış %4.5 `dur.<br />

Yüksek kısa elyaf içeriği ve bunun taraktan sonraki<br />

önemli ölçüdeki artışı, iplik mukavemeti ve uzaması<br />

üzerine olumsuz bir etkisi olacaktır.<br />

SPV viskonunun daha yüksek lif mukavemeti ve uzamaya<br />

sahip olmasından C 60 tarak makinası sonrasında<br />

kısa elyaf miktarında sadece %1.5`lik artışın<br />

sebebi olduğu sonucuna varılabilir. Asya viskonu<br />

gibi daha düşük mukavemet ve uzamaya sahip bir<br />

elyaf, eğirme prosesi sırasında elyafa binen yükler<br />

nedeniyle alındığında lif kısalmasına karşı çok daha<br />

hassastır. Buradan, 80 kg/saat`lik tarak üretiminin,<br />

SPV elyafı kullanılması durumunda daha fazla arttırılabileceği<br />

sonucuna ulaşılabilir. Bu iki elyaf tipinin<br />

enine kesit şekillerinde de önemli farklılık vardır ve<br />

bu özelik farklı proses özelliklerine ve iplik kalitelerine<br />

de neden olabilir (Şekil 2).<br />

Elyaf inceliği ve elyaf uzunluğu gibi aynı ham madde<br />

özelliklerine rağmen ham maddenin daha detaylı<br />

kontrolü, tipler arasında belirgin farklılıkların olduğunu<br />

göstermiştir. Bu nedenle, iplik kalitesi ve kumaşın<br />

1<br />

2<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

<strong>TECHNOLOGY</strong><br />

son kalitesi yanında en son eğirme makinasının proses<br />

özelliklerinde de farklılıklar beklenmelidir.<br />

İplik sonuçları<br />

Ham madde ve elyaf hazırlık aşaması yanında, iplik<br />

özellikleri başlıca iplik yapısı ve dolayısıyla en son<br />

eğirme prosesi tarafından belirlenmektedir. Daha<br />

öncede belirtildiği gibi, viskon ham maddesi ve rotor<br />

iplik eğirme prosesinin kombinasyonu, iplik özellikleri<br />

ve ekonomiklik açısından önemli olanaklar sunmaktadır.<br />

Open end iplik makinasındaki hangi ayarların<br />

ve hangi teknolojik parçaların seçiminin iplik<br />

kalitesi ve verimliliğini hangi ölçüde etkilediği sorusu<br />

ortaya çıkmaktadır.<br />

Bu durumda en önemli teknolojik parçalar ve ayarlar<br />

düze, büküm faktörü ve rotor çeşididir. Pazarda çok<br />

geniş bir çeşitlilikte çekim düzeleri vardır, fakat harcanması<br />

gereken çaba nedeniyle sistematik araştırmaların<br />

eksikliğinden ötürü , viskon liflerinin prosesi<br />

için çok az sayıda doğru tavsiye vardır. Bu çalışmada<br />

tipik olarak viskondal kullanılan ve ayrıca halen geliştirilmekte<br />

olan düzeler kıyaslanmaktadır.<br />

5


6 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

<strong>TECHNOLOGY</strong><br />

Büküm faktörü ve ham maddeye karşı iş yapabilme kuvveti<br />

viskon 1.3 dtex, 38 mm, C 60 80 kg, R <strong>40</strong> rotor 33 mm XT-5B, 115 000 rpm, Ne 30.<br />

Iş yapabilme kuvveti [cN*cm]<br />

900<br />

850<br />

800<br />

750<br />

700<br />

96 98 100 102 1<strong>04</strong> 106 108 110 112<br />

Mima 1 Mima 2 nano 4 nano 4<br />

Şekil. 3 Büküm faktörü<br />

ve ham maddeye karşı<br />

iş yapabilme kuvveti,<br />

viskon 1.3 dtex, 38 mm,<br />

C 60 80 kg, R <strong>40</strong> rotor<br />

33 mm XT-5B,<br />

115 000 rpm, Ne 30.<br />

Büküm faktörü<br />

SPV<br />

Asya<br />

viskonu<br />

En son geliştirilen ”Mima 1” ve “Mima 2” düzeleri,<br />

optimum koşullarda çekilmiş bir şerit beslendiğinde,<br />

en temiz ipliği ve ayrıca en iyi iplik düzgünlüğünü<br />

sağlamaktadır. Sonuçlar, viskon tipi, rotor hızı, rotor<br />

çapı ve büküm faktörünü hesaba katılmaksızın kanıtlanmıştır.<br />

Rotor hızına bağlı olarak, düzenin etkisi<br />

sayesinde viskon prosesinde iplik temizliği %50`e<br />

kadar iyileştirilebilir.<br />

100-110 αm aralığında iplik temizliği üzerine büküm<br />

faktörünün görsel olarak hiçbir etkisi yoktur.<br />

Düze tipi ve viskon ham madde çeşidi öncelikli olarak<br />

iplik temizliğini etkilemektedir. Ancak yine de,<br />

verilen bir ham maddede diğer önemli kriterler nedeniyle<br />

çekim düzesi seçiminin çok iyi yapılması gerektiği<br />

unutulmamalıdır. Çalışma koşullarında veya<br />

ekonomik açıdan müşterilerce herhangi bir dezavantaj<br />

oluşursa, elde edilebilir en iyi iplik değerlerinin<br />

önemi azalır.<br />

Elyaf özellikleri sayesinde, her iki viskon tipi ve rotor<br />

eğirme <strong>teknolojisi</strong> ile iplik bükümünü arttırarak daha<br />

yüksek iplik mukavemeti elde edilebilir. Bu nedenle<br />

105 αm büküm faktörü, optimum mukavemet ve<br />

kumaş tutum özellikleri için önerilmektedir. Düzeler,<br />

gerçek iplik mukavemetini 0.7 cN/tex`e kadar etkileyebilir.<br />

Daha öncede belirtildiği gibi, SPV viskonun<br />

daha yüksek elyaf uzaması nedeniyle bu elyaftan<br />

üretilen ipliğin kopma uzaması da daha yüksektir.<br />

Büküm faktörü<br />

İplikteki iş yapabilme kuvveti , iki viskon çeşidi arasında<br />

farklılık göstermektedir. SPV viskonu, aşağıda<br />

belirtilen koşulların eşit olması durumunda yaklaşık<br />

%10 daha fazla iş yapabilme kuvveti göstermektedir.<br />

• Enine kesitteki lif sayısı<br />

• İplik numarası<br />

• Son eğirme metodu<br />

• Eğirme elemanları<br />

•<br />

Ayarlar<br />

İplikteki daha yüksek iş yapabilme kuvveti , yüksek<br />

rotor hızlarının neden olduğu yüksek eğirme gerginliklerinde<br />

bile avantaj olacaktır (Şekil 3).<br />

Büküm faktörü, düze ve ham maddenin tüylülük değerleri<br />

üzerine önemli bir etkisi vardır. Düzelerin<br />

etkisi göz önünde bulundurulduğunda, SPV viskon<br />

elyafı ile Asya kökenli viskona göre daha iyi lif entegrasyonu<br />

sağlanmıştır. Daha düşük tüylülüğün, daha<br />

iyi lif entegrasyonu sayesinde iplik mukavemeti, iplik<br />

bükümü ve çalışma kapasitesi üzerinde olumlu<br />

bir etkisi olabilir. İpliğin sonraki proseslerinde istenilen<br />

uygulamalara bağlı olarak, düşük tüylülük,<br />

boncuklanma davranışı ve lif aşınması üzerine olumlu<br />

bir etkisi vardır.<br />

Rotor hızı ve ekonomik verimlilik<br />

Liflerin, lif demetinin ve en son olarak da ipliğin fiziksel<br />

özelliklerinden, en son eğirme makinasındaki<br />

performans limitlerinin farklı olması sonucu ortaya<br />

çıkmaktadır.


Şekil. 4 Rotor hızı ve<br />

ham maddeye karşı iş<br />

yapabilme kuvveti<br />

viskon 1.3 dtex, 38 mm,<br />

C 60 80 kg, Ne 30,<br />

αm 105, nano 4 düzesi.<br />

Iş yapabilme kuvveti [cN*cm] *A<br />

900<br />

850<br />

800<br />

750<br />

700<br />

650<br />

600<br />

Bu çalışmada, open end iplik makinasında çalışma<br />

özellikleri açısından en iyi olan düze, her iki<br />

viskon çeşidi için seçilmiştir. Bu noktada, iplik kalitesi<br />

ile ilgili olarak bazı bakımlardan uzlaşma<br />

gerekli olmaktadır. Viskon ham maddesi, büküm faktörü,<br />

rotor tipi ve çapı hesaba katmaksızın “nano 4”,<br />

“Mima 1”,”Mima 2” gibi en son geliştirilen düzelerin<br />

optimum çözümler sunduğu kanıtlanmıştır. İplik temizliği<br />

ve bir ölçüye kadar daha düşük rotor hızı dikkate<br />

alındığında, Mima 1 ve Mima 2 düzeleri ile en<br />

mükemmel sonuçlar alınmıştır.<br />

Maksimum hız<br />

130 000 dev/dak.`lık maksimum rotor hızı, R <strong>40</strong> makinasında<br />

nano 4 düzesi ve 31 mm`lik rotor çapı ile<br />

SPV viskon elyafının kullanılmasıyla düşük iplik kopuş<br />

oranı (


8 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

<strong>TECHNOLOGY</strong><br />

gibi benzer genel koşullarda, iplik kopuşundan önceki<br />

limit, en azından aşağıdaki ilave ham madde faktörlerine,<br />

örneğin iki viskon tipi arasındaki maksimum<br />

rotor hızlarındaki farklılığın sebebidir:<br />

• Elyaf mukavemeti<br />

• Elyaf uzaması<br />

• Kısa elyaf içeriği<br />

• Lif entegrasyonu (lif sertliği)<br />

İplik değerlerinde bozulma sebebi<br />

Maksimum rotor hızından başka, yüksek rotor hızlarının<br />

da iplik değerlerinde bir kötüleşmeye neden olduğu<br />

unutulmamalıdır. Bunun en azından üç ana sebebi<br />

vardır:<br />

1. Daha yüksek rotor hızı, açma silindiri çıkışı (VA)<br />

ile rotor duvarı (VR) arasında artan bir farklı hız oranına<br />

yol açmaktadır.<br />

2. Birim zamanda artan elyaf sevk hızı, lif kanalında<br />

daha fazla bozulmaya neden olmaktadır.<br />

3. Daha yüksek rotor hızı, daha yüksek eğirme gerginliğine<br />

ve sonuç olarak da iplik gövdesinde ve eğirme<br />

prosesinde yer alan parçalarda daha yüksek sürtünmeye<br />

neden olmaktadır.<br />

Ayrıca, iplik çapı ve iplik yoğunluğu, santrifüj kuvvetinin<br />

bir sonucu olarak artan rotor hızıyla azalmaktadır.<br />

İplik çapı ve iplik yoğunluğu gibi değerler, verilen<br />

sabit iplik inceliğinde iplik yapısına bağlı olarak<br />

kumaşın tuşesini ve örtme faktörünü etkilemektedir.<br />

Bu nedenle rotor hızları, iplik ve kumaşın özelliklerini<br />

ve ayrıca üretim maliyetlerini etkilemektedir.<br />

Özet<br />

SPV viskon elyafının ve <strong>Rieter</strong> R <strong>40</strong> rotor <strong>teknolojisi</strong>nin<br />

kombinasyonu sayesinde, 175 m/dk`lık üretim<br />

hızında 130000 dev/dak`lik rotor hızları elde edilebilmektedir.<br />

SPV viskon prosesi için optimum büküm faktörü,<br />

100-110 αm arasındadır. Elde edilen iplik özelliklerine<br />

dayanarak, hem örme hem de dokuma uygulamaları<br />

için 150 αm`lik büküm faktörü önerilebilir.<br />

R <strong>40</strong> rotor eğirme makinasında viskon üretimi için,<br />

nano 4, Mima 1 ve Mima 2 gibi yeni düzelerin, rotor<br />

hızı ve kalite açısından optimum olduğu kanıtlanmıştır.<br />

Mima 1 ve Mima 2 düzeleri, maksimum iplik düzgünlüğünün<br />

elde edilmesi için en uygun düzelerdir.<br />

Daha yüksek verim<br />

Bu da Asya pazarındaki diğer kıyaslanabilir viskon<br />

elyaflarına göre, yaklaşık %13`lük bir üretim kazancına<br />

denk gelmektedir. Sonuç olarak da iplik üretim<br />

maliyetleri yaklaşık %20 civarında azalabilir. Çalışmanın<br />

özeti SYS Technology Y / YP / TIS 22419 tarafından,<br />

pazarlama bölümünde 8-105 kaynağından<br />

da elde edilebilir. 8-105 •<br />

Harald Schwippl<br />

Teknoloji Müdürü<br />

<strong>Rieter</strong> Spun Yarn System<br />

Winterthur<br />

harald.schwippl@rieter.com


Yeni SB-D 11 kompakt cer<br />

makinası<br />

SB-D 11, 1100 m/dk`a kadar üretim hızına sahip regülesiz tek kafalı<br />

yeni cer makinasıdır. Dünyanın en kısa tek kafalı cer makinasının göze<br />

çarpan özellikleri, küçük boyutta olması, mükemmel bant kalitesi ve kg<br />

başına düşük yatırım maliyetidir.<br />

Şekil. 1 RSB-D 11<br />

– 1 100 m/dk`a kadar<br />

üretim hızına sahip<br />

regülesiz yeni cer<br />

makinası.<br />

Şekil. 2 Dünyanın<br />

en kısa tek kafalı cer<br />

makinasi.<br />

Elyaf karışımlarına karşı artan eğilim, iplik işletmesinde<br />

daha fazla sayıda cer makinası ve bu makinaların<br />

yerleşimi için daha fazla yer gerektirmektedir.<br />

SB-D 11 (Şekil 1), özellikle bu gereksinimden yola çıkarak<br />

kompakt boyutlarda geliştirilmiştir.<br />

Dünyanın en kısa tek kafalı cer makinası<br />

SB-D <strong>40</strong> ile kıyaslandığında, makina %42 daha kısadır.<br />

SB-D 11, bu nedenle dünyanın en kısa tek kafalı<br />

cer makinasıdır (Şekil 2). Kompakt tasarımı, makina<br />

yatırımı, binalar, klima ve ışıklandırma açısından<br />

daha düşük maliyetlerle sonuçlanmaktadır.<br />

Yüksek üretim hızı ve verimliliği<br />

1 100 m/dk`a kadar üretim hızı ile yeni geliştirilen<br />

SB-D 11, RSB-D <strong>40</strong> ile aynı üretim hattında kusursuz<br />

biçimde çalışmak üzere uyarlanmıştır. Otomatik<br />

kova değiştirici, yüksek derecede çalışma kolaylığını<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

PRODuCT NEWS<br />

garanti etmektedir. Kova magazini, kova şekline bağlı<br />

olarak 2 boş kovaya kadar kova tutmaktadır. Giriş<br />

ve çıkışta 1 000 mm`e kadar geniş kova şekilleri,<br />

%90`ın üzerinde verimliliğin elde edilmesini sağlamaktadır.<br />

Modern çekim sistemi mühendisliği sayesinde kalite<br />

Dünya çapında müşterilerin işletmelerine sevk edilen<br />

25 000`den fazla cer makinası ile, <strong>Rieter</strong> çekim<br />

sistemlerinin üretilmesinde çok büyük deneyime sahiptir.<br />

İşletme koşullarında başarısı ispatlanmış silindir<br />

geometrisine sahip eğimli 3 üzeri 3 çekim sistemi<br />

(Şekil 3), D <strong>40</strong> makina jenerasyonu düzeyinde<br />

en yüksek kalite değerlerini garanti etmektedir. Hassasiyeti<br />

yüksek yivli alt silindirler ve ana çekim bölgesindeki<br />

özel profilli baskı çubuğu, düzgün bir elyaf<br />

kılavuzlama sağlamaktadır. Rakiplerin modelleriyle<br />

kıyaslandığında geniş üst silindir çapları, düşük silindir<br />

sıcaklığı ve uzun servis ömürleri ile mükemmel<br />

çalışma davranışı sergilemektedir.<br />

Döküntü uzaklaştırma sistemi<br />

Döküntü uzaklaştırma sistemi, temiz bantların oluşmasını<br />

sağlamakta ve çalışanın emeğini azaltmaktadır.<br />

Temizleme yarıkları, aralıklarla üst silindirlerin<br />

üzerine kaldırılmakta ve toplanan kir ve kısa elyaflar<br />

sistematik olarak uzaklaştırma sistemine aktarılmaktadır.<br />

Pnömatik olarak desteklenen tülbent eklemesi,<br />

çalışan personel için bu işi kolaylaştırmaktadır.<br />

Patentli şerit ayırma<br />

Sentetik elyaf ve karışımlarından üretilen şeritler,<br />

bir şerit ayırma aparatını gerekli hale getirmiştir.<br />

-42%<br />

SB-D <strong>40</strong><br />

SB-D 11<br />

9


10 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

PRODuCT NEWS<br />

Şekil. 3 Kompakt <strong>Rieter</strong><br />

çekim sistemi sayesinde<br />

üstün kalite.<br />

Şekil. 4 Rahat<br />

erişilebilirlik çalıştırma<br />

ve bakım işlerini<br />

kolaylaştırmaktadır.<br />

SB-D 11, ilave mekanizmalar ve tahrikler olmadan<br />

bu görevi yerine getirmektedir. Çekim sistemi ile takım<br />

değiştirme silindiri arasına giren ince bir yer,<br />

kova değişimi meydan geldiğinde şeridin koparıldığı<br />

döner plakanın altına gelene kadar iletilmektedir.<br />

Patentli şerit ayırma özelliği, makinada standart bir<br />

donanımdır.<br />

CLEANcoil koyler ile Kalite<br />

Yüksek üretim hızlarında, kova doldurma tertibatı<br />

kalite açısından çok önemlidir. Bu da, işletmede kullanışlılığı<br />

kanıtlanmış CLEANcoil koylerin ortaya çıkmasının<br />

sebebidir. CLEANcoil sisteminin patentli şerit<br />

kanalı geometrisi, hatasız çekimler içeren sarım<br />

sağlamaktadır. Koylerin diğer tarafındaki özel petek<br />

şeklindeki yapısı sayesinde, temizleme döngüsü, kritik<br />

tipteki sentetik elyafta bile 7 güne kadardır.<br />

Geniş yapıdaki giriş kovaları için yenilikçi şerit besleme<br />

Motorlu bir silindir beslemesi, SB-D 11`de standart<br />

donanımdır. (R)SB-D <strong>40</strong>`da olduğu gibi, tam olarak<br />

bu uygulama için tasarlanan bir şerit beslemesi,<br />

1 000 mm çapındaki kovalar için kullanılmaktadır.<br />

Kovanın merkezi üzerindeki ilave bir kılavuz bilezik,<br />

son metreye kadar, hatasız çekimleri ve kusursuz şeritlerin<br />

merkezi sarımını garanti etmektedir. Bu, verimliliği<br />

yüksek tutmakta ve kovalarda şerit artıklarının<br />

kalmasını önlemektedir.<br />

Geniş boyutlu sarım kovalarının avantajları<br />

Asya tasarımlı çift kafalı cer makineleri 500 mm`den<br />

daha fazla veya bazı durumlarda 600 mm`den fazla<br />

çaplı büyüklükteki kovaları dolduramaz. SB-D 11,<br />

1 000 mm çaplı ve 1 500 mm boyundaki kovaların<br />

kullanılmasını sağlamaktadır. Bu da, yılda 200 000`e<br />

kadar daha az kova hareketi ve şerit birleştirme ve<br />

böylece operatör gücü ve kalite açısından avantaj<br />

demektir. Geniş kova yapıları ve kapasiteleri ayrıca<br />

sonraki proses aşamaları, örneğin penye hazırlık için<br />

de önemlidir. Böylece 500 mm çaplı kovalar yerine<br />

1 000 mm çaplı kovalar kullanıldığında, OMEGAlap`ın<br />

üretim verimliliği %8 kadar yükselmektedir.<br />

Yüksek Esneklik<br />

(R)SB-D <strong>40</strong>`da olduğu gibi SB-D 11`de de aynı üst<br />

baskı silindiri ve koylerin kullanılmaktadır. Bu durum,<br />

esnekliği arttırmakta ve yatırım maliyetlerini<br />

düşürmektedir. Kompakt tasarımı sayesinde<br />

SB-D 11`in göze çarpan özelliği rahat erişilebilirliğidir.<br />

Bu da çalıştırma, ayarlama ve bakım işlerinin<br />

kolaylıkla ve hızlı bir şekilde gerçekleşmesini sağlamaktadır<br />

(Şekil 4). Makina ayrıca kolaylıkla monte<br />

edilebilmekte ve devreye alınabilmektedir. 8-106 •<br />

Jürgen Müller<br />

Cer Makinası Ürün Yönetimi müdürü<br />

<strong>Rieter</strong> Ingolstadt GmbH<br />

Ingolstadt<br />

juergen.mueller@rieter.com


ComfoRo® open end iplikleri<br />

ile çok geniş ürün çeşitliliği<br />

Open end iplik eğirme, olabilecek iplik numaraları ve lif materyalleri<br />

açısından çok esnek bir eğirme prosesidir. <strong>Rieter</strong> R <strong>40</strong> open end iplik<br />

makinası kolaylıkla Ne 3`den Ne 60`a kadar iplik numaralarını pamuk,<br />

viskon veya sentetik ham maddeden ekonomik olarak üretmektedir.<br />

Şekil. 1 Open end<br />

ipliklerden yüksek<br />

kalitede ürünlerin<br />

üretimi R <strong>40</strong> ve<br />

ComfoRo® ile daha<br />

fazla optimize<br />

edilebilir.<br />

Geniş bir aralıktaki teknolojik bileşenleri farklı uygulamalara<br />

uyarlamak için mevcuttur: oldukça farklı<br />

rotor yivi dizaynları ile 26 mm`den 57 mm`e kadar<br />

rotor çapları ; tüylülüğü, iplik özelliklerini veya mukavemeti<br />

etkilemeyen farklı çekim düzeleri olasılıkların<br />

sınrlarını genişletmektedir ; fantezi iplik efektleri<br />

yanında farklı materyaller ve karışımları için farklı<br />

tip açma silindirleri, baştan sona esnek üretimi tamamlamaktadır.<br />

Eğirme stabilitesini etkilemek için<br />

çeşitli büküm durdurucu parçaları da, mevcuttur. Bu<br />

da minimum büküm oranlarıyla bile örme iplikleri<br />

için gerekli eğirme stabilitesini sağlamaktadır.<br />

Son kullanım için ideal<br />

R <strong>40</strong> open end iplik makinasında üretilen, farkedil-<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

PRODuCT NEWS<br />

meyen bağlama noktaları içeren iplikler, son ürüne<br />

kadar avantaj sağlayan bir kalite standardı sunmaktadır.<br />

ComfoRo® iplikleri, istenilen son kullanım için<br />

en uygun şekilde eğrilebilir. Iplik mukavemeti yüksektir<br />

ve mukavemet sapması son derece düşüktür.<br />

Özellikle sonraki proseslerdeki hatalar seyrektir. Dolayısıyla<br />

sonraki proses aşamalarının verimliliği yüksektir<br />

ve çalışan personel daha fazla makinaya bakabilir.<br />

ComfoRo® open end ipliklerinden üretilen<br />

tekstil kumaşları diğer ipliklere göre daha az hataya,<br />

düzgün bir yüzeye ve etkileyici bir tuşeye sahiptir.<br />

Tüm iplik numaraları ve ham maddeleri ile yüksek<br />

verimlilik<br />

Rotor iplikçiliğinin gücü özellikle kısa veya eşit olmayan<br />

uzunlukta pamuk lifleri işlenirken gündeme gelmektedir.<br />

SC-R eğirme kutusu içeren teknolojik olarak<br />

gelişmiş R <strong>40</strong>, en üstün iplik kalitesi ve ideal iplik<br />

özellikleri üretmektedir. R <strong>40</strong> open end iplik makinasının<br />

uygulamaları, Ne 5`den Ne 12`e kadar kalın<br />

denim ipliklerinden, Ne 12`den Ne 16`a kadar kadife<br />

havlu ipliklerine kadar, Ne 18`den Ne 24`e kadar<br />

numaralarda rahat giysiler ve spor giysiler için örme<br />

ipliklerinden Ne 30 ve daha ince numaralarda örme<br />

ipliklerine kadar geniş bir alana yayılmaktadır.<br />

Denim iplikleri<br />

R <strong>40</strong> büyük ölçüde denim iplikleri için kullanışlıdır:<br />

hem dikey olarak entegre olan işletmeler<br />

hem de sadece iplik üreten işletmeler günümüzde<br />

230 m/dk`nın üzerinde üretim hızlarında Ne 10 numara<br />

iplikler üretmektedir. Özellikle denim için geliştirilen<br />

bir rotor yivine sahip TC rotorları, yüksek<br />

üretim hızlarında iplik üretimi sağlamaktadır. Daha<br />

düşük dolaşma özelliğine sahip bu iplikler, çile boyama<br />

gibi sonraki üretimde ideal bir şekilde işlenmektedir.<br />

Özellikle boyamadan sonra çilenin kritik açılma<br />

işlemi kolaydır ve duruşlara sebep olmaz.<br />

Havlu kumaş<br />

Kadife havlular için çeşitli gereksinimler karşılanmıştır:<br />

zemin çözgüsü, özellikle gerilime maruz kaldığı<br />

için düşük tüylülükte ve yüksek mukavemette olmalıdır.<br />

Bağlama yerlerinin göze çarpan kalitesi ve<br />

sürekli olarak sağlanan yüksek iplik mukavemeti sayesinde,<br />

R <strong>40</strong>`da üretilen iplikler, ring iplik makinalarında<br />

üretilen ipliklerin, bazı durumlarda çift katlı<br />

ring ipliklerinin bile yerini alabilmektedir.<br />

11


12 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

PRODuCT NEWS<br />

Şekil. 2 ComfoRo®<br />

ipliğinin kadife havlu<br />

için kullanılması.<br />

Hava jetli dokuma makinelerinin minimum miktarda<br />

hava gerektirdiği, düşük tüylülük seviyelerindeki<br />

atkı iplikleri, KS-NX çekim düzesi içeren R <strong>40</strong><br />

makinasında eğrilebilir. Böylece uzun, lifler önlenerek<br />

1-2 mm aralığında az ve kısa havlar üretilir.<br />

Hav ipliği tüm iplikler içinde en zor olanıdır.<br />

Iplik, pürüzsüz, dik havlar için çok düzgün ve sert<br />

olmamalıdır. TC rotoru burada avantajlarını göstermektedir.<br />

Özel yiv geometrisi, düzgün ipliklerin yüksek<br />

devir hızlarında bile üretilmesini sağlamaktadır.<br />

Ipliklerin yıkama, terbiye veya günlük kullanımda lif<br />

kaybetmemesi için lifler iyice entegre olmaktadır.<br />

Böylece tekrarlanan yıkamalardan sonra bile yüksek<br />

kalitede, belirgin kumaş görüntüsü korunmaktadır.<br />

Örme iplikleri<br />

R <strong>40</strong>, yüksek verimlilikle yumuşak pamuk örme ipliklerini<br />

üretmesi için tanınmıştır. 500 eğirme kutusu<br />

içeren bir R <strong>40</strong>, bir saatte, <strong>40</strong>0 polo tişört için yeterli<br />

miktarda Ne 24 iplik ve 480 tişört için yeterli<br />

miktarda Ne 30 iplik üretmektedir. Örme işletmesinde<br />

birinci kalitede üretim davranışı ve kolay terbiye<br />

işlemi, yüksek kalitede örgü mamulün ekonomik<br />

olarak üretilmesini sağlamaktadır. <strong>Rieter</strong>`in, 500<br />

SC-R eğirme kutusuna kadar makina uzunluğuna sahip<br />

R <strong>40</strong> open end iplik makinasının Türkiye`de pazar<br />

lideri olmasının bir sebebi budur.<br />

Viskon iplikleri<br />

Viskon ipliğin eğrilmesi, pazara tanıtılmasından<br />

itibaren R <strong>40</strong> için baskın bir uygulama alanı olmuştur.<br />

Şu anda, Ne 30 numara iplikler genellikle<br />

185 m/dk veya daha fazla üretim hızlarında çalışmaktadır.<br />

31 mm’lik rotorlar kullanılmaktadır. Yüksek<br />

devir hızlarında viskonun eğrilmesi için özel olarak<br />

geliştirilen 29 mm`lik rotor üzerinde halen daha<br />

denemeler devam etmektedir. Böylece aynı enerji<br />

tüketimiyle daha fazla üretim sağlanmaktadır. Bu<br />

uygulama için tüm dünyafa Brezilya`dan Avrupa ve<br />

Türkiye`ye, Endonezya`dan Vietnama kadar müşteri<br />

bulunabilir.<br />

Sentetik liflerden üretilen iplikler<br />

Örneğin teknik uygulamalar için yüksek kalitede polyester<br />

iplikleri için talep büyümektedir. R <strong>40</strong> burada<br />

da avantajlarını göstermektedir: özellikle sentetik<br />

liflerin işlenmesi için optimize edilmiş SPEEDpass<br />

açma birimi ve Mima1 çekim düzesi ile, R <strong>40</strong>`da polyester<br />

liflerinin başarılı bir şekilde eğrilmesi için tam<br />

bir hat mevcuttur. Avivaj maddelerinin kalıntıları,<br />

eğirme prosesinde önlenmekte veya en azından minimize<br />

edilmektedir. Örneğin düşük boncuklanma,<br />

anti bakteriyel (gümüş iyonları) veya güç tutuşur bitim<br />

işlemleri içeren özel polyester liflerinin eğrilmesi<br />

SC-R eğirme kutusu içeren R <strong>40</strong> ile hiç problem değildir.<br />

Polyesterden üretilen ComfoRo® iplikleri ayrıca,<br />

benzersiz iplik düzgünlüğü ve çok yüksek mukavemet<br />

özelliğindedir.<br />

Sonraki ekonomik işlemler<br />

ComfoRo® open end iplikleri, sonraki işlemlerde hatasız<br />

üretim sağlamaktadır. R <strong>40</strong>`da üretilen iplikler,<br />

en yeni iplik temizleyicileri sayesinde hatalar<br />

açısından kontrol edilmektedir. Özellikle geniş parafin<br />

kalıplarını içeren bir parafinleme düzeneği, örme<br />

ipliklerinde düzgün çalışma sağlamakta ve sürtünme<br />

katsayısını azaltmaktadır. 6 kg ağırlığa kadar geniş<br />

bobinler, R <strong>40</strong>`dan direkt olarak örme makinelerinde<br />

işlenmektedir, bu da iplik hatasına yol açabilecek<br />

yeniden sarımı engellemektedir. Bu işlem, iplik hatalarını<br />

temizlemek, ipliği parafinlemek veya uzun<br />

çalışma süreçleri için gereklidir. ComfoRo® iplikleri,<br />

çalışma maliyetlerini azaltmakta ve makina verimliliği<br />

ve üretimi artırmaktadır.


Şekil. 3 R <strong>40</strong>`da ki<br />

AEROpiecing® <strong>teknolojisi</strong><br />

görsel olarak hatasız iplik<br />

üretmektedir.<br />

10.6 cm<br />

AEROpiecing<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

Start<br />

Conventional<br />

automated piecing<br />

End<br />

Piecing continues<br />

Both yarns: Count Ne 30,<br />

Twist multiplier α e = 4.6<br />

Dokuma hazırlık<br />

Dokuma hazırlıkta, R <strong>40</strong>`dan alınan bobinlerdeki<br />

esas iplik uzunlukları, çözgü çağlığı için idealdir.<br />

600 ile 1100 m/dk arasındaki sağım hızlarında, bobin<br />

sağılması, tüm çözgü çağlık tiplerinde problemsizdir.<br />

Hassas uzunluk ölçümü, paketler üzerinde telef<br />

ipliğin kalmaması demektir. Dokuma işletmeleri,<br />

bu sayede pahalı tekrar sarım veya bobinler üzerindeki<br />

telef iplikler nedeniyle oluşan kayıplardan tasarruf<br />

sağlar.<br />

ComfoRo® ipliklerinin tüylülüğü, uygun eğirme bileşenleri<br />

aracılığıyla ayarlanabilir. Böylece, daha<br />

az haşıllama maddesi gerekmektedir ve ayrıca<br />

70 m/dk`nın üzerindeki yüksek üretim hızlarında<br />

ayırma bölümünde haşıllamadan sonra yapılan açma<br />

işlemi başarılıdır.<br />

Daha düşük enerji maliyetleri<br />

Ipliklerin belirtilen tüylülüğü, hava jetli dokuma makinalarında<br />

atkı atımı için enerji maliyetlerini azaltmaktadır.<br />

Atkı atımı nedeniyle meydana gelen duruşlar,<br />

çözgü kopuşları nedeniyle oluşan duruşlar gibi<br />

nadirdir. Çalışan personele daha fazla dokuma makinası<br />

düşmektedir. ComfoRo® rotor ipliklerinin ayırt<br />

edici önemli bir özelliği, ağızlık değişimi ve tefe vuruşu<br />

sırasında lif sürtünmesi nedeniyle oluşan toz ve<br />

uçuntudan kaynaklanan kirliliğin azalmasıdır. Bu da,<br />

bakım aralıklarının uzamasını, böylece üretim artışını<br />

sağlamaktadır.<br />

PRODuCT NEWS<br />

Scale 2 mm<br />

Terbiye için teknik bilgi<br />

Avrupa ve Amerika`da ki terbiyecilerin rotor ipliklerden<br />

üretilen kumaşların boyanmasında fazla deneyimleri<br />

vardır. Kumaşın giyim özellikleri ve özel<br />

tuşesini kazandırmak ve geliştirmek için reçeteler,<br />

makineler, kimyasallar, süreler ve sıcaklıklar konusunda<br />

deneyimlidirler.<br />

Ancak yine de, rotor ipliklerinden üretilen tekstil kumaşları,<br />

bu bilgiler olmadan ring ipliklerden üretilen<br />

kumaşlarla aynı şekilde işleme sokulursa, son kumaş<br />

kalitesinde kötüleşmeye neden olabilir. <strong>Rieter</strong>, elyaftan<br />

ipliğe kadar ve hatta bitmiş kumaşa kadar, ortaklarıyla<br />

birlikte teknik bilgi sunarak müşterilerini<br />

destekleyebilmektedir. “ComfoRo” başlığı altında,<br />

<strong>Rieter</strong>, dokuma hazırlık, dokuma ve örme makinaları<br />

üretimi ve terbiye alanlarında uluslararası deneyimli<br />

ortaklarıyla birlikte çalışmaktadır. Bu ortaklarla birlikte,<br />

rotor ipliklerinin sonraki işlemlerde optimum<br />

olarak nasıl işleneceğini göstermektedir. Gerekirse,<br />

danışma hizmetleri, işletmelerde bölgesel olarak da<br />

sağlanabilmektedir. Bu kuvvetli ortaklık, kullanıcılara<br />

finansal başarı ve rekabetin anahtarını sunmaktadır.<br />

8-107 •<br />

Stefan Weidner-Bohnenberger<br />

Open end üretim Müdürü<br />

<strong>Rieter</strong> Ingolstadt GmbH<br />

stephan.weidner-bohnenberger@rieter.com<br />

13


<strong>14</strong> <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

PRODuCT NEWS<br />

En uzun ring ve kompakt iplik<br />

makinası<br />

Başlangıç deneyimlerine göre, G 35 ring iplik ve K 45 kompakt iplik<br />

makinalarının ilk tesisleri, iplik işletmelerindeki yüksek beklentileri<br />

karşılamaktadır. Kalite tutarlılığı, çalışma koşulu, esneklik ve ekonomiklik<br />

bakımından yeni seviyeleri karşılamaktadırlar.<br />

Şekil. 1 Dünya çapında<br />

2 milyondan fazla<br />

ComforSpin eğirme<br />

ünitesi ile bu alanda<br />

kazanılan olumlu<br />

deneyimler, K 45<br />

teknolojindeki perforeli<br />

metal silindir özelliği<br />

ile sunulan çözümlerle<br />

güveni arttırmıştır.<br />

Şekil. 2 yoğunlaştırma<br />

ünitesindeki emiş<br />

yarıkları ve hava<br />

kanalındaki teknolojik<br />

parçalar, K 45 kompakt<br />

iplik makinasının yeni<br />

jenerasyonu için daha<br />

fazla geliştirilmiştir.<br />

G 35 ring iplik makinası ve K 45 kompakt iplik makinası,<br />

ilk kez detaylı olarak Link No. 50‘de açıklanmıştır.<br />

Bu makale, ilk kez teknik ve teknolojik kavramları,<br />

daha sonrada işletme koşullarında çalışan ilk<br />

tesislerden kazanılan deneyimleri anlatmaktadır.<br />

G 35 ring iplik makinasının <strong>teknolojisi</strong><br />

Konvansiyonel G 35 ring iplik makinasında gerçekleştirilen<br />

teknolojik iyileştirmeler, eğirme stabilitesi<br />

ve çalışma koşullarını geliştirmek amacıyla eğirme<br />

geometrisinin optimizasyonuna odaklanmıştır. Bu<br />

amaçlar, çekim sistemindeki kafesin yeniden ayarlanması,<br />

eğirme üçgenlerinin uyumlu hale getirilmesi<br />

ve iplik kılavuzunun öne arkaya hareketi azaltılarak<br />

gerçekleştirilmiştir.<br />

K 45 Kompakt İplik makinasının <strong>teknolojisi</strong><br />

Dünya çapında 2 milyondan fazla kompakt eğirme<br />

ünitesi ile bu alanda kazanılan olumlu deneyimler,<br />

delikli metal silindir özelliği ile sunulan çözümlere<br />

olan güveni arttırmıştır (Şekil 1). Aynı zamanda,<br />

yoğunlaştırma ünitelerindeki emiş yarıkları ve hava<br />

kılavuzu optimizasyon olanakları tanıtılmıştır. Bu<br />

alandaki teknolojik bileşenler, yeni makine jenerasyonları<br />

için daha da geliştirilmektedir. Emiş yarıkları<br />

tamamen yeniden tasarlanmış ve areodinamikleri<br />

geliştirilmiştir (Şekil 2).<br />

Hem konvansiyonel hem de kompakt iplik makinalarında<br />

70 mm veya 75 mm’lik iğler arası mesafe ayarlarında<br />

üretim yapılmıştır. Her iki ayar da numara<br />

aralığı açısından yüksek esneklikte tasarlanmıştır:<br />

İğler arası mesafe 70 mm: Ne 12-160<br />

İğler arası mesafe 75 mm: Ne 4.5-100<br />

(Ne 10`dan itibaren K 45)<br />

Kalın iplik numara aralığı<br />

SERVO disk taşıma sistemi üzerindeki kops ve masuraların<br />

“zik zak” düzeni nedeniyle, iğler arası mesafe<br />

75 mm olan makinada 54 mm`e kadar olan eğirme<br />

bilezikleri kullanılabilir (Şekil 3). Maksimum kops<br />

ağırlığı 155 g`dır. Bu özellik, özellikle denim iplik<br />

üreten işletmeler için ilginçtir.<br />

Optimum iplik işletme planı<br />

Pek çok pazardaki yeni projeler, iplik pazarındaki<br />

esnekliğe cevap vermek için konvansiyonel ring ve<br />

kompakt iplik makinalarıi ile birleşik tesisler şeklinde<br />

planlanmaktadır. Bu da <strong>Rieter</strong>`i kompakt iplik


Şekil. 3 SERVO<br />

disk taşıma sistemi<br />

üzerindeki kops ve<br />

masuraların “zik zak”<br />

düzeni nedeniyle, kalın<br />

iplik numaralarında iğler<br />

arası mesafe 75 mm<br />

olan makinada 54 mm`e<br />

kadar eğirme bilezikleri<br />

kullanılabilir.<br />

Şekil. 4 ISM teksel iğ<br />

kontrolü, ortalama 42<br />

metreye kadar her bir<br />

duruş için kat edilecek<br />

mesafenin azalmasını<br />

sağlar.<br />

makinasını maksimum iğ sayısında tasarlamaya yöneltmiştir.<br />

uzun makinaların daha ilk kurulumlarında,<br />

konvansiyonel G 35 makineleri, 1632 iğe sahip<br />

pazardaki en uzun K 45 kompakt makinaları ile yan<br />

yana yer almaktadır.<br />

ISM teksel iğ kontrolü<br />

Makina ne kadar uzun olursa iğ kontrolü ve etkili<br />

operatör yönetimi o kadar çok önemli olmaktadır<br />

(Şekil 4). Makinanın her iki tarafında gerçekleşen kopuşları<br />

gidermek için yapılan her periyodik kontrol<br />

turunda, her biri 1632 iğ içeren 10 ring iplik maki-<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

PRODuCT NEWS<br />

nasından oluşan bir tesiste operatör 1-200 metre yol<br />

almaktadır. ISM (Teksel İğ Kontrol) sistemi, 3 aşamalı<br />

görsel kılavuz sistemi aracılığıyla operatörü yönlendirmektedir.<br />

Farklı seviyeler:<br />

Seviye 1: makinanın baş kısmında/sonunda görsel<br />

ekran(monitör)<br />

Seviye 2: seksiyon görsel ekranı(monitörü)<br />

Seviye 3: eğirme pozisyonunun görsel ekranı –<br />

yanıp sönen ışık = “kaydıran” iğ,<br />

sürekli ışık = kopuş.<br />

Yukarıda açıklanan tesisin olması durumunda, her<br />

bir kopuş için kat edilen mesafe ortalama 42 metreye<br />

inmektedir. Operatörün iş yükünün azalması ve<br />

makina üretim verimliliğinin artması, ISM sisteminin<br />

ekonomik etkinliğini sağlamaktadır. Ancak, kaliteli<br />

iplik işletmeleri için, istatistiksel analizler ve problemli<br />

iğlerin hızlı tespiti gibi kalite açılarından olanaklar<br />

önemlidir.<br />

Deneyimlere dayalı raporlar<br />

<strong>Rieter</strong> Link müşteri dergisinin bu sayısı baskıya giderken,<br />

bu güne kadar kadar 300 uzun ring ve kompakt<br />

iplik makinası, tüm dünyadaki çeşitli işletmelere<br />

sevk edilmiştir. Bu makinaların 200`den fazlası<br />

çalışır durumdadır.<br />

G 35 ring iplik makinası<br />

42 G 35 ring iplik makinalık ilk tesis, 2007`in başında<br />

Güney Kore`de Gwangju`da Ilshin`de çalışır<br />

duruma gelmiştir. Penye pamuk ipliği üreten bu entegre<br />

tesis Ne 20-Ne <strong>40</strong> numaralarda iplik üretmektedir.<br />

62 metreden daha fazla uzunluğa sahip makinaların<br />

dikkat çeken bir özelliği birkaç yıl öncesine kadar<br />

tahrik kafası 800 iğlik makinanın başında iken, şimdi<br />

1632 iğin ortasında ek bir çekim sistemi mekanizmasının<br />

yer almasıdır. <strong>Rieter</strong>, burulmayı azaltmak<br />

için arka alt silindir için makinanın ortasında bir mekanizma<br />

kullanmaya karar vermiştir. İşletme çalışmalarında,<br />

bu mekanizma, eğirme stabilitesi ve düzgün<br />

çalışma koşullarına önemli bir katkı sağlamıştır.<br />

IIshin, 22 000 dev/dak. iğ hızlarında Ne <strong>40</strong> numara<br />

iplik üretmektedir. Takım değiştirme ve kopuş oranları<br />

çok düşüktür ve hatta bu değer IIshin`in beklentilerinin<br />

de altındadır.<br />

15


16 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

PRODuCT NEWS<br />

Şekil. 5 2007`in<br />

başlarında Güney<br />

Kore`de Gwangju`da<br />

IIshin`de 70000 iğlik<br />

42 G 35 ring iplik<br />

makinalık ilk tesis<br />

çalışmaya başladı.<br />

IIshin`in izniyle resim<br />

çekilmiştir.<br />

Şekil. 6<br />

Hava akışı [l/dk]<br />

Şekil. 7<br />

İplik mukavemeti (cN/tex) ve CVm (%)<br />

K 45 (1 632 iğ) hava akışı<br />

180<br />

160<br />

1<strong>40</strong><br />

120<br />

100<br />

80<br />

60<br />

<strong>40</strong><br />

20<br />

0<br />

27<br />

25<br />

23<br />

21<br />

19<br />

17<br />

15<br />

13<br />

11<br />

9<br />

7<br />

0 100 200 300 <strong>40</strong>0 500 600 700 800<br />

Emiş kanalı Yoğunlaştırma pozisyonu “akış+”<br />

Makina uzunluğu boyunca K 45 ölçümleri<br />

Ne 30, 100% CO penye<br />

1. iğ 816 iğ 1632 iğ<br />

İplik düzgünsüzlüğü<br />

İplik tüylülüğü<br />

İplik mukavemeti<br />

5<br />

4.5<br />

4<br />

3.5<br />

3<br />

2.5<br />

2<br />

1.5<br />

1<br />

0.5<br />

0<br />

uster tüylülük<br />

K 45 Kompakt iplik makinası<br />

60 metreden daha uzun makinalarla ilgili uzmanlar<br />

tarafından genellikle ortaya atılan bir soru, iplik telefleri<br />

için uzaklaştırma borularında ve özellikle yoğunlaştırma<br />

bölgelerindeki uzaklaştırma borularında<br />

sabit hacimde bir akış sağlamakla ilgilidir. Bu<br />

emiş kanalındaki koşullar, Türkiye`de ki Topkapı iplik<br />

işletmesinde K 45 makinasında doğrulanmıştır.<br />

Şekil 6`da üst çizgi (mavi), kanal uzunluğu boyunca<br />

aerodinamik olarak hava akışındaki artışı göstermektedir.<br />

Alt (kahverengi) çizgi, sıkıştırma için uzaklaştırma<br />

borularındaki işletme ile ilgili hava akışını<br />

göstermektedir. Artış, üst çizgiye her zaman paraleldir,<br />

fakat makinanın tüm uzunluğu boyunca uzaklaştırma<br />

pozisyonlarında özel önlemler alarak neredeyse<br />

sabit bir seviyede tutulmaktadır. Şekil 7, Topkapı<br />

firmasında 1632 iplik bir kompakt makinasında ölçülen<br />

iplik sonuçlarını göstermektedir. İplik düzgünsüzlüğü,<br />

mukavemet ve tüylülük, ilk ve son kısım arasında<br />

hemen hemen sabit kalmaktadır.<br />

Yeni kalite seviyesi<br />

İplik ve ekonomiklilik açısından <strong>Rieter</strong> ring iplik makinalarının<br />

yeni jenerasyonu ile yeni standartlar başarmaktadır.<br />

İşletme uygulamaları, mekanik ve aerodinamik<br />

önlemlerin, tüm 1632 eğirme pozisyonunda<br />

sabit eğirme koşulları sağladığını göstermiştir. 8-108•<br />

Bert Rusch<br />

<strong>Rieter</strong> Spinning Systems<br />

Winterthur<br />

albert.rusch@rieter.com


Orjinal yedek parçalarla<br />

geliştirilmiş kullanıcı kolaylığı<br />

Süratle geçen zaman sürecinde, yedek parçalar ve komponenetler hızlı<br />

bir şekilde değişmekte ve çağa uygun çözümlerle değiştirilmektedir. Bu<br />

durumda, yeni çözümler için zamanında değişiklik yapmak çok önemlidir.<br />

Bu, beklenmedik ve uzun süreli üretim kayıplarını önlemektedir.<br />

<strong>Rieter</strong>, doğru zamanda müşterilerini bilgilendirmekte ve uygun ürünleri<br />

sunmaktadır.<br />

Şekil. 1 Güvenilir,<br />

hızlı, benzersiz.<br />

SERVOgrip kullanarak<br />

alt sarımsız takım<br />

çıkarma.<br />

Şekil. 2 <strong>Rieter</strong> açma<br />

silindirleri için XR<br />

(EKSTRA DİRENÇLİ)<br />

kaplama.<br />

Yeni makina alanları yanında, <strong>Rieter</strong>, daha önceki<br />

makina jenerasyonlarının gelişimine oldukça fazla<br />

önem vermektedir. Bu sayede, ekonomik etkinlik ve<br />

kullanıcı kolaylığı yanında verimlilik, kalite ve çalışma<br />

davranışı önemli ölçüde gelişmiştir.<br />

Pazar ihtiyaçlarına göre ayarlama<br />

Tekstil makina üretiminde ilerleme çok hızlıdır: Beklenmedik<br />

veya uzun süreli üretim kayıplarını önlemek<br />

amacıyla daha fazla güncel çözümler için<br />

makina yedek parçaları ve makine elemanlarının değiştirilmesi<br />

ve yenilenmesi gerekmektedir. Kalite,<br />

proses optimizasyonu ve maliyet tasarrufları, rekabet<br />

edebilmek için temel faktörlerdir. Modifikasyon<br />

kitleri, yeni teknolojik parçalar ve modernizasyonlar<br />

ile <strong>Rieter</strong> müşterilerine makina portföylerini sürekli<br />

olarak uyarlama ve en son teknolojiye güncelleme<br />

olanağı sunmaktadır (Şekil 1). Sürekli bilgilendirme,<br />

müşterilere olabilecek en iyi kalitede iplik üretimi<br />

güvencesini vermektedir.<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

PRODuCT NEWS<br />

Çalışma güvenilirliği ve artan üretim<br />

Daha fazla üretim bazı makina parçalarında gerginlikleri<br />

artırmaktadır. Bu durum göz ardı edilirse, sonuç,<br />

artan yıpranma ve daha fazla çalışma maliyetidir.<br />

Aynı zamanda, örneğin acil bir duruşla artan gerginlik,<br />

cihaz üzerinde istenmedik yüksek gerilimlere ve<br />

eninde sonunda daha fazla yıpranmaya neden olabilir.<br />

Ancak, her problemin güvenilir, doğru bir çözümü<br />

vardır. Aşağıda birkaç örnek yer almaktadır:<br />

<strong>Rieter</strong> açıcı silindirleri üzerinde XR kaplaması<br />

“XR” EKSTRA DİRENÇLİ özelliktedir. Bu “EKSTRA”<br />

özellik, açıcı silindirlerine uygulanan nano yapıdaki<br />

tabakalarla sağlanmaktadır (Şekil 2). DN kaplamalı<br />

açıcı silindirlerde yapılan yıpranma testleri, hassas<br />

polyester (PE) elyafı ile çalışırken oluşan problemleri<br />

açıkça göstermiştir; DN kaplamasının nikel tabakası,<br />

büyük ölçüde aşınmış ve oldukça sert elmas kaplama<br />

yüzeye çıkmıştır, açıcı silindirler kullanılmaz<br />

hale gelmiştir. Sert yüzey, çalışma özelliklerinde bozulmalara,<br />

eğirme prosesinde daha fazla toz oluşumuna<br />

ve daha fazla elyaf hasarına yol açmaktadır.<br />

Bu durum, sonraki işlemlerde daha yüksek personel<br />

giderlerine ve toz oluşum problemlerine yol açabilmektedir.<br />

Bu nedenle DN kaplamalı açıcı silindirler,<br />

elmas tabaka yıpranmasa bile nikel tabaka yıprandığında<br />

değiştirilmek zorundadır.<br />

XR kaplaması bu problemi çözmek için geliştirilmiştir.<br />

Karakteristik özelliği, çok yüksek sertliği ve kap-<br />

17


18 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

PRODuCT NEWS<br />

Şekil. 3 <strong>Rieter</strong><br />

rotorları için patentli<br />

RD kaplaması<br />

Şekil. 4 <strong>Rieter</strong><br />

“neXT-Generation”<br />

(sonraki jenerasyon)<br />

“nano6” ve “nano8”<br />

düzeleri.<br />

lama tabakasının nano yapıdaki kompozisyonu nedeniyle<br />

aşırı yıpranma direncidir. Özel bir yüzey bitim<br />

işlemi, yüzey pürüzlülüğünü, kaplamasız bir giysinin<br />

yüzeyiyle karşılaştırılabilir yapmaktadır. Homojen<br />

kaplama yapısı nedeniyle çok düzgün, elyafı koruyan<br />

yüzey özelliği, tüm kullanım ömrü boyunca bozulmamış<br />

olarak kalır. Bu da uniform eğirme koşullarını garanti<br />

etmektedir.<br />

<strong>Rieter</strong> rotorlarının RD-kaplaması sayesinde düzgün<br />

kalite.<br />

Rotorlar için, “RD”, “<strong>Rieter</strong> Elmas”ı ifade etmekte ve<br />

<strong>Rieter</strong> tarafından özellikle rotorlar için önerilen patentli<br />

bir RD kaplaması demektir (Şekil 3). Çok katlı<br />

elmas kaplamanın sistematik yapısı, rotor duvarında<br />

ve rotor yivinde farklı yüzey yapıları oluşturmaktadır.<br />

Bu sadece eğirme prosesi için ideal değildir; elmas<br />

tabakaların akıllı yüzeyi en azından BS kaplamasıyla<br />

aynı kullanım ömrünü garanti etmektedir. Yeni<br />

kaplamanın uygulama alanları, BD kaplamasının uygulama<br />

alanları ile aynıdır. Bu yenilikçi üretim prosesi,<br />

RD rotorunun, BD rotoruna göre daha düşük bir<br />

ücretle sunulmasını sağlamaktadır.<br />

neXT jenerasyon nano6 ve nano8 düzeleri<br />

Aslında tüylülük ile ifade edilen eğirme stabilitesi ve<br />

iplik özellikleri, çekim düzelerinin seçilen tasarımından<br />

son derece etkilenmektedir. Düze kanalında çentiklerin<br />

yapılmasının bunu elde etmek için çok etkili bir<br />

araç olduğu bilinmektedir. Tüylülük ve eğirme stabilitesi,<br />

çentiklerin sayısına, büyüklüğüne, şekli ve pozisyonuna<br />

ve bu parametrelerin kanalın yarıçapı ile olan<br />

konumuna, yüzeyin kavramasına, yani iplik ile olan<br />

sürtünme katsayısına bağlıdır. “nano6” ve “nano8”<br />

çekim düzeleri, verilen uygulamalar için sistematik ge-<br />

lişmeleri hedefleyerek bu çok boyutlu parametrelerin<br />

ideal koordinasyonunu göstermektedir (Şekil 4).<br />

“neXT Generation” düzelerinde yapılan diğer yenilikler,<br />

optimize edilen materyal uygulamaları ve üretim<br />

<strong>teknolojisi</strong> ile tamamlanmaktadır. Yüzey yapısının<br />

sonucu olarak kullanılan materyal uygulama <strong>teknolojisi</strong>,<br />

her iki çekim düzesinde yıpranmanın azalmasını<br />

ve lif hasarının minimize edilmesini maksimum<br />

verimlilikte sağlamaktadır. Minimum toleranslı üretim<br />

<strong>teknolojisi</strong>, tekrarlanabilirliği, en üst seviye kaliteyi<br />

garanti etmektedir. 8-109•<br />

Hans Speich<br />

<strong>Rieter</strong> Spinning Systems<br />

Business unit Parts<br />

hans.speich@rieter.com<br />

Jörg Feigl<br />

<strong>Rieter</strong> Spinning Systems<br />

Business unit Parts<br />

joerg.feigl@rieter.com


Çin`de <strong>Rieter</strong>in 80 yılı<br />

<strong>Rieter</strong>, Çin`de 80 yıldır iş yapmaktadır. 1927`de Orta Krallığa ilk sevkiyatın<br />

yapılmasından, günümüzde elde edilen başarılara kadar geçen yol<br />

zahmetlidir. Roger Naef, bu çalkantılı tarihe göz atmaktadır.<br />

Şekil. 1 Başarı için<br />

memnun, motive<br />

olmuş çalışanlar temel<br />

etkendir.<br />

Çin`de 80 çalkantılı yıldan sonra, <strong>Rieter</strong> organizasyonu<br />

bir kez daha dönüm noktasına ulaşmıştır: Çin`de<br />

iş dünyası oluşturmak için günümüze kadar gösterilen<br />

çabalar, başarılara sahiptir, fakat <strong>2008</strong>`de zor<br />

bir yıl ile karşı karşıyız.<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

RIETER INSIDE<br />

Sistem tedarikçisi<br />

Günümüze kadar gelen başarımız ve gelecekteki güvenimiz,<br />

Çin`de ki pazar koşullarına bağlıdır. Tekstil<br />

sanayii, Çin ve Hindistan`ın en güçlü mıknatıslar olduğu<br />

Asya`ya kaymıştır. Çin`de, son iki yıldır, yılda<br />

10 milyon iğ ve ilgili hazırlık makinaları tesis edilmiştir.<br />

Ancak yine de, tesis yenilemelerine belirgin<br />

biçimde talep vardır. Yeni müşteri kategorileri, çevresel<br />

problemler ve ayrıca artan maliyetler gibi pazardaki<br />

yeni değişimler, en son donanımları gerekli<br />

kılmaktadır. <strong>Rieter</strong>, doğru ürünleri sunan bir sistem<br />

tedarikçisi olarak, bu donanımları tedarik edebilmekte<br />

ve ihtiyacı tam olarak karşılayabilmektedir.<br />

(Şekil 1).<br />

Başlangıç eğitim aktiviteleri<br />

<strong>Rieter</strong>‘in Çin‘de pazara girmek için gösterdiği çabalar<br />

eskilere dayanmakta olup, ilk girişimler son derece<br />

heyecanlı olmuştur. Ilk makinalar, Çin`e 1927<br />

gibi oldukça eskilerde yollanmıştır. Daha sonra 20.<br />

yüzyılın ortasındaki çalkantılı dünya olayları daha<br />

fazla ticari ilişki kurulmasını engellemiştir. İş ilişkisi,<br />

hazırlık makinaları yanında 80 penye makinasının<br />

1974`de sevk edilmesiyle yeniden canlanmıştır.<br />

Daha sonra 1978 de tam bir ring iplik tesisi Dalian`a<br />

satılmıştır. Ernest Scragg ve oğullarının işi üslenmesiyle,<br />

<strong>Rieter</strong> ilk acentesini 1982de Hong Kong`da<br />

açmıştır. 1980‘lerin ortasında Schubert&Salzer`in<br />

birleşmesi, OE sektörü pazar payında daha önemli<br />

kazanımlar sağlamıştır. Daha sonraki yıllarda, <strong>Rieter</strong><br />

Çin`e çok sayıda entegre tesis sevk etmiştir.<br />

Ancak, diğer Avrupalı tedarikçilerin aksine, <strong>Rieter</strong>,<br />

Çinde 1990`ların başında lisansları devretmek yerine<br />

daha fazla organik büyümeye karar vermiştir:<br />

1991‘de Pekin ve Şangay da ilk satış ofisleri açılmıştır.<br />

Ortak Girişimler<br />

Hal böyleyken, ortaklık için baskılar sürmüş ve 1994<br />

yılında şu anda bölgesel olarak üretilen iplik makinalarının<br />

en büyük Çinli tedarikçisi olan Jingwei ile<br />

bir ortaklık kurulmuştur. Ancak, iki ortağın aykırı<br />

amaçları ve beklentileri, birkaç çalkantılı yıldan sonra<br />

1998‘de ortaklığın tasfiye edilmesiyle sonuçlanmıştır.<br />

O zamanlarda sadece tekstil makina sanayinde<br />

değil pek çok ortaklık, ortakların amaçlarındaki<br />

farklılıklardan dolayı yıkılmıştır. Ayrıca, 1990‘ların<br />

ortasında <strong>Rieter</strong> ve Jingwei için harici bir problem, iğ<br />

19


20 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

RIETER INSIDE<br />

Şekil. 2 <strong>Rieter</strong> Çin`de<br />

ki genç jenerasyon, yeni<br />

başarılar kazanmak için<br />

elinden geleni yaparak<br />

çalışmaktadır.<br />

sayısını 10 milyona azaltmak için Çin hükümetinin<br />

geniş çaplı sert bir şekilde uyguladığı programdır.<br />

ICBT`in satın alınması<br />

2001‘de <strong>Rieter</strong>, sentetik liflerin üretimi için makina<br />

geliştirme ve üretimi konusunda faaliyet gösteren<br />

Fransız ICBT Grubunu devralmıştır. Bu satın alma sonucunda<br />

<strong>Rieter</strong> ICBT‘nin çin‘de Changzhou`daki küçük<br />

üretim hattının da sahibi olmuştur. Karayoluyla<br />

Şangay`dan iki saat kadar uzaklıktaki bu işletme<br />

10 000 m 2 üretim alanına ve yaklaşık 120 çalışana<br />

sahiptir. ICBT Fransa‘dan tedarik edilen parçalar Çin<br />

pazarı için monte edilmiştir. Changzhou`da ki iplik<br />

makina üretimi için ilk projeler, ICBT`nin devralınmasından<br />

çok kısa bir süre sonra yürürlüğe girmiştir.<br />

Bu ilk aşamada „deneme ve yanılma“ çalışmaların<br />

karakteristik özelliği olmuştur.. uzak doğu işletmelerinde<br />

üretim işlemlerinin kurulumundaki problemli<br />

konular aşama aşama belirginleşmiştir: Avrupa ve<br />

Çin arasında ortaklık ve dağılım, bir taraftan teknik<br />

bilgiyi korurken diğer taraftan transfer etme, kültür<br />

farklılıkları vb; Çin`de ki gibi ekonominin hızlı büyümesi<br />

durumunda oluşan bölgesel problemdir.<br />

Ürün portföyünün değiştirilmesi<br />

20<strong>04</strong>‘de ki iddialı bir stratejik oryantasyon, Çin pazarı<br />

için iplik makinalarının üretilmesi ve geliştirilmesinde<br />

Changzhou`da ki işletmenin sistematik ve<br />

yayılımında başlangıç noktasını oluşturmuştur. Sentetik<br />

elyaf sistemlerinde devamlı olarak kayba neden<br />

olan iş 2006 yılında satılmıştır; böylece Changzhou<br />

tesisinde alan uygun hale gelmiştir.<br />

Toplam yeniden yapılandırma<br />

Firmanın tamamen iş proseslerine dayalı bir fonksiyonel<br />

organizasyona yapılandırılması, karlılık artışıyla<br />

sonuçlanmıştır. <strong>2008</strong> yılında, Changzhou,<br />

aşamalı bir gelişim eğilimiyle 30 000 m 2 den fazla<br />

üretim alanı ve 500den fazla çalışana sahiptir. Üretim<br />

yanında, diğer tüm iş proseslerinde de önemli ölçüde<br />

uzmanlık gelişmiştir: ürün gelişimi, satın alma,<br />

lojistik ve insan kaynakları (Şekil 2), en son teknoloji<br />

IT sistemleri de geliştirilmiştir.<br />

Dikkat çekici noktalar<br />

Changzhou`daki gelişimin ilginç noktalarından birisi,<br />

Çin şartlarında en yüksek kalite standartlarını<br />

sunmasına rağmen rekabet edilebilir fiyatlarda üretimin<br />

başarıldığı saç metal üretimidir. Changzhou`da<br />

ki ürün geliştirme bölümleri, Avrupa`daki çalışanlarla<br />

takımlar halinde kaynaşmış durumdadır. Bu ilişki,<br />

pek çok ortak proje, Çin pazarı için adaptasyonlar ve<br />

yeni geliştirmeler yanında Avrupa`da daha fazla makina<br />

gelişimiyle sonuçlanmıştır. Örneğin, SB-D 201<br />

çift kafalı regülesiz cer makinaları, 2007`de Çin`de<br />

piyasaya sürülmüştür. Bu makina, Çin ve Almanya`da<br />

ki mühendis takımlarının ortaklığıyla geliştirilmiştir.<br />

Çekim sistemi, gerçek öz teknik bilgiye dayanan parçalar<br />

Almanya`da, geriye kalan büyük bir kısım ise<br />

Çin`de geliştirilmiştir.


Şekil. 3 Fabrikaların<br />

inşa edilmesi yanında,<br />

Çin`de yer almak<br />

bölgesel ticaret<br />

fuarlara da katılmak<br />

demektir<br />

Büyüyen pazar payı<br />

Gayretli çabalar ilk meyvelerini 2006 ve 2007`de<br />

vermiştir: bu gelişim özellikle cer makinaları ve yarı<br />

otomatik rotor iplik makinalarındaki pazar payında<br />

önemli bir artışla kendini göstermiştir. Ayrıca penye<br />

sektörünün de pazar payı artmıştır.Bu makinalar<br />

Çin`de üretilmemiş olmasına rağmen, yine de<br />

satış ve pazarlamada açıkça belirlenen iş prosesleri<br />

ve deneyimlerin oluşması bu mükemmel sonuç<br />

için bir ön koşulu oluşturmuştur. Changzhou işletmesi,<br />

Avrupa`dakilerden hiç de az olmayan bir kalitede<br />

Çin pazarı için makina ve parçaların güvenilir<br />

ve ekonomik bir üreticisi gelmiştir. Ancak, bu başarılar<br />

bazı zayıflıkları da ortaya çıkarmaktadır: örneğin,<br />

Changzhou`daki üretim derinliğindeki eksiklik<br />

sürekli kritik bir faktördür. Bölgesel personelin yönetimsel<br />

pozisyonlar ve teknik bölümler için yetiştirilmesi<br />

de beklenilenden daha fazla zaman almaktadır.<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

RIETER INSIDE<br />

Pozitif görünüm<br />

Çin ve aynı zamanda tekstil pazarı için uzun periyotlu<br />

büyüme tahminleri halen olumlu durumun muhafaza<br />

etmektedir. Alım gücü, özellikle genişleyen orta tabaka<br />

için, Çin`de büyümeye devam edecektir, kalite ve<br />

marka farkındalığı daha çok yenidir, fakat kaçınılmaz<br />

olarak gelişmektedir. Bu, <strong>Rieter</strong>`in Çin`deki başarısı<br />

için çok iyi bakış açıları açmaktadır.<br />

Ancak, devam eden büyümeyi engelleyen yeterince<br />

kısa periyotlu problemler vardır: buna örnek olarak<br />

artan pamuk fiyatları, fazla kapasite, Çin parasının<br />

değer kazanması, daha sıkı kredi politikası ve<br />

Çin tekstilleri için belirsiz ihracat pazarları verilebilir.<br />

Bu faktörler, özellikle bu yıl pazarda sıkıntılı durumlara<br />

yol açacaktır. Ancak yine de, zor bir pazar<br />

çevresinde bile fırsatlar vardır: işletme yenilemeleri<br />

yapılmak zorundadır ve yapılmaktadır, çünkü makina<br />

portföyünün güncellenmesi, Çin tekstil sanayinin<br />

başarısı için önemli bir ön koşuldur. <strong>Rieter</strong>`in bunun<br />

için uygun ürünleri hazırdır (Şekil 3).<br />

Uzun dönemli iş ilişkisi<br />

<strong>Rieter</strong>`in Çin`deki iş ilişkisi uzun dönemlidir: ürün<br />

kapasitesinin artırımı devam etmekte, ürün çeşitliliği<br />

artmakta, ürün geliştirme, satış, pazarlama<br />

ve serviste uzmanlık sürekli olarak gelişmektedir.<br />

1980’lerde Çin`deki çalkantılı yıllardan günümüze<br />

pozitif bir eğilim vardır: geçmişten öğrenilen dersler<br />

ve kazanılan başarılar, geleceğe güvenle bakmak için<br />

iyi bir sebeptir. 8-110•<br />

Roger Naef<br />

Pazarlama Müdürü<br />

<strong>Rieter</strong> Textile Systems<br />

China<br />

roger.naef@rieter.com<br />

21


22 <strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

EVENTS<br />

ITMA Asya`da Tekstil dünya<br />

rekorları<br />

Çin`de <strong>2008</strong> yazı: <strong>Rieter</strong>`in dört dünya rekortmeni, ilk kez Şangay`da<br />

ki birleştirilmiş CITME 08 ve ITMA Asya 08 ticaret fuarında yeni bir<br />

mekânda sergilenecektir.<br />

Şekil. 1 <strong>Rieter</strong> iplikleri<br />

stand’da sempatik<br />

modellerimiz tarafından<br />

sergilenmiştir.<br />

ITMA, dünyanın en büyük uluslararası tekstil makinaları<br />

sergisidir ve aynı zamanda tekstil makina sanayinin<br />

“Olimpiyat oyunları” olarak ifade edilmektedir.<br />

1951`den beri, ITMA, Olimpiyat Oyunları gibi her<br />

dört yılda bir gerçekleştirilmektedir. ITMA Asya, 2001<br />

ve 2005 yıllarında Singapur`da başarılı bir şekilde yapılmıştır.<br />

CITME, Çin uluslararası Tekstil Makina Fuarı,<br />

ilk kez Pekin`de 1988`de gerçekleştirilmiştir.<br />

Çin`de ITMA Asya<br />

Bu yıl ITMA Asya ilk kez Çin`de düzenlenmiştir. Yeni<br />

bir birleştirilmiş ticari fuar için başlangıç fişeği, ITMA<br />

Asya + CITME <strong>2008</strong> adı altında, 27 Haziran,<strong>2008</strong>`de<br />

ateşlenmiştir. 1 000`den fazla uluslar arası ve Çinli<br />

tekstil makinaları üreticisi, 130 000 m 2 `den daha<br />

geniş bir alanda yeniliklerini sergilemişlerdir.<br />

Başlangıç fişeği<br />

Fuar için detaylı planlamanın başlangıç fişeği <strong>Rieter</strong><br />

tarafından, tam olarak Münih`te ki ITMA 2007`in<br />

bitiminden 2 hafta sonra ateşlenmiştir. Daha sonra,<br />

çalışma adımları belirlenmiştir. Altı üyeli fuar yürütme<br />

kurulu planlamaya başlamıştır. Stant alanı fuar<br />

organizatörleri tarafından ayrıldıktan sonra, stant,<br />

Aralık 2007`de stant kurucuları ile birlikte en küçük<br />

detayına kadar baştan sonra planlanmıştır.<br />

Fuarda sergilenecek makinalar Mart <strong>2008</strong>`de deneme<br />

çalışmalarına başlamıştı, çünkü iplikhanelerdeki<br />

ideal klima koşullarını sağlamayan sergi salonunda<br />

diğer bir deyişle en zor klima koşullarında en yüksek<br />

performansı sağlamak zorundaydı.<br />

Mayıs <strong>2008</strong>`in başında, elyaf şeritleri, penye vatkaları<br />

ve fitil bobinleri uzun yolculukta zarar görmemeleri<br />

için dikkatli bir şekilde paketlendi ve sergi eşyaları<br />

ile birlikte Çin`e deniz yoluyla gönderildi. Jürg<br />

Fürrer tarafından yönetilen uzmanlardan oluşan deneyimli<br />

bir ekip, Şangay`da tekstil dünyası rekorları<br />

için stadyum niteliğinde olan ticari fuar alanında rekor<br />

sayılabilecek bir sürede makinaları kurdu.


Şekil. 2 ITMA<br />

standında “Tam<br />

ende” C 60 tarak<br />

makinası.<br />

Şekil. 3 E 76 penye<br />

makinası 500 tarama/<br />

dakika ITMA Asya’nın<br />

ilgi odağı olmuştur.<br />

Dünya rekoru performansları<br />

<strong>Rieter</strong> makinalarından dünya rekoru performansları<br />

sadece kağıt üzerinde değil, eleştirel seyircilerin<br />

önünde “fiili” olarak da - başarılmıştır da – beklenmektedir.<br />

C 60, E 76, K 45 ve R <strong>40</strong> makinalarının<br />

hepsi rekora sahiplerdir.<br />

C 60 tarağı, gücünü ve dayanıklılığı sergilemektedir;<br />

çıkış tarafında çok büyük kova çaplarını döndürmekte,<br />

silindiri sürekli hareket halindedir, tüm çepel ve<br />

kirli parçaları toplamakta ve 2<strong>40</strong> kg/saat`lik bir hızda<br />

yüksek kalite üretmektedir. Dünyanın en iyi performansı<br />

kolaylıkla, 1.5 metre genişliğindeki geniş<br />

şasesi sayesinde başarılmaktadır.<br />

E 76 penye makinası, pazardaki liderliğini kanıtlamış<br />

ve tüm diğer rakiplerden önce bitiş çizgisini geç-<br />

Nadia Qaud<br />

<strong>Rieter</strong> . LINK 52 . 1 /<strong>2008</strong><br />

ITMA Proje Müdürü<br />

Marketing Spun Yarn Systems<br />

Winterthur<br />

nadia.qaud@rieter.com<br />

EVENTS<br />

miştir. Penye hattındaki yarışta klasik makine yapısı<br />

Proje müdürü ve yüksek performansı ile önde gelmektedir.<br />

Bu noktada 500 vuruş/dakika ve 74 kg/<br />

saat`e kadar üretimi ile hayranlık uyandırmaktadır.<br />

Elbette penye hazırlık grubu da unutulmamalıdır,<br />

çünkü bu performansı elde etmek için, OMEGAlap ve<br />

uNIlap tarafından koordine edilen vatka hazırlık gerekmektedir.<br />

1 632 iği ve 68 metre ile-dünyanın en uzun kompakt<br />

iplik makinası K 45 ComforSpin makinası de<br />

Şangay`da başlangıç çizgisindedir. Her zaman diğer<br />

ring iplik makinalarının bir adım ötesindedir ve dünyada<br />

bu çeşitlilikte COM4® kompakt iplikleri üretme<br />

yeteneğinde olan ilk makinadır. 6 farklı COM4® ipliği<br />

bir makinada aynı anda üretilir – bundan daha esnek<br />

bir üretim çok zordur. Daha da fazlası, düşük enerji<br />

tüketimi olacak şekilde tasarlanmasıdır.<br />

500 rotora kadar rotor içeren R <strong>40</strong> otomatik rotor iplik<br />

makinası de, modern iplik eğirme alanında önderlik<br />

yapmaktadır: 70.5 metre boyunca aynı anda eğirme,<br />

temizleme ve bobinleme yapılmaktadır. Üretilen<br />

1 kg iplik başına enerji tüketimi geçilemez bir şekilde<br />

son derece düşüktür. Göze çarpan ekleme kalitesi ile<br />

R <strong>40</strong>`da üretilen ComfoRo® iplikleri, gelecek için bir<br />

kıyaslama noktası oluşturacaktır. Verimlilik ve ekonomiklilik<br />

açısından, R <strong>40</strong>, rotor iplik makina üretiminde<br />

önemli ölçüde liderliğini genişletmektedir.<br />

160 000 dev/dak`a kadar rotor hızları ve 270 m/dk`a<br />

kadar üretim hızları, tam uzunluktaki R <strong>40</strong> open end<br />

iplik makinasında mümkün olabilmektedir.<br />

Yer gereksinimi ve üretim performansı açısından<br />

hiçbir makina SB-D 11 cer makinasından üstün olamaz.<br />

<strong>Rieter</strong> makinalarının tüm performans verileri<br />

SPIDERweb iplikhane izleme sistemi tarafından<br />

kaydedilmekte ve analiz edilmektedir. Teknolojik gelişmelerin<br />

dikkati, <strong>Rieter</strong>`in COM4®, ComfoRo® ve<br />

Rotona® ipliklerinde olacaktır. 8-111•<br />

23


www.rieter.com<br />

<strong>Rieter</strong> Machine Works Ltd.<br />

Klosterstrasse 20<br />

CH-8<strong>40</strong>6 Winterthur<br />

T +41 52 208 71 71<br />

F +41 52 208 83 20<br />

sales.sys@rieter.com<br />

<strong>Rieter</strong> South America<br />

Com Imp Exp e Repr. Ltda<br />

Rua Henri Dunant 137 Conj E<br />

Chacara Sto Antonio<br />

BR - <strong>04</strong>709-110 São Paulo SP<br />

T +55 11 518<strong>14</strong>977<br />

F +55 11 51812568<br />

<strong>Rieter</strong> ekibi ITMA asya + CITME <strong>2008</strong>’de – Her zaman müşterilerin hizmetinde.<br />

<strong>Rieter</strong> Ingolstadt GmbH<br />

Friedrich-Ebert-Strasse 84<br />

DE-85055 Ingolstadt<br />

T +49 841 95 36 01<br />

F +49 841 95 36 895<br />

<strong>Rieter</strong> Corporation<br />

PO Box 4383<br />

BuS I 85 and SC 9<br />

Spartanburg, SC 29305<br />

united States of America<br />

T +1 864 5825466<br />

F +1 864 5851643<br />

<strong>Rieter</strong> CZ a.s.<br />

Čs. armády 1181<br />

CZ-56215 Ústí nad Orlicí<br />

T +420 465 557 232<br />

F +420 465 557 226<br />

立达纺织机械(上海)有<br />

限公司<br />

中国上海娄山关路83号<br />

新虹桥中心大厦12楼<br />

邮编: 200336<br />

电话: +86 21 6236 8013<br />

传真: +86 21 6236 8012<br />

<strong>Rieter</strong> India Pvt Ltd<br />

65 & 66 A Wing Mittal Court<br />

Nariman Point<br />

IN - <strong>40</strong>0021 Mumbai<br />

T +91 22 228<strong>40</strong>606<br />

F +91 22 22820002<br />

<strong>Rieter</strong> Textile Machinery<br />

Trading and Service Ltd<br />

Polat Plaza 4 Blok K9-10<br />

Ali Kaya Sok<br />

TR - 80620 Istanbul Levent<br />

T +90 212 2806500<br />

F +90 212 2809123

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!