Türkiye'de Laiklig˘in ve Dıs¸ Politikanın Geleceg˘i - The Washington ...

Soner Çağaptay – “Policy Focus #67”Şu anda Türkiye hâlâ Afganistan’daki NATO gücünden, teröre karşı mücadeleye veIrak’a kadar uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmekte olan bir ABDmüttefiğidir. Fakat bu taahhütlere rağmen, AKP Türkiye’yi tehlikeli bir yöne, hergeçen gün büyüyen Batı karşıtı kamuoyunun ülkenin Batı’ya olan bağlılığını giderekkısıtladığı bir istikamete doğru sürüklemektedir.Beş yıllık AKP yönetimi Türkiye’nin sadece Batı’ya olan bağlılığını değil, aynızamanda Türk laikliğini de zayıflatmıştır. Batı yanlısı dış politika ve laiklik Türkpolitikasının ayrılmaz ikilisidir. Batı’ya gösterilen zayıf bir siyasi destek kaçınılmazolarak Türklerin kendilerini Đslami kimlik ile özdeşleştirilmesine neden olacaktır.Đstanbul merkezli bir sivil toplum kuruluşu (STK) olan TESEV tarafından yapılanyeni bir anketin sonuçlarına göre, AKP’nin 2002 yılında iktidara gelmesinden bu yanaTürkiye’de kendilerini Müslüman olarak tanımlayan insanların sayısı yüzde 10artarken, kendilerini Đslamcı olarak tanımlayanların sayısı yüzde 48.5 ile Türkiyenüfusunun neredeyse yarısını teşkil ediyor.Dolayısıyla, 2007 yılında, Türkiye’nin sadece Batı yanlısı dış politikası değil, laikliğide tehdit altında. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Cumhurbaşkanı Ahmet NecdetSezer’in görev süresi 16 Mayıs’ta bitmeden önceki bir aylık süre içerisinde yeni bircumhurbaşkanı seçecek. Cumhurbaşkanı bugüne kadar AKP’nin gücünü denetleyegelmiş olan yüksek mahkeme üyelerini atama ve üniversite rektörlerini ise, akademikpersonelin oyladığı bir listeden, seçme yetkisine sahiptir. Yargı (özellikle de yüksekmahkemeler) ve üniversiteler, siyaset ile din arasında kalın duvarlar ören Türklaikliğinin kaleleridir. Mahkemeler, türban ve Đmam-Hatip Liseleri (ĐHL) dahil olmaküzere laiklikle ilgili birçok yasayı elden geçirme yetkisine sahip. Şu anda, türbanınüniversite kampüslerinde kullanılması yasaktır. Türkiye’nin laik eğitim sistemi iseĐHL mezunlarını üniversitelerde ilahiyat bölümlerine yönlendirmektedir. Mahkemelerve üniversiteler cumhurbaşkanlığını kazananın eline geçeceğinden önümüzdekiseçimlerde bahisler laiklik açısından yüksek.Önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçiminin sonucu Türkiye’de laikliğin geleceğinideğiştirebilir. Yeni cumhurbaşkanının görev süresi 2014 yılına kadar devam edecek.AKP tarafından seçilen cumhurbaşkanı partisinin imajına uygun olarak yaptığıatamalarla Türkiye için son derece önemli olan türban ve ĐHL konularını kendiseçmeninin işine gelecek şekilde değiştirme imtiyazına sahip olacaktır. Bu yüzden,laik eğitim ve laikliğin geleceği 2007 cumhurbaşkanlığı seçiminin merkezindeolacaktır.Aslına bakılırsa, Türk demokrasisinin geleceği de 2007’de tehlike altında. AKP Türkdemokrasisini 2002 Kasım seçimlerinde beklenmeyen çıkışı sayesinde test etmiştir.AKP’nin Türk seçmeninin azınlığını temsil ediyor olmasına rağmen, siyasetin diğerkanatlarının bölünmüş olması ve yüzde 10’luk oy barajının küçük partilerin meclistesandalye sahibi olmasına engel olmasından dolayı, sadece barajı geçebilen AKP vemuhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) 2002 Kasım seçimlerinde meclisegirebildiler. Bu hesaba göre, sadece AKP ve CHP’ye verilen oylar, yani toplamoyların yüzde 53’ü bugünkü mecliste temsil ediliyor. Kaldı ki, AKP normalde barajıgeçemeyen partilere gidecek olan sandalyeleri aldığından, kazandığı oylara oransız birşekilde çok daha fazla sandalye elde etmiştir. Daha da ayrıntılı anlatmak gerekirse,© 2007, Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü2