Türkiye'de Laiklig˘in ve Dıs¸ Politikanın Geleceg˘i - The Washington ...

Soner Çağaptay – “Policy Focus #67”Laikliğin ve Türkiye’nin Batı Yanlısı Dış PolitikaYöneliminin GeleceğiRP Türk laikliğiyle mücadele konusunda başarısız olmuşsa da, 2002 yılından bu yanaülkeyi yönetmekte olan AKP en azından şimdilik başarılı görünmektedir. Daha öncede belirtilmiş olduğu üzere, sıkça rastlanmayan bir şekilde Türkiye 2007 yılında ikiseçimle birden karşı karşıyadır. Bunlar Nisan-Mayıs döneminde cumhurbaşkanlığıseçimi ve Kasım ayında ise milletvekili seçimidir. 2007 yılı Türkiye’deki en önemliyürütme mevkilerinin (Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı) yanı sıra tüm yasamaorganının da AKP ve laik Türk partileri arasında gerçekleşecek olan bir yarışlaseçileceği hayati derecede önemli bir yıldır. AKP’nin Türk laikliğine ve ülkeningeleneksel Batı yanlısı dış politikasına karşı başarılı mücadelesine ilişkin aşağıdabelirtilenler göz önüne alındığında seçimlerin bu kadar birbirine yakın oluşununTürkiye, gerekse de ABD, açısından hayati olduğu açıktır.Laik Düşünce Yapısının AKP Tarafından Zayıflatılması. AKP’nin Türk laikliğinekarşı göstermiş olduğu en başarılı mücadele RP’yi 1997 yılında deviren laik düşünceyapısını zayıflatması olmuştur. Daha önce de belirtilmiş olduğu üzere, Türk ordusukendisini laik anayasanın en büyük koruyucusu olarak addetmektedir. Ancak, orduaynı zamanda popüler ve saygı duyulan bir kurum olma konusunda da hassastır. Ordulaikliğe ilişkin olarak sadece halk tarafından desteklenen şeyleri yapacaktır ve bu tarzbir destek de giderek zayıflamaktadır. Bu bağlamda AKP’nin dış politikası büyükdeğişim yaratmıştır. Parti yalnızca Türklerin dikkatini Müslüman ülkelere ve konularadoğru yöneltmekle kalmamış bunun yanı sıra da kendi siyasi mesajlarına daha fazlasempati duyan bir kamuoyu yaratmıştır. Dış politika alanında kendilerini ilk önceMüslüman olarak addeden Türklerin sayısındaki artışla birlikte artık daha fazla sayıdaTürk kendisini iç politikada da Müslüman olarak görmektedir.Batı’ya yönelim ve laiklik Türkiye için ayrılmaz bir bütündür. Batı’ya verilen zayıfdestek kaçınılmaz olarak Türklerin kendilerini Đslamcılıkla özdeşleştirilmesi manasınagelmektedir. TESEV tarafından son dönemde gerçekleştirilmiş olan bir ankete görekendisini Müslüman olarak gören kişilerin sayısında 2002 yılında AKP’nin iktidaragelişinden bu yana yüzde 10 oranında bir artış olduğu görülmüş ve kendilerini Đslamcıolarak tanımlayan kişilerin sayısı ise neredeyse nüfusun yarısına yakın bir kesimi olanyüzde 48.5 oranına ulaşmıştır. 1 Türklerin kendilerini özdeşleştirmeleri konusundagörülen bu değişim sadece Batı’ya yönelimlerini değil aynı zamanda sahip olduklarılaik kimliğini de zayıflatılmaktadır zira laik kimlik özü itibariyle Batı’ya yönelimlebağlantılıdır.Türk laikliği ordu, mahkemeler ve Atatürk nedeniyle değil, onların yardımıylaişlemeye devam etmektedir. Türkiye’de laikliğin temel varoluş sebebi ülkenin Batı’yayönelimini ve laik bir Türkiye’yi destekleyen bir nüfus çoğunluğudur. Ancak, AKPdöneminde Đslam milliyetçiliğinin yükselişi laik ve ulusal düşünce yapısını bozarak veBatı’ya verilen desteği zayıflatarak Türk kamuoyunun işte bu duruşuna meydanokumaktadır.1 Ali Çarkoğlu ve Binnaz Toprak, Değişen Türkiye’de Din Toplum ve Siyaset (Đstanbul: TESEV, 2006),s. 29. Online erişim için: (www.tesev.org.tr/etkinlik/Final%20Rapordin_toplum.pdf).© 2007, Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü31