kırklareli il çevre durum raporu - çevresel etki değerlendirme ...

Yapılan araştırmalar neticesinde Kırklareli yakınlarında bulunan Kanlıgeçit Mevkii’nde Anadolu TunçÇağı yerleşmeleriyle tam olarak benzeşen büyük bir yerleşim alanı tespit edilmiştir. Yerleşme taş sur ileçevrili bir iç kala ile bunun etrafında yayılmış aşağı şehirden oluşmuştur. Bilindiği gibi İlk Tunç Çağı,madenciliğin yaygınlaştığı, özellikle bakırın stratejik bir madde haline geldiği bir dönemdir. Bu itibarla, YıldızDağlık Bölgesi’ndeki büyük bakır yataklarının Anadolulu tüccar ya da yöneticilerin ilgisini çektiği, buradamuhtemelen yerli bir yöneticinin işbirliği ile bir koloni kurulduğu düşünülebilir.Siyasi Yapılanma ve Trak Beylikler DönemiDemir Çağı: M.Ö. 13 – 6. YüzyılTunç Çağı gelişim süreci içinde, geniş boyutlu ilişkilerin kurulduğu, büyük göçlerin yaşandığı veticaretin ortaya konduğu bir devir olarak dikkat çekmektedir. Yakın Doğu’nun büyük bölümünde olduğu gibiAnadolu ve Ege’de de Tunç Çağı bütün bu bölgeleri yakıp yıkan büyük bir göç dalgasının etkisi ile sona erer.Anadolu’da Hitit, Ege’de Miken uygarlıklarına son veren ve 300 yıl kadar süren bir “karanlık çağ”ı başlatan bugöç dalgasının, Anadolu’yu etkileyen bir bölümünün Trakya üzerinde geldiği sanılmaktadır.Geç Tunç Çağı, madene duyulan ilginin arttığı, bu nedenle de insan topluluklarının önemli bir güçodağı haline geldiği dönem olarak, güçlü merkezi yapılaşmaların ve uygarlıkların oluştuğu Demir Çağı’nınhazırlayıcısıdır. Tunç Çağı içinde teşekkül etmiş devlet yapılanmaları alt üst olurken, yeni yeni teşekküllerkendisini göstermiştir. Trakya’da yapılan çalışmalar, Demir Çağı başlarında bu bölgede çok yoğun, ancakkalıcı nitelikte yerleşildiğini göstermiştir.Nitekim Trakya’ya adını veren Traklar’ın da bu yeniden yapılanma sürecinin ürünü olduğu vedışarıdan gelerek, Trakya’da iskân eden topluluklar üzerinde şekillenen bir kültür oluşturduklarıanlaşılmaktadır.M.Ö. 7. yüzyılda önemli bir güç olan İskitler, Yakın Doğu ve Anadolu kadar Trakya’yı da tehditetmeye başlar. Ancak bu döneme ait buluntular Traklar ve İskitler arasında önemli ilişkiler olduğu ve kız alıpvermeye kadar varan sosyal-politik bir yakınlaşma olduğunu ortaya koyar. Bu noktada, Traklar ve İskitlerintoplumsal ve dini oluşumlarındaki yakın benzerlik de dikkat çekicidir.Persler, Odyrsler ve Makedonya HâkimiyetiKlasik ve Helenistik Dönemler: M.Ö. 5 - 3 yüzyılM.Ö. 513-512 tarihinde Persler’in İskit seferini müteakiben Trakya topraklarına girdiği ve uzun birsüre burada kaldığı kesin olmakla birlikte, satraplık oluşturduğu yönünde herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.Persler’in, karşı direniş göstermeyen Doğu Trakya’daki Trak toplulukları üzerinde mutlak bir hâkimiyetininbulunmadığı ve özellikle Kırklareli gibi iç bölgelerde fazla bir etkinliğinin olmadığı anlaşılmaktadır. Bir türlüdisiplin altına alınamadığı görülen Trak topluluklarının isyankâr tutumları, M.Ö. 449 da İon şehir devletleri ileAtina’nın çevresinde görülen Pers karşıtı oluşumlar ve Persler ile Yunan siteleri arasında vukuu bulanmücadeleler sırasında da sürmüştür.Kersebleptes’e karşı Makedonya Kralı Philip ile ittifak yapan Amakodos, Makedonyalıların Trakya’yagirişini kolaylaştırmıştı. Trakya zengin maden, hayvan ve tarım kaynakları ile Makedonyalıların iştahınıkabartmaktaydı. Nitekim Makedonya hâkimiyeti M.Ö. 341’de Doğu Trakya’nın Marmara Denizi kıyısında tamanlamıyla yerleşti.Philip’in 336’da Kuzeybatı Bulgaristan’da yaşayan Trak topluluklarından Triballileri ile yaptığı birsavaş esnasında öldürülmesinden sonra İskender Dönemi’nde (336-323) ve takip eden süreç içinde deStratedos isyanları devam etmiştir. Özellikle İskender’in ölümünden sonraki Lysimachos’un Trakya yöneticisiolduğu süreçte de Odrisler’in önemli bir varlık gösterdiği, hatta III. Seuthes’in güç ve hâkimiyet kazandığıgörülmektedir.Galatlar – Roma Hâkimiyeti ve Got İstilasıM.Ö. 280’de Makedonyalıları ve diğer güçleri bertaraf eden Galatlar, Trak toprakları üzerinde, M.Ö.273’ de Tyllis Krallığı’nı kurmuş ve yaklaşık 60 yıl süreyle varlığını sürdürebilen bu krallık da yine Traklartarafından ortadan kaldırılmıştır. Bu tarihten itibaren ise Romalıların bölgeye ilgi duymaya başladıkları, ancakuzun bir süre başarı gösteremedikleri dikkat çekmektedir. Özellikle M.Ö. 188 tarihinde, Romalıların MeriçNehri’nin ağzında Traklar’a yenildiği savaşta yer alan dört güçlü kabile arasında Astailer’in de adıgeçmektedir.- 4 -

M.S. 38’de Roma desteğiyle tahta çıkan Roimetalkes’in M.S. 45’te öldürülmesi üzerine, İmparatorClaudius (MS 41-54) bu bölgeyi de Roma’ya bağlayarak Trak hakimiyetine son vermiştir. Bu süreçle birlikteyönetim merkezinin Perinthos’a (Marmara Ereğlisi) nakledildiği, doğal olarak Bizye’nin daha az önemde birşehir durumuna gerilediği ve bir süre bu konumunu muhafaza ettiği anlaşılmakta ise de, Trak kültürel kimliğidaha uzun sürelerle bölgede varlığını devam ettirmiştir.Bizans DönemiTrakya, 626’da, Avarların yeni bir akınına uğradı. Avarlar,Trakya üzerinden gelip Bizans başkentini kuşattılar. Bunu, 678’de,Onogurlar’ın (Türk-Bulgarları) Tuna ile Balkan Dağları arasındayerleşmeleri izledi. Bizans İmparatoru V. Constantinus, 746’da çıktığıSuriye seferinden getirdiği tutsaklar ile ertesi yıl çıkılan Malatya veErzurum seferlerinden alınan tutsaklar Trakya’ya yerleştirildi.Haçlılar, 1190’da Bizans topraklarına girdiğinde, Edirne ve Kırklareli deişgal edildi.Bulgar sınırını denetlemek üzere Anadolu’dan Trakya’ya geçmekte olanbir Bizans birliği, savunmasız bulduğu bir sırada, Bizans başkentini birbaskınla ele geçirdi (25 Temmuz 1261). Bu beklenmeyen olay, Bizansüzerindeki Latin egemenliğine son verdi. Aynı yıl, Hülagu’nun Moğol-İlhanlı Devleti de Mısır’a yerleşen Kumanlar’ın (Kölemenler) kurduğuMemluk Devleti’ne yenilmiş ve Bizans’la dostluk kurmak zorunda kalmıştı.Bizans’ın sağladığı bu barış, Bulgar ve Tatarların 1264’te Trakya’ya yaptıkları saldırıyla bozuldu. YenilenBizans ordusu çekildikten sonra, Trakya şiddetli bir biçimde yağmalandı. 1304-1305’de Bizans’ı korumakamacıyla çağrılan ücretli Katalan askerlerinin Gelibolu’yu işgal etikleri görülmektedir. Önderlerinin bir komplosonucu öldürülmesinden sonra öç almaya kalkan bu savaşçılar, o sırada Avrupa yakasına geçmekte olanTürklerin de yardımıyla, Trakya bölgesine iki yıl süreyle egemen oldular. Bizans’ın çöküş sürecinin hızlandığıbu siyasal boşluk döneminde, Katalanların bölgeye baskınları daha bir süre devam etti.Kırklareli Adının KaynağıOsmanlı Fethinden XX. Yüzyıl Başlarına Kadar Kırklareli (Kırkkilise) ŞehriTarih öncesi devirde bölgenin bilinen ilk sakinleri olan Traklar’ın, M.Ö. 4200 yıllarından itibarenbölgede yaşadıkları yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkmıştır.Kırklareli’nin fethinin Edirne’nin fethinden sonra I. Murad zamanında ve bizzat padişahın kumandasıaltında gerçekleştiği genellikle kabul edilmektedir. Bu fetih muhtemelen 1367-1372 yılları arasındagerçekleşmiştir.Osmanlılar tarafından bu şehre Kırk Kilise denilmekteydi. Bu ismin ne anlama geldiği konusundaçeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Ancak bu görüşlerin kesin olarak hiçbirinin genel kabul görmediğini belirtmekgerekir. Bununla beraber Kırk Azizler Kilisesi anlamında Saranta Eklesiai’den Kırk Kiliseye çevrildiğişeklindeki görüş, diğerlerine nazaran daha fazla benimsenmiştir. Kırkkilise ismi, Kırklareli Milletvekili FuatUMAY tarafından verilen bir teklif üzerine 20 Aralık 1924’te TBMM’de kabul edilen 537 sayılı kanunlaKırklareli’ne çevrilmiştir.Kırklareli, idari olarak Osmanlılar’ın ilk dönemlerinde Vize Sancağına bağlı bir kazamerkezi iken daha sonra Rumeli Eyaleti’nin bir sancağı haline getirilmiştir.17.yüzyılın ilk yarısında Özi Eyaleti’nin kurulmasıyla Kırklareli bu eyaletebağlanmıştı. 19.yüzyıla kadar sancak olarak kalan Kırklareli’nin 1292 (1875) yılındaEdirne’ye bağlı bir kaza olduğu görülmektedir. 1304 yılında ise tekrar Sancakolarak idare olunmuştur. Cumhuriyet döneminde idari yapıda yapılandüzenlemelerle birlikte sancak teşkilatı kaldırılmış ve Kırklareli vilayet olmuştur.Hane sayılarından hareketle 1529’da Kırklareli’nin nüfusu tahminen 2000-2200 civarındadır. Aradan110 yıl gibi bir zaman geçmesine rağmen nüfusun artması gerekirken yatay bir seyir takip etmiştir. Budönemden itibaren Kırklareli’nin gayrimüslim nüfusunun arttığı gözlenmektedir. Bunun en önemlisebeplerinden birisi 1674’te Kameniçe’de yaşayan gayrimüslimlerin Kırklareli’ne sürgün olarakgönderilmesidir.- 5 -

17.yüzyıl ortalarında Kırklareli başka şehirlerden ve civar köylerden gelip yerleşilecek bir yerolmuştur. Şam’dan, Çorlu’dan, Pınarhisar’dan gelip şehre yerleşenler olduğu gibi civar köylerden gelerekyerleşenlere de rastlanmaktadır.17.yüzyılda Kırklareli halkının olağanüstü hallerde alınan vergilerden muaf olmak şartıyla İstanbul’unihtiyacı için her yıl 220 koyun beslemekle yükümlü oldukları anlaşılmaktadır. 16. asırda da İstanbul için koyunbeslendiği Kırklareli beylerine gönderilen pek çok fermandan anlaşılmaktadır. Yine Kırklareli, İstanbul’danBulgaristan’a giden yol üzerinde bulunmasından dolayı ahalisi padişah fermanıyla dört adet menzil beygirisaklamakla mükellef idiler.17. asrın ikinci yarısında Kırklareli’ni gören Evliya Çelebi şehrin bağ ve bahçeler içerisinde, mamur,kiremit örtülü evlere sahip olduğunu belirtir. Hatta evleri sarayabenzetir. Evliya Çelebi ayrıca şehirde iki hamam olduğunu, heresnafın bulunduğunu, bedesteninin faal olduğunu, mükemmelhanları bulunduğunu, kurşun örtülü imaretleri olduğunu, mahallemekteplerinin bulunduğunu, yer yer sebil ve çeşmelerin mevcutolduğunu ve köprübaşındaki çeşmenin yanında bulunankahvehanede ilim sohbetleri yapılmakta olduğunu kaydetmiştir.19.yüzyılın başlarında Kırklareli’nin bir süre Rus işgalineuğradığı görülmektedir. 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşıesnasında Edirne’nin yanında Kırklareli de işgale uğramıştı.Savaş sonrası yapılan Edirne Antlaşması ile Ruslar bu bölgeyi boşalttılarsa da işgal sırasında halkın elindebulunan zahire, büyük ve küçük baş hayvanlarla yük hayvanlarının zorla ellerinden alındığı bilinmektedir. Buişgalin halkın ekonomik durumunun kötüleşmesine neden olduğu muhakkaktır.1877-78 Osmanlı Rus Savaşı sırasında Kırklareli ikinci defa Rus işgaliyle karşı karşıya kaldı. Busavaşta Rus kuvvetleri İstanbul’a kadar tüm Trakya’yı işgal etmişlerdi. Savaş sonrasında 3 Mart 1878’deimzalanan Ayastefanos (Yeşilköy) Anlaşması ile Kırklareli, Rusya tarafından kurulan Bulgaristan’ın sınırlarıiçerisinde kaldı. Ancak Rusya’nın Balkanlara tamamen hâkim olması Avrupa devletlerinin tepkisine nedenolmuş ve yeni durumu görüşmek üzere toplanan Berlin Konferansı sonunda imzalanan 13 Temmuz 1878tarihli Berlin Antlaşması ile Kırklareli yeniden Osmanlılar’a verilmişti.Kırklareli’nin, I. Balkan Harbinde Bulgarların işgaline girdiği görülmektedir. Çatalca’ya kadar Trakya’yıişgal eden Bulgarların, Kırklareli’nde önemli oranda tahribatta bulundukları tarihi delillerden anlaşılmaktadır.Bulgarlar işgal sırasında, camileri ve mezarlıkları bile tahrip etmişlerdi. Balkan Devletleri arasında OsmanlıDevleti’nden ele geçirilen toprakların paylaşılması konusunda ortaya çıkan anlaşmazlık II. Balkan Harbi’ninpatlak vermesine neden olmuş ve bunun üzerine harekete geçen Osmanlı kuvvetleri, Kırklareli’ni Bulgarişgalinden kurtarmıştır.Kırklareli’nin son uğradığı işgal 26 Temmuz 1920’de Yunan işgalidir. Yunanlıların işgal ettikleribölgelerde Türk ve Müslümanlara karşı pek çok insanlık dışı muameleler yaptıkları bilinmektedir.Kırklareli’nde ahaliye yaptıkları zulümlerin belgeleri, Osmanlı Arşivlerinde ve Genelkurmay Başkanlığı’nabağlı Askeri Tarih Arşivi’nde bulunmaktadır.1903 yılında patlak veren Makedonya İhtilali Kırklareli’ni de etkilemiştir. Makedonya'da başlayanihtilal, Bulgarlarca Doğu Trakya'ya taşınmış ve 6 Ağustos 1903 de Kırklareli ve havalisi kan ve ateş içerisindekalmış ve bu ihtilal çetelerinin kontrol altına alınabilmesi için aylarca mücadele edilmiştir.İşgaller, Milli Mücadele ve Ebedi ÖzgürlükRomanya, Bulgaristan, Karadağ, Yunanistan ve Sırbistan'ın 1912 yılının Ekim ayında yaptıklarıanlaşma sonrasında başlayan I.Balkan Savaşı sırasında düşman işgaline uğrayan Kırklareli yöresi, belki detarihin en kötü günlerini yaşamıştır.Düşmanın 26 Ekimde iki koldan başlattığı saldırı sırasında Doğu Ordusu ikiye ayrıldı ve Vize'deki 2.Doğu Ordusu'nun başına ise Ahmet Abuk Paşa getirildi. Bulgar güçleri ise 28 Ekimde Pınarhisar ve Vize'yeşiddetli saldırılarda bulundu. İstanbul Hükümeti barış isterken, Bulgar Orduları 17 Kasım'da yeni bir saldırıbaşlattı. Fakat takviye edilen Türk Birlikleri düşmanı püskürtünce, 25 Kasım'da ateşkes görüşmeleri başladı.3 Aralık'ta anlaşma sağlandıktan sonra 17 Aralık'ta Londra da Barış Konferansı toplandı. Tarafların karşılıklıkatı tutumları ile karara varılamazken, İstanbul'da yönetim değişmiş ve Edirne düşmüştü. Yeniden ateşkesgörüşmeleri başlatıldı ve ardından 30 Mayıs 1913'te Londra Antlaşması imzalandı. Buna göre Girit ve Ege- 6 -

Adaları ile Makedonya'daki Osmanlı hâkimiyeti sona ermiş oluyordu. Anlaşmanın ardından Balkan Devletleriaralarında toprakları paylaşma savaşı başlatınca, Enver Paşa, Osmanlı Ordularını harekete geçirerekKırklareli önlerindeki düşmanı cephelerinden söktü ve Edirne'ye doğru ilerledi. Bulgarların isteği üzerine 31Temmuz'da ateşkes yapıldı, ardından 30 Eylül 1913 tarihinde ise İstanbul Anlaşması imzalanarak Edirne gerialındı.4 Eylül 1919'da toplanan Sivas Kongresi'nden bir süre sonra Trakya'nın silah yoluyla kurtarılması içinkurulan "Trakya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" Trakyalı vatanseverleri bir çatı altında topladı. 31 Mart 1920'deLüleburgaz'da toplanan kongrede, işgalcilere karşı kesin tavır belirlemek ve alınan kararları uygulamak üzerebir yönetim heyeti kabul edilerek, durum Ankara'ya bildirildi.Çalışmalar üzerine 3 Nisan 1920'de kongreye bir telgraf yollayan Mustafa Kemal, başarı diliyordu. 9-13 Mayıs 1920'de Edirne'de genişletilmiş "Trakya Kongresi" yapıldı. Burada işgale karşı mukavemetgösterilmesi ve Milli Kuvvetler Komutanlığı'na Cafer Tayyar Paşa'nın getirilmesine karar alındı.25 Mayıs 1920'de genel seferberlik ilan edildi. Yunanlılar 20 Temmuz 1920'de Tekirdağ'a askerçıkardılar ve hızla ilerleyerek 25 Temmuz'da Edirne'yi ele geçirdiler. Edirne işgalinden birkaç gün önceTrakya-Paşaeli Müdafaa-I Hukuk Cemiyeti merkezi Kırklareli'ne taşınmıştı. 10 Ağustos 1920'de imzalananSevr Anlaşması ile Trakya Yunanlılar tarafından işgal edildi. Bu durum İstiklal Savaşı hazırlıklarınıhareketlendirdi. İşgal sırasında bir süre yönetimi dağılan Trakya-Paşaeli Müdafaa-I Hukuk Cemiyeti yenidentoparlandı ve silahlanma hareketini hızlandırarak, Ankara Hükümeti'ne bağlandı. Artık İstiklal Mücadelesibaşlamıştı. Nitekim Nisan 1922'den itibaren silahlı çetelerle vur-kaç hareketleri düzenlenmeye başlandı. Buarada bağımsız olarak hareket eden 3 direniş müfrezesi, Doğu Trakya içlerine doğru düşmana karşıbaskınlar düzenliyordu. Doğu Trakya'nın teslim alınması için İtilaf Yüksek Temsilcileri ile İstanbul'agönderilen Refet Paşa arasında 23 Ekim 1922'de bir protokol imzalandı. Buna göre Doğu Trakya'nınboşaltılması il ve kasaba düzeyinde tarihleniyor ve tahliye koşulları karara bağlanıyordu. Buna göre ilk olarakİtalyan denetim bölgelerinden başlayarak, Şakir Kesebir Doğu Trakya'yı bütünüyle teslim aldı. Önce Vize veDemirköy'e (2 Kasım), akabinde Lüleburgaz (8 Kasım), Babaeski (9 Kasım) ve nihayet Kırklareli'ne 10 Kasım1922'de Türk Bayrağı çekildi.Doğal Turistik DeğerlerMesire YerleriVelika Deresi, Kocakaynaklar, Dolapdere, Dereköy, Çifte Kaynaklar, İnce Koru, İğneada-MertGölü, Karahıdır Korusu. Ayrıca, Kırklareli Merkez ilçeye bağlı Şeytandere, İnece ve Erikler Korusu,Kofçaz İlçesi yakınlarında Böcekdere Koruları, Hudut Kapısı ve Çamlık mesire yerleri, günü birlikgereksinimlere cevap vermektedir.PlajlarKırklareli’nin yaklaşık 60 km doğal kumsalı, kayalık ve bataklıkları vardır. Tamamı Karadenizsahillerinde yer alan ve hâlen yerli-yabancı turistlerin yoğun olarak tercih ettiği plajların en önemlileri,Kıyıköy, İğneada ve Kasatura’dır.Doğal Sit AlanlarıDemirköy Doğal Sit AlanlarıOrmanlık alanın önemli bir bölümü ile birlikte Saka, Pedina ve Hamam gölleri doğal sit alanı olarakkoruma altına alınmıştır. Yine İğneada yakınlarındaki Mert ve Erikli gölleri ile Sarpdere Köyü yakınlarındakiDupnisa Mağaraları l. derece tescilli doğal sit alanlarıdır. Bölgede Orman Bakanlığı ile Dünya Bankasıtarafından müştereken yürütülen koruma ve turizm amaçlı GEF II projesi çalışmaları halen devametmektedir.Kıyıköy Doğal Sit AlanlarıVize İlçesi Kıyıköy kasabasının iki yanında yer alan Pabuçdere ve Kazandere'nin, Karadeniz'eulaştığı noktadan itibaren önemli bir bölümü, l. derece doğal sit alanı olarak koruma altına alınmıştır. Her ikiderenin denize kavuştuğu bölgede, yerli ve yabancı turistlerin sıklıkla ziyaret ettiği iki ayrı plaj mevcuttur.Kasatura Körfezi Tabiatı Koruma Alanı- 7 -

Trakya'nın doğal durumda olan tek karaçam ormanına sahip alanıdır. "Akdeniz Foku"nunyaşamasına elverişli doğal özelliğe sahiptir. Kırklareli ili, Vize ilçesine 48 km mesafede olup, KıyıköyKasabası ile Tekirdağ il sınırları arasında kalmaktadır. Kasatura Koyu'ndan Karadeniz'e dökülen BahçeköyDeresi, İstanbul-Kırklareli il sınırını meydana getirir. Bu derenin denize döküldüğü kesimde ise bir lagün (kıyıgölü, denizkulağı) oluşmuştur. Ayrıca Kırklareli il merkezinde Dingiloğlu Parkı, Dereköy-Bulgaristan yolununçevresindeki ormanlık alan, Pınarhisar Ali Özer Parkı, Kaynarca Pekmezdere Mağarası ve Alpullu ŞekerFabrikası kampusu, doğal sit alanı olarak tescilli, görülmeye değer tabiat harikası alanlardır.Yaban Hayatı ve Avcılık İmkânlarıYaban hayatı çok zengin olan Kırklareli, önemli av merkezlerinden biridir. YıldızDağları’nın yoğun ormanlarla kaplı yükseltileri büyük av hayvanlarının, ovalar isekanatlı av hayvanlarının yaşama alanlarıdır. Kofçaz İlçesi’nin Kocayazı, Kulaköyleri ile Dereköy, Demirköy, Vize ve Bulgaristan sınırına yakın ormanlarındadomuz, kurt; İğneada Panayır İskelesi, Kıyıköy ve Kasatura Koyları çevresindeise geyik ve karaca görülür.Ergene havzasındaki vadiler ve yamaçlarda; tilki, tavşan, dere kenarlarında;porsuk, merkez ilçeye bağlı Bedre, Handere, Ahmetçe ve Şeytandere civarı ile Lüleburgaz, Pınarhisar,Babaeski ilçelerindeki kayalık ve çalılıklarda; keklik, çayırlık ve bağ kenarlarında; çil, İğneada yöresindekiakarsuların denize döküldüğü sazlık ve bataklıklarla, kıyıdaki ormanlarda da kaz, ördek, çulluk ve bıldırcınbulunmaktadır.İl’de kara avcılığı yanında, Karadeniz’de balık avcılığı da yapılmaktadır. Deniz balıkçılığı, suların sığolması yüzünden kayık ve motorlarla yapılmakta, mevsime göre her tür balık avlanabilmektedir. Ayrıcaakarsu ve derelerde olta balıkçılığı da yapılmaktadır. En çok alabalık, miryana ve sazan avlanmaktadır.Alabalık, özellikle Dereköy, Balaban, Dolapdere, Karadere, Kula, Çağlayık, Kazan ve Pabuçdere’deki doğalortamlarda bol miktarda bulunur.İlde nesli gittikçe azalan ve yok olma tehlikesiyle yüz yüze gelen av hayvanlarını koruma altınaalmak, avcılığın daha bilinçli ve disiplinli yapılmasını sağlamak amacıyla, İl Av Komisyonu kararıylaBabaeski, Lüleburgaz, Pınarhisar ve Vize ilçelerinde yasak av sahaları belirlenmiştir. Ayrıca Saka GölüLongozu “Yaban Hayatı Koruma Sahası”, Kazandere ve Pabuçdere’nin yukarı kısımları ise doğal alabalıküretiminin artması, avlanmanın kontrol altına alınması amacıyla “Alabalık Koruma Sahası” olarak tespitedilmiştir.Tarihi ve Kültürel Değerlerİl merkezi ile ilçelerde, çok sayıda tarihi ve kültürel varlık bulunmaktadır.A.2. İl ve İlçe SınırlarıA.2.1. BabaeskiD.IOO karayolu üzerinde ve il merkezine 37 km mesafede bulunanBabaeski’nin M.Ö. 4000 yılında Trak Türkleri tarafından kurulduğuyapılan kazılardan anlaşılmıştır. 1362 yılında I. Murat zamanındaBizanslılardan teslim alınmıştır. 1919 yılında Yunanlılar tarafındanişgal edilen Babaeski, 9 Kasım 1922 tarihinde kurtarılmış ve 1924yılında ilçe olmuştur. Oldukça düz bir arazide yer alan ve yüzölçümü65.200 hektar olan ilçe'nin akarsularını Ergene ve kollarıoluşturmaktadır. 2000 yılı sayım sonuçlarına göre, toplam nüfusu53.665 olup, bu nüfusun 25.559'u ilçe merkezinde, 28.096' sı isebelde ve köylerde yaşamaktadır. İlçe'de 31 köy, birisi ilçe merkeziolmak üzere 5 belediye ve toplam 36 yerleşim merkezibulunmaktadır. İlçe, Kırklareli ilçeleri içinde, nüfus bakımından üçüncü, yüzölçümü bakımından beşinci, tarımove sanayi ürünleri üretimi bakımından ikinci sıradadır. Trakya Yarımadasının orta kısmında 41P P25’30” kuzeyenlemi ve 27o05’30” doğu boylamında yer alan ilçenin, doğusunda Lüleburgaz, batısında Havsa, kuzeyindeKırklareli İl Merkezi, güneyinde ise Hayrabolu ve Pehlivanköy ilçeleri bulunmaktadır.- 8 -

A.2.2. DemirköyKırklareli'nin Karadeniz sınırında bulunan Demirköy ilçesi, ilMerkezi'ne 74 km mesafededir. Demirköy’ün hangi tarihtekurulduğu kesin olarak bilinmemekte, MÖ 4200-4000 yıllarıarasında Trak kabileleri tarafından yerleşim alanı olarak seçildiğisanılmaktadır. 1369 yılından önce Bizans hâkimiyetinde olanDemirköy, Sultan I. Murat Hüdavendigâr zamanında Osmanlıtopraklarına katılmıştır. 1914 yılına kadar Vesilhos şehrine bağlıSamokofçuk isimli nahiye merkezi iken, Balkan Savaşı sırasındaVesilhos 'un Bulgaristan' da kalması üzerine ilçe merkezi halinegetirilmiş ve adı "Demirköy" olarak değiştirilmiştir. 27 Temmuz1920 tarihinde Yunan işgaline uğrayan ilçe, 11 Kasım 1922 de kurtarılmıştır.Yüzölçümü 945 km2 olan ilçenin nüfusu, 2000 Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre 11.407’dir. Bunüfusun 4.855’i ilçe merkezinde, 6.522’si de köylerde yaşamaktadır.A.2.3. KofçazKuzeyinde Bulgaristan, güneyi ve doğusunda Kırklareli, batısında Edirne İli ve Lalapaşa İlçesi ilekomşu olan İlçe, genel olarak dağlık nir yapıya sahip olp, il merkezine mesafesi, 26 km’dir. Kofçaz, YıldızDağları’nın eteklerine yerleşmiş, ormanlık alanların ortasında yer almaktadır. 471.500 dekar alana yerleşenilçeye bağlı, 2 mahalle ve 16 köy bulunmaktadır. Toplam nüfusu 4.166 olup, çok az nüfus yoğunluğuna sahipbir yerleşim yeri özelliğindedir. İlçeye bağlı Kocayazı köyünden doğan dere ile birlikte, Devletliağaç, Tastepe,Terzidere ve Merkezden çıkan dereler birleşerek Kayalı Barajını beslemektedir. Cumhuriyet'in ilkdönemlerinde "Keşirlik" adıyla nahiye merkezi olarak idari taksimatta yerini almış ve 1959 yılında da Kofçazadıyla İlçe olmuştur.A.2.4. PehlivanköyD.100 karayoluna 20, il merkezine 62 km mesafede bulunan İlçe'nin kuruluş tarihi kesin olarakbilinmemektedir. İlçe merkezi ve bağlı köylerde oturan halk, genel olarak 93 Harbi de denilen 1877- 78Osmanlı- Rus Savaşı sonrasında, Balkanlar'dan göçmen olarak gelip yerleşmişlerdir. 1958 yılında ilçestatüsüne kavuşan Pehlivanköy, engebesiz ve düz bir arazi üzerine kurulmuştur. Deniz seviyesindenyüksekliği 25 m olup, yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlıdır. 2000 yılı genel nüfus sayımısonuçlarına göre toplam nüfusu 5.892 olan İlçe'nin 8 köyü bulunmaktadır. Kuzeyde Havsa, güneydeHayrabolu, batıda Uzunköprü ve doğuda da Babaeski ilçeleri ile çevrili bulunan İlçe, 105.000 dekar alanasahiptir.A.2.5 PınarhisarKırklareli'nin doğusunda yer alan İlçe, İl merkezine 30 kilometre mesafede bulunmaktadır.Pınarhisar, 1368 yılında I.Sultan Murat yönetiminde, Gazi Mihal tarafından Bizanslılardan alınmıştır. BalkanSavaşının büyük bir bölümü Pınarhisar bölgesinde geçmiş ve 1912 yılında Bulgarlar burayı işgal etmiştir.Büyük bir vahşetin yaşandığı işgal dönemi 21 Temmuz 1913' de, Pınarhisar'ın geri alınması ile sonbulmuştur. I.Dünya Harbinden sonra, 25 Temmuz 1920’de bu kez Yunanlılar Pınarhisar'ı işgal etmiştir. 08Kasım 1922 tarihinde düşmandan geri alınan Pınarhisar, Kırklareli'ne bağlı bir bucak iken, 1911 yılında ilçeolmuş, ancak 1915 tarihinde tekrar bucak haline getirilmiştir. Pınarhisar daha sonra 1953 yılında yeniden ilçestatüsüne kavuşmuştur. İlçenin yüzölçümü 581 kilometrekare, denizden yüksekliği 192 metredir. Yazlarıkurak ve sıcak, kışları ise yağışlı ve soğuktur. Yıllık yağış oranı 792 kilogramdır. İlçe'nin kuzey kesimleri 500-600 metreyi bulan tepeler ve kayalıklarla şekillenmiştir. Yer yer ormanlık alan mevcut olup, İlçe'ye bağlı 3belediye, 13 köy ve ilçe merkezinde 4 mahalle bulunmaktadır. 2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarınagöre toplam nüfusu 22.729’dur. Bunun 11.263'ü İlçe merkezinde, 11.466’sı köylerde yaşamaktadır.A.2.6. Lüleburgazİlin en büyük ilçesidir. Lüleburgaz’ın tarihi, Trakya’nın tarihi ile birlikte MÖ. 4500-4000 yıllarına kadarinmektedir. Trakya’ya adını veren Trak kabilelerinden Ordis’lerin o yıllarda İlçeye yerleştiği ve buraya Berguleismini verdikleri görülmektedir. Daha sonraları sırasıyla Persler, Atinalılar, Makedonyalılar ve Romalılarbölgede hüküm sürmüşlerdir. Lüleburgaz 1361 yılında, Sultan I.Murat tarafından ele geçirilerek, Osmanlıtopraklarına katılmıştır. 29 Ekim 1912 tarihinde Bulgarlar, I.Dünya Savaşı sonrasında önce Fransızlar, dahasonra Yunanlılar tarafından işgal edilen Lüleburgaz, 8 Kasım 1922'de düşman işgalinden kurtarılmıştır. 1923- 9 -

P13’P05’P54’yılında ise ilçe olmuştur. Toplam nüfusu 117.606 olup, bunun 79.002'si İlçe merkezinde, 38.604’ü de köy vebeldelerde yaşamaktadır.Düz ve verimli topraklar üzerinde yer alan İlçe'nin yüzölçümü 98.400 Hektar olup, arazisi Ergene vekolları ile sulanmaktadır. İklimi genellikle yazlan sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlı geçer.Lüleburgaz Kırklareli İli’nin güneyinde yer almakta olup, doğusunda Tekirdağ İlinin Saray ve Çorluİlçeleri, batısında Kırklareli ili Babaeski İlçesi, kuzeyinde Kırklareli ili Pınarhisar İlçesi ve güneyinde iseTekirdağ ilinin Hayrabolu ve Muratlı İlçeleri ile çevrilmiş olup, ilçe merkezinin denizden yüksekliği 30metredir.A.2.7. MerkezToplam nüfusu 80.730 olup, bunun 53.221'i şehir merkezinde 27.509’u da de köy ve beldelerdeyaşamaktadır. Yüzölçümü 1.604 km2, denizden yüksekliği 203 m.dir. Merkez'de karasal iklim hâkim olup,buna bağlı olarak, yazlar sıcak, kışlar ise soğuk ve zaman zaman karlı geçmektedir. Yaz ve kış mevsimleriarasında sıcaklık farkı yüksektir. İlçe, toplam nüfus artış hızı bakımından Lüleburgaz’dan sonra ikincisıradadır.A.2.8. VizeVize, eski Kırklareli İstanbul yolu üzerinde bulunmakta olup, Tekirdağ'ın Saray ilçesi ile İstanbul'asınır komşusudur. 1368 yılında Türkler 'in eline geçen Vize, 1912 yılında yapılan Balkan Savaşı 'ndaBulgarlar 'la, 10 Ağustos 1920 tarihinde yapılan Sevr Antlaşması ile de Yunanlılar'ın eline geçti. KurtuluşSavaşı'nın müteakip 01 Kasım 1922 yılında kurtarılan Vize, 1923 yılında ilçe ve belediye olarakteşkilatlandırılmıştır.Yıldız Dağlarının Ergene Ovası’na birleştiği yerde kurulmuş olan İlçe'nin, yüzölçümü 1.119 km2 dir.Vize'nin, deniz seviyesinden yüksekliği 180 m., toplam nüfusu 32.276 olup, bunun 10.628'i İlçe Merkezi'nde,21.648'i ise belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçe'de 23 köy, 1 'i Merkez olmak üzere 4 belediye ve toplam 27yerleşim birimi bulunmaktadır.A.3. İlin Coğrafik KonumuKırklareli, Türkiye'nin kuzeybatısında, Marmara Bölgesi'nin Trakya kesiminde yeralmaktadır.0000Dünyadaki konumu itibariyle, 41P 34’’ ve 42P 03’’ kuzey enlemleri ile 26P 14’’ ve 28PP06’ 15’’ doğu2boylamları arasında yer almaktadır. Yüzölçümü 6650 kmP P, il Merkezi'nin denizden yüksekliği de 203 m dir.A.4. İlin Topografyası ve Jeomorfolojik DurumuKırklareli büyük ölçüde dağlık ve platoluk bir arazi görünümündedir. İl coğrafyasının % 48'ini dağlaroluşturmaktadır. Bölgenin en önemli yükseltisi ise kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanan Yıldız Dağları(Istranca)'dır. Karadeniz'e paralel uzanan bu dağlar, Bulgaristan sınırından başlamakta ve Durusu Gölü'nekadar alçalarak uzanmaktadır. Yıldız Dağları, Kuzey Anadolu Dağları ile aralarında yapısal fark olmasınarağmen, aynı doğrultuda uzandıkları için Kuzey Anadolu Dağlarının Trakya' daki uzantısı olarak kabuledilmektedir. Ege Havzası ile doğrudan Karadeniz'e ulaşan akarsuların havzalarının birbirinden ayıran bubölge, bütünüyle orta yükseklikte bir dağdır. Bu dağların en yüksek noktası ise Pınarhisar ile Demirköyilçeleri arasında yer alan Mahya Tepesi'dir (1031 m). Yıldız Dağlarının diğer önemli yükseltileri iseKaramanbayırı Tepe (986 m.), Boyunduruk Tepe (958 m), Fatmakaya Tepesi (901 m), Paraşüt Tepe (877m), Sivri Tepe (851 m) ve Kale Tepe (846 m)'dir. Yıldız Dağları kuzeyde Karadeniz'e dökülen, güneydeErgene Ovası'na inen akarsularla derin olarak parçalanmıştır. Bu özellik il'in kuzeybatısında ve Karadenizeğimli kıyı kuşağında daha belirgindir. Ergene Ovasına doğru dağlar iyice alçalmakta ve yerini düşükyükseltili platolar almaktadır.PlatolarPlato, akarsularla parçalanmış düzlüklerdir. Eski Tekirdağ aşınma yüzeyleri olan Yıldız DağlarıMasifi, dış kuvvetlerle (akarsular, rüzgâr, sel sulan vb.) parçalanıp aşınarak, aşınmış platoları oluşturmuştur.Bölgede Kırklareli Morfoloji Haritası yükseltileri 200-500 m arasında değişen düz alanlar geniş yertutmaktadır. İl' de gerçek dağlık alanı oluşturan Kırklareli-Demirköy çizgisi dışında kalan alanlar platolarıoluşturur. Yer yer parçalanmış ve yarılmış olan bu alanlar, dalgalı düzlük şeklinde birbirine çok benzer.Platolar, kuzey ve güney platoları olmak üzere ikiye ayrılır. Kuzey Platoları Yıldız Dağları ile Karadeniz kıyıkuşağı arasında çeşitli yükselti basamaklarına sıralanmıştır. Belli başlıları Demirköy ve Limanköy platolarıdır.- 10 -

Güney Platoları ise Ergene Ovası ile Yıldız Dağları arasındaki sahayı kaplar. Yer yer birbirinden ErgeneIrmağı'nın kolları ile parçalanmış halde ayrılan bu platoların yükseltisi, güneye doğru inildikçe düşmekte vegiderek ova tabanındaki alüvyal kesimlerle birleşmektedir.OvalarYıldız Dağları'ndan sonra, Ergene Havzası yönünde vadilerin tabanları genişlemekte ve Bölgeninhemen hemen tüm ovaları burada toplanmaktadır. Bu ovaların tümüne "Ergene Ovası" denilmektedir. OvalarVize, Pınarhisar, Kırklareli Merkezi'nin güney kesimleri ile Pehlivanköy, Babaeski ve Lüleburgaz sahasınıkaplamaktadır. Ergene Havzası 3. jeolojik zamanda Trakya Yarımadası'nın güneye kıvrılmasıylaçukurlaşmıştır. Çukurlaşan bölgeye Yıldız Dağlarından taşınan alüvyonlar dolmuş, vadi tabanları birleşerekirili ufaklı ovaları oluşturmuştur. Bu ovaların yükseltisi ise 50-150 m. arasında değişmektedir.Karstik ŞekillerKireçtaşlarını yağış sularının eritmesi sonucunda oluşan eriyik oluşumlara "Karstik şekiller"denilmektedir. Kırklareli İlin'de kireçli araziler Yıldız Dağlarının güney eteklerinden, Pınarhisar ve Vizeilçelerini bir kuşak halinde çevrelemektedir. Kırklareli ve çevresinde bulunan başlıca karstik şekiller:1. Lapya: Eğimli yamaçlarda yağış sularının kireç taşını (kalker) eritmesi sonucunda oluşmuş taşlarüzerindeki küçük kanalcıklar, oluklar ve delikler şeklindedir. Vize ve Pınarhisar'ın dağlık alanlarında yaygınolarak görülmektedir.2. Mağara: Karstik alanlarda suların eritmesi sonucunda meydana gelen yer alt boşluklarıdır.Bölgenin en ilginç mağarası, Demirköy ilçesi'nin Sarpdere Köyü yakınlarında bulunan Dupnisa Mağarası 'dır.İçinde sarkıt ve dikitler bulunan Mağara'nın içinde dışarıya çıkan bir dere ve su birikintisi bulunmaktadır.Vize'nin Soğucak Köyü'nde de vadi boyunca birçok mağara bulunmaktadır.3. Mesa: Vize platosunda, aşınmanın ilerlemesine bağlı olarak, başlangıçta tüm alanı kaplayan kireçtaşları tabakası yarılarak parçalanmış ve adeta bir masa şeklini almıştır. Yatay yapı üzerinde dayanıklı birtabaka ile taşlanmış olan bu çeşit düzlüklere "Mesa" adı verilir. Vize'de Dere Kayalıkları yöresinde birçokmesa bulunmaktadır. Bunlardan en ilginci Göztepe Tepesi (450 m)'dir. Bu tepenin üzerindeki kireç taşınınerimesi ile de lapyalar oluşmuştur.A.5. Jeolojik Yapı ve StratigrafiJeolojik zamanda Yıldız Dağları'nın bulunduğu yerde Tethys (Tetis) Denizi bulunuyordu. Bu denizindibinde bulunan tortullar, kuzey ve güneydeki eski kıta çekirdeklerinin birbirlerine doğru yaklaşmaları sonucukıvrılarak su yüzeyine çıkarak Yıldız Dağlarını oluşturmuşlardır. Daha sonra meydana gelen dağ oluşumu,kıta oluşumu (epirojenik) ve volkanik hareketler sırasında Yıldız Dağlarını oluşturan taş ve tabakalarsıkışmış, kıvrılmış ve kırılmıştır. Yıldız Dağları 1. jeolojik zaman arazisi olduğu için "masif" adını almaktadır.Masifler, kıvrılma özelliğini yitirmiş olan yaşlı ve sert kütlelerdir.İl arazisi, genel olarak paleozoik ve IV mesozoik döneme ait Yıldız Masifi'nin çekirdek ve örtükayaçları ile tersiyere ait sedimanter, metamorfik, magmatik kayaçlardan oluşmuştur. Ergene yöresinde iseeosen kireçtaşları dik bir yamaç meydana getirir. Bu yamacın eteğinde suyu bol kaynaklar, önünde isemiosen ve pliosen killi, kumlu, kireçli Mermer kristalize kalker ve dolomit dolgu katmanları yer yeralüvyonlarla örtülüdür. Yıldız Masifi'nin uzanımına uygun olarak, Vize'den Kırklareli'nin doğusuna kadaruzanan Kuzeybatı-Güneydoğu yönlü fay hattı ile bu hattı kesen Kuzeydoğu-Güneybatı yönlü ikincil faylar,sahanın tektonik yapısını oluşturmaktadır. Yıldız Masifi'ni etkileyen Kırklareli- Vize arasındaki fay, normalfaydır. İkinci fay sistemi ise Karadeniz kıyılarının girintili-çıkıntılı (İğneada-Limanköy) olmasına nedenolmuştur. İl toprakları 4. derece deprem kuşağında yer almaktadır.- 11 -

PdoğalPdoğal(B)DOĞAL KAYNAKLARB.1. Enerji KaynaklarıB.1.1. GüneşBölgede küçük kapasiteli evsel güneş enerjili su ısıtma sistemleri bir kenara koyarsak, güneş enerjisiile çalışan tesis bulunmamaktadır. Bu sitemler ise çatılara yerleştirilen paneller sayesinde sadece suyuısıtmaktadır. İl Meteoroloji Müdürlüğünden alınan sonuçlara göre, ilimizde aylara göre günlük ortalamagüneşlenme süreleri (G.S, saat/gün) aşağıda verilmiştir.Ay OCA ŞUB MAR NİS MAY HAZ TEM AĞU EYL EKİM KAS ARA YILLIKG. S. 3:15 03:30 06:09 06:54 07:31 09:15 09:58 09:45 07:45 06:39 02:47 02:21 06:19B.1.2. Su Gücüİlimizdeki barajlar tarımsal sulama, içme suyu ihtiyacı ve taşkın önleme amaçlı değerlendirilmektedir.Henüz enerji üretimi konusunda değildir.B.1.3. Kömürİlimiz Pınarhisar ilçesi Tozaklı ve Poyralı köyleri ile Vize ilçesi Topçuköy sahasında düşük kalitedekömür çıkarılmakla birlikte, ilin ısınma ve sanayi amaçlı kömür ihtiyacı, çevre illerden ve özellikle deTekirdağ’ın Malkara ve Edirne’nin Uzunköprü ilçelerinden karşılanmaktadır.B.1.4. Doğal GazT.P.A.O Trakya Bölge Müdürlüğü, Türkiye'nin Trakya ve Batı Anadolu Bölgesinde keşfedilen veTrakya Bölge Müdürlüğü’ne bağlı olan yer altı hidrokarbon potansiyelinin en ekonomik ve optimum birşekilde üretilmesi, içerisindeki katı ve sıvı atıklardan arındırıldıktan sonra iletilmesi ve ölçüm sonrası direktsatışa sunularak ülke ekonomisine kazandırılması faaliyetlerini yürütmektedir.Türkiye Petrolleri A.O. 1960 yılında Trakya Bölgesinde küçük çapta arama ve sondaj çalışmalarıyapmış olup, Kırklareli İlinde Deveçatağı ve Osmancık sahalarında petrole rastlanmıştır. ZamanlaDeveçatağı kuyusu verim düşmesi nedeniyle kapatılmış, Trakya’da petrol üretiminin yapıldığı tek kuyu olanOsmancık kuyusunda ise üretim halen devam etmektedir.2005 yılı içerisinde Trakya Bölgesi’nde 10 kuyunun sondajı yapılmış ve takip edilmiştir. 2005 yılı3içinde Bölgemiz üretim sahalarından 553.162.922 SmP gaz, 51.261 bbl kondensat, 106.977 bbl hampetrol üretilmiştir. Bununla birlikte, 2005 yılında 19 doğal gaz, 3 petrol üretim sahaları işletilmesi faaliyetleri3sürdürülmüş, 67 sanayi kuruluşuna toplam 516.064.646 SmP gaz arzında bulunulmuştur.HEAŞTürkiye Petrolleri A.Ş. tarafından, Lüleburgaz ilçemize 13 km mesafedeki Hamitabat köyü civarındadoğal gaz bulunmuş ve bunun süratle ekonomiye kazandırılması için 1983 yılında, o zamanki ismiyle TürkiyeElektrik Kurumu tarafından yapılan çalışmalarla, 600 MW gücünde bir santralin kurulmasına karar verilmiştir.Temeli 1985 tarihinde atılmış, ilk ünitesi 1985, son ünitesi de 1989 tarihinde devreye alınmıştır. Herbiri 92 MW gücünde 8 adet gaz Türbini ile her biri 96 MW gücünde 4 adet Buhar Türbünü olmak üzere 12üniteden oluşan ve kurulu gücü 1120 MW olan bir kombine Çevrim Santralidir. Santralde 4 adet kombineÇevrim Gurubu bulunmakta olup, her Kombine Çevrim Gurubu 2 Adet Gaz Türbini ve 1 Adet BuharTürbininden oluşmaktadır. Gaz Türbinlerinin bacalarından çıkan yaklaşık 500 derecedeki atık ısı atmosfereatılmayıp atık ısı kazanına iletilmekte ve buradan elde edilen yüksek basınç ve sıcaklıktaki buhar ile 4 BuharTürbini çalıştırılmaktadır. Bu şekilde hiçbir ilave yakıt kullanmadan 384 MW’lık ek bir Elektrik üretimiyapılmaktadır.- 12 -

25.12.1997 tarihine kadar Bakanlığa bağlı olarak çalışan Şirket, Yüksek Planlama Kurulunun25.12.1997 tarih ve 97-T-94 Sayılı Kararı ile TEAŞ’ın bağlı ortaklığı olmuştur.Santralde yakıt olarak Rusya’dan ithal edilen Doğal Gaz kullanılmaktadır. Yıllık gaz tüketimi yaklaşık1,750 Milyar m³,yıllık enerji üretimi ise 7,5 Milyar Kwh civarındadır. Santral, Türkiye Elektrik Üretimininyaklaşık %7’sini karşılamakta olup, üretilen enerji, Trakya ve İstanbul’un Avrupa yakasının büyük birbölümün ihtiyacına yetmektedir.B.1.5. RüzgârB.1.6. Odunİlimizde rüzgâr ile çalışan elektrik santrali bulunmamaktadır.Kırklareli orman varlığı açısından oldukça zengin olup, ilin yaklaşık % 40‘ı ormanla kaplıdır. İlimizde2005 yılı içinde, yakacak odun üretimi 451.050 ster, toplam endüstriyel odun üretimi ise, 204.935 m3civarındadır.B.1.7. Biyogaz-BiyomasB.1.8. Petrolİl dâhilinde biyogaz ve biyomas enerjisi kullanılmamaktadır.2005 yılı içerisinde Trakya Bölgesi’nde 10 kuyunun sondajı yapılmış ve 51.261 bbl kondensat ve106.977 bbl ham petrol üretilmiştir. Ayrıca yine aynı yıl içinde, 3 petrol üretim sahaları işletilmesi faaliyetlerisürdürülmüştür.B.1.9. Jeotermal Sahalarİlimiz sınırları içinde Jeotermal saha bulunmamaktadır.B.2. Flora ve FaunaYıldız Dağları'nın Karadeniz'e bakan yamaçları sık bir orman örtüsü ile kaplıdır. Bu ormanlar, kıyıdanbaşlayarak dağların yamaçları boyunca 1000 metreye kadar yükselir. Nemli orman alanının orta bölümü sıkbir orman altı florasına sahip, kayın ormanları ile kaplıdır. Bu sahanın etek kesimlerinde ise meşe ye gürgenOrmanları yayılmaktadır. Kuzey yamaç boyunca 300 m.den sahile doğru olan saha meşelerle kaplıdır.Ancak Pedina Gölü, Erikli Gölü, Mert Gölü (Kocagöl), Karadeniz Sahil kesimi, çeşitli akuatikcanlıları, balıkları barındırmasının yanı sıra göçmen kuşlarında uğrak yeridir. Aynı şekilde karasal ekosistemiçinde Yıldız Dağları ve burada yer alan Longos ormanları, biyolojik çeşitliliğin en fazla olduğu bölgelerdir. Bualanlar çeşitli fauna ve flora elamanları için vazgeçilmez habitatları oluşturmaktadırlar.İlimizde, balık üretim çiftliklerinin yanın da bir adet Yaban Hayatı Koruma Sahası mevcuttur. 1978yılında 5399 ha.lık bir alanda kurulan Kırklareli Demirköy Longos Yaban Hayatı Koruma Sahası’nın enönemli özelliği Geyik, Karaca, Su Samuru gibi nesli tehlikede bulunan yaban hayvanı türlerini bünyesindebarındırmasıdır.Tatlısu ekosisteminde Fauna elemanlarını omurgalı ve omurgasız canlılar oluşturmaktadır. Bucanlılar çoğunlukla havza içerisindeki kirlenmemiş ya da az kirlenmiş akarsularda ve göl, gölet ve barajlardadağılım göstermektedir.- 13 -

B.3. ToprakTopraklar, iklim, bitki örtüsü, ana materyal ve topoğrafyaya bağlı olarak farklılık göstermektedir.Ergene havzasında ve Karadeniz havzasında altı büyük toprak grubu bulunmaktadır.İL ARAZİSİNİN İLÇELER İTİBARİYLE GENEL DAĞILIMIİLÇE ADIYÜZÖLÇÜMÜ(Hektar)TARIM ALANIMİKTAR(Hektar)ORAN(%)2005 YILIORMAN VEFUNDALIKMİKTAR(Hektar)ORAN(%)ÇAYIR VE MERAMİKTAR(Hektar)ORAN(%)TARIM DIŞI ARAZİMİKTAR(Hektar)ORAN(%)MERKEZ160.400 66.039 41,17 58.785 36,65 26 675 16,60 8 901 5,58BABAESKİ65.200 52.051 79,83 4.000 6,13 5 025 7,73 4.124 6,31DEMİRKÖY94.500 4.384 4,64 67.341 71,26 12.46513,1910.31010,91KOFÇAZ55.100 12.305 22,33 24.719 44,86 6.520 11,83 11.556 20,98LÜLEBURGAZ98.400 82.040 83,37 2.348 2,39 7.900 8,03 6.112 6,21PEHLİVANKÖY11.400 8.878 77,88 19 0,17 1.275 11,22 1.224 10,73PINARHİSAR58.100 20.648 35,54 22.676 39,03 10.48018,044.296 7,39VİZE111.900 21.966 19,63 59.462 53,14 3.509 3,14 26.963 24,09TOPLAM655.000 268.311 40,96 239.350 36,54 73.849 11,28 73.486 11,22B.4. Su KaynaklarıSu Kaynakları PotansiyeliYerüstü suyu ( il Çıkışı Top. Ort. Akım )Yeraltı SuyuToplam Su PotansiyeliDoğal Göl YüzeyleriBaraj Rezervuar Yüzeyleri Toplamı: 1 137,00 hm3/yıl: 94,40 hm3/yıl: 1 231,40 hm3/yıl: 363 ha:1 907 ha- 14 -

PPPB.5. Mineral KaynaklarıB.5.1. MadenlerB.5.1.1. Endüstriyel Hammaddelerİlimiz Endüstriyel Hammadde KaynaklarıMadenin Cinsi Bulunduğu İlçe Tenör/ Kalite Rezerv (Ton)Dolomit -Kocayazı Köyü %20-21 MgO 10 920 000Feldspat Üsküp-Ahmetçe, Yündalan %4.65 KB2BO, %0.9 FeB2BOB3B 10 800Grafit Pınarhisar-Sergen Düşük ZuhurKuvars Dereköy-Kapaklı %97.76 SiO2, %0.72 FeB2BOB3B 58 080MermerDereköy-Trakya GranitiSertlik;7 Yoğunluk:2.68,Porozite:%0.5400 000 mP3MermerVize- SergenSertlik;3 Yoğunluk:2.72Porozite:%0.22 500 000 mP3MermerÜsküp- SazaraSertlik;3, Yoğunluk:2.73,Porozite:%0.36250 000 mP3Tuğla-KiremitMerkez-Pehlivanköy,Mercandere, Kocadere0rta-iyi kalite 20 000 000İl Özel İdaresi Tarafından İlimiz Hudutları Dâhilinde Verilen 1-A Grubu Maden İşletmeRuhsatları ListesiS/N İlçesi Ruhsat sahibi Köyü/ Mevkii Cinsi1. Babaeski Ali İhsan Böker2. MerkezGündüz İnş. San.Tic. Ltd. Şti.3. Merkez Sabri Sincap4. Pınarhisar Sebahattin karalarKatranca/KöyiçiAsılbeyli /KanlıgeçitAsılbeyli /TaşköprüÇayırdere/ŞarapgeçidiKum ÇakılKum ÇakılKum ÇakılKum Çakıl5. Vize Yaşar Turhan Çakıllı Kum Çakıl6. Pınarhisar Salih Özlek Kaynarca Kum ÇakılRuhsatTarihi06.01.200508.08.200610.01.200521.08.200713.01.200504.07.200928.01.200514.08.2007ÜretimRuhsatınAlanı5.500 ton 11.000 m²2.000 ton 3.000 m²3.178 m3 2.000 m²2.000 ton 3.000 m²14.04.200418.05.2006 500 ton 10.678 m²05.06.200505.06.2010 1.500 m3 2.023 m²7. VizeBurak inşaatMaden San.ÇakıllıKum Çakıl20.10.200520.10.2010 -29274.54m²8. Merkez İbrahim TartarAsılbeyli /BentyoluKum Çakıl02.12.200502.12.201026.107 m3 8.091 m²- 15 -

B.5.1.2. Metalik MadenlerKırklareli İli Demirköy –İğneada’da; Altın ve Gümüş, Demirköy-Dereköy’de; Bakır, Kurşun ve Çinko,Dereköy-Çataktepe, Domuzbayırı ve Balaban’da; Demir, Demirköy-İkiztepe ve Şükrüpaşa’da; Volframyatakları vardır.Metalik Maden KaynaklarıS/N CİNSİ İLİ İLÇESİ1. Altın Kırklareli DemirköyBELDEBUCAKKÖYMEVKİİğneadaMert Gölü2. Demir Kırklareli Demirköy Balaban3. Demir Kırklareli Merkez Dereköy4. Demir Kırklareli Demirköy BalabanÇataktepeDomuzbayırıMaglavitGöltepeÇamkayalığıTENÖRCİNSİ0.5 gr/ton 112.500 gFe % 30düşük tenörlüFe % 33.95-58.15düşük tenörlüFe % 19-45Fe % 305. Demir Kırklareli Dereköy Geçitağzı Fe % 23-479 800g+m+mm410 g+m6. Manganez Kırklareli - 32 54.07. Manganez Kırklareli - Çakıllı 338. Molibden Kırklareli MerkezDemirköyŞükrüpaşaMo % 0.019. Molibden Kırklareli Merkez Dereköy Karadere10. Bakır Kırklareli Demirköy Karacadağ zuh.11.BakırKurşunÇinkoMolibdenKırklareliDemirköyKaranlıkderezuh.12.BakırmolibdenKırklareli Merkez DereköyCu %0.25Mo %0.003220 000m+mm13.BakırmolibdenKırklareliDemirköySivrilerköyüYudadere14.BakırmolibdenKırklareli Demirköy Kavakdere zuh.15.BakırmolibdenKırklareli Demirköy Enverkule zuh.- 16 -

16.BakırmolibdenwolframKırklareli Demirköy İkiztepeCu%0.39Mo % 0.05W % 0.042 000 m+mm17.18.BakırmolibdenŞeelitBakırmolibdenwolframKırklareli Demirköy MutluderebaşıKırklareli Demirköy ŞükrüpaşaCu%0.55;Mo%0.013(%0.59 cuesdegerıdır)4 824.655m+mm19.BakırŞeelitKırklareli Demirköy Korutepe20.BakırŞeelitKırklareli Demirköy Sudeposu zuh.21. Wolfram Kırklareli Demirköy ŞükrüpaşaWOB3:B % 0.01Cu: % 0.3-0.4Mo:% 0.01-0.028 000 g+mB.5.1.3. Enerji Hammaddeleriİl Linyit SahasıYapılan Sondaj Adedi : 24 adetOlumlu Sondaj : 13 AdetOlumsuz Sondaj : 11 AdetToplam Sondaj Metrajı : 3930.00 mVize Toçuköy Kömür SahasıKömür kalınlıkları Üst Damar (m) Ara Alt Damar (m)Kesme(m)Minimum Kalınlık 1,20 ----- 1Maksimum Kalınlık 2,25 ----- 3,4Ortalama Kalınlık 1,60 8.00 –10.002Orijinal Kömürde KimyasalOrtalamaÖzelliklerSu % 25.00 – 40.00 32,50Kül %15.00 – 30.00 22,50Kükürt %.1.50 1,50AID Kcal/kg 1800 – 2800 2300Toplam Rezerv : 34.20.312 Ton Muhtemel- 17 -

P)İlimiz Maden Ruhsatlarıİlçe İşletme Ön İşletme Arama Toplam AlanıHektarBabaeski 2 - 9 11 18336.95Demirköy 7 5 30 42 44511.00Kofçaz - 5 7 12 8100.42Lüleburgaz 3 5 4 12 19421.70Merkez 5 5 73 83 66000.04Pınarhisar 5 3 18 26 39677.38Vize 3 6 36 45 52002.07TOPLAM 25 29 176 230 248039.56İlimiz Mermer Ruhsatlarıİlçe İşletme Ön İşletme Arama Toplam AlanıHektarBabaeski - 2 - 2 368.75Demirköy 4 11 41 56 8907.04Kofcaz - - 6 6 1287.50Lüleburgaz - - 1 1 237.50Merkez 13 9 72 94 15062.66Pınarhisar 4 4 12 20 2792.18Vize 2 2 41 45 8964.23TOPLAM 23 28 173 224 37619.86Ruhsat Sahaları Alanının İlçe Alanlarına OranıKIRKLARELİ2Alanı (kmP P) Ruhsat Alanı(kmPPınarhisar 508 428 82L.Burgaz 983 196 19.9Demirköy 110 534 485Vize 359 609 169Merkez 4956 810 16.3Pehlivanköy 114Babaeski 652 187 28Kofçaz 511 93 18.1TOPLAM 6273 2852 45.42İlçe Ruhsat Alanı Oranı %- 18 -

(C) HAVA (ATMOSFER VE İKLİM)C.1. İklim ve HavaKırklareli iklimi yörelere göre farklılık göstermektedir. Yıldız Dağları'nın kuzeye bakan kesimlerindeKaradeniz iklimi görülür. Buna bağlı olarak yazlar serin, kışlar ise soğuktur. Bu kesimde, yaz ve kışmevsimleri arasındaki sıcaklık farkı az olup, m2 düşen yıllık ortalama yağış oranı 800-900 mm.dolaylarındadır. Denizden uzak iç kesimlerde ise karasal iklim görülmekte olup, yaz ve kış mevsimleriarasında sıcaklık farkı yüksektir. İç kesimler, her mevsim yağış almakla birlikte, yıllık yağış miktarı kıyıkesimlere göre oldukça azdır. Bu kesimlerde, yıllık sıcaklık ortalaması 13,1°C, m2 düşen yağış ortalamasıise 772,8 mm. dolaylarındadır.Kırklareli İklimini Etkileyen Faktörler1. Matematiksel Konum: Kırklareli ili, 41°-42° Kuzey enlemleri arasında yer almaktadır. Bu konumuile Ekvatorla Kuzey Kutbu arasında, ama Ekvatora daha yakın bir yerdedir. Buna bağlı olarak il, soğuk vesıcak iklim kuşakları arasında bulunan, nemli-ılıman iklim özellikleri göstermektedir.2. Karadeniz'in Etkisi: Kırklareli'nin Karadeniz kıyıları, iç kesimlere göre daha yağışlıdır. Bu durumbüyük ölçüde denizin varlığına bağlıdır. Deniz üzerinden gelen nemli hava kütleleri, Yıldız Dağları'nın daetkisi ile kıyı kesimlere yağış bırakmaktadır. Kıyıların, Ergene yöresine göre daha ılık olması da yine denizinetkisiyledir. Deniz suyu, güneşten gelen sıcakların bir bölümünü tuttuğu için bünyelerinde enerji biriktirirler.Soğumaya başlayınca biriktirdikleri enerjiyi yavaş yavaş geri verirler. Bu nedenle günlük ve yıllık sıcaklıkfarkı kıyıda daha azdır. Karadeniz kıyılarında don olayları, iç kesimlere göre daha az görülmektedir. Bu dadenizin etkisinin bir sonucudur.3. Basınç Merkezlerinin Etkisia. Yaz Mevsimi: Kara ile denizin farklılaşmaları nedeniyle Karadeniz üzerindeki serin havayüksek basınç, Trakya'nın iç kesimlerinde ise sıcaklık nedeniyle alçak basınç oluşmaktadır. Böylece,Karadeniz üzerindeki yüksek basınç alanından, Trakya'nın iç kesimlerine doğru bir hava akımı oluşmaktadır.Deniz üzerinden gelen nemli ve serin hava kütlesi, denize paralel uzayan Yıldız Dağları'nın denize bakanyamaçlarına çarparak yükselir. Yükselen hava kütlesi soğur, yoğunlaşır ve denize bakan yamaçlardayağışlara neden olur. Dağların iç kesimleri ise kuytuda (dulda) kaldığı için yağış alamaz. Kırklareli ilinietkileyen diğer basınç merkezi ise Yurdumuza Kuzeybatıdan sokulan nemli ve serin karakterli " ASOR "yüksek basıncıdır. Bu nemli serin hava kütlesi, Ergene Ovası'ndan geçerken nemini ve serinliğinikaybederek, kuru ve sıcak bir hava olarak etkisini gösterir.b. Kış Mevsimi: Sonbahar mevsiminden başlayarak, yoğunlukla kuzeyden gelen kutupsalkökenli soğuk hava ile bazen Akdeniz üzerinden gelen ılık-nemli tropikal kökenli hava, bölgede etkili olmaktave her iki hava kütlesi yöre üzerinde karşılaştıklarında yağışlar meydana gelmektedir. Yağışlar, alçakkesimlerde yağmur, yükseklerde ise kar şeklinde olmaktadır. Kutupsal kökenli soğuk hava kütlesi, Trakya'nıniç kesimlerini işgal edince sıcaklıklar düşmektedir. Soğuk hava nedeni ile yörede yüksek basınç koşullarıegemendir. Bazı günlerde kuzeyden gelen soğuk hava geriye çekildiğinde, yerini Orta Akdeniz'den gelen ılıkve nemli hava doldurur. Yöreye ılık ve nemli hava taşıyan bu hava akımlarına "Lodos Rüzgârı" denir. Burüzgâr, sıcaklığın yükselmesine ve yerdeki kar örtüsünün erimesine neden olmaktadır. Orta Avrupa veBalkanlar, kışın aşırı şekilde soğumaktadır. Bu çok soğuk hava kütlesi her gelişinde, çoğunlukla karyağışlarına neden olmaktadır.4, Yükseltinin Etkisi: Bölgenin en önemli yükseltisini Yıldız Dağları, en alçak kesimlerini ise ErgeneOvası oluşturmaktadır. Bu yükselti farkı neticesinde Ergene Ovasından Yıldız Dağları’na doğru gidildikçesıcaklık düşmekte, kış yağışları daha çok kar şeklinde olmaktadır. Yükseklik artıkça don olaylarının süresi deartmaktadır. Ayrıca dağların Kuzeybatı-Güneybatı doğrultusunda uzaması, kuzey sektörlü rüzgârlarınErgene Ovası'na kanalize olmasına ve daha şiddetli rüzgârların esmesine neden olmaktadır.- 19 -

CPPC.1.1. Doğal EtmenlerYerelBasınç,hpaYıllık Ortalama Doğal EtmenlerSıcaklık,0BağılNem, %Bulutluluk(0-10)YağışMiktarı,mm- 20 -RüzgârHızı, m/sFırtınalıGünSayısıKarYağanGünsayısıBuharBasıncı,hPa989.0 13,1 65 4,5 772,8 0,9 2 14 10,8C.2. Havayı Kirletici Gazlar ve KaynaklarıHava kirlenmesi, havada yabancı maddelerin insan sağlığına, canlı hayatına ve ekolojik dengeye zararlıolabilecek konsantrasyon ve sürede bulunması diye tanımlanabilmektedir. Bu tanımda en dikkat çeken "zararlı olabilecek"ifadesidir. Bu ifade zarar kavramının hava kirlenmesinde yeterli açıklık ve kesinlikle belirlenmemesinin bir sonucudur.Hava kirlenmesinde etkilerin oluşmasında kirleticilere maruz kalma süresi büyük önem taşımaktadır. Bu tanımlamalarçerçevesinde havada bulunan kirleticiler gaz, sıvı veya katı halde bulunmaları yanı sıra, gaz hali dışında olanlar havadaaerosol halinde olup, bazıları sis, mist, duman gibi özel adlar ile anılırlar.Hava kirleticilerini, özelliklerine göre tasnif etmek mümkündür. Bu sınıflandırma, fiziksel, kimyasal yapıya bağlıolarak yapılabilir. Bunun yanında her grup, kendi içinde yine kimyasal ve fiziksel yapı ve özellikler dikkate alınaraksınıflandırılabilir. Özellikle organik kirleticilerin çok sayıda sınıfa ayrılması söz konusudur. Diğer bir sınıflandırma şeklikaynağa bağlıdır. Kirleticiler belirli bir kaynağı olan (primer, birincil) veya belirli bir kaynağı olmayıp atmosferde kimyasalreaksiyonlar sonucu oluşan (sekonder, ikincil) kirleticiler olarak bölümlere ayrılabilir.C.2.1. Kükürt Dioksit Konsantrasyonu ve Dumanİnsan sağlığını tehdit eden zararlı gazlardan olan havadaki kükürt oksitler (SOBXB) ve bunların en önemlisi olanrenksiz kükürt dioksit (SOB2B) gazı, oksitlendiğinde kükürt trioksit (SOB3B) ve sülfatlara dönüşür. SOB3B ise yağmur ve sisdamlacıkları ile birleşerek sülfürik asidin oluşmasına neden olur. İl Merkezi için, İl Sağlık Müdürlüğü tarafından bu ölçümyapılarak, sonuçlar düzenli olarak Çevre ve Orman Bakanlığına gönderilmektedir.C.2.2. KarbonmonoksitRenksiz, kokusuz bir gaz olan karbon monoksit, yerleşim civarlarında ve içlerinde en çok rastlanan kirleticigazdır. Oldukça kararlı bir yapıda olup, atmosferde kalma süresi 2-4 aydır.Karbonmonoksit gazı, özellikle, motorlu araçlarda yakıtın tam yanmaması sonucu egzoz gazı olarakortama verilmektedir. Normal egzoz gazında, % 3-4, iyi yakılmayan yakıt gazında % 7 düzeyinde bulunmaktadır.2Yakıtlardan havaya karışan karbonmonoksit miktarı yılda 2.6 x 10PPton olarak hesaplanmıştır. Bu miktarın büyük birkısmı, oksidasyon ile karbondioksite dönüşüp bitkiler tarafından asilmilasyonda kullanılmaktadır. Karbonmonoksitininsanlara toksit etkisi, kandaki hemoglobin ile oksijene göre 200 kat daha fazla birleşme kabiliyetinin olmasındankaynaklanmaktadır.C.2.3. Azot OksitlerAtmosferde bulunan NO ve NOB2B gazlarının çoğunluğu fosil yakıtlardan kaynaklanan yanma ile, anaerobiktoprak ortamlarından ve az bir kısmı ile yanma süreci esnasında atmosferik azottan kaynaklanmaktadır.Atmosferdeki azot oksitler kararlı ve kararsız olmak üzere iki yapıda bulunmaktadır. Bu bileşikler atmosferdekioksitleyici maddeler ile fotokimyasal reaksiyonlar sonucu fotokimyasal sis'i oluştururlar. Bunun yan ısıra atmosferdekisu buharı ile reaksiyona girerek asit yağmurlarına sebebiyet verirler. Bu oksitlerden NOB2B ve NO en önemli kirleticigazlardandır. Her iki gazda yüksek konsantrasyonlarda (>50 ppm) toksit ve öldürücü etki gösterirler, ancakatmosferdeki konsantrasyonları bu seviyenin çok altında olduğundan esas olarak akciğer ve solunum sistemiüzerinde olumsuz etkiler söz konusudur.C.2.4. Hidrokarbon ve Kurşun EmisyonlarıAtmosferde bulunan hidrokarbon ve kurşun emisyonlarının bazı sanayi tesisleri ve motorlu taşıtlardankaynaklanmaktadır. Özellikle ulaşım sektöründe yoğunluğa bağlı olarak giderek artış gösteren çevredeki ağırmetal kirliliği son yıllarda üzerinde durulan önemli bir konu olmuştur. Ağır metallerle bitkilerin bir yandanbüyüme durumlarında gerileme söz konusu olurken, diğer taraftan bitkisel kalite unsurları da olumsuz yöndeetkilenmektedir. Motorlu taşıt trafiğinin yoğun olduğu oto yolları yakınlarında otlatılan hayvanlarda Pb ve

Cd’dan ileri gelen kronik zehirlenmelerin olabileceği bildirilmektedir. Bu metallere karşı sığır ve koyunların hassasolduğu, Pb ve Cd un daha çok böbrek ve karaciğerde biriktiği tespit edilmiştir.Başta kurşun olmak üzere ağır metaller insanlarda uyku bozukluklarına, yorgunluk, baş ağrısı, başdönmesi, iştahsızlık, hafıza yetersizliği gibi belirtilere yol açan merkezi sinir sisteminde düzensizliklere nedenolmaktadır. Aynı şekilde kalp ve damar hastalıklarının ortaya çıkmasında ve kan dolaşım sistemlerininbozulmasında da ağır metallerin etkili olabileceği bildirilmiştir.C.3. Atmosferik KirlilikC.3.1. Ozon Tabakasının İncelmesinin EtkileriAtmosferdeki ozon gazı için çok hassas bir denge sözkonusudur. Bu gaz atmosferin üstkatmanlarında bir tabaka oluşturur ve bu gaz tabakası güneşten gelen öldürücü ışınları filtre eder. Bu sayedeyeryüzüne ulaşabilen ışın miktarı canlı varlıklar için yararlı bir şekle dönüşür. Ancak bu gaz tabakasınınincelmesi ya da delinmesi söz konusu olduğunda kendisinden beklenen işlevleri yerine getiremez ve güneşışınları canlılar için gerçek bir tehlike haline dönüşür.Bunun yanı sıra, güneş ışığında fotokimyasal tepkimeye giren egzoz gazları, kirli havadankaynaklanan duman bulutlarında ozon ve azot dioksit oluşturmaktadır. Böylece atmosferin yeryüzüne yakınalt kısımlarında da bir Ozon Kirliliği meydana gelmektedir. Son yıllarda dünyamızdaki en önemli çevresorunlarının başında yukarıda sözünü ettiğimiz gibi "Ozon kirliliği" ile "Ozon tabakasındaki incelmeler vedelinmeler" gelmektedir. Çeşitli amaçlar için üretilen kloroflorokarbonlar (CFC) ozon tabakasını inceltmekte,bunun sonucunda çevre ve insan sağlığı olumsuz etkilenmektedir. Ozon molekülleri atmosferde bulunduklarıyere göre farklı karakteristik özellikler gösterirler. Stratosfer tabakasındaki ozon canlılar için yararlı olup,buna karşılık dünya yüzeyine yakın atmosfer tabakasında (troposferde) bulunan % 10 oranındaki ozonunyıkıcı etkisi bulunmaktadır. Atmosferdeki diğer moleküllerle reaksiyona giren ozonun, bitki ve hayvanlarıncanlı dokularına çeşitli zararları bulunmaktadır. Atmosferdeki ozonun yaklaşık % 90'ı yeryüzünden itibaren10-40 km arası yükseklikte ve stratosfer tabakasında bulunur. Bu bölgedeki ozonun özelliği; tüm canlıvarlıkları, doğal kaynakları ve tarımsal ürünleri olumsuz yönde etkileyen ultraviyole (UV) ışınlarını absorbeetmesidir. Ozon yoğunluğunun ultraviyole ışınlarını tutma görevini yapamayacak kadar azalması, "ozontabakasının delinmesi" olarak adlandırılmaktadır. Ozon tabakasının incelmesi sonucunda; UV-bradyasyonu artmakta ve insanların bağışıklık sistemleri zarar görmekte, görme bozukluğuna ve derikanserine yol açmaktadır. Ozon tabakasının incelmesine sebep olan ve kloroflorokarbon ihtiva edenmaddelerin başında klor türevleri, plastik köpükler (strafor), spreyler, aerasoller ve yangın söndürücülergelmektedir.Gökyüzünün mavi renkte görünmesi ozon sayesinde olmaktadır. Sıvı halde lacivert renge dönüşenozon gazı, dünyayı güneşten gelen morötesi radyasyona karşı korumaktadır. Ancak bu gaz aynı zamandacanlılar için çok tehlikelidir. Maruz kalındığında gözleri, burnu ve boğazı tahriş ederek solunum sisteminitahrip eder. Çok az insan ozonun ne kadar öldürücü olduğunun farkındadır. Bir gramın iki yüzde biri miktardaozon almak öldürücü olabilir.Oksijen ve ozon birbirinin allotropudur. Kimyasal benzerliliklerinin sebebi ise hiç kütle değişimineuğramadan birinin diğerine dönüştürülebilirlilik gerçeği ile gösterilir, yani;3OB2B(g)---→2OB3B(g)96 gram 96gramdir.C.3.2. Asit Yağmurlarının EtkileriGerek endüstriyel ve gerekse diğer kaynaklardan atmosfere salınan kükürt, azot, oksitler,hidrokarbonlar gibi kirleticiler, atmosferde çeşitli kompleks kimyasal ve fiziksel reaksiyonlara uğramaksuretiyle yeni ürünlere dönüşerek kirletici emisyonların fazlalığı asit yağmurlarına neden olmaktadır. Sözkonusu asit karakterli yeni ürünlerin yeryüzüne geri dönmeleri çoğunlukla yağmur ve kar içinde çözünmüşhalde taşınmak suretiyle gerçekleşmektedir. Çünkü atmosferde bulunan COB2 Bgazı su ile tepkimeye girerekzayıf bir asit olan karbonik asidi vermektedir.COB2 B+ HB2BO ———→ HB2BCOB3Asit yağmurları etkisinde kalmış yerlerdeki yağmur suyunun pH derecesi genelde 4 ile 5 civarındaseyretmektedir.Fosil yakıtlarda bulunan karbon, azot ve kükürt yanma sonucunda karbondiokside, kükürtdioksite veazot oksit haline dönüşmekte ve daha sonra da oksidasyon ve su molekülünün hidroliz etkisi altında asitoluşturmaktadır.- 21 -

→→C + OB2 B→ COB2S + OB2BSOB2Karbondioksit ve Kükürtdioksit gazlarının her ikisi alev esnasında meydana gelmekte ve bacagazlarına karışmaktadır. Bunlardan kükürtdioksit daha sonra kademeli olarak yeniden oksitlenerek SOB3B halinedönüşmektedir.2SOB2B + OB2B2SO B3SOB3B + HB2BO → HB2BSOB4Sonuçta oluşan sülfürik asit, yağmur suyu ortamında iyi çözünen bir asit olduğundan, yağmur suyuyla yeryüzüneulaşmaktadır.İlimiz Atatürk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından “Trakya Bölgesinde Yağış Rejimi, AsitYağışları ve Kuraklığının Belirlenmesi” adı altında, Trakya Bölgesinde yağmur suyunun kimyasalbileşenlerinin ölçülmesi, yağış rejiminin belirlenmesi ve bölgenin kuraklık durumunun saptanması amaçedinilmiş ve neticede aşağıda verilen sonuçlara ulaşılmıştır.Yağış rejimi yönünden bölgede 4 ili uzun yıllar yağış verileri Fraktal analize tabi tutulmuştur. Buveriler iki periyoda ayrılmış ıslak ve kuru gidişler ayrı ayrı incelenmiştir. Edirne ilinde ıslak periyotlar benzerlikgösterirken kuru periyotlar arasında ikinci periyotta kurak gidişlerin sayısı artmıştır. Diğer illerin birinci veikinci dönemlerine ait ıslak ve kuru gidişlere ait doğrular çok belirgin olmamakla birlikte birbirlerinikesmektedir. Bu diğer illerde de iki periyot arasında ıslak ve kuru gidiş yönünde az da olsa bir değişimolduğunu işaret etmektedir.Trend analizi sonuçlarına göre; Edirne ilinde yağışla belirgin bir azalma görülmektedir. Bu ili Kırklarelitakip etmektedir. Tekirdağ ilinde yağış trendi daha durağandır. İstanbul ilinde ise artış trendi görülmektedir.Trakya Bölgesindeki illerin yağış verilerine göre kuraklık değerleri incelendiğinde; Edirne, Kırklarelive Tekirdağ illerinde 2000 ve 2001 yıllarında İstanbul ile karşılaştırıldığında yıllık toplam yağış bakımındanönemli farklılıklar görülmektedir. Özellikle, Edirne ve Kırklareli illerinde 60 yılın üzerindeki bir ölçümaralığında en düşük yağışların 2000 ve 2001 yıllarında meydana gelmesi, yağışa bağlı olan bölge tarımınıönemli düzeyde etkilemiştir. Aynı şekilde Tekirdağ ilinde de 2000 ve 2001 yıllarında düşen yağışlar normalinçok altındadır ve bölgede yetersiz yağışların olduğunun bir göstergesidir.Normalin yüzdesi ve standart yağış indeksi hesaplamalarından bilhassa İstanbul dışındaki iller içinen kurak dönemlerin 2000 ve 2001 yıllarında gerçekleştiği ortaya çıkmıştır. Bu durum, bölgede kuraklıksorununun devamlı ve düzenli olarak takip edilmesi ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi gerektiğinigöstermektedir. Bu amaçla Trakya Bölgesini kapsayan bir kuraklık izleme sisteminin kurulması, sadecemeteorolojik verilerin değil, tarımsal açıdan önemli olan toprak su içeriği değerlerinin de düzenli olarak takipedilmesi gerektiği anlaşılmıştır.C.4. Hava Kirleticilerinin Çevreye Olan EtkileriC.4.1. Doğal Çevreye EtkisiC.4.1.1. Su Üzerine EtkisiErgene Nehri Tekirdağ İlinin Saray ilçesinin kuzeyini kaplayan Yıldız Dağları’ ndaki Karatepe'den doğmakta3olup 47 mPP/sn su taşımaktadır. Kışın artan su seviyesi yazın düşmektedir. Ergene nehrinin kirlilik düzeyi yazındaha da artmaktadır. Bölgede 288 440 ha. alanda fiili olarak sulama yapılmaktadır. SOB2B suda çözünebildiğinden insanlarve bitkiler için tehlikelidir. İnsanlarda, özellikle, farangit, astım ve bronşit gibi hastalıklara yol açabilmektedir.Asit yağmurları sonucunda başta sanayileşmenin yoğun ilçelerde bulunan göller ve yeraltı suyunda pHsürekli olarak düşmektedir. Bu durum özellikle su ortamında yaşayan canlıların yaşamlarını olumsuz olaraketkilemektedir. Ancak bazı göl ve taban sularının asit yağmur etkisine karşı koymaları su ortamının tamponkapasitesine bağlıdır. Doğal su ortamlarında asit etkiye karşı en önemli tampon etki ise daha çok bikarbonat-(HCOB3PB P) iyonu ile ilgilidir. Kireç açısından zengin toprak özelliklerine sahip olan göllerdeki asit etki zamanladaha zayıf bir şekilde seyretmektedir.- 22 -

C.4.1.2. Toprak Üzerine EtkisiHava kirletici parametrelerden azotlu ve sülfürlü bileşikler yağmur sayesinde asit yağmurları toprağakarışmaktadır. Bölgede yoğun bir sanayileşmenin varlığı ile tarımsal amaçlı arazilerin bu sanayi bölgelerineyakınlığı, bu etkinin bölgede görüldüğünü göstermektedir.Atmosfer kirliliğinin bir sonucu olan asit yağmurlarının etkisiyle topraklar asitleşmekte ve bitki örtüsü tahripolmaktadır. Ayrıca, emisyonlar içerisinde yer alan partikül maddeler içerisinde bulunan Cu (bakır), Zn (çinko), Fe(Demir), Cd (kadmiyum) gibi ağır metaller toprak ve bitki üzerinde yığılmaktadır. Asit yağmurların etkisiyle detoprak pH'ının önemli ölçüde değişmesine yol açmaktadır. Sanayinin yoğun olduğu yerlerde ve hâkim rüzgaryönündeki tarlalarda, asit yağmurları sonucu, toprak suyunun asitleşmesi, bakterilerin faaliyetlerini yavaşlatmaktaveya onları yok etmektedir. Böylece ayrışma yavaşlamakta asit ürünler ortaya çıkmaktadır. Dolayısı ile besinmaddeleri toprağa ulaşamamaktadır. Tozlarda toprak kirlenmesine neden olmaktadır. Bunlar kuru havalarda yağışsuyu ile toprağın derinliklerine taşındığından toprağın derinlemesine kirlenmesine yol açarlar. Ayrıca toprakgözeneklerinin tıkanmasına, geçirgenliğin azalmasına neden olmaktadır.C.4.1.3. Flora Fauna Üzerine EtkileriKükürtdioksit bitkiler üzerinde öldürücü etkiye sahiptir. Hava kirliliği tarım bitkileri kadar orman ağaçlarıiçinde öldürücü etkiler yapmakta ve odun kalitesini olumsuz yönde değiştirebilmektedir. Özellikle ibreli türlerdeözümlemenin yavaşlaması sonucu yıllık halkalar daralmakta ve odun üretimi azalmaktadır.Hava kirliliğinin flora ve fauna üzerine yaptığı bir diğer olumsuz kaynakta tozların genellikle yaprakyüzeylerinde birikirler ve güneş ışınlarını yansıttıkları için fotosentez olayını geriletirler. Bitkilerde yaprakyüzeyindeki solunum gözeneklerinin (stoma) kapakçıklarının çevresine yerleşerek onların çalışmasını önlerler.Hava kuruduğunda (öğle vakti) kapanamayan kapakçıklardan terleme devam eder ve aşırı su kaybından(kuraklık etkisi) zarar görür ve kurur.Nemli ve ıslak durumda (sis-çiğ-kırağı ile) yaprak yüzeyine biriken tozlar kimyasal özellikleri ile de (asitetkisi gibi) yaprak yüzeyine zarar verirler. Asit sis-çiğ ve kırağı buharlaştıklarında içerdikleri asit yaprakyüzeyinde kalır ve sarı noktalar şeklinde asit yanıklarına sebep olur. Asit yağmurlardan yüksek rakımda bulunanormanlık alanların, daha alçakta bulunanlara oranla çok daha fazla zarar gördüğünü belirlemiştir. Bu durum, burakımlarda sis olgusunun çok daha fazla olmasına bağlanmaktadır. Bilindiği gibi sis, tam anlamı ile sumolekülünün gaz hali değil, daha çok küçük damlacık topluluğudur. Asit yağmurların etkisini oluşturan nitrik vesülfırik asit ise su ortamında çok çözündüğünden, bu seviyelerde daha fazla asit yağmuru düşmektedir.Asit yağmurlarının çam ağaçları üzerindeki etkisi, diğer orman florasına göre daha da olumsuzdur. Buolumsuzluk asiditeyi oluşturan asitlerden biri olan nitrik asitten ileri gelmektedir. Sebzelerde, gerek SOB2B vegerekse NOB2B den en fazla zarar gören kültür bitkileridir. Atmosfer kirliliği oluşturan SOB2B gazının çevredeki doğalflora üzerinde olumsuz etkiler yarattığını ve toprağın asitleşmesine yol açarak toprakta bulunan mikroorganizmaaktivitesini düşürdüğünü bilinmektedir. Bunun dışında bütün bitkiler asit ve gaz haldeki hava kirliliği parametreleriile parçacık halindeki kirlilik unsurları stomatları kapatarak özümlemeyi azaltmaktadır. Bu durum baştanarenciye bitkileri olmak üzere birçok meyve bitkisinde olumsuz etki yapmaktadır. Parçacık halindeki atıklartanecik, duman, islilik, toz ve uçucu kül özelliklerine göre de farklılaşmaktadırlar.Hayvanlar da diğer canlılar gibi hava kirliliğinden etkilenmektedir. Bu kirlik, kirlilik parametrelerinin sağlıküzerindeki direkt etkilerinden ve otlak veya rasyonları üzerindeki indirekt etkilerden kynaklanmaktadır. Özellikleatmosfere HF ve SİFB4B türünden emisyon yapan çevrelerde hayvanlarda sıklıkla görülen florosis hastalığı havakirliliğinin dolaylı etkilerindendir.C.4.1.4. İnsan Sağlığı Üzerine EtkileriHavadaki kirletici gazlardan karbonmonoksit renksiz, kokusuz ve zehirli ve ölümcül bir gazdır. Kükürtlü veazotlu hava kirleticileri ise insan sağlığını olumsuz yönde etkilemekte, farenjit, astım, bronşit gibi solunum yollarıenfeksiyonlarına yol açabilmekte, maruz kalma süresine göre de insandaki etkileri artmaktadır.C.4 .2. Yapay Çevreye EtkileriAsit yağmurları korozif özellik taşıdıkları için bölgedeki yapay çevrede aşındırıcı etki göstermektedir.- 23 -

C.4..2.1. Görüntü Kirliliği Üzerine EtkileriBölgede hava kirletici kaynaklardan önemli bir görüntü kirliliği oluşmakta, bu etkiler özellikle tarihi yapılar veheykeller üzerinde kendini göstermektedir. Cami, medrese ve kervansaray gibi kubbeleri kurşun olan yapılarda tahribatolumsuz bir görüntüye meydan vermektedir.Ayrıca, yerleşim bölgelerinde ısınma amaçlı kullanılan yakıtlardan, taşıtların egzoz gazlarından ve sanayikuruluşlarının bacalarından oluşan emisyonlar, özellikle kış sezonunda, başta görüş alanını azaltmaları olmak üzere,kirliliğe sebebiyet vermektedir.- 24 -

PP(D) SUD.1. Su Kaynaklarının KullanımıKırklareli İli Su ve Toprak Kaynakları Potansiyeli1. Genel BilgilerYüzölçümü : 6 317 kmPRakım ( Şehir merkezi ) : 232 mYıllık ortalama yağış : 660 mmOrtalama akış verimi : 5,50 1/s /kmPOrtalama akış/yağış oranı : 0,2632. Su Kaynakları PotansiyeliYerüstü suyu ( İl Çıkışı Top. Ort. Akım ) : 1 137,00 hmP P/yılYeraltı suyu : 94,40 hmP P/yılToplam su potansiyeli : 1 231,40 hmP P/yılDoğal göl yüzeyleri : 363 haBaraj rezervuar yüzeyleri toplamı : 1 907 haKayalıköy Barajı : 1 022 haKırklareli Barajı : 580 haArmağan Barajı : 305 haGölet rezervuar yüzeyleri toplamı : 54 haAkarsu yüzeyleri toplamı : 114 haErgene Nehri : 114 haToplam su yüzeyleri : 2 438 ha233323. Toprak Kaynakları Potansiyeli ve Kullanım ŞekliKHGM Etüt SonuçlarıTarıma elverişli arazi : 324 122 ha, % 52Çayır - Mera : 27 229 ha, % 4Orman - Fundalık : 264 671 ha, % 42Diğer arazi : 13 240 ha, % 2Toplam : 629 262 ha, % 100Sulanabilir arazi (a) : 310 531 haDSİ Etüt SonuçlarıEtüt edilen arazi : 120 980 haSulamaya elverişli arazi (b) : 108 619 ha, % 35 b/aEkonomik olarak sulanabilir arazi (c) : 101 446 ha, % 33 c/a- 25 -

Yerüstü Suyu Sulama TesisleriSulama Tesisinin AdıEdirne(ha)Kırklareli(ha)Tekirdağ(ha)Genel Toplam (ha)BrütNetKirişhane Pompaj Sulaması 1 188 1 944 1 188Süloğlu Sulaması 3 500 4 009 3 500Küplü Pompaj Sulaması 1 300 2 124 1 300Altınyazı Karasaz6 550 7 583 6 550(Cazibe+Pompaj)Keşan Sulaması 3 850 4 551 3 850Yenikarpuzlu Sulaması 1 848 2 008 1 848Sultanköy Sulaması 2 286 2 485 2 286Kayalıköy Sulaması 13 500 15 957 13 500Kırklareli Sulaması 11 942 13 679 11 942Hayrabolu Sulaması 7 720 8 923 7 720TOPLAM20 522% 3825 442% 477 720% 1563 263 53 684.D.1.1. Yeraltı SularıSıraNoİşletmede Olan Yeraltısuyu SulamalarıTESİSİN ADI İli Kuyu(ad)Tahsis(hm3/yıl)Fayda(ha)İşletmeyeAçıldığıYıl1 Babaeski-Sofuhalil Kırklareli 4 1,3 160 19882 Babaeski-Ağayeri " 4 0,8 100 20013 Lüleburgaz-Evrensekiz " 10 6,4 1 000 19704 Lüleburgaz-Turgutbey " 4 1,8 210 19735 Lüleburgaz-Düğüncübaşı " 4 1,2 160 19816 Lüleburgaz-Eskitaşlı ( I ) " 4 1,2 160 19917 Lüleburgaz-K.Karıştıran ( I ) " 4 1,0 150 19938 Lüleburgaz-Ahmetbey " 3 1,0 120 19939 Lüleburgaz-Akçaköy " 4 1,2 160 199410 Pehlivanköy-Merkez " 9 4,2 440 197611 Pehlivanköy-Kumköy " 7 4,7 340 197612 Pehlivanköy-Hıdırca " 13 3,4 560 1977Toplam 70 28,2 3 560D.1.2. Akarsularİlimizde bulunan belli başlı akarsular Havsa Deresi, Şeytandere, Turgutbey Deresi, LüleburgazDeresi, Uğurlu Deresi, B.Karıştıran Deresi, K.Karıştıran Deresi, Evrensekiz Deresi, Sazlıdere, Lişko deresive Ergene nehridir.Bunların yanı sıra rejimleri düzensiz ve ufak debili Karadeniz’e dökülen dereler ve Ergene’ninyukarda sayılanlar hariç ufak kolları bulunmaktadır.- 26 -

D.1.3. Göller, Göletler ve Rezervuarlarİlimizde bulunan baraj ve göllere ait bilgiler aşağıdaki gibidir:İlimizde Bulunan Baraj ve Göletlere Ait Genel BilgilerAdı İlçesi KaynağıSulamaAlanı(ha)TipiAmacıDepolamaHacmi3(mP P)KayalıköyBarajıKırklareliBarajıArmağanBarajıÜsküpGöletiSarıcaaliGöletiSofuhalilGöletiAhmetbeyGöletiMerkezTekeDeresi13 500 Kaya DolguMerkez Şeytandere 13 679 Top..Kaya Dol.Merkez Kocadere 5 000 Kaya DolguSulama ve TaşkınKorumaSula.-İçme.-Taş.Kor.-End.K.eli Barajına SuSağlama150 000000112 00000050 000 000Merkez Üsküpdere 143 Zonlu Toprak Sulama-İçmesuyu 1 240 000L. BurgazTaşköprüDeresi120 Toprak Dol. Sulama 867 000Babaeski Koru Dere 45 Toprak Dol. Sulama 500 202L. Burgaz 54 Homojen Top. Sulama 865 000D.1.4. DenizlerKırklareli’nin doğusunda Karadeniz yer almaktadır. Karadeniz’in tuzluluk oranı Ege ve Akdeniz’e göredüşüktür. Karadeniz’e dökülen akarsuların fazla miktarda tatlı su taşımaları ve yağışların bol olmasısebebiyle, yüzey sularının tuzluluk oranı düşüktür. Bu oran denizin orta kesiminde % 0.18 iken, Kıyıköy veİğneada kıyılarında % 0.16 dolaylarındadır. İğneada kıyılarında tuzluluğun az olması suyun donmasınıkolaylaştırmaktadır.D.2. Doğal Drenaj SistemleriÜlkemizde olduğu gibi, ilimizde de, özellikle 20. yüzyılın son yarısında en fazla tahribe uğrayan ve önemibir kısmını tamamen kaybettiğimiz doğal yaşam ortamlarının sulak alanlar olduğu söylenebilir. Drenaj, doğal surejiminin bozulması, kirlenme, sürdürülebilir olmayan balıkçılık ve avcılık gibi hususlardan olumsuz etkilenmektedir.D.3. Su Kaynaklarının Kirliliği ve Çevreye EtkileriD.3.1. Yeraltı SularıSusuz yaşam mümkün değildir. İnsan gıda olmadan haftalarca yaşayabilir, fakat su içmeden ancakbirkaç gün yaşamını sürdürebilir. Bu yüzden içme ve kullanma suyu sürekli ve güvenilir bir şekilde teminedilebilmelidir.Aslında yeraltı suyu kirliliğini yüzeysel sular ve toprak kirlenmesinden ayrı tutmak mümkün değildir.Yağmur suyu yeryüzüne indiği andan itibaren kirlilik yükünde ani bir artış olur. Organik ve anorganikpartiküller hayvansal ve bitkisel artıklar, doğal ve yapay gübreler, pestisitler ve mikroorganizmalar su ileyeraltına doğru taşınır. Yüzey kısımlarındaki toprak tabakasında kalitede, zemin cinsi özelliklerine de bağlıolarak önemli noktalarda iyileşme sağlanabilir. Askıdaki maddeler tamamıyla süzülme yoluyla uzaklaşır,organik maddeler ayrışır, mineraller bitkiler tarafından almış, suyun oksijen içeriği azalırken, COB2B miktarıartar. Suyun süzülmesi sırasında organik maddelerin kısıtlı oluşu nedeni ile mikro organizmalar büyük ölçüdeazalmakta, bakteri ölçümü sonucu ortaya çıkan organik maddeler daha alt kısımlarda başka bakterilertarafından kullanılmaktadır.Yeraltı suyu kirlenmesinin en büyük nedeni evsel ve endüstriyel atıkların arıtılmadan alıcı ortamlaraverilmesidir. Katı, sıvı ve gaz atıklar alıcı ortama verildikten sonra, iklim durumuna, toprağın yapısına, atığın- 27 -

cinsine ve zamana bağlı olarak yeraltı sularına taşınır. Zirai mücadele ilaçlarının da aşırı ve bilinçsizkullanımı büyük bir sorundur. Özellikle kanalizasyon sisteminin olmadığı yerlerde septik çukurlardan sızansular yeraltı suyuna taşınabilmektedir. Mikroorganizmalar, yeraltı suyuna taşınım sırasında doğal olaraktemizlenmeye uğrar. Ancak deterjan gibi parçalanmaya karşı dayanıklı bileşikler yeraltı suyuna ulaşarakiçme suyu açısından sorun yaratabilmektedir. Çöplerin açık alanlarda depolanması ve kirliliği azaltıcıfaaliyetlerin uygulamaya konmaması önemli sorunlara neden olmaktadır.D.3.2. Akarsularİlimizde akarsulardaki kirlilik sorunu Ergene ve kollarında yoğunlaşmaktadır. Ergene NehrininTekirdağ İlinden gelen kirlilik yükü ve debisine ilimizdeki sanayi kuruluşlarından yaklaşık 30.000 m3/ günlükbir endüstriyel atık su ile yaklaşık 5.000 m3/gün evsel nitelikli atık su deşarjı eklenmektedir. Bunun yanında;Kırklareli Merkez, Lüleburgaz, Babaeski, Pınarhisar, Vize ve Pehlivanköy ilçe merkezleri ile diğer küçükyerleşim merkezlerinden kaynaklanan evsel nitelikli atık sular (% 90 Kanalizasyon, % 10 Fosseptik) da kollarvasıtasıyla Ergene Nehrine deşarj edilmektedir.Nehir suyunun biyolojik ve kimyasal özelliklerinin tayin ve tespiti için nehrin ilimiz sınırlarına giriş veçıkış noktalarından atık su numunelerinin analizleri yaptırılmış ve analiz sonuçları ile Kirlilik Sınıfı tespitiyapılmıştır. Ergene Nehri suyundaki mevcut kirlilik yüküne ilimizin katkısının yaklaşık % 3 civarlında olduğudeğerlendirilmektedir.Ergene Havzasında sürdürülebilir kalkınma rejiminin tesisi için öncelikle; geniş kapsamlı bir çalışmabaşlatılması, Ergene Nehri yatağının ıslahına ilişkin projelerin uygulamaya geçirilmesi ve mevcutçalışmaların hızlandırılması gerekmektedir.İlimiz sınırlarıyla bağlantılı derelerin kirlenme nedenleri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.Su KaynağıEvselSıvıAtıklarEvselKatıAtıklarKirlenme NedenleriSanayiAtıklarıErgene Nehri ve Kolları X X X XHavsa Deresi X X XŞeytan Deresi X X XTurgutbey Deresi X X XLüleburgaz Deresi X XUğurlu Deresi X XB.Karıştıran Deresi X XEvrensekiz Deresi X X XSazlı deresi X X XLişko deresi X X XD.3.3. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda KirlilikZirai FaaliyetlerAkarsulara göre akış kısıtlaması bulunan göllerde kirliliğin boyutları farklıdır. Bir göl veya göletindrenaj alanındaki kaya tipi, göl suyunun anorganik bileşenini belirleyen en önemli unsurdur. Dışarıya akışolmayan rezervlerdeki kirlilikler, örneğin ağır metaller, zor parçalanabilir pestisitler gibi bozulmayankirleticilerin giderek kirlilik potansiyelini arttırmaları, yüzeysel sular arasındaki kirlenmeye karşı en hassas sugrubunu oluşturan göllerin muhafazasında ne denli hassas olunması gerektiğini ortaya koyar. Gölünoksijensiz hale geçmesinde, gölün asimilasyon kapasitesi çok büyüktür. İkincil kirlenme adı da verilenötrifikasyon ise, göllerde fosforca zengin olan evsel atık suların, tarımsal drenaj suları ve bazı endustriyelatıkların, gölde beslenmeyi arttırarak fotosentezle aşırı alg üremesine ve organik madde miktarınınartmasına neden olmasından dolayı, birtakım kimyasal değişikliklerle meydana gelir. Derinlerde oksijenyokluğu nedeniyle demir ve mangan bileşikleri çözünmüş halde suda dağılır. Dibe çöken organik maddeler(ölü, alg, bitki vb. ) orada ayrışarak HB2BS gibi kötü kokulu gazların oluşmasına neden olurken CHB2B ve COB2B gibigazlar da çıkarak su kalitesinin bozulmasına sebep olur.Durgun su kirlenmesinde temel taşınım yolları akarsular ve atmosferdir. Akarsuların parçacık yüküçözünmüş ve askıdaki maddelerin miktarının önemli bir bölümü erozyon ve kimyasal çözünme sonucuoluşur. Bu girdilerde arazi kullanımındaki değişim ve yağmurun asitlenmesi gibi nedenlerle artış olabilir.- 28 -

Göle giren akarsuların büyük bir kısmı akarsular endüstriler ve drenaj yoluyla taşınmasına karşılık,atmosferle kirlilik taşınımı küçümsenmemelidir. Atmosfer çeşitli maddelerin uzun mesafelere taşınımınısağlar. Bu maddeler fosil yakıtların yanma ürünleri, endüstri gaz atıkları ya da halojenli hidrokarbonlarolabilir.D.3.4. DenizlerKaradeniz’de ilimizden kaynaklı kirlilik, denize yakın bölegelerde büyük sanayi tesislerinin olmamasıve kıyı yerleşiminin de seyrekliği nedenleriyle, yok denecek kadar azdır. Bu denizimizdeki kirliliği oluşturanen önemli sebep Bulgaristan’dan denize dökülen Tuna nehridir.D.4. Su ve Kıyı Yönetimi, Strateji ve Politikalar1994 yılından beri çeşitli kurum ve kuruluşlarca yürütülen proje ve yapılan araştırma sonuçları,Tekirdağ ili, Saray ilçesinin kuzeyinde yer alan Yıldız dağlarının 312 rakımlı Çanakpınar tepesi civarındandoğarak birçok kolun birleşmesiyle Çerkezköy, Çorlu, Muratlı, Lüleburgaz Babaeski, Pehlivanköy, Uzunköprüilçelerini geçerek Meriç ilçesi sınırları içersinde Meriç Nehri ile birleşen ve İpsala, Enez ilçelerini müteakipEge denizine dökülen Ergene Nehrinin en kirli noktası Muratlı çıkışı olduğunu ve bunun Çerkezköy ve Çorluilçelerindeki yoğun ve plansız sanayileşmeden kaynaklandığını, endüstriyel ve evsel nitelikli atık su deşarjlarıneticesinde Ergene Nehri suyunda tuz, sodyum klor, sodyum karbonat, sodyum absorbsiyon oranı KOİ(Kimyasal Oksijen İhtiyacı) ve mangan değerlerinin standartların üzerinde olduğunu göstermektedir. Aynıaraştırmalar, ağır metallerden Pb, Zn, Cu ve Cd değerlerinin ise sınır değerlerin altında bulunduğu ortayakoymuştur.D.5.Su Kaynaklarında Kirlilik Etkenleriİlimiz Atatürk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından su kirlliği ile ilgili yapılan çalışmalar aşağıdaverilmiştir.1. Proje Adı: Ergene Nehri ve Kollarının Evsel ve Endüstriyel Atıklarla Kirlenmesi ve ToprakÜzerine Etkileri: 1992-1994 yılları arası tamamlana projede,a. Ergene Nehrinin su kalitesi ile ilgili araştırmaların sonuçlarına göre, memba kısmındabulunan Büyük Yoncalı noktası haricinde, tüm test noktaları endüstriyel ve evsel atıklarla ileri boyutlardakirlenmiştir.b. En kirli olarak belirlenen nokta, Çorlu deresinin Ergene Nehri ile birleştiği yer olan Muratlıçıkışıdır. Belirlenen noktada, Çorlu sanayi atıklarının da karışması sonucu nehir suyunun elektriksel iletkenlideğeri 6080-7200 mikromhos/cm, SAR değeri 22-23, sodyum ve klorür derişimleri sırasıyla 30-40 ve 25-50me/l’ye ulaşmaktadır.c. Bu noktadan alınan su örneklerinde kimyasal oksijen ihtiyacı değerinin çok yüksek olduğu(750-1100 mg/ı) tespit edilmiştir.d. Kirlilik derecesi yönünden yukarıda adı geçen noktayı, Muratlı girişi ve Alpuluk takipetmektedir. Ağır metaller (Zn, Cu, Cd, Pb), amonyum ve nitrat azotunun durumu; Su Kirliliği KontrolYönetmeliğinde belirlenen sınır değerlerinin içinde kalmıştır. Ancak mangan (Mn) derişimlerinin yıl boyuncasınır değerlerinin üstüne çıktığı gözlenmiştir.e. Kirlenmiş olan Ergene nehrinin suyu hiçbir şekilde tarımda sulama suyu amaçlıkullanılmamalıdır. Sulama suyu olarak uygulanması halinde toprakta tuzluluk ve alkalilik problemi yaratmasıve yetiştirilen bitkilerin gelişimini engellemesi muhtemeldir, sonuçlarına ulaşılmıştır.2. Proje Adı: Ergene Nehri ve Kollarındaki Kirlilik Parametrelerinin Belirlenmesi: 2005 yılıMayıs ayında başlanan projede, ergene Nehri kirlilik parametrelerinin periyodik olarak belirlenmesiamaçlanmaktadır.Bu amaçla 10 ayrı noktadan alınacak su örneklerinde, pH, EC, Anyonlar, Katyonlar, HNB4B, NOB3B, BOİ,KOİ, askıda katı madde ve ağır metal (Fe, Cu, Mn, Zn, Cd, Cr, Ni, Pb) analizleri yapılacaktır.3. Proje Adı: Kırklareli İlinde Kuzey-Güney Doğrultusunda Akan Derelerin Kirlilik DurumununBelirlenmesi ve Tarımsal Sulama Amaçlı Kullanımına Uygunluğunun Tespiti: Kuzeyden güneye akanderelerin kirlilik durumlarını tespit etmek ve suların sulama suyu açısından uygunluğunu belirlemekmaksadıyla başlatılan çalışmada, önceden belirlenen 16 örnekleme noktasından alınacak su nümunelerinde,- 29 -

sulama suyu kalitesi belirlemede kullanılan parametrelerin (pH, EC, Na, K, Ca+Mg, COB3B, HCOB3B, CI, SOB4B,sertlik, artık sodyum karbonat, SAR, amonyum, bakır, nitrit, sülfat ve sülfit) tespiti yapılacaktır. Bu çalışma,2005 yılı Mayıs ayında başlatılmıştır.4. Proje Adı: Meriç Havzasında Anız Yakmanın Su Erozyonuna ve Ürün Verimine Etkileri:Proje, Trakya’daki tarımsal faaliyetin esasını teşkil eden ve ekim nöbetinin temel bitkilerinden olan buğday veayçiçeği yetiştiriciliğinde, buğday hasadı sonrası anız yakılmasının su erozyonuna ve ürün verimine etkilerinisaptamak amacıyla, buğday hasadı sonrası anız yakmanın bölgemizin kuru tarım koşullarında suerozyonuna ve ürün verimine etkilerinin saptanması amacı ile çalışma Meriç Havzası eğimli tarımarazilerinde 1991-1998 yılları arasında yürütülmüştür. Proje sonucu;a. Deneme süresince havzaya düşen yağışların ortalama yıllık miktarı 572.3 mm.’dir. Belirtilendeğer Kırklareli’nin uzun yılları yağış ortalaması olan 578.8 mm’ye yakın olmakla beraber, 6.5 mm dahaazdır. En yağışlı olarak, 819.4 ve 851.8 mm ile 1995 ve 1998 yılları, en kurak ise 358.0 ve 302 mm ile 1992ve 1994 yılları tespit edilmiştir. Aylar itibariyle ise en yağışlı ay 89.1 mm ile Kasım, en kurak ay 17.6 mm ileAğustos ayı olarak belirlenmiştir.b. Denemenin yürütüldüğü yıllarda toplam 169 adet erosiv yağış meydana gelmiş olup, erosivyağışların en fazla düştüğü yıl 1995 yılı (44 adet) olurken, en az 14 adet ile 1992 yılı olmuştur. Aylar itibarıylaen çok erosiv yağış ortalaması Kasım (22 adet ile 84.4 mm), Aralık (20 adet ile 50.4 mm) ve Mart (18 adet ile66.6 mm); en düşük erosiv yağış ise Ağustos (9 adet ile 15.5 mm), Eylül (9 adet ile 24.2 mm) ve Temmuz(10 adet ile 28.2 mm) aylarında kaydedilmiştir.c. Elde edilen bulgulara göre en fazla yüzey akış sırasıyla 211 mm, 205 mm ve 205 mm, C, Ave B konularında belirlenirken, en az yüzey akış 160.0, 183.0 ve 195.0 mm, tamamında anız yakılmasıuygulanmayan D, F ve E konularında tespit edilmiştir. Sonuçların toprak kaybı bakımındandeğerlendirilmesinde, en fazla toprak kaybı A (1565 kg/da), B (1368 kg/da) ve C (1274 kg/da) parsellerinde,en az kayıp ise D (657 kg/da), F (864 kg/da) ve E (952 kg/da) parsellerinde meydana geldiği saptanmıştır.- 30 -

(E) TOPRAK VE ARAZİ KULLANIMIE.1. Genel Toprak YapısıTopraklar, iklim, bitki örtüsü, ana materyal ve topoğrafyaya bağlı olarak farklılık göstermektedir.Ergene havzasında ve Karadeniz havzasında altı büyük toprak grubu bulunmaktadır.Toprak Kireçsiz KireçliVertisoller Kahverengi Alüvyal KolüvyalGrubu Orman OrmanAlanı, hektar 341.000 35.000 102.000 138.000 33.500 800E.2. Toprak KirliliğiToprağın doğal kaynaklarının yanlış kullanılması ve bozulan dengelerin oluşturduğu en önemliolaylardan birisi erozyondur. Erozyonun yanı sıra, taşlılık, kayalık gibi doğal problemler ile fazla ve yanlışgübreleme, pestisit kullanımı, endüstri atıklarının toprağa sızması gibi, tedbirsizlik ve bilgisizlik kökenliuygulamalar da toprağın doğal yapısını bozmaktadır.Kırklareli’nde şiddetli erozyona uğrayan 197.581 hektardır. Tarım alanlarındaki sorunlar genel olarakdeğerlendirildiğinde ilimizdeki sorunlu alan yaklaşık oranı % 82.2 dir. Kırklareli ile Pınarhisar arasındakiormanı tahrip edilmiş bölgede, koru dağlarının orman örtüsünün bozulduğu yamaçlarda, erozyon az ve ortaderecelerde etkili olmaktadır. Bulgaristan sınırı boyunca ormanlar korunduğundan arazı yüksek eğimliolmasına rağmen erozyon sorunu yaşanmamaktadır.İl ve ilçeler İçin Toprak Dağılımı, (ha)AraziDağılımı Merkez Babaeski Demirköy Kofçaz L. Burgaz P. Köy P.Hisar Vize ToplamTarımAlanı 66.039 52.051 4.384 12.305 82.040 8.878 20.648 21.966 268.311Mera -TaşlıkAlanı26.675 5.025 12.465 6.520 7.900 1.279 10.480 3.509 73.853OrmanAlanı 58.785 4.000 67.341 24.719 2.348 19 22.676 59.462 239.350KültürDışıArazilerYüzölçümü, ha8.901 4.124 10.310 11.556 6.112 1.224 4.296 26.963 73.486160.400 65.200 94.500 55.100 98.400 11.400 58.100 111.900 655.000İlimiz Atatürk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından toprak kirliğine ilişkin olarak, “Trakya’dakiAyçiçeği Yetiştiriciliğinde Yoğun Olarak Kullanılan Trifluralin’nin Yeraltı Su Kaynaklarında Yarattığı KirlilikSorunlarının Tarla ve Lizimetre Koşullarında Tespiti ve PEARL Simülasyon Modeli ile Taşımının veBirikiminin Tahmini” adı altında yürütülmekte olan bir proje kapsamında;1. Trakya Bölgesinde herbisit olarak kullanılan trifluralin’nin lizimetre ve tarla koşullarında topraktakikalıntı miktarını belirlemek,2. Aynı koşullarda toprak profili boyunca farklı katmanlardaki yıkanma oranlarını, drenaj suyuna veTurgutbey yeraltı sulama sahasındaki içme ve sulama kuyularına karışan miktarları ile sulama sahasındakitopraklarda kalıntı miktarlarını tespit etmek,3. PEARL simulasyon modeli ile topraktaki trifluralin yıkanmasını ve birikimini tahmin etmekamaçlanmaktadır.- 31 -

Halen devam etmekte olan projede, su ve toprak örnekleri alınarak, pestisit kalıntılarının tespitineyönelik analizler yapılacaktır.E.3. AraziE.3.1. Arazi SınıflarıSınıfAlan,Ha1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Toplam62.434 217.067 129.976 41.784 0 129.875 71.792 2.072 655.000E.3.2. Kullanma DurumuArazi Durumu Tarım Alanı Mera –Taşlık Alanı Orman Alanı Kültür Dışı Araziler ToplamAlan, Ha 268.311 73.853 239.350 73.486 655.000Tarım arazilerinin % 83' ünde nadassız kuru tarım, % 17’ sinde ise sulu tarım yapılmaktadır.Arazilerin, 33.230 hektarı devlet, 11.999 hektar ise halk sulaması olmak üzere toplam 45.229 hektarındasulama yapılmaktadır.2005 Yılında 2.400 adet şebin ve yavuz çeşitlerine ait ceviz fidanı, 40.010 adet kalecik karası, merlotve cabarnet çeşitlerinden bağ fidanı ve 170 kg arı otu tohumu dağıtımı yapılmıştır.E.3.3. Arazi Problemleriİlimiz topraklarının başlıca sorunu erozyondur. Şiddetine göre erozyona maruz kalan toprak alanlarıaşağıdadır.Erozyon Şiddeti-Alan İlişkisi:Erozyon Şiddeti Zayıf Orta Şidetli Şiddetli Çok Şidetli ToplamAlan, Ha 265.273 173.335 197.581 18.811 655.000- 32 -

(F) FLORA-FAUNA VE HASSAS YÖRELERF.1. OrmanlarYıldız Dağları'nın Karadeniz'e bakan yamaçları sık bir orman örtüsü ile kaplıdır. Bu ormanlar, kıyıdanbaşlayarak dağların yamaçları boyunca 1000 metreye kadar yükselir. 1031 m. yüksekliğe ulaşan YıldızDağlar’ının kuzey yamaçları ile 500-600 m.ye kadar olan güney yamaçlarında, doğu kayın ormanlarıyaygındır. Kayın ormanları, Yıldız Daglar’ının genel doğrultusu olan Kuzeybatı-Güneydoğu istikametindeBulgaristan sınırı yakınlarına ve İğne ada'nın güneyinde yer alan Panayır Deresi Havzasına kadar devamlıbir şerit halinde gelişmektedir. Yıldız Dağlar'ının kuzey yamaçlarında egemen olan kayınlar sahile doğru250–300 m.ye kadar devam etmektedir. Kıyıköy'de denize dökülen akarsuların açmış olduğu vadilerde kayınbulunmaz, ancak bu saha, Çoruh meşesi, Macar meşesi ye Saçlı meşe türleri ile örtülüdür. Bulgaristan sınırıile doğuda Şükrü paşa-Armağan (Hedye) hattı arasındaki alan ormanların egemen olduğu bölgedir. Buradankuzeybatıya doğru gidildikçe kayın ormanlarının içerisine adacıklar halinde gürgen kümelerinin karıştığıgörülür. Bu sahanın batısındaki ormanlarda ise saplı meşe egemendir. Ayrıca meşe ormanları içerisindekızılcık, üyez, akçaagaç, fındık, muşmula ve yabani erik de bulunmaktadır.Nemli orman alanının orta bölümü ise, sık bir orman altı florasına sahip, kayın ormanları ile kaplıdır.Kayın ormanlarına Çoruh meşesi birlikleri karışmaktadır. Bu sahanın etek kesimlerinde ise meşe ye gürgenOrmanları yayılmaktadır. Kuzey yamaç boyunca 300 m.den sahile doğru olan kuşak, meşelerle kaplıdır. Yinebu kuşakta 0–150 m. arası psödomaki topluluklar hâkim duruma geçer. Özellikle, Yıldız Dağları'nın enyüksek kesimini oluşturan Mahya Tepesi ye çevresinde tamamen kayın hâkimdir. Burada, optimum gelişmekoşullarına sahip kayın yanı sıra, az da olsa meşe, gürgen, kızılcık, titrek kayak ve dişbudak türleri görülür.Kayın ormanları, yüksek Yıldız Dağları'nın güney yamacında 500–600 m.ye kadar inmektedir. Buyamaçlardaki kayın ormanlarının bileşimine %30–40 nispetinde meşe ve gürgen de katılmaktadır.Yıldız Dağları üzerinde Demirköy- Yeniceköy arasında tipik bir vejetasyon örtüsü kesidigörülmektedir. Bu kesitte dağların güney yamacında 450 m yüksekliğe kadar olan kesimlerdeki ormanlartamamen tahrip edilmiş ve tarım alanı haline dönüştürülmüştür. 450–600 m. arasında meşe ye gürgençalılıkları, 600 m.den sonra meşe-gürgen ye kayın karışık ormanları başlar. 700- 750 m.den sonra, şistlerüzerinde kayının flora dâhilindeki oranı artarak, zirveye doğru birlikler teşkil etmektedir. Kuzey yamaçboyunca 300 m.ye kadar saf kayın ormanları geniş alanlara yayılır. Demirköy'e kadar devam eden kayınormanları, burada yerini sapsız meşe ormanlarına bırakır.İgneada'nın doğusunda ve güneyinde, kıyı kordonları ile ağızları tıkanarak göl ye bataklık halinedönüşmüş saz ve bataklık bitkileri görülür. Bu saha dâhilinde nemli alüvyal tabanları kaplayan ve "Longos"denilen orman topluluğu vardır. Çok nemli bir zemin ve balçıklı topraklar üzerinde gelişmiş olan bu ormanın,zengin bir alt florası bulunmaktadır. Orman içinde yürümek adeta olanaksızdır. Longos ormanı, esasitibariyle dişbudak, kızılağaç, karaağaç, kavak, ceviz, ıhlamur ve söğütlerden oluşmaktadır.Neden Orman?Bir avuç yurt toprağı ne kadar değerliyse, ağaç sevgisi de o kadar değeri olmalıdır. Şehitlerimizinkanlarıyla sulanıp bize emânet edilen topraklarımızı koruyan yüce örtüyü, ormanları korumamız vefâborcumuz olmalıdır. Damarlarımızdaki kan, nasıl hayatın sulağı ise, büyük ağaç toplulukları ormanlarımız da,topraklarımızın soluyan ciğeri, besleyen kanı ve yaşatan canıdır!.. Orman, toprağı korumada bir örtü göreviniyapar. Ağaçlardan dökülen yapraklar, toprağın üstünü örterek nemli kalmasını sağlar; böylece su kaybınıönler. Zamanla bu yapraklar, çürüyerek gübre olur. Yağan yağmur sularının akışını düzenleyen, rüzgârlarınhırçınlığını önleyen yine ormandır. Bölgeler, iklim değişikliğini ormanlara borçludurlar. Akarsu kaynakları daormanla düzenlenir Irmakların akışına düzenli ve kararlı bir akış sağlanır. Ormanların, tabii güzellikleri içferahlatan görünüşleri şiir, hikâye ve romanlara konu olmuş ve olmaktadır. Ormanlar varlıklarıyla bulunduğuyurt köşelerimize değer üzerine değer katarlar.- 33 -

F.1.2. Ormanların YararlarıOrmanların Yararları ve Sürdürülebilir Kalkınmadaki YeriOrman Ekosistemi canlı ve cansız çevrenin aralarında oluşturdukları karşılıklı ve dinamik ilişkilernedeniyle doğal olayların düzenli bir şekilde meydana gelişinin emniyet altına alınmasında ve dünyaüzerindeki tüm canlıların yaşam ve gelişimlerini etkileyen önemli bir birliktir. Böylece insan yaşamı içinönemli olan koruma ve çevresel fonksiyonları bünyesinde barındırır. İnsanoğlunun yüzyıllardır 6000 denfazla kullanım yeri olan odun hammaddesi gereksinimi karşılayan ormanlar, ormansızlaşma, ormanörtüsündeki değişmeler sonucunda ortaya çıkan çevresel etkilerden dolayı diğer fonksiyonları nedeniyledikkat çekici olmuştur. Toplum orman kaynaklarının sunduğu ana ürünlerden başka Ormanın Ekolojikİşlevleri olarak tanımlanan çevre koruma etkilerinin de olduğu bilincine varmıştır.Bir ağacın ömrü boyunca ürettiği fonksiyonel değerin odun hammaddesi olarak ürettiği değerin 2000katı olduğu belirtilmektedir.Ormanların Su Üretimi ve Toprak Koruma İşlevleriNüfusun hızla artışı, kaliteli içme, kullanma suyu gereksiniminin karşılanmasını zorlaştırmaktadır.Ormanlar, yaprak ve sürgünlerinin oluşturduğu tepe tacı, kaba ve çatlaklı kabuğu ile yağmur hızını azaltarakçıplak arazilerde kolaylıkla meydana gelen damla erozyonunu engeller. Orman ölü örtüsü üst topraktagözenekli bir yapı oluşturduğu için suyun infiltrasyonunu kolaylaştırır. Özellikle kurak alanlarda ağaçlar sisgibi yağışları tutma kapasitesine sahiptir. Yağış sularının yüzeysel akışlı kaybı önlendiği, sızıntı ile suyuntoprakta depolandığı, içme ve kullanma için kaliteli su sağladığı için ormanlar önemli görevler üstlenmişlerdir.Türkiye’nin yaklaşık ¼ ü ormanlar ile kaplı olduğuna göre ve bu ormanlar dağlık arazilerde genişalanlar kapladığı için kaliteli su üretimi bakımından son derece önemli doğal kaynaklardır.Bundan dolayı günümüzde su temininde ormanların hidrolojik fonksiyonları üzerinde önemledurulmaktadır. Atmosferdeki su buharının yoğunlaşması sonucunda oluşan yağışın bir kısmının dahayeryüzüne ulaşmadan buharlaşmakta olduğu, bir kısmın ise bitki örtüsünün yaprak ve dal gibi toprak üstükısımları tarafından tutularak toprağa ulaşmadan buharlaştığı görülür. Bitkilerin toprak üstü kısımlarıtarafından tutulup toprağa varmadan buharlaşan yağışa intersepsiyon denmektedir. Bitki örtüsünün topraküstü kısımlarına düşen yağışın bir bölümü de gövdeden akmak suretiyle toprağa ulaşmaktadır. Toprakyüzeyine ulaşan yağış sularının bir kısmı toprak içine girmekte (infiltrasyon) bir kısmı da buna fırsatbulamadan buharlaşmaktadır. Böylece toprak yüzeyinden buharlaşma ile yağış sularının bir kısmı tekraratmosfere dönmektedir.İnfiltrasyonla toprağa girmeyen suyun bir bölümü toprak yüzeyinde yüzeysel akış haline geçmekte vederelere, ırmaklara, göllere ve denizlere akmaktadır. Toprak yüzeyinden içeriye sızan (infiltrasyon) su ilekısmen yüzey altı akışı halinde toprak kök zonunda hareket etmektedir. Diğer bir kısmı da yerçekimi ile dahaderinlere sızmakta, bunlar da yeraltı sularını, taban suyunu beslemekte ve kaynaklar biçiminde tekraryeryüzüne çıkmaktadır. Derinlere sızan bir kısım su da daha derinlere inerek taban suyu yoluyla ırmak vedenizlere ulaşmaktadır.Yine toprak yüzeyinden içeriye sızan suyun bir bölümü yer çekimine karşı toprak tarafındantutulmakta ve bu sudan bitkiler yararlanmaktadır. Yararlanılan suyun bir kısmı terleme (transpirasyon) olayıile bitki yapraklarından atmosfere yitirilmektedir.Yağış suyu bu dolaşım sırasında bazen seller meydana getirerek toprakları ve yeryüzündeki diğercisimleri sürükleyerek taşır, onları deniz ve göllere ulaştırır, bazı durumlarda ise büyük bir kısmı ile toprağıniçine sızar. İşte bu iki durum su temini bakımından bazı problemler yaratır. Bu problemin niteliği sadeceyağış miktarına, yağışın sene içindeki dağılışına ve şiddetine göre değişmez. Bu hususta bilhassa yeryüzüşekli, bitki örtüsü ve toprak özelliklerinin rolü büyüktür.Bitki örtüsü intersepsiyon yoluyla yağış miktarının önemli bir bölümü daha toprak yüzeyine varmadanazaltır. İntersepsiyon miktarı bitki örtüsü durumuna; bitki türü, yaşı ve kapalılığı; yağış şiddeti ve mevsimlerebağlı olarak değişir. Örneğin, yıllık ortalama intersepsiyon miktarı orman örtüsü oluşturan değişik ağaçtürlerinde % 12-37, çalı formasyonunda % 4-14 ve çayır formasyonunda % 6.2-17 arasında değişmektedir.Öte yandan orman ağaçlarının iğne yapraklı ve yapraklı oluşuna göre de intersepsiyon miktarında önemlideğişmeler görülmektedir. Bu konuda ülkemizde yapılan araştırmalarda karaçamın, meşe, kayın ve gürgenegöre çok daha fazla intersepsiyona sebep olduğu ortaya konmuştur.- 34 -

Bitki örtüsü toprak yüzeyine ulaşan suyun hareketini etkilemektedir. Bu etki yüzeysel akışınazaltılması ve infiltrasyonun artırılması şeklinde görülür. Ancak bitki formasyonlarının bu yöndeki rolleribirbirinden farklı olmaktadır. Örneğin Balcı tarafından Elmalı Barajı yağış havzasında yapılan karşılaştırmalıbir araştırmada toplam yağışın % 82’sinin baltalık ormanda toprağa sızdığı, geri kalan % 18’inin ise yüzeyselakışa geçtiği, buna karşılık bu oranların çayırla kaplı arazide % 64 ve % 36 olduğu belirlenmiştir.Tabidir ki bitki örtüsü yüzeysel akışın miktarını azaltması ölçüsünde erozyonu da önlemektedir.Bitki örtüsünün (orman, çalı ve otsu vejetasyon) toprak yüzeyinde biriktiği ölü örtü büyük bir sudepolama kapasitesine sahiptir. Yapılan bir araştırmada kayın meşceresi altında gelişen ölü örtünün sututma kapasitesi % 392, meşede ise % 380 bulunmuştur. Ölü örtünün bu özelliği yağışın toprağa ulaşmasınıgeciktirmekte ve bu durum dere akımlarına olumlu bir şekilde yansımaktadır. Yapılan bir araştırmada ölüörtünün yüksek sel akımlarının oluşmasında zaman ve büyüklük bakımından azaltıcı tampon bir etki yaptığıortaya konmuştur. Ölü örtü sadece su depolama özelliği ve yağış sularının derelere ulaşma zamanıüzerindeki etkisi yönünden değil toprağa kazandırdığı bazı fiziksel özellikler nedeniyle infiltrasyon,perkolasyon, yüzeysel akış ve erozyon, su kalitesi gibi çeşitli hidrolojik koşullar bakımından da son dereceönemlidir.Bitkilerin hidrolojik devre üzerindeki bir diğer önemli etkileri de topraktan aldıkları suyu transpirasyonyoluyla atmosfere kaybetmeleri olayıdır. Transpirasyonu ışık, sıcaklık, havanın nemi, buhar basıncı, rüzgârve toprak nemi gibi çevresel faktörlerin etkilemesi yanında bitkisel ve fizyolojik faktörler de önemli ölçüdeetkilemektedir. Nitekim transpirasyonla kaybedilen su miktarının bitki cinsine göre büyük ölçüde değiştiğiyapılan ölçmelerle belirlenmiştir. Örneğin, bu miktar 40-50 yaşındaki Kayında yılda 320-370 mm iken aynıyaştaki Ladin’de 380-450 mm ve yaşlı okaliptüste 1200 mm olarak gerçekleşmektedir.Ormanların transpirasyonla bir yılda harcadığı su miktarı Boreal bölgelerde (serin kuzeyenlemlerinde) 70 mm, tropik ormanlarda ise 3 000 mm yağış suyuna karşı gelecek miktarlardadır. Yıllıkortalama yağışın 1 095.6 mm olarak hesaplandığı Belgrad ormanında buharlaşma ile kaybedilen su miktarı(bu miktar intersepsiyon, toprak yüzeyinden buharlaşma ve transpirasyonu kapsamaktadır) 55 yaşındakiMeşe meşceresinde 944.7 mm, 23 yaşındaki karaçam meşceresinde 985.7 mm ve 17 yaşındaki Gürgen-Meşe baltalığında 872.2 mm bulunmuştur. Bu sayısal değerler ağaçların topraktaki suyu bir drenaj kanalı gibiazalttığını göstermektedir. Bu da sınırlı yağışı ve toprak suyu olan bölgelerde uygun ağaç türüyetiştirilmesinin ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır.Tarım yapılan bir arazide 100 kg yağış suyunun toprağa tamamen sızması için 1 saat 9 dakikalık birsüre geçmiştir. Orman toprağı için bu sürenin 2 dakika 50 saniye olduğu belirlenmiştir. Buna göre tarımtopraklarında erozyonla toprak kaybının, orman topraklarından 20–25 kat daha fazla olduğu anlaşılmaktadır.Bu nedenle sürdürülebilir bir tarım politikasında, “Ormanlar tarım topraklarının sigortasıdır” denmektedir.Bir havzada orman örtüsünde yapılan müdahalelerle buharlaşmayla olan su kaybı miktarıdeğiştirilmektedir. Yalnız ormanı kaldırmak ve seyrelmekten değil bir havzadaki ağaç cinsini yapraklıdan iğneyapraklıya çevirmekle bile bu miktar değişmektedir. Nitekim doğal bitki örtüsü yapraklı ağaçlardan oluşanBelgrad ormanında yapraklı ağaçların kaldırılıp yerine Kara Çam getirildiğinde toplam buharlaşma ile(intersepsiyon + toprak yüzeyinden buharlaşma) meydana gelen su kaybı yılda hemen yanındaki Meşemeşceresine göre 41 mm, Gürgen ve Meşeden oluşan baltalık meşceresine göre ise 113,5 mm daha fazlaolmaktadır. Bu fazlalığı meydana getiren etken karaçam meşcersinde intersepsiyon miktarının çok yüksekoluşudur.Öte yandan ormanlar tepe örtüsü ve toprak florası ölü örtü denen humus tabakası ile ve toprağakazandırdığı iyi hidrolojik özellikler nedeniyle ormansız havzalara kıyasla derelerdeki sel akımlarınıazaltmakta, bunları geciktirmekte ve yarı kurak bölgelerde devamlı akımları yaz ortalarına kadaruzanmaktadır. Böylece hem sel akımlarına engel olmakta veya yüksek akımları önemli ölçüde azaltmaktahem de erozyon ve sedimentasyonu önlemektedir.Araştırma sonuçları ve yapılan irdelemeler göstermektedir ki su verimini artırmak için düşünülentedbir ve uygulamalarla taşkın, sel ve erozyonu önlemek için yapılması gereken uygulama önerileri birbirleriyle çelişki içindedir. Örneğin, havzada su üretimine yardımcı olmak amacıyla yapılacak uygulamalardasu kaybı daha az olan yapraklı orman tesisi söz konusu iken erozyon ve taşkını önleme ön plana geçince sıkbüyüyen ve daimi yeşil kalan vejetasyon örtüsünün getirilmesi gerekir. O nedenle havza amenajmanıuygulamalarında havzadaki karmaşık ilişkilerin iyi saptanması, havzanın idaresindeki asıl amaç veyaamaçlar grubunun çok iyi bilinmesi ve planlanması, ondan sonra da havzadaki vejatatif ekosistemin yaşayan- 35 -

üretirve dinamik bir bütün olduğu asla dikkatten uzak tutulmadan olumlu ve en hassas müdahalenin yapılmasıgerekmektedir.Ormanların İklimi Etkileme İşlevleriOrmanlar rüzgârın hızını düşürerek rüzgârların kurutucu etkileri azaltır. Özellikle tarım alanlarındarüzgâr perdeleri ve koruyucu orman şeritlerinin kurulması tarımsal üretimin arttırılması bakımından önemlidir.Ormanlar aşırı sıcaklık değişimlerini önler. Yazın daha serin, kışın daha ılıman iklim koşulları yaratır.Aynı şekilde orman havası gündüz daha serin geceleri ise daha sıcak olur. Hava nemini arttırarak yağışlarında artmasını sağlar.Tüm dünyada iklim değişikliğine yol açan sera etkisiyle meydana gelen ısınmanın şiddetini azaltır.Sera etkisine neden olan gazların başında karbondioksit gelmektedir. Ormanlar fotosentez için önemlimiktarda karbondioksit harcayarak atmosferdeki konsantrasyonunu düşürür.Tropik ormanların iklim düzenleme bakımından yarattığı ekolojik üretimin parasal değeri yıllık 3.7trilyon dolar olarak hesaplanmıştır.Ormanların Oksijen Üretimi ve Karbondioksit Tüketimi İşlevleriGlobal Karbon ÇevrimiKarbon depolamasıAtmosfer 750Karasal EkosistemlerVejetasyon 610Toprak 1580OkyanuslarYüzey tabakaları 1500Derin tabakalar 38000PFosil yakıtlar 5000Karbon içeren kayaçlar61 X 10P16Miktar, x10PPgBu değerlere göre atmosfere her yıl salınan CO2 miktarı atmosferden emilenden daha fazlaolmaktadır. Bu durum ise sera etkisinin başta gelen nedenidir.Dünya üzerindeki kara bitkilerinin ürettiği tüm oksijenin % 60-74’ü (28-55 trilyon ton) ormanlartarafından üretilmektedir.Ormanlar, dünyanın ısınmasına neden olan sera etkisinin önemli bir kaynağı olarak görülen havadakiCO2 yi alarak karbonhidrat sentezi yaparken, önemli miktarda oksijeni de havaya vermektedir. Ancaközellikle tropikal bölgelerdeki ormanların tahrip edilmesi nedeniyle yaklaşık 1,6 milyar ton karbon atmosferesızmaktadır. Bu durum küresel ısınmaya neden olan sera gazlarının atmosferdeki konsantrasyonununartmasına neden olmaktadır.Ormanların Hava Kirliliğini Azaltıcı İşlevleriOrmanlar atmosferdeki katı ve gaz halindeki kirleticileri bol yapraklı tepe tacında tutarak süzer vehava kirlenmesini azaltmada önemli roller oynar. 100 yaşında bir kayın ağacı saatte 1,7 kg OB2B ki bu da72 kişinin bir saatlik oksijen ihtiyacını karşılamaktadır. Yine aynı ağaç saatte 2.3 kg COB2B kullanır. Bu da 40kişinin bir saatte çıkardığı karbondioksit mikyarıdır. Bir ağaç bir yılda 1 ton tozu süzer ve tozun yüzeyindeadsorbe olmuş bakteri, virüs ve zararlı gazları da zararsız hale getirir. Bir hektar çam ormanı yılda 30-40 ton,kayın ormanı 68 ton tozu süzer/filtre eder. Ormanın tepe çatısında birikmiş bulunan toz ve zararlı maddeler,yağışlarla yıkanarak, orman toprağına ulaşır orada çeşitli yollarla zararsız hale gelir. Ancak havadakikirleticilerin miktarı aşırı derecede artarsa bir süre sonra ağaçlar bundan zarar görmeye başlar.Ormanların Gürültü Şiddetini Azaltma İşlevleriOrmanlar çeşitli şekillerde ortaya çıkan gürültü kirliliğini azaltarak insanlara sakin bir yaşam mekânısağlamaktadır.- 36 -

Ormanların Gen Kaynağı Olarak Ekolojik İşlevleriOrman ekosistemleri, içinde çeşitli bitki ve hayvan türlerini barındıran yaşam mekânlarıdır.Dünyadaki canlı türlerinin % 50’si orman ekosistemleri içerisinde yaşamaktadır. Türkiye’de 90 00’in üzerindebitki türü tespit edilmiştir. Bunlardan buğday, arpa, mercimek, nohut gibi tahıl türleri de dâhil olmak üzere 3000 endemik bitki türü, ekonomik önemi olan 122 tür yerli bitki, tarım ve ilaç endüstrileri tarafındanhammadde olarak kullanılan türlerin büyük bir bölümü ormanlarda barınmaktadır.Ülkemizde yaklaşık 120 bin omurgasız, 472 balık (192 si iç sularda), 426 kuş, 8 kaplumbağa, 49kertenkele, 36 yılan, yaklaşık 20 kurbağa ve 120 memeli türü bulunmaktadır. Memeli türlerin 4’ünün, kuştürlerinin 13’ünün neslinin yok olma tehlikesi altında olduğu belirlenmiştir. Memeli türlerin %10’unun, kuşların% 9’unun ve balıkların %4’ünün tehdit altında olduğu saptanmıştır.Tropik ormanlar, bitkisel ilaç hammaddesi üretim yerleridir. Tropik ormanlardan elde edilen bitkiselilaç hammaddesinin ticari değeri yıllık 15 milyon dolardır.Hastalık, soğuk, böceklere dayanıklılık ve yüksek verimli genlerin ihracı, ilaç hammaddesi olabilecektürlerin tercih değeri, tohum satışı, ağaç yetiştiriciliği gibi faaliyetler karşılığı Türkiye ormanlarından eldeedilen gelir 1997 verilerine göre 89 milyon dolardır.Ormanların Rekreasyon İşlevleriOrmanlar kentlerde yaşayan insanların karşı karşıya kaldığı trafik, gürültü, kirli hava gibi olumsuzçevre koşulları nedeniyle oluşan bedensel ve ruhsal rahatsızlıkları gidermek amacıyla yaptıkları gezilerin entercih edilen mekânlarıdır.F.2. Çayır ve Meralarİlimizde bulunana çayır ve mera alanlarının dağılımı aşağıda verilmiştir.İlçe AdıAlanı (Ha)Merkez 26.665Babaeski 5.025Demirköy 12.465Kofçaz 6.520Lüleburgaz 7.900Pehlivanköy 1.275Pınarhisar 10.480Vize 3.509Toplam 73.849F.3. FloraFamilya Türkçe isim Cins TürÇınar Yapraklı Akçağaç Acer platanoides L.AceraceaeYalancı Çınar YapraklıAkçağaçAcer L.Acer pseudoplatanus L.Kayın GövdeliAkçaağaçAcer trautvetteri MEDW.Alismataceae Alisma L. Alisma lanceolatum WITH.AmaryllidaceaeGalanthus L.Pancratium L.- 37 -Galanthus plicatusPancratium maritimum LApiaceae Aegopodium L. Aegopodium podagraria L.

Anethum L. Anethum graveolens L.Anthriscus PERS.Anthriscus caucalis BIEB.Bupleurum L. Bupleurum rotundifolium L.Chaerophyllum aureum L.Chaerophyllum byzantiumChaerophyllum L.BOISSChaerophyllum temulum L.Coriandrum L. Coriandrum sativum L.Crithmum L. Crithmum maritimum L.Daucus L.Daucus guttatus SM.Eryngium campestre L. var.Eryngium L.virens LINKEryngium maritimum L.Falcaria FABR. Falcaria vulgaris BERNH.Ferulago W. KOCH Ferulago confusa VELEN.Foeniculum MILLERFoeniculum vulgareMILLERHeracleum L.Heracleum sphondylium L.subsp. ternatum (VELEN.)Myrrhoides HEISTEREX FABR.Myrrhoides nodosa (L.)CANNONOenanthe L.Oenanthe silaifolia BIEB.Otlaya HOFFM.Orlaya grandiflora (L.)HOFFM.Pastinaca L.Pastinaca sativa LPeucedanum L.Peucedanum obtusifoliumSM.Sanicula L. Sanicula europaea L.Smyrnium L. Smyrnium perfoliatum L.Torilis ADANS. Torilis arvensisTurgenia HOFFM. Turgenia latifoliaApocynaceaeTrachomitum venetum (L.)TrachomitumWOODSON subsp.WOODSONsarmatienseAquifoliaceae Ilex L. Ilex colchica POJ.AraceaeArum elongatum STEVENArum L.subsp. elongatum STEVENArum maculatum L.Aristolochiaceae Aristolochia L. Aristolochia clematitis L.Asclepiadaceae Cionura GRISEB. Cionura erecta (L.) GRISEB.Vincetoxicum N. M. Vincetoxicum hirundinariaWOLFMEDICUSAspidiaceaeDryopteris caucasica (A.BR.) FRASER-JENKINSDryopteris ADANS. Dryopteris x euxinensisFRASER-JENKINS ETCORLEYAsteraceaeAchillea L.Achillea clypeolata SM.Achillea crithmifoliaWALDST. ET KIT.Achillea grandifolia FRIV.Achillea millefolium L.subsp. pannonica(SCHEELE) HAYEK- 38 -

Achillea setacea WALDST.ET KIT.Anthemis arvensis L.Anthemis cretica L. subsp.Anthemis L.tenuiloba (DC.) GRIERSONAnthemis triumfettii (L.) ALL.Arctium minus (HILL)Arctium L.BERNH. subsp. minus(HILL) BERNH.Bellis L. Bellis perennis L.Bidens L Bidens tripartita L.CarduusCarduus L..subsp .acanthoides Lacanthoides LCarduus acicularisBERTOLCentaurea arenariaCentaurea L.WILLD .EX .BIEBCentaurea cuneifoliaAGG .SMCentaurea depressaBIEBCentaurea diffusaLAMCentaurea kilaeaBOISSCentaureasalonitana VISCentaurea solstitialissolstitialis L .subsp .LCentaurea thirkeiSCHULTZ BIPCirsium MILLERCirsium bulgaricum DC.subsp .Crepis foetida LCrepis L.foetida L.Crepis foetida L(.BIEB)rhoeadifolia .subspCELAKCrepis setosa HALL. FILDoronicum orientaleDoronicum L.HOFFMEchinops sphaerocephalusEchinops L.L. subsp. sphaerocephalusLEupatorium L. Eupatorium cannabinum LFilago L.Filago vulgaris LAMHypochoeris glabra L.Hypochoeris L.Hypochoeris radicata LJurinea CASS.Lapsana L.Leontodon L.Mulgedium CASSMycelis CASS.- 39 -Jurinea kilaea AZN.Lapsana communis L.subsp. intermedia (BIEB.)HAYEKLeontodon cichoraceus(TEN.) SANGUINETTIMulgedium tataricum (L.)DC.Mycelis muralis (L.) DUM.

BetulaceaeBoraginaceaeOtanthusOtanthus maritimus (L.)HOFFMANS ET LINK HOFFMANS. ET LINKPilosella cymosa (L.) C. H.Pilosella HILLET F. W. SCHULTZPulicaria odora (L.)Pulicaria GAERTNERREICHB.Rhagadiolus stellatus (L.)Rhagadiolus SCOP. GAERTNER var. edulis(GAERTNER) DC.Scorzonera mollis BIEB.Scorzonera L.subsp. mollis BIEB.Senecio nemorensis L.subsp. nemorensis L.Senecio othonnae BIEB.Senecio L.Senecio papposus(REICHB.) LESS. subsp.papposusSonchus arvensis L. subsp.Sonchus L.uliginosus (BIEB.) BEGTanacetum corymbosum(L.) SCHULTZ BIP. subsp.Tanacetum L.cinereum (GRIS.) HAYEK(EMEND. BRIQ.)Tanacetum parthenium (L.)SCHULTZ BIP.TaraxacumTaraxacum gracilensWIGGERSDAHLSTTaraxacumET .WALDST)serotinumPORIET (.KITXeranthemumXeranthemum L.cylindraceum SM(.L)Alnus glutinosaAlnus MILLER.GAERTNER subspGAERTNER (.L)glutinosaAlkanna primulifloraGRISEBAlkanna TAUSCH (.L) Alkanna tinctoriatinctoria .TAUSCH subspTAUS (.L)Anchusa officinalis L.Anchusa L.Anchusa pusilla GUŞULCerinthe minor L. subsp.Cerinthe L.auriculata (TEN.) DOMACCynoglossum L. Cynoglossum officinale L.Echium L. Echium vulgare L.Heliotropium suaveolensHeliotropium L.BIEB.Myosotis alpestris F. W.Myosotis L.SCHMIDT subsp. alpestrisF. W. SCHMIDTMyosotis L.Myosotis incrassata GUSS.Myosotis sicula GUSS.Nonea MEDICUS Nonea atra GRISEB.Onosma L.Onosma nigricaule H.RIEDLOnosma thracicum VELEN.Pulmonaria L.Pulmonaria obscuraDUMORT.Tournefortia L. Tournefortia sibirica L.- 40 -

Trachystemon D.DON.Trachystemon orientalis (L.)G. DONBrassicaceae Hesperis L.Hesperis macedonicaADAMOVICHesperis pycnotrichaBORBAS ET DEGENThlaspi L.Thlaspi praecox WULFENsubsp. praecox WULFENCampanulaceaeAsyneuma limonifolium (L.)Asyneuma GRSEB.JANCHEN subsp.ET SCHENKlimonifolium (L.) JANCHENCampanula lingulataWALDST. ET KIT.Campanula macrostachyaWALDST. ET KIT.Campanula persicifolia L.Campanula phrygia JAUB.ET SPACHCampanula L.Campanula rapunculus L.var. rapunculus L.Campanula rapunculus L.var. lambertiana (A. DC.)BOISS.Campanula sparsa FRIV.Campanula trachelium L.subsp. athoa (BOISS. ETHELDR.) HAYEKJasione heldreichii BOISS.Jasione L.ET ORPH. var. heldreichiiBOISS. ET ORPH.Cannabaceae Cannabis L. Cannabis sativa L.Humulus L. Humulus lupulus L.Capparaceae Cleome L. Cleome iberica DC.Caprifoliaceae Sambucus ebulus L.Sambucus L.Sambucus nigra L.Caryophyllaceae Dianthus L.Dianthus barbatus L.Dianthus giganteus d'URV.Lychnis L. Lychnis viscaria L.Minuartia L.Minuartia verna (L.) HIERNsubsp. verna (L.) HIERNSilene L.Silene compacta FISCHERSilene noctiflora L.Silene vulgaris (MOENCH)GARCKE var. vulgaris(MOENCH) GARCKEStellaria L.Vaccaria pyramidataVaccaria MEDIK. MEDIK. var. grandiflora(FISCH. EX DC.) CULLENCelastraceae Euonymus europeaus L.Euonymus L. Euonymus latifolius (L.)MILLER subsp. latifolius (L.)MILLERChenopodiaceae Chenopodium L. Chenopodium ficifolium SM.Chenopodium glaucum L.- 41 -

ConvolvulaceaeCalystegia R. BR.Calystegia silvatica (KIT.)GRISEB.Calystegia soldanella (L.) R.R.Convolvulus arvensis L.Convolvulus L. Convolvulus betonicifoliusMILLER subsp.betonicifolius MILLERCorylaceae Gürgen Carpinus betulus L.Carpinus L.Carpinus orientalis MILLERCorylus L.Corylus avellana L. var.avellana L.Ostrya SCOP. Ostrya carpinifolia SCOP.Crassulaceae Sedum L.Sedum pallidum BIEB. var.bitynicum (BOISS.)CHAMBERLAINCucurbitaceaeEcballium A. RICH.Ecballium elaterium (L.) A.RICH.Cupressaceae Katran Ardıcı Juniperus L.Juniperus oxycedrus L.subsp. oxycedrus L.Cuscuta brevistyla A.CuscutaceaeBRAUNCuscuta L.Cuscuta epithymum (L.) L.var. epithymum (L.) L.Carex depressa LINKCyperaceaesubsp. transsilvanica(SCHUR) EGOROVACarex divulsa STOKESsubsp. divulsa STOKESCarex extensa GOOD.Carex hirta L.Carex liparocarpos GAUDINCarex L.subsp. liparocarposGAUDINCarex otrubae PODP.Carex pendula HUDSONCarex pseudocyperusCarex punctata GAUDINCarex remota L.Carex sylvatica HUDSONsubsp. sylvatica HUDSONCladium R. BR. Cladium mariscus (L.) POHLEleocharis R. BR.Eleocharis palustris (L.)ROEMER ET SCHULTESScirpoides SEGUIERScirpoides holoschoenus(L.) SOJAKDipsacaceae Knautia L. Knautia drymeia HEUFFELEricaceae Rhododendron L.Rhododendron ponticum L.subsp. ponticum L.Vaccinium L. Vaccinium arctostaphylos L.Euphorbiaceae Euphorbia L. Euphorbia agraria BIEB.Euphorbia barrelieri SAVIvar. thessala (FORM.) K.MALYEuphorbia falcata L. subsp.falcata L. var. falcata L.- 42 -

FabaceaeEuphorbia lucida WALDST.ET KIT.Euphorbia nicaeensis ALL.subsp. glareosa (PALLASEX BIEB.) A. RADCLIFFE-SMITH var. lasiocarpaBOISS.Euphorbia palustris L.Euphorbia paralias L.Euphorbia platyphyllos L.Euphorbia seguierianaNECKER subsp.seguieriana NECKEREuphorbia stricta L.Mercurialis L. Mercurialis perennis L.Chamaecytisus austriacusChamaecytisus LINK(L.) LINKChamaecytisus hirsutus (L.)LINKDorycnium graecum (L.)Dorycnium MILLERSER.Dorycnium pentaphyllumSCOP. subsp. herbaceum(VILL.) ROUYGenista L.Genista carinalis GRIS.Genista lydia BOISS. var.lydia GRISEB.Genista tinctoria L.Lathyrus digitatus (BIEB.)Lathyrus L.FIORILathyrus laxiflorus (DESF.)O. KUNTZE subsp.laxiflorus (DESF.) O.KUNTZELathyrus niger (L.) BERNH.subsp. niger (L.) BERNH.Lathyrus nissolia L.Lathyrus pratensis L.Medicago arabica (L.)Medicago L.HUDS.Medicago lupulina L.Medicago marina L.Medicago minima (L.)BART. var. minima (L.)BART.Medicago rigidula (L.) ALL.var. rigidula (L.) ALL.Melilotus L.Melilotus neapolitana TEN.Teline monspessulana (L.)Teline MEDICUSC. KOCHTrifolium L.Trifolium aureum POLL.Trifolium campestreSCHREB.Trifolium ochroleucumHUDS.Trifolium pratense L. var.pratense BOISS. ET BAL.- 43 -

Trifolium resupinatum L. var.resupinatum L.Trifolium speciosum WILLD.Trifolium spumosum L.Trifolium tenuifolium TEN.Trifolium vesiculosum SAVIvar. rumelicum GRIS.Vicia L.Vicia cracca L. subsp.stenophylla VEL.Vicia cracca L. subsp.gerardii GAUDINVicia hursuta (L.) S. F.GRAYVicia lathyroides L.Vicia sativa L. subsp. nigra(L.) EHRH. var. segetalis(THUILL.) SER. EX DC.Fagaceae Fagus L. Fagus orientalis LIPSKYFagus sylvatica LSaçlı Meşe Quercus L.Quercus cerris L. var.austriaca (WILLD.)LOUDONQuercus cerris L. var. cerrisL.Macar MeşesiQuercus frainetto TEN.Istranca MeşesiQuercus hartwissianaSTEVENMazı MeşesiQuercus infectoria OLIVIERsubsp. infectoria OLIVERSapsız MeşeQuercus petraea(MATTUSCHKA) LIEBL.subsp. petraea(MATTUSCHKA) LIEBL.Quercus petraea(MATTUSCHKA) LIEBL.subsp. iberica (STEVEN EXBIEB.) KRASSILN.Yalancı Tüylü MeşeQuercus virgiliana TEN.GentianaceaeCicendia ADANSONCicendia filiformis (L.)DELABREGentiana L. Gentiana asclepiadea L.Geraniaceae Geranium L. Geranium robertianum L.Globulariaceae Globularia L.Globularia aphyllanthesCRANTZGuttiferae Hypericum L. Hypericum androsaemum L.Hypericum montbretiiSPACHHydrocharitaceae Hydrocharis L.Hydrocharis morsus-ranaeL.Illecebraceae Scleranthus L.Scleranthus perennis L.subsp. marginatus (GUSS.)ARC.IridaceaeCrocus L.Crocus biflorus MILLERsubsp. adamii (GAY)MATHEWCrocus olivieri GAY subsp.olivieri GAYCrocus pestalozzae BOISS.- 44 -

Iris L.- 45 -Crocus pulchellusHERBERTIris pseudacorus L.Iris sintenisii JANKAJuglandaceae Juglans L. Juglans regia L.Juncaceae Juncus L. Juncus bufonius L.LamiaceaeJuncus effusus L.Juncus striatusSCHOUSBOE EX E.MEYERLuzula luzuloides (LAM.)Luzula DC.DANDY ET WILM.Luzula sylvatica (HUDSON)GAUDINAcinos arvensis (LAM.)Acinos MILLERDANDYAjuga chamaepitys (L.)SCHREBER subsp. chia(SCHREBER) ARCANGELIvar. chia (SCHREBER)Ajuga L.ARCANGELIAjuga genevensis L.Ajuga laxmannii (L.)BENTHAMAjuga reptans L.Calamintha grandiflora (L.)Calamintha MILLERMOENCHCalamintha sylvaticaBROMF. subsp. ascendens(JORDAN) P. W. BALLClinopodium vulgare L.Clinopodium L. subsp. arundanum (BOISS.)NYMANGaleobdolon luteumGaleobdolonHUDSON subsp. luteumHUDSONHUDSONLamium garganicum L.Lamium L.subsp. laevigatumARCANGELILamium purpureum L. var.purpureum L.Marrubium L. Marrubium peregrinum L.Melissa officinalis L. subsp.Melissa L.altissima (SM.) ARCANGELIMentha longifolia (L.)HUDSON subsp. typhoidesMentha L.(BRIQ.) HARLEY var.typhoides (LOriganum vulgare L. subsp.Origanum L.vulgare L.Salvia L. Salvia aethiopis L.Salvia amplexicaulis LAM.Salvia forskahlei L.Salvia glutinosa L.Salvia nutans L.Salvia russellii BENTHAMSalvia verbenaca L.

Salvia verticillata L. subsp.amasiaca (FREYN ETBORNM.) BORNM.Salvia virgata JACQ.Scutellaria L.Scutellaria albida L. subsp.albida *L.Scutellaria hastifolia L.Sideritis L.Sideritis montana L. subsp.montana L.Stachys L.Stachys angustifolia BIEB.Stachys cretica L. subsp.smyrnaea RECH. FIL.Stachys germenica L.subsp. bithynica (BOISS.)BHATTACHARJEEStachys maritima GOUANStachys obliqua WALDST.ET KIT.Stachys sylvatica L.Stachys thirkei C. KOCHTeucrium L.Teucrium chamaedrys L.subsp. chamaedrys L.Teucrium lamiifolium D'URV.subsp. lamiifolium D'URV.Teucrium montanum L.Teucrium montbretiiBENTHAM subsp.montbretii BENTHAMTeucrium scordium L.subsp. scordioides(SCHREBER) MAIRE ETPETITMENGINTeucrium spinosumThymus longicaulis C.Thymus L.PRESL subsp. longicaulis C.PRESL var. subisophyllus(BORBAS) JALASThymus striatus VAHL var.interruptus JALASThymus zygioides GRISEB.var. lycaonicus (CELAK.)RONNIGERLemnaceae Lemna L. Lemna gibba L.Liliaceae Allium L.Allium amethystinumTAUSCHAllium atropurpureumWALDST. ET KIT.Allium atroviolaceumBOISS.Allium flavum L. subsp.flavum L. var. flavum L.Allium guttatum STEVENsubsp. sardoum (MORIS)STEARNAllium guttatum STEVENsubsp. dalmaticum (A.KERNER EX JANCHEN)STEARN- 46 -

Allium guttatum STEVENsubsp. guttatum STEVENAllium moschatum L.Allium paniculatum L. subsp.paniculatum L.Allium paniculatum L. subsp.fuscum (WALDST. ET KIT.)ARC.Allium scorodoprasum L.subsp. scorodoprasum L.Allium scorodoprasum L.subsp. rotundum (L.)STEARNAllium sphaerocephalon L.subsp. sphaerocephalon L.Allium stamineum BOISS.Allium vineale L.Asparagus L. Asparagus verticillatus L.Gagea chrysantha (JAN)Gagea SALISB. SCHULTES ET SCHULTESFIL.Gagea pratensis (PERS.)DUMORTMuscari MILLERMuscari comosum (L.)MILLEROrnithogalum L. Ornithogalum narbonense L.Ornithogalum orthophyllumTEN.Ornithogalum sigmoideumFREYN ET SINT.Polygonatum MILLERPolygonatum hirtum (BOSCEX POIRET) PURSH.Polygonatum multiflorum (L)ALL.Ruscus L. Ruscus hypoglossum L.Linaceae Linum L. Linum tenuifolium L.Loranthaceae Loranthus JACQ. Loranthus europaeus JACQ.Viscum L.Viscum album L. subsp.album L.Malvaceae Hibiscus L. Hibiscus trionum L.Lavatera L. Lavatera thuringiaca L.Moraceae Ficus L.Ficus carica L. subsp. carica(ALL.) SCHINZ ET THELL.Najadaceae Najas L.Najas marina L. subsp.intermedia (WOLFGANG EXGORSKI) CASPEROleaceae Fraxinus L.Fraxinus ornus L. subsp.ornus L.Onagraceae Epilobium L. Epilobium angustifolium L.Epilobium montanum L.Epilobium roseumSCHREBER subsp. roseumSCHREBEROrchidaceae Listera R. BR. Listera ovata (L.) R. BR.Neottia GUETTARDNeottia nidus-avis (L.) L. C.M. RICHARDOphrys L.Ophrys apifera HUDSON- 47 -

Orchis papilionacea L. var.Orchis L.rubra (JACQ. EX MURRAY)BROT.Platanthera L. C. M.RICHARDPlatanthera bifolia (L.) L. C.M. RICHARDOrobanchaceae Orobanche L. Orobanche alba STEPHANOrobanche hederae DUBYOrobanche minor SM.Orobanche pubescensD'URV.Plantaginaceae Plantago L. Plantago holosteum SCOP.Plantago major L. subsp.major L.Plantago maritina L.Plantago sempervirensCRANTZPlumbaginaceaeArmeria WILLDArmeria cariensis BOISS.var. rumelica (BOISS.)BOISS.Gonilimonium BOISS.Goniolimon incanum (L.)HEPPERLimonium MILLERLimonium virgatum (WILLD.)FOURR.Poaceae Agrostis L. Agrostis stolonifera L.Alopecurus L.Alopecurus aequalisSOBOL.Alopecurus myosuroidesHUDSON var. myosuroidesHUDSONAmmophila HOSTAmmophila arenaria (L.)LINK subsp. arundinacea H.LINDB. FIL.Apera ADANSONApera spica-venti (L.) P.Arrhenatherum P.BEAUVBothriochloa O.KUNTZEBrachypodium L.Bromus LCrypsis AITONDanthonia DC.Echinochloa P.BEAUV.Eragrostis N. M.WOLF- 48 -BEAUV.Arrhenatherum elatius (L.)P. BEAUV. EX J. ET C.PRESL subsp. elatius 8L.9P. BEAUV. EX J. ET C.PRESL.Bothriochloa ischaemum (L.)KENGBrachypodium pinnatum (L.)P. BEAUV.Brachypodium sylvaticum(HUDSON) P. BEAUV.Bromus benekenii (LANGE)TRIMENBromus japonicus THUNB.subsp. japonicus THUNB.Bromus tectorum L.Crypsis alopecuroides(PILLER ET MITTERP.)SCHRADERDanthonia decumbens (L.)DC.Echinochloa cruss-galli (L.)P. BEAUV.Eragrostis pilosa (L.) P.BEAUV.

Festuca L.Gaudinia P. BEAUV.Glyceria R. BR.HelictotrichonBESSER EXSCHULTES ETSCHULTES FIL.Hordelymus(JESSEN) JESSENKoeleria PERS.- 49 -Festuca callieri (HACKELEX ST.-YVES) F.MARKGRAF APUD HAYEKsubsp. callieri (HACKEL EXST.-YVES) F. MARKGRAFAPUD HAYEKFestuca drymeja MERTENSET KOCHFestuca valesiacaSCHLEICHER EX GAUDINGaudinia fragilis (L.) P.BEAUV.Glyceria plicata (FRIES)FRIESHelictotrichon compressum(HEUFFEL) HENRARDHordelymus europaeus (L.)JESSENKoeleria brevis STEVENKoeleria cristata (L.) PERS.Koeleria lobata (BIEB.)ROEMER ET SCHULTESKoeleria nitidula VELEN.Leersia oryzoides (L.)Leersia SWARTZSWARTZMilium L. Milium effusum L.Milium vernale BIEB. subsp.vernale BIEB.Oryza L. Oryza sativa L.Panicum L. Panicum miliaceum L.Paspalum paspalodesPaspalum L.(MICHX.) SCRIBNERPhalaris L. Phalaris paradoxa L.Phalaris truncata GUSS. EXBERTOL.Phleum phleoides (L.)Phleum L.KARSTENPoa L. Poa angustifolia L.Poa compressa L.Poa jubata A. KERNERPoa nemoralis LPoa pratensis L.Poa supina SCHRADERSecale cereale L. var. ceraleSecale L.L.Secale sylvestre HOSTStipa L. Stipa capillata L.Tragus HALL. Tragus racemosus (L.) ALL.Trisetum flavescens (L.) P.Trisetum PERS.BEAUV.Triticum L. Triticum monococcum L.Vulpia myuros (L.) C. C.Vulpia C. C. GMELINGMELIN

Polygonaceae Çoban Değneği Polygonum L.Polygonum salsugineumBIEB.Potamogetonaceae Potamogeton L. Potamogeton natans LPrimulaceae Lysimachia L. Lysimachia nummularia L.Lysimachia punctata L.Ranunculaceae Düğünçiçeğigiller Anemone L. Anemone nemorosa L.Anemone ranunculoides L.subsp. ranunculoides L.Çörek oto Nigella L. Nigella orientalis L.Rosaceae Koyun Oto Agrimonia L Agrimonia eupatoria L.Aremonia NESTLERAremonia agrimonoides (L.)DC.Cerasus DUHAMELCerasus avium (L.)MOENCHCrataegus L.Crataegus pentagynaWALDST. ET KIT. EXWILLD.Fragaria L. Fragaria vesca L.Malosorbus xBROWICZX malosorbus florentina(ZUCC.) BROWICZMespilus L. Mespilus germanica L.Potentilla L. Potentilla argentea L.Potentilla astracanica JACQ.Potentilla calabra TEN.Potentilla inclinata VILL.Prunus L. Prunus x domestica L.Pyrus L.Pyrus bulgarica KUTHATH.ET SACHOK.Rosa L.Rosa agrestis SAVIRosa horrida FISCHERRubus L.Rubus canescens DC. var.canescens DC.Rubus hirtus WALDST. ETKIT.Sanguisorba L.Sanguisorba minor SCOP.subsp. muricata (SPACH)BRIQ.Rubiaceae Asperula L. Asperula littoralis SM.Asperula rumelica BOISS.Asperula tenella HAUFFELEX DEGENGalium L.Galium octonarium(KLOKOV) POBED.Galium odoratum (L.)SCOP.Galium rotundifolium L.Salicaceae Populus L. Populus tremula L.Salix L. Salix caprea L.Salix cinerea L.Santalaceae Osyris L. Osyris alba L.Thesium L.Thesium arvenseHORVATOVSZKYThesium divaricatum JAN.EX MERT. ET KOCH- 50 -

Scrophulariaceae Digitalis L.Euphrasia L.- 51 -Digitalis ferruginea L. subsp.ferruginea L.Digitalis grandiflora MILLERDigitalis lanata EHRH.Digitalis viridiflora LINDLEYEuphrasia pectinata TEN.Gratiola L. Gratiola officinalis L.Kickxia commutata(BERNH. EX REICHB.)Kickxia DUMORT. FRITSCH subsp.commutata (BERNH. EXREICHB.) FRITSCHLinaria genistifolia (L.)Linaria MILLER MILLER subsp. genistifolia(L.) MILLERLinaria grandiflora DESF.Linaria vulgaris MILLERMelampyrum L. Melampyrum cristatum L.Melampyrum pratense L.Misopates orontium (L.)Misopates RAFIN.RAFIN.Parentucellia latifolia (L.)Parentucellia VIV. CARUEL subsp. latifolia (L.)CARUELPedicularis comosa L. var.Scrophulariaceae Pedicularis L. acmodonta (BOISS.)BOISS.PseudolysimachionPseudolysimachionorchideum (CRANTZ) T.(W. KOCH) OPIZWRABERRhinanthus angustifolius C.C. GMELIN subsp.Rhinanthus L.grandiflorus (WALLR.) D. A.WEBBScrophularia L. Scrophularia nodosa L.Scrophularia scopolii[HOPPE EX] PERS. var.scopolii [HOPPE EX] PERS.Scrophularia umbrosa DUM.Verbascum banaticumVerbascum L.SCHRADERVerbascum blattaria L.Verbascum bugulifoliumLAM.Verbascum densiflorumBERTOL.Verbascum lagurus FISCH.ET MEY.Verbascum macrurum TEN.Verbascum ovalifoliumDONN EX SIMS subsp.ovalifolium DONN EX SIMSVerbascum phlomoides L.Verbascum purpureum(JANKA) HUB.-MOR.Verbascum sinuatum L. var.sinuatum L.

VerbascumxanthophoeniceumGRISEB.Veronica L. Veronica acinifolia L.Veronica anagallis-aquaticaL. subsp. anagallis-aquaticaL.Veronica beccabunga L.subsp. beccabunga L.Veronica bozakmanii M. A.FISCHERVeronica crinita KIT. EXSCHULTESVeronica dillenii CRANTZVeronica jacquinii BAUMG.Veronica officinalis L.Veronica samuelssoniiRECH. FIL.Veronica serpyllifolia L.Veronica turrilliana STOJ.ET STEF.Kokarağaç/CennetAilanthus altissimaSimaroubaceaeAilanthus DESF.ağacı(MILLER) SWINGLESolanaceae Atropa L. Atropa belladonna L.Hyocyamus L. Hyoscyamus niger L.Taxaceae Taxus L. Taxus baccata L.Thymelaeaceae Daphne L. Daphne pontica L.Tilia argentea DESF. EXTiliaceae Tilia L.DC.Trapaceae Trapa L. Trapa matans L.Typhaceae Typha L Typha laxmannii LEPECHINUlmaceae Ulmus Ulmus laevis PALLASVerbenaceae Verbena L Verbena officinalis L.Violaceae Viola L. Viola tricolor L.Vitaceae Asma Vitis L. Vitis sylvestiris GMELINF.4 FaunaAVRUPAKIRMIZIKİTAPKIRMIZILİSTESİBİLİMSEL ADI R.D.B. E.R.L.GAVIIFORMESGAVIIDAEGavia arctica A.3 –PODICIPEDIFORMESPODICIPEDIDAEPROCELLARIIFORMESPROCELLARIDAEPodiceps cristatus A.2 –Podiceps grisegena A.2 –Podiceps nigricollis A.2 –Tachybaptus ruficollis A.3 –Puffinus yelkouan A.2 –- 52 -

PELECANIFORMESPELECANIDAEPelecanus onocratalus A.2 –PHALACROCORACIDAEPhalacrocorax carbo A.2 –Phalacrocorax pygmeus A.3 LR/ntPhalacrocorax aristotelis A.2 –CICONIIFORMESARDEIDAEArdea cinerea A.3 –Ardea purpurea A.2 –Egretta alba A.2 –Egretta garzetta A.2 –Ardeola ralloides A.3 –Nycticorax nycticorax A.3 –Ixobrycus minitus A.3 –Botaurus stellaris A.2 –CICONIIDAECiconia ciconia A.3 –Ciconia nigra A.2 –THERESKIORNITHIDAEPlatalea leucordia A.2 –Plegadis falcinellus A.3 –PHONICOPTERIFORMESPHONICOPTERIDAEPhonicopterus ruber A.2 –ANSERIFORMESANATIDAECygnus cygnus A1.2 –Cygnus olor A1.2 –Tadorna tadorna A.2 –Tadorna feruginea A.2 –Anas platyrhynchos A.4 –Anas crecca A.4 –Anas strepera A.3 –Anas acuta A.4 –Anas querrquedula A.3 –Anas penelope A.4 –Anas clypeata A.3 –Netta rufina A.4 –Aythya ferina A.4 –Aythya fuligula A.4 –Mervus serrator B.2 –ACCIPITRIFORMESACCIPITRIDAEHaliaeetus albicilla A.2 LR/ntMilvus migrans A.4 –Accipiter nisus A.4 –Accipiter gentilis A.3 –Accipiter brevipes A.3 –Circus aeruginosus A.3 –Circus cyaneus A.3 –Buteo rufinus A.2 –Buteo buteo A.3 –Neophron percnopterus A.3 –FALCONIFORMESFALCONIDAEFalco tinnunculus A.4 –Falco naummanni A.3 VUFalco peregrinus A.2 –Falco subbuteo A.3 –- 53 -

GALLIFORMESGRUIFORMESPHASIANIDAERALLIDAEGRUIDAEAlectoris chukar A.2 –Coturnix coturnix A.4 –Rallus aquaticus A.4 –Gallinula chloropus A.4 –Fulica atra – –Grus grus A.1.2 –CHARADRIIFORMESHAEMATOPODIDAEHaematopus ostralegus A.3 –CHARADRIIDAECharadrius dubius A.2 –SCOLOPACIDAECalidris minuta B.3 –Calidris ferruginea B.2 –Tringa totanus A.3 –Tringa erythropus B.2 –Tringa hypoleucos A.3 –Scolopax rusticola A.3 –Gallinago gallinago B.2 –COLUMBIFORMESCUCULIFORMESSTRIGIFORMESLARIDAESTERNIDAECOLUMBIDAECUCULIDAESTRIGIDAETYTONIDAELarus ridibundus B.3 –Larus canus B.3 –Larus cachinnas – –Chlidonias niger A.2 –Chlidonias leucopterus A.2 –Chlidonias hybrida A.2 –Sterna caspia A.2 –Sterna hirundo A.4 –Columba livia – –Columba oenas A.2 –Columba palumbus A.4 –Streptopelia decaocto – –Streptopelia turtur A.2 –Cuculus canorus – –Aegolius funareus – –Bubo bubo A.1.2 –Asio otus A.2 –Athena noctua A.3 –Strix aluco A.1.2 –Tyto alba A.2 –CAPRIMULGIFORMESCAPRIMULGIDAECaprimulgus europes A.2 –APODIFORMESAPODIDAEApus apus A.4 –Apus melba A.4 –- 54 -

CORACIIFORMESPICIFORMESALCEDINIDAEMEROPİDAECORACIIDAEUPUPIDAEJYNGIDAEPICIDAEAlcedo atthis A.1.2 –Merops apiaster A.4 –Corrasias garrulus A.2 –Upupa epops A.2 –Jynx torguilla A.3 –Picus viridis A.2 –Picus canus A.3 –Dryocopus martius A.3 –Dendrocopus major A.3 –Dendrocopus syriacus A.3 –Dendrocopus medius A.3 –Dendrocopus minor A.4 –PASSERIFORMESALAUDIDAEHIRUNDINIDAECalandrella brachydactyla A.3 –Galerida cristata – –Lullula arborea – –Alauda arvensis – –Hirundo rustica – –Riparia riparia – –Delichon urbica A.4 –MOTACILLIDAEAnthus trivialis – –Anthus pratensis – –Anthus spimoletta A.4 –Motacilla flava feldeg – –Motacilla cinerea A.4 –Motacilla alba A.4 –Motacilla alba albaCINCLIDAE A.3 –Cinclus cinclusTROGLODYTIDAETroglodytes troglodytes A.3 –PRUNELLIDAEPrunella modularis – –TURDIDAEErithacus rubecula – –Luscinia luscinia – –Luscinia megarynchos A.3 –Phoenicurus ochruros – –Phoenicurus phoenicurus – –Saxicola rubetra – –Saxicola torquata – –Oenanthe oenanthe A.3 –Oenanthe hispanica – –Oenanthe isabellina – –Turdus torquatus – –Turdus merula – –Turdus pilaris – –Turdus philomelos – –Turdus iliacus – –Turdus viscivorus – –SYLVIIDAEAcrocephalus scirpaceus – –Acrocephalus arundinaceus – –Hippolais olivetorum – –- 55 -

MUSCICAPIDAEAGITHALIDAEPARIDAESITTIDAECERTHIDAEORIOLIDAELANIIDAECORVIDAESTURNIDAEPASSERIDAEFRINGILLIDAEEMBERIZIDAEHippolais pallida – –Sylvia melanocephala – –Sylvia curruca – –Sylvia communis – –Sylvia borin – –Sylvia atricapilla – –Phylloscopus sibilatrix – –Phylloscopus collybita – –Phylloscopus trochilus – –Regulus regulus – –Regulus ignicapillus – –Muscicapa striata – –Ficedula parva – –Ficedula hypoleuca – –Ficedula semitorquata – –Aegithalos caudatus A.2 –Parus palustris – –Parus ater – –Parus caeruleus – –Parus major – –Parus lugubris A.4 –Sitta europaea – –Certhia familiaris – –Certhia brachydactyla – –Oriolus oriolus – –Lanius collurio – –Lanius minor – –Lanius excubitor – –Lanius senator – –Lanius nubicus – –Garrulus glandarius – –Pica pica – –Pyrrhocorax graculus – –Corvus monedula – –Corvus frugilegus – –Corvus corene cornix – –Corvus corax – –Sturnus vulgaris – –Sturnus roseus – –Passer domesticus – –Passer montanus – –Passer hispaniolensis – –Fringilla coelebs – –Fringilla montifringilla – –Serinus serinus – –Carduelis chloris A.4 –Carduelis carduelis A.4 –Carduelis spinus A.4 –Carduelis cannabina A.4 –Coccothraustes coccothraustes – –Carpodacus erythrinus – –Emberiza cirtrinella – –Emberiza cirius – –Emberiza cia – –Emberiza hortulana A.3 –Emberiza schoeniculus A.4 –- 56 -

Emberiza melanocephala A.3 –Emberiza calandra – –ORDO FAMİLYA SPECIES ERL BERNINSECTIVORA Erinaceidae Erinaceus concolor Martin, 1838Talpidae Talpa europaea Linnaeus, 1758Talpa ceaca Savi, 1822Talpa levantis Thomas, 1906Soricidae Sorex minutus Linnaeus, 1776 PFSSorex araneus Linnaeus, 1758Sorex caucasicus Satunin, 1895PFSNeomys anomalus Cabrera, 1907PFSNeomys fodiens (Pennant, 1771)PFSCrocidura suaveolens (Pallas, 1811)PFSCrocidura leucodon (Hermann, 1780)PFSCHIROPTERA Rhinolophidae Rhinolophus blasii Peters, 1866 Lr/nt SPFSRhinolophus euryale Blasius, 1853 Vu SPFSRhinolophus ferrumequinum (Schreber, 1774) Lr/nt SPFSRhinolophus hipposideros (Bechstein, 1800) Vu SPFSRhinolophus mehelyi Matschie, 1901 Vu SPFSVespertilionidae Myotis bechsteini (Kuhl, 1818) Vu SPFSMyotis blythi (Tomes, 1857)SPFSMyotis brandti (Eversmann, 1845)SPFSMyotis capaccinii (Bonaparte, 1837) Vu SPFSMyotis daubentoni (Kuhl,1819)SPFSMyotis emerginatus (E. Geoffory, 1806) Vu SPFSMyotis myotis (Borkhausen, 1797) Lr/nt SPFSMyotis mystacinus (Kuhl, 1819)SPFSMyotis nattereri (Kuhl, 1818)SPFSPipistrellus kuhlii (Kuhl, 1819)SPFSPipistrellus nathusii (Kayserling & Blasius, 1839)SPFSPipistrellus pipistrellus (Scheber, 1774)SPFSPipistrellus savii (Bonaparte, 1837)SPFSNyctalus lasiopterus (Schreber, 1780)SPFSNyctalus leisleri (Kuhl, 1818) Lr/nt SPFSNyctalus noctula (Schreber, 1774)SPFSEptesicus serotinus Schereber, 1774SPFSBarbastella barbastellus (Schereber, 1774) Vu SPFSPlecotus auritus (Linnaeus, 1758)SPFSPlecotus austriacus (Fischer, 1829)SPFSLAGOMORPHAMiniopterus schreibersi (Kuhl, 1819) Lr/nt SPFSLepus capensis Linnaeus, 1758 (=Lepus europaeus Pallas,1778) PFSLeporidaeSciuridae Sciurus vulgaris Linnaeus, 1758 PFSCricetidae Arvicola terrestris (Linnaeus, 1758)Microtus subterraneus (De Selys-Longchamps,1836)Microtus majori Thomas, 1906Microtus rossiaemeridionalis Ognev, 1924Microtus epiroticus Ondrias, 1966Microtus guentheri (Danford & Alston, 1880) Lr/ntSpalacidae Spalax leucodon Nordmann, 1840 VuMuridae Micromys minutus (Pallas, 1771) Lr/ntApodemus flavicollis (Melchior, 1834)Apodemus sylvaticus (Linnaeus, 1758)Apodemus agrarius (Pallas, 1771)Rattus rattus (Linnaeus, 1758)Rattus norvegicus (Berkenhout, 1769)Mus musculus Linnaeus, 1758Mus macedonicus Petrov & Ruzic, 1983)Mus domesticus Rutty, 1772Gliridae Glis glis (Linnaeus, 1766) Lr/ntDryomys nitedula (Pallas, 1779) Lr/nt SPFSCARNIVORA Canidae Canis lupus Linnaeus, 1758 SPFS- 57 -

Canis aureus Linnaeus, 1758Vulpes vulpes (Linnaeus, 1758)Mustelidae Martes foina (Erxleben, 1777) PFSMartes martes (Linnaeus, 1758)PFSMeles meles (Linnaeus, 1758)PFSLutra lutra (Linnaeus, 1758)VuMustela nivalis Linnaeus, 1766PFSMustela putorius Linnaeus, 1758PFSNyctereutes procyonides (Gray, 1834)Vormela peregusna Guldenstaedt, 1770PFSFelidae Felis silvestris (Schreber, 1777) SPFSPINNIPEDIA Phocidae Monachus monachus (Hermann, 1779) Cr SPFSARTIODACTYLA Suidae Sus scrofa Linnaeus, 1758 PFSCervidae Cervus dama Linnaeus, 1758 PFSCervus elaphus Linnaeus, 1758SPFSCapreolus capreolus (Linnaeus, 1758)PFSCETACEA Phocoenidae Phocaena phocoena (Linnaeus, 1758) Vu SPFSDelphinidae Delphinus delphis Linnaeus, 1758 SPFSTursiops truncatus (Linnaeus, 1821) DD SPFSAvrupa Kırmızı Liste-WCMC/IUCN-WORLD CONSERVATIONE.R.L.MONITORING CENTRE (Result of Red List country enguiry forTurkey),2000.EX: Nesli tükenmişEW: Doğal ortamında nesli tükenmişCR: Kritik düzeyde tehlikedeEN: TehlikedeVU: Zarar görebilirLR: Az risklicd: korumaya bağlınt: tehlikeye yakınlc: düşük riskDD: Veri eksikNE: DeğerlendirilmemişF.5 Hassas YörelerF.5.1. Milli Parklarİlimizde milli park bulunmamaktadır.F.5.2. Tabiat Parklarıİlimizde tabiat parkı yoktur.F.5.3. Tabiatı AnıtıF.5.4. Tabiatı Koruma Alanlarıİlimizde iİki adet Tabiatı Koruma Alanı bulunmaktadır.Kırklareli - Saka Gölü Tabiatı Koruma Alanı29.04.1988 tarihinde, 1345 ha. Olarak ilan edilen alan, İlimiz, Demirköy ilçesi, Sivriler köyü sınırlarıiçerisinde yer almakta olup, Demirköy'e 26 km mesafededir. Çok sınırlı yayılışa sahip, yok olma tehlikesiylekarşı karşıya bulunan subasar (Alüvyol) ormanları, Avrupa çapında öneme sahip yaban hayatı ve sulak alanmuhtevası ile çok özel bir konuma sahiptir.Alan, Kızılağaç, karaağaç, dişbudak başlıcaları olmak üzere, meşe, gürgen, kayın, karakavak,akkavak, sögüt, ıhlamur ve cevizi de bağrında bulundurmaktadır.Faunayı, Geyik, karaca, tilki, kurt, tavşan, domuz, yaban kedisi, kuğu, yaban ördekleri, yaban kazları,çulluk, tahtalı, engerek, kör yılan, su yılanı, sazan, mercan, levrek ve kerevit oluşturmaktadır.- 58 -

P49’P57’P49’P55’P52’P59’Kırklareli - Kasatura Körfezi Tabiatı Koruma Alanıİlimiz, Vize ilçesi, Kıyıköy köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. 18.04.1987 tarihinde, 329 ha.olarak ilan edilmiş olup, İstanbul 'a 223 km, Vize'ye 48 km mesafededir.Trakya'nın tek doğal karaçam kaynağına sahip oluşu ile bir orman ekosistemi ve başta karaca olmaküzere çeşitli hayvan ve bitki türlerinin yaşadığı eşsiz bir tabiat parçası özelliği göstermektedir. Karaçam,Macar meşesi, sapsız meşe, saçlı meşe, doğu gürgeni, karagürgen, dişbudak, kayın, akçaağaç, ıhlamur,kızılağaç sahadaki başlıca ağaç türlerini oluşturur. Sahada; karaca, yaban domuzu, kurt, çakal, sansar, tilki,porsuk, tavşan bulunmaktadır.F.5.5. Orman İçi Dinlenme YerleriF.5.6. Sulak AlanlarErikli GölüDemirköy İlçesi hudutları dâhilinde, Karadeniz kenarında ve İğneada’ nın Küzeyinde bulunan Efendideresinin zamanla denizi doldurması ile oluşmuş bir lagün gölüdür. Bu gölünde doğusu Karadeniz’le, Güneyi00İğneada yerleşim alanı, Küzey ve Batısı ise ormanlık alanlarla çevrilidir. 41P 55” kuzey enlemi ile 27P11” doğu boylamları arasında yer alan göl, 43 hektarlık bir alana sahiptir. Bu alanın da 36.5 hektarlık gibibüyük bir kısmı sazlıklarla ( Phragmites australis L.) çevrilidir. En derin yeri 1,8 m. olan göl, küzeybatısındayer alan Efendi deresi ile beslenmekte ve fazla suyunu doğrudan Karadeniz’e boşaltmaktadır.Mert GölüKoca göl olarak ta bilinen bu göl Deringeçit deresini zamanla denizi doldurması ile oluşmuş bir lagüngölüdür. Göl, doğusunda bulunan Karadenizden bir kum seddesi ile ayrılmıştır. Ancak suların yükselmesi ilebirlikte zaman zaman denizle birleşmektedir. Küzeyi İğneada yerleşim alnı, Batısı ve Güneyi Istıranca dağlarıile çevrilidir. Bu bölgede bulunan ormanlık alan yağışların bol olduğu özellikle ilkbahar ve sonbaharda sularaltında kalmaktadır. Bu nedenle bu bölge Mert Longosu (Koca Longos) olarak ta bilinmektedir. İğneada’nınoo1 km güneyinde 41PP52’ 09” Kuzey enlemi ile 27PP57’ 57” doğu boylamları arasında yer alan gölün yüzölçümü222 hektardır. Bu alanın 178 hektarlık bölümü sazlıklarla (Phragmites australist L.) kaplı olup, en derin yeri1,5 m.dir. Göl, küzeybatısında yer alan derin geçit deresi ile beslenmekte ve fazla suyunuda doğrudandenizle birleşerek Karadeniz’e akıtmaktadır.Pedina Gölüİğneada’nın 25 km güneyinde Hamam gölünün 5 km batısında bulunan bu göl, Hamam gölü gibiootamamen orman içerisinde yer almaktadır. 41P 56” küzey enlemi ile 27P 30” doğu boylamları arasındabulunan gölün yüz ölçümü 10 hektar, en derin yeri 2.10 m dir. Göl orman içerisinden gelen küçük derelerinyanı sıra Peda deresi ile beslenmekte, fazla suyunu da bir kanalla Bulanık dereye başaltmaktadır.Hamam Gölüİgneada’nın 20 km güneyinde etrafı tamamen ormanlık alanla çevrili olan göl, Karadeniz’e 2 kmoouzaklıkta 41P 32” Küzey enlemi ile 27P 19” Doğu boylamı arasında yer alır. Denizden yüksekliğiyaklaşık 20 m, yüzölçümü 19 hektar ve en derin yeri 2.6 m. dir. Orman içinden gelen çok sayıda küçükderelerle beslenen göl fazla suyunu Güneydoğusunda bulunan bir kanalla Bulanık dereye boşaltmaktadır.Saka Gölüİğneada’nın güneyinde yer alan göl Bulanık deresinin zamanla denizi doldurması ile meydanagelmiştir. Göl, sazlık ve ormanlık alanlarla birlikte yaklaşık 55 hektarlık bir alana sahiptir. Bu alan ilkbahar vesonbahar sular altında kalmakta, Avrupa ve Türkiyede nadir bulunan subasar ormanlarını oluşturmaktadır.Bu nedenlede bu bölgeye Saka Longosu adı da verilmektedir.Tatlı su ekosistemlerinde Fauna elemanlarını omurgalı ve omurgasız canlılar oluşturmaktadır. Bucanlılar çoğunlukla havza içerisindeki kirlenmemiş ya da az kirlenmiş akarsularda ve göl, gölet ve barajlardadağılım göstermektedir.- 59 -

F.5.7. Av Hayvanları Koruma ve Üretme SahalarıErikli Gölü’nde tatlı su balıkçılığı yapılmaktadır. Pedina Gölü, Erikli Gölü, Mert Gölü (Kocagöl),Karadeniz Sahil kesimi, çeşitli akuatik canlıları, balıkları barındırmasının yanısıra göçmen kuşların da uğrakyeridir. Aynı şekilde karasal ekosistem içinde Yıldız Dağları ve burada yeralan Longos ormanları, Korudağları, Ganoslar biyolojik çeşitliliğin en fazla olduğu bölgeler olmasının yanısıra bu alanlar çeşitli fauna veflora elamanları için vazgeçilmez habitatları oluşturmaktadırlar.İlimizde Bulunan Balık Üretim İstasyonları:İstasyonun Adı Bulunduğu YerKapasitesi Şuanki(ton/yıl) DurumuHarun Omaç Demirköy 3 AktifHakkı Yen Kaynarca-Pınarhisar 15 AktifKardeşler Alabalık Balaban köyü Demirköy 4 AktifIstranca Alabalık Balkaya Köyü-Vize 130 AktifBalkaya Alabalık Balkaya Köyü-Vize 18 AktifAras Alabalık Dereköy 7 AktifGökçen Vize 25 İptalKofcaz Su Ürünleri Kocayazı Köyü-Kofcaz 25 Faliyeti durduAydınlar Alabalık Çifte kaynaklar Papuç dere 12 AktifÜ.M.H. Karanlık Mah. Arnavut veren köyü-Demirköy 360 İptalKartal Kaya Alabalık Balkaya köyü 8 AktifFiliz Su Ürünleri Balkaya Köyü-Vize 25 AktifSalmona Balaban Köyü Demirköy 30 İnşaataşamasındaKartal Alabalık Kömürköy –Dolapdere Mevki-Vize 10 İnşaat aşamasıÖmer Aydın Balaban-Demirköy 60 İptalF.Yalçındağ Balaban-Demirköy 7,5 İptalC.Güldütuna Velika dere mevki-Demirköy 14 İptalA.G.D.Su Ürün.San Panayır dere mevki-Vize 28 İptalZafer Yılmaz Kömürköy-Dolapdere-Vize 18 İptalTikveşli Balaban-Demirköy 30 PasifKaya Alabalık Üretim Kula köyü Düztarla Mevki-Kofcaz 25 İnşaat AşamasıDolapdere Alabalık Dolapdere Mevkii-dereköy 25 AktifÜretimAlabalık Üretim tesisi Kızılaşaç Köyü-Vize 24 İnşaat AşamasıBalaban 1 Aksicim Köyü 10 İnşaat AşamasıBalaban 2 Aksicim Köyü 10 İnşaat AşamasıAr-Gül Dolapdere Mevki-Dereköy 28 İnşaat AşamasıGülbitenKaracadağ Köyü-Demirköy 30 İnşaat AşamasıAlabalık Ür.Mergen Alabalık Küçük Yayla Köyü-Vize 1 AktifErgül Alabalık Geçitağzı köyü 3 AktifYeşil Vadi Aksicim Köyü-Vize 25 İnşaat AşamasıBekir Çetin Armağan Baraj Gölü 25 İnşaat Aşaması- 60 -

F.5.6. Endemik Bitki ve Hayvanların Yaşama Ortamı Olan AlanlarEndemik ve/veya Nadir Yayılışlı Türlerin Tehlike Sınıfı Açısından DurumlarıTürler Endemik Tehlike KategorisiAurinia uechtritziana - VU+ Bern ListesiSilene sangaria + VU+ Bern ListesiTrapa natans - VU+ Bern ListesiJurinea kilaea - VUCentaurea kilaea + EN+ Bern ListesiCentaurea arenaria - VUCrepis macropus + LR(lc)Galanthus nivalis subsp. nivalis - VU+ Bern ListesiCrambe maritima - VU(Bern Listesi)Ruscus aculeatus - VU (Bern Listesi)Pancratium maritimum - EN (Bern Listesi)Leucojum aestivum - VUAcer pseudoplatanus - VUPolycnemum verrucosum - VUPeucedanum obtusifolium - VUOphrys oestrifera - VUF.5.7. Sit Alanlarİlimizde bulunan doğal sit alanları aşağıda verilmiştir. Kırklareli Merkez Dingiloğlu Parkı 2. derece sit alanı (16 Pafta,736 ada,11 parsel) Kırklareli Dereköy istikameti Dereköy yol kenarı 2. derece sit alanı (21.11.1999/1006 Tescil kararı) Demirköy Sivriler Köyü, Pedina Tepe Mevkii, Pedina Gölü ve çevresi 1. derece Doğal sit+ 1.dereceArkeolojik sit alanı.(24.08.1990/759 tescil kararı) Demirköy, İğneada Mert Gölü ve çevresi 3.derece Doğal sit Demirköy İğneada Erikli Gölü ve sahil çevresi, 2.derece doğal sit (11.07.1991/944 tescil kararı) Demirköy Sivriler Köyü, Hamam Gölü ve çevresi 1. derece Doğal sit.(24.08.1990/759 tescil kararı) Demirköy, Dupnisa Mağarası 1.derece doğal sit (11.07.1991 /944 tescil tarihi) Pınarhisar Ali Özer Parkı (30 L-IV b pafta – 6 ada- 2 parsel) (21.10.1992/1255 tescil kararı) Parkiçerisinde kalan tescilli çınar ve çam ağaçlarının korunması Pınarhısar, Pekmezdere Mağarası 1. derece doğal sit (10.07.1991/942 tescil kararı ) Babaeski Alpulu Şeker Fabrikası içi Doğal Sit + Kentsel sit + Tarihi sit + Endüstriyel yapı (12.09.1997/4108 tescil kararı) Vize, Kıyıköy Kazandere, Papuçdere yatakları (20.06.1990/717 tescil kararı) Saka Gölü Longoz Ormanları 1.derece doğal sit (11.07.1991/944 Tescil kararı)- 61 -

(G) TURİZMG.1. Yörenin Turistik DeğerleriKırklareli, tabiat harikası yeşil alanları, ormanları, mesire yerleri, parkları, tarihi ve kültürel değerler ileyüksek bir turizm potansiyeline sahiptir. İldeki doğal güzelliklerin, tarihin hemen her safhasında yaşandığımekânlarla, iç içe veya çok yakınında bulunması, eşine az rastlanılan bir özelliktir. İstanbul' a 220 kmmesafede bulunan Kırklareli’nin, gerekli yatırım ve tanıtımın yapılması durumunda, tatil beldeleri ile MarmaraBölgesi'nin en cazip turizm merkezlerinden biri olacaktır.G.1.1. Yörenin Doğal DeğerleriDoğal Güzellikler ve Mesire Yerleriİlin doğusunda bulunan Karadeniz ile kuzey ve kuzeydoğusundaki Yıldız dağlık bölgesi ormanları,Kırklareli'ne eşsiz güzellikler katmaktadır. Tatlı sularının denize kadar ulaştığı, içinde çeşitli derelerin aktığıbu tabiat harikası ormanlar, bünyesinde çeşitli yaban hayvanları da barındırmaktadır. Bu tabiatzenginliklerinin önemli bir bölümü Kültür Bakanlığı tarafından "Doğal Sit Alanı" olarak koruma altınaalınmıştır.Doğal Sit AlanlarıDemirköy Doğal Sit Alanları: Ormanlık alanın önemli bir bölümü ile birlikte Saka, Pedina veHamam gölleri doğal sit alanı olarak koruma altına alınmıştır. Yine İğneada yakınlarındaki Mert ve Erikligolleri ile Sarpdere Köyü yakınlarındaki Dupnisa Mağaraları I. derece tescilli doğal sit alanlandır. Yaklaşlk2720 m. uzunluğunda olan mağara, dikit ve sarkıtların yanısıra, geniş galerileri ile de dikkat çekmektedir.Bölgede Orman Bakanlığı ile Dünya Bankası tarafından müştereken yurütülen koruma ve turizmamaçlı GEF II Projesi çalışmaları halen devam etmektedir.Kıyıköy Doğal Sit Alanları: Vize İlçesi Kıyıköy kasabasının iki yanında yer alan Pabuçdere veKazandere'nin, Karadeniz'e ulaştığı noktadan itibaren önemli bir bölümü, I. derece doğal sit alanı olarakkoruma altına alınmıştır. Her iki derenin denize kavuştuğu bölgede, yerli ve yabancı turistlerin sıklıkla ziyaretettiği iki ayrı plaj mevcuttur.Kasatura Körfezi Tabiatı Koruma Alanı: Trakya'nın doğal durumda olan tek karaçam ormanlarınasahip alandır. " Akdeniz foku"nun yaşamasına elverişli doğal özelliğe sahiptir. Kırklareli ili, Vize İlçesi 'ne 48km mesafede olup, Kıyıköy Kasabası ile Tekirdağ il sınırları arasında kalmaktadır. Kasatura Koyu'ndanKaradeniz'e dökülen Bahçeköy Deresi, İstanbul-Kırklareli il sınırlarını meydana getirir. Bu derenin denizedöküldüğü kesimde ise bir lagun gölü oluşmuştur.Aynca Kırklareli İl Merkezi'nde Dingiloglu Parkı, Dereköy-Bulgaristan yolunun çevresindeki ormanlıkalan, Pınarhisar Ali Özer Parkı, Kaynarca Pekmezdere Magarası ve Alpullu şeker Fabrikası Kampüsü, doğalsit alanı olarak tescilli, görülmeye değer tabiat harikası alanlardır.Mesire YerleriVelika Deresi: Demirköy yakınlarında, Karaman Bayırı'na 4 km mesafededir. Dereboyu ve orman içimesire yeri olup, masa, bank, WC, içme suyu gibi tesisler bulunmaktadır. Derede bol alabalık bulunmaktadır.Kocakaynaklar: Dereköy’ün 13 km kuzeyinde Karadere köyü yakınlarındadır. Sınırdan geçişyapanlar için bir konaklama yeri olarak hazırlanmış, masa, bank, WC ve içme suyu bulunmaktadır.Dolapdere: Dereköy’ün 7 km kuzeyinde, Türkiye-Bulgaristan yoluna 100 m. mesafededir. Dinlenmeyerinde masa, bank ve içme suyu vardır. Derede alabalık avlama olanağı bulunmaktadır.Dereköy: Dereköy’de yol boyunca uzanan ormanlık alanların bir kısmı dinlenme yeri olarakdüzenlenmiştir. Masa, bank, WC ve içme suyu bulunmaktadır.Kavaklı Meşe Korusu: Kırklareli merkezine 10 km mesafede, İstanbul yolu üzerinde bulunmaktaolup, orman içi dinlenme yeridir. Bir bölümü Gaziosmanpaşa göçmen Misafirhanesi olarak düzenlenmiştir.- 62 -

Çifte Kaynaklar: Vize İlçesi 'ne bağlı Sergen Köyü yakınlarındadır. Mesire alanında masa, bankbulunmaktadır.yeridir.İnce Koru: Pınarhisar- Vize yolu üzerinde, Sergen Köyü yol ayrımındadır. Orman içi dinlenmeİğneada-Mert Golü: Demirköy İlçesi, İğneada-Mert Gölü civarında meşe ağaçlarıyla kaplı dinlenmeyeridir. Masa, bank, WC ve içme suyu bulunmaktadır.Karahıdır Korusu: İl merkezine yaklaşık 5 km mesafede, orman içi dinlenme yeridir. Ayrıca Dereköyyolu üzerinde çağlayan, Kırklareli Merkez İlçeye bağlı Şeytandere, İnece ve Erikler Korusu, Kofçaz ilçesiyakınlarında Böcekdere Koruları, Hudut Kapısı ve Çamlık mesire yerleri, günü birlik gereksinimlere cevapvermektedir.Kırklareli Barajı 50. Yıl Rekreasyon Sahası: Kırklareli Barajı’nın karşısında bulunan alan oldukçabakımlı olup, hemen her türlü ihtiyaca cevap verebilecek sahiptir.Anıt AğaçlarAnıt Ağaçlar yaş, çap ve boy itibariyle kendi türünün alışılagelmiş ölçülerinin çok üzerinde boyutlaraulaşan, yöre tarihi ile kültür ve folklorunda özel yeri bulunan ağaçlardır. Birçoğu tarihi ve kutsal mekânınçevresinde bulunan, geçmişle gelecek arasında köprü vazifesi gören bu anıt ağaçlardan bir kısmı tespitedilerek, Kültür Bakanlığı ve Orman Bakanlığı tarafından koruma altına alınmışlardır. İlimizde 3’ü Vizede,birer tanesi dei merkez ilçe ve Demirköy’de olmak üzere, 5 adet anıt ağaç tescillenmiş ve koruma altınaalınmıştır.G.1.2. Kültürel Değerlerİl Kültür ve Turizm Müdürlüğü: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, önceleri Valilik Binası'nda hizmetvermekte iken, 1994 yılında, istasyon Caddesi altında bulunan, metruk haldeki Gümrük (Oktavra) Binası 'nınKültür Bakanlığı tarafından restore ettirilmesiyle kazanılan yeni binasına taşınmıştır.Kırklareli Müzesi: Kırklareli Müzesi binası, 1894 yılında Mutasarrıf Neşet Paşa ve Belediye BaşkanıHacı Mestan Efendi zamanında yaptırılmıştır. 20 Aralık 1930'da Büyük Önder Atatürk tarafından ziyaretedilen bina, 1962 yılına kadar fiilen Belediye binası olarak kullanılmış, 1970'li yıllarda ise tamamenboşaltılarak terk edilmiştir. 1983 yılında başlayan ve çeşitli aralıklarla devam eden yenileme çalışmaları 1993yılında tamamlanmıştır. Tarihi binanın müze olarak düzenlenmesi çalışmaları ise Aralık 1990 tarihindebaşlatılmış ve 14 Ocak 1994 tarihinde Kırklareli Müzesi resmen ziyarete açılmıştır. Bodrum hariç iki katıbetonarme olan yapının dört cephesinde kemerli pencereler yer almakta olup, girişte dört sütuna oturancumba vardır. Arkeoloji ve etnografya bölümleri üst katta yer almakta, giriş katında ise Kültür ve Tabiat sergisalonu bulunmaktadır. Esas amacı, çevresinde geri kalmış olan tarihi araştırmalara merkez olmak, çeşitlibilimsel kuruluşlara yardım ve öncülük etmek olan Kırklareli Müzesi'nde halen 553 etnografik, 1189arkeolojik, 1995 adet de sikke olmak üzere, toplam 3737 adet kayıtlı eser mevcuttur. Müze'ye eser akışısürekli olarak devam etmektedir. Bu eserler tarihi seyir itibariyle Prehistorik dönemden, Cumhuriyetdönemine kadar gelişen zaman dilimini içermektedir. İlimizde, 98 arkeolojik, 3 kentsel, 13 doğal sit ve 195adet de tek yapı olmak üzere, toplam 309 adet tescilli gayrimenkul yapı ve sit alanı bulunmaktadır.Kültür ve Tabiat Salonu: Müze girişinde zemin kattadır. Bu bölümde 76 türden 102 adet çeşitli canlıörneği, tahnit edilmiş olarak sergi halindedir. Bu hayvan türlerinden bir kısmının nesli tükenmiş ya datükenme tehdidi altındadır. Müze'nin en yoğun ilgi gören bu bölümünün ziyaretçileri, çoğunlukla ortaöğretimöğrencileri, üniversitelerin biyoloji bölümü öğrenci ve öğretim elemanları ile çeşitli araştırmacılardır. Müzebinasının son derece yetersiz olması nedeniyle 1996 kazı sezonunda ele geçirilen antik Vize tiyatrosurölyefleri de bu bölümde sergilenmektedir.Arkeoloji Seksiyonu: Kırklareli ve yakın çevresinde elde edilen eserlerden oluşmaktadır. SergiBuzul çağı sonrası döneme ait çeşitli deniz, kara türleri ve ağaç fosilleri ile başlamakta, daha sonra kronolojiksıra itibariyle Roma Dönemi sonlarına kadar bir seyir takip etmektedir. Vitrinlerde ağırlıklı olarak KırklareliAşağıpınar, Kanlıgeçit ve Tilkiburnu yerleşim birimleri ile Pınarhisar İslambey, Alpullu Höyüktepe, Dolhan veYündolan tümülüslerinde yapılan kazılar sonucu elde edilen eserler yer almaktadır. Burada ayrıca Klasikdönemlerden, Osmanlı dönemine kadar süregelen ve kronolojik seyir takip eden bir de sikke vitrinibulunmaktadır.- 63 -

Tarihi Mekânlar ve Kültürel Varlıklar: Kırklareli tarih öncesi çağlardan beri iskâna açık, önemliillerden biridir. Neolitik (Yeni Taşçağı) dönemden (5800–4800) günümüze değin insanlar tarafından iskânedilen Kırklareli coğrafyasında, başta Osmanlı Uygarlığı olmak üzere, en erken dönemlere ait maddi kültürvarlıkları her geçen gün artarak gün yüzüne çıkmaktadır. Son yıllarda artarak devam eden höyük ve tümülüskazıları, Kırklareli'nin yakın zamanlara kadar hiç bilinmeyen erken dönemlerine dair yeni bilgileri ortayaçıkarmış ve pek çok kıymetli tarihi eseri de İl Müzesi 'ne kazandmnlşür. Gerek il merkezindeki, gerekseBabaeski, Pınarhisar, Vize ve Lüleburgaz gibi ilçelerdeki kültür var1ıkları ise Kırklareli'nin muhteşem birgeçmişe sahip olduğunu gösteren tarihi belgelerdir.Höyükler: Geçmişte insanlar tarafından muhtelif defalar iskân edilmiş ve günümüzde çoğunluklaküçük birer tepe şeklini almış olan antik köy veya şehirlerdir. Anadolu'daki çok tabakalı höyüklere oranla,Trakya'da düz iskân olarak isimlendirilen az tabakalı küçük yerleşim birimleri çoğunluktadır. Bunlardan ençok dikkati çeken, İ.Ü. Prehistorya Bölümü adına Prof. Dr. Mehmet Bozdoğan başkanlığında kazısı devametmekte olan Kırklareli Aşağıpınar ve Kanlıgeçit yerleşim alanlarıdır. Yapılan çalışmalarda, Neolitikdönemden Hellenistik döneme kadar (M.Ö. 5800–300) uzunca bir zaman dilimini içeren pişmiş toprak,kemik, taş ve metal buluntular elde edilmiştir. Aşağıpınar yakınlarında bulunan Tilkiburnu yerleşim alanındada kısmi bir çalışma gerçekleştirilmiş ve burada elde edilen malzemeden, M.Ö. 4000'lere varan bir iskânınvarlığı öğrenilmiştir. Yine il merkezi yakınlarında bulunan Helvacı Çoban ve Koyunbaba höyüklerinde iseyüzey araştırmaları yapılmıştır. Düz iskân yerleşim alanları yanında, çeşitli mağaralarda da tarih öncesidönemlere ait yerleşim izlerine rastlanılmaktadır. Bunlardan en önemlisi Kırklareli Merkez İlçeye bağlı, KayalıKöyü yakınlarındaki Bedre Mağarası'dır. Şu ana kadar detaylı bir araştırma yapılmamış olmakla birlikte,burada ele geçen pişmiş toprak malzeme M.Ö. 2. binin sonlarına kadar Mağara'nın iskân edildiğinigöstermektedir.Tümülüsler: En basit tanımı ile içerisinde mezar bulunan ve insanlar tarafından oluşturulmuş küçükyığma tepeciklerdir. Kırklareli il sınırları dâhilinde şu ana kadar 92 adet tümülüs tescil edilerek koruma altınaalınmıştır. Ancak muhtelif dönemlerde yapılan yüzey araştırmalarında, bu sayının küçük boyutlu tümülüslerleberaber 200'den fazla olduğu sonucuna varılmıştır. Hızlı bir yok edilme süreci yaşayan bu anıt mezarların,yakın zamanlara kadar 400'den fazla olduğu tahmin edilmektedir. Genel olarak tüm Trakya'ya örnek teşkiledecek çeşitliliğe sahip olan Kırklareli tümülüslerinin Tunç çağı'nın sonlarından (M.Ö. 14.-13. yy.), M.S. 3. yybaşlarına kadar geniş bir zaman sürecinde devam ettiği, yapılan kazılarla tespit edilmiştir. Dış görünümaçısından, küçük, orta ve büyük boy (1.5x10/20x70 m. boyutlarında) olarak dikkat çeken tümülüsler,esasında beş grup halinde farklı muhtevaya sahiptir. Bunlardan düz mezar şeklinde olan normal görünüşleryanında lahit ve çeşitli şekillerde oda mezar türünde olan tümülüsler de bulunmaktadır.Dolmenler (Kapaklı Kaya Mezarlar): Trakya'da çok sayıda görülen tümülüslerin erken safhasıolarak kabul edilen dolmenler, genel olarak Kırklareli'nin kuzey-kuzeybatı dağ yamaçlarında ve bu yamaçlarayakın ova eteklerinde sıralanmıştır. Bölgede kapaklı veya kapaklı kaya olarak da anılan dolmenler, yekpareyassı iri taşlardan, basit oda şeklinde yapılmış anıt mezarlardır. Şu ana kadar yap1ılan araştırmalardaEdirne'nin Lalapaşa ilçesi merkez olmak üzere, bir hat halinde Kırklareli'nin Demirköy ilçesi yakınlarına kadarulaştığı tespit edilen dolmenlerin, Erken Demir çağı (M.Ö. 1300-800) sürecinde kullanılan gördüğüanlaşılmaktadır. Bu anıtsal yapılardan bir bölümü kısmen sağlam olarak Kofçaz, Dereköy, Kadlköy, Kula,Seyitağzı, Kapaklı ve Düzorman yakınlarında bulunmaktadır.Menhirler (Dikili Taş): Megalitik (büyük taş), dikili anıtsal mezar taşlarıdır. Kırklareli ve yakınçevresinde çok sayıda görülmektedir. Çoğunlukla yakın dönem mezarlık alanlarında da benzer dikili mezartaşlan görülmekte ise de, esas kullanım süreci Erken Demir Çağı'dır. Yükseklikleri ortalama 3 metreye varandikit örnekleri Kırklareli Merkez, Erikler, Değirmencik, Ahmetçe köyleri ile Lüleburgaz İlçesi'ndegörülmektedir. Ancak Kırklareli merkezi de dahil olmak üzere, çoğu İlçe ve köylerdeki Müslümanmezarlarında bulunan dikili taşların bir bölümünün orjinal yerlerinden sökülerek getirilen menhirler olduğudüşünülmektedir.Merkez İlçeDini YapılarKadı Camii: Kırklareli merkezinde Ahmet Mithat İlkokulu karşısında bulunmaktadır. Emin Ali Çelebitarafından 1577 (H.985) yılında yaptırılmış olan cami, halen kullanılmakta olup kare planlıdır. Daha öncedenyakınında bulunan bir mahkemeden dolayı Kadı Camii denilmekle berbaer, Emin Ali Çelebi Camii olarak taanılır.Beyazıt Camii: Kırklareli merkezinde Hatice Hatun Mahallesi’nde bulunmaktadır. İlkinşa 16. yüzyıldır. İkinci inşa, 1593-1594 (H.1002) tarihinde Güllabi Ahmet Paşa- 64 -

tarafından yaptırılmıştır. Halen ibadete açık olup, kare planlıdır. Duvarların dış yüzleri alternatif tuğlasıkıştırmalı köfeki ve tuğla hatıl sıralıdır. İç dekorasyonu ve çatısı ahşaptan, dört mahyalı, üzeri alaturkakiremit örtülüdür. Minare kaideden itibaren köfeki örgülüdür.Karakaş Camii: Yeni Hükümet semtinde bulunan cami, 1628 (H.1110) tarihinde Karakaş Hacı Mehmet Beytarafından yaptırılmıştır. Halen ibadete açık olan cami kare planlı, moloz taş, ahşap çatılı bir yapıdır. Eskicaminin minaresi, kesme muntazam köfeki, tek şerefeli ve külahı kurşunludur. Yeni bina betonarmedir,minaresi kütüğe kadar yıkılmış, yeniden yapılmıştır. Sonradan ek bir son cemaat kısmı ilave edilmiştir.Çatısının üzeri Marsilya kiremitleri ile örtülüdür.Hızırbey Camii (Büyük Camii): Kırklareli merkezinde, çarşı içindedir. 1383 (H.785) yılında Köse MihalzadeHızır Bey tarafından yaptırılmış, kare planlı bir yapıdır. Duvarların dış yüzleri, kubbe kasnağı ve minaresidüzgün yonu köfeki kaplamadır. Minaresi kesme taş ve tek şerefeli, kütük kare ve külah kurşunludur. BüyükCamii olarak da bilinen yapı ibadete açıktır.Kapan Camii: Yeni Belediye binasının yanında bulunmaktadır. 1640 (H.1050) yılındaKaraca İbrahim Bey tarafından yaptırılmıştır. Diğer adı Karaca İbrahim Bey Camii olanyapı, halen ibadete açıktır. Bina esasen kare planlı olup, eski Müftülük binasısonradan ilave edilmiştir. Duvarların dış yüzü düzgün yonu köfeki kaplama ve taşdizileri arası tuğla hatıllıdır. Çatısı dört mahyalı olup, ahşap üzerine Marsilya kiremitkaplıdır. Minaresi muntazam kesme taş örgülü, tek şerefeli ve külah kesme taşlıdır.Üsküpdere Camii: Merkez ilçeye bağlı Üsküpdere Köyü’nde bulunmaktadır. 1904 yılında yaptırılan cami,dikdörtgen mekânlıdır. Kadınlar mahfili ve son cemaat yeri bulunmaktadır. Tavanı ahşaptan olup dörtcephede sivri kemerli pencereleri bulunmaktadır. Minaresi tek şerefelidir.Namazgâh: Şehrin kuzeyinde bulunan bu mekan, 1930 yılına kadar mezarlık venamazgah olarak kullanılmıştır. Halen çamlık ve park olarak faaliyette bulunmaktadır.Namazgâh ve mezarlık iken mihraplı, ezan okunacak yeri bulunan ve bayramnamazlarında kalabalık bir cemaati alabilen bir mekandı. Şimdi mesire yeri olarakkullanılmakta ve içinde kimliği meçhul bir yatır bulunmaktadır.Kilise: Merkez ilçeye bağlı, İnece beldesi Koyunbaba Köyü’nde, kısmen sağlam durumda bir kilisebulunmaktadır. Düzgün yonu kesme taş kaplama olup, köşe taşları çerçeveli olarak işlenmiştir. Çatı kısmıçökmüş durumdadır.ÇeşmelerKayalık Çeşmesi: Karacaibrahim Mahallesi’nde bulunmaktadır.19. yüzyılın ikinci yarısında yapılmıştır.Halen faal olup suyu boldur. Haznesi arkada, kare planlı köfeki iri kesme taşlardan yapılmıştır. Yalağıbulunan, sivri kemerli ve tek cepheli bir meydan çeşmesidir.Büyük Cami Çeşmesi: Büyük Caminin Cumhuriyet Meydanına bakan tarafındadır.19. yüzyılın sonlarınadoğru yapılan çeşme, çoğu zaman Alman Çeşmesi olarak da anılır. Neo-Klasik stilde mermer kaplamadır.Kare planlı, basık sivri kemerlidir. Daha önce çarşı ortasında iken dört cephesi olan çeşme, şimdi üçcephelidir. Aynaları kendinden kemerli, üzeri tablalı ve saçaklıdır.Gerdanlı Çeşme: Tırnova Caddesi’nde Acem Geçidi Sokak’ta bulunmaktadır.19. yüzyıl sonuna ait bu yapı,haznesi ile beraber kare plan üzerine inşa edilmiş, tamamen köfeki taştan yapılmıştır.Ön ve sağ cephesi basık sivri kemerli, diğer yüzleri düz olan, iki yüzlü yüksekçe birmeydan çeşmesidir.Kocahıdır Çeşmesi: Eski İstanbul yolu üzerinde bulunmaktadır. 19.yüzyılın ikinciyarısına ait olan yapı kare planlıdır ve haznesi arkadadır. Basık sivri kemerli, tek yüzlü ve saçaklıdır. Hertarafı çimentolu harçla sıvandığı için duvar bünyesi belli değildir.Kayyumoğlu Çeşmesi: Eski İstanbul yolunda bulunmakta olup, 1768 (H.1182) yılında yapılmıştır. İlk inşa veonarım kitabeleri mevcuttur. Hazinesiyle beraber kare planlı, yuvarlak kemerli, tek yüzlü bir çeşmedir. Üzeribeşik örtülü, tamamen köfeki taştan yapılmış bir meydan çeşmesidir.Kapan Çeşmesi: Yeni Belediye binası yanında, Kapan Camii’nin önündedir. 1771(H.1185) tarihinde yapılmış olan çeşmenin altı beyit halinde Osmanlı Türkçesiyle yazılmış- 65 -

inşa kitabesi bulunmaktadır. Kare planlı olan çeşme, sonradan mermer, çimento ve mozaikle onarıldığı içinorijinalliğini kaybetmiştir.Boyacı Çeşmesi: Namazgah Caddesi’nde bulunan çeşme, 1771 (H.1185) yılında yapılmıştır.Faal olançeşmenin diğer adı Kolancı’dır. Kare planda ve haznesiyle birlikte inşa olmuştur. Taş bir meydan çeşmesidirancak sonradan çimento ile sıvandığı için orijinalliğini tamamen kaybetmiştir.Karaumur Bey Çeşmesi: Karaumur Caddesi’nde bulunmakta olup, 1844 (H.1260) yılındayapılmıştır. Daha önceden dört cepheli iken, şimdi iki cepheli bir görünümde olan çeşmeninarka cephesinden Gerdanlı suyu akmaktadır. Haznesiyle kare planlıdır. Yapı bünyesi köfVize/Balkaya eki taşından olup yuvarlak kemerli bir meydan çeşmesidir.Söğütlü Çeşmesi: Söğütçük semtinde olup, 19.yüzyılın ikinci yarısında yapılmıştır. Önceden çukur çeşmestilinde, toprak seviyesinden birkaç basamak alttaydı. Kare planlı, çimento harçlıdır. İki yüzündeki büyükgözlerden devamlı bol su akmaktadır.Kadı Çeşmesi: Kadı Camii karşısında bulunan çeşme, 1568-69 (H.976) yıllarında yaptırılmıştır. Kare planlıolup, her tarafı köfeki taşıyla kaplanmıştır. Klasik, basık sivri kemerli, tek yüzlü bir meydan çeşmesidir. Saçaksilmesinden sonra yapılan ilave ile üzeri yükseltilmiş olduğundan, tonozlu küçük kubbesi görülmez.Paşa Çeşmesi: Kurupaşa Çeşme Sokakta bulunmaktadır. Yapım tarihi bilinmeyen çeşme haznesi ile birlikteinşa edilmiştir. Basık sivri kemerli, tek yüzlü bir çeşmedir. Çimento ile onarılmaya çalışıldığı için orijinalliğibozulmuştur.Hapishane Çeşmesi: 19.yüzyılın ikinci yarısında yapılan çeşme, Eski cezaevinin dış köşesindebulunmaktadır. Haznesi ile birlikte kare plan üzerine, köfeki taşından inşa edilmiştir. Yuvarlak kemerli, ikiyüzlü bir meydan çeşmesidir. Ayna taşı yerine kemer içlerine, taşa kendinden ayna yerleri yapılmıştır.Çeşmeye bitişik durumdaki eski hapishane binası sonradan yapılmıştır.Şehitlikler, Yatırlar ve MezarlarKırklareli Şehitliği: Eski İstanbul yolu üzerinde bulunmakta olup, üçgen bir mezarlıkiçerisindedir. Şehitlik, sivil ve askeri şühedaya aittir. İçinde kırmızı mermerden üç sütunlubir abide bulunmaktadır. Yapımına 1926 yılında başlanmış ve 1930’lu yılların başlarındatamamlanmıştır. 1963 yılında Türkiye Şehitlikleri İmar Cemiyeti tarafından yenidendüzenlenmiştir.Kırklar Şehitliği (Kırk Şehitler Anıtı): Yanık Kışla Caddesi’nde bulunmakta olup,İmar Derneği tarafından yapımına 1955 yılında yapımına başlanmış ve 1972 yılındatamamlanmıştır. I. Murat zamanında Kırklareli’nin Osmanlılar tarafından zaptısırasında şehit düşen Kırk Akıncı anısına yaptırılmıştır. Bulunduğu yer tekkearsasıdır. Tekke haziresindeki eski mezarlar anıt haline getirilmiştir.Halenbasamaklarla çıkılan anıtın etrafı köşeli iki sıra sütunla çevrilidir.. Sütunlar da dahil,anıtın tamamı mermer kaplama olup, şehitlerin ismi anıt üzerinde yazılıdır.Eski Mezarlık: İkizdere, Aşağıpınar yolu üzerindedir. Buradaki mezarların büyük çoğunluğu yeni mezarlıkalanına nakledilmiş olup, sadece kuzeybatı kısmında kalan ve en eski mezarların bulunduğu bölüm tesciledilerek koruma altına alınmıştır.Yatırlar: Mahya Baba, Balaban Baba, Sancaktar Baba (yeri park olmuştur), Hamza Baba, Baba Pınarı,Karahıdır, Kocahıdır, Helva Baba, Arapşah Baba (Karacaibrahim Mahallesi’nde), Gül Baba,Namazgâh Baba, Ali bin Hızırbey adıyla anılan muhtelif yatırlar mevcuttur.Niğdeli Ethem Onbaşı Anıtı: Taş Tabya önünde bulunmaktadır. Balkan Harbindekahramanlık göstermiş olan Ethem Onbaşı anısına, 1969 yılında yaptırılmıştır.Karahıdır Anıtı: Varna Savaşında, düşman kralının başını keserek savaşın Türkler lehine sonuçlanmasınısağlayan Karahıdır anısına, Mutasarrıf İbrahim Süreyya tarafından 1914 yılında yaptırılmıştır.Resmi ve Sivil Mimarlık ÖrnekleriHızırbey Hamamı (Çifte Hamam): Kırklareli merkezinde Cumhuriyet meydanındabulunmaktadır. 1383 (H.785) yılında Köse Mihalzade Hızırbey tarafından yaptırılmış,- 66 -

1683 yılında Hacı Hüseyin Ağa tarafından onarılmıştır. Halen faal durumdadır. Duvarların dış yüzeyi düzgünyonu köfeki kaplamadır. Kubbe fenerlerinin işçiliği köfeki olup, dikkat çekicidir. Hamam, bitişiğindeki arasta ilebirlikte yapılmıştır.Arasta (Bedesten): Kırklareli merkezinde, Hızırbey Hamamına bitişik inşa edilmiştir. 1383(H.785) yılında ticari amaçla yapılmış, T planındadır. Kemerli duvarların dış cepheleri,bilhassa üst kısımları, hamam duvarı işçiliğinden farklı, tuğla sıkıştırmalı, alternatif taş vetuğla sıra tekniğindedir.Kemer duvarlı, iki tuğla hatıllı üst örtüsü manastır tonozlu olup, 15 metreuzunluğunda, 12 göz (magazin) dükkândan oluşmaktadır.Vakıf Dükkânları:Şaraphane: Namazgâh caddesinde yer alan, duvarları sağlam, çatı kısmı yıkık bir binadır. Esas işlevihakkında kesin bilgi bulunmamakla beraber, plan itibariyle dini bir yapıdan ziyade, işyeri görünümü hâkimdir.Eski Kırklareli Evleri (Binalar):.Bir kısmı, Neo-Klasik stilde Rum ustalar tarafından yapılmıştır ve halenmesken olarak kullanılmaktadır. Bunun yanında Namazgah caddesinde yer alan ValiKonağı (eski) kargir bir yapı olup, Rum zenginlerindenkalma bir konaktır. Aynı dönem ve stilde yapılmış olanYayla mahallesinde iki okul (Vali Faik Üstün İlkokulu veTevfik Fikret İlkokulu), Namazgah caddesinde dıştan birtapınağı andıran ve askeri depo olarak kullanılan kesmetaş bir yapı, yine aynı bölgede kapısında aslan başıtasvirleri bulunan kargir bir yapı dikkat çekmektedir. Halen müze olarak kullanılan eski Belediye binası yine19. yüzyılın sonlarına ait ve aynı dönem mimari tarzda yapılmış resmi yapı örneklerindendir. 1800’lü yıllardaArif Paşa tarafından yaptırılan şimdiki Ziya Gökalp İlkokulunun bulunduğu yerde eskiden bir köşk, bir demescit bulunmaktaydı. 19. yy. mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan Ahmet Mithat İlkokulu, 1557yılında Emin Ali Çelebi adında iyiliksever bir zat tarafından mahkeme olarak yaptırılmıştır.Askeri YapılarSeyfioğlu Tabyası ve Taş Tabya: Kırklareli merkezine üçkilometre mesafede, şehrin kuzeydoğu ve kuzeybatıkısımlarında bulunmaktadır. 1877 (H.1293) yılında savunmaamaçlı yapılmıştır. İç duvarlar kesme muntazam köfeki taştan,üzerleri toprak yığmadır. Her bölümün üzerinde paratonerbulunmaktadır. Cepheleri genel olarak kuzey istikametinde olupters U planında ve etrafı hendeklerle çevrilidir.Yoğuntaş (Poloz) Kalesi: Kırklareli merkez ilçeye bağlı Yoğuntaş Köyü’nde bulunmaktadır. Oldukça harapdurumdaki kalenin Helenistik dönemden önce, yani II. Philip zamanında, M.Ö. 4. yy. ortalarında yapıldığı ilerisürülmektedir.Koyva Kalesi: Merkez ilçeye bağlı Kuzulu Köyü yakınlarında olup, M.S. 3-4. yy. (?)’dayapıldığı tahmin edilmektedir. Oldukça harap durumdadır. Çok az temel kalıntısına vegalerilere tesadüf edilmektedir. Bu yapının kale olmaktan ziyade, bir gözetleme kulesiolma ihtimali yüksektir. Kalıntıların 500 m. güney istikametine, yaklaşık olarak aynıdönemlere tarihlenen mağara manastırları bulunmaktadır.Diğer Kaleler: Yukarıda belirtilen kaleler dışında tahrip edilmiş veya kısmen korunabilmişkale ve kule kalıntılarının sayısı bir hayli fazladır. Bunlardan bir bölümü: Eriklice Kalesi,Demircihalil Kalesi (2 adet), Karakoç Keçi Kale, Erikler Has Kale, Düzorman Köyü Kalesi,Koruköy Kalesi, Dereköy Kale Kaynakları Kalesi, Yündolan Kalesi (2 adet), ÜsküpHasarcık Kalesi, Çukurpınar (Sazara) Kalesi, Armağan Kalesi, Armutveren Kalesi,Beypınar Kalebayırı Kalesi’dir. Henüz detaylı araştırmalara tabi tutulmamışlardır.İnece Köprüsü: Merkez ilçeye bağlı İnece Kasabası girişinde yer almaktadır. 1891 yılından önce, askeriamaçla ahşap olarak yapılmıştır. Uzunluğu yaklaşık olarak 150 metre olan köprü, 1940 yılında bugünküşekliyle yeniden yapılmıştır.- 67 -

Babaeski İlçesiBabaeski İlçesi Taşınmaz Kültür VarlıklarıCedid Ali Paşa Camii: Köprübaşında asfalt üzerinde bulunmaktadır. 1555 yılında Cedid Ali Paşa tarafındanKoca Sinan’a yaptırılan ve halen cami olarak kullanılmakta olan bu yapı, 1832’de esaslıbir tamir görmüştür. Dört satırlık Türkçe inşa kitabesi ile on satırlık tamir kitabesimevcuttur. Kare bir plan üzerine kesme köfeki taşı kullanılarak yapılmış, üzeri kurşunkaplı büyük bir kubbe ile örtülmüştür. Birinin çatısı ahşap olmak üzere, birbirine eklemeyapılmış iki son cemaat yeri vardır. Tek şerefeli minaresi Balkan Harbi’nde (1912)Bulgarlar tarafından yıkılmış ise de sonradan tekrar yapılmıştır. Cami, Edirne’dekiSelimiye Camii’nin küçük bir modelidir.Fatih (Eski) Camii: Asfalt üzerinde tarihi çeşmenin arkasında bulunmaktadır. 1467tarihinde yapılmış ve halen ibadet amacıyla kullanılmaktadır. Moloz taş, dört duvardanibaret olan bu caminin, son cemaat kısmı ahşap, üzeri kiremit örtülüdür. Minaresi yıkılmışolup, sonradan şerefeden yukarısı ahşap olarak yapılmıştır.Dördüzlü (Dört Yüzlü) Çeşme: Asfalt üzerinde hamam karşısında bulunmaktadır.17. yy.yapısıdır. Şehir suyu akıtmakta olan çeşmenin kitabesi Bulgar istilasında kazınmıştır.Kesme köfeki taştan, dört cepheli ve kubbeli bir meydan çeşmesidir. Halen tek yüzü faalolup, Edirne’nin klasik çeşmeleri tipindedir.Belediye Çeşmesi: Kare kaide üzerine prizma şeklinde olup, 3,5 m. yüksekliğinde, üzeri kubbe gibi köfekitaşı ile yapılmış, dört cepheli bir meydan çeşmesidir.Hamam: Hükümet binası yanında, asfalt üzerindedir. Halen faal durumdaki yapı, tek klasik tip,kargir camekânlıdır. Üstü çatı, dış kısmı çimento ile sıvanmış ve yapı tarzı belli değildir.Kurnalar ile döşeme mermerden olup, orijinaldir.Meslek Yüksekokulu: Halkevi karşısında asfalt üzerinde bulunmakta olup, eskiAtatürk İlkokulu olarak bilinmektedir. 1914 (H.1332) yılında yaptırılmış ve halenYüksekokul olarak faaliyettedir. Tek katlı, ahşap çatılı, Türk saçaklı, dört dersaneliokullar tipindedir.Eski Okul: Hamidiye Mahallesi’nde, taş üzerine hakedilmiş üç satırlık tamir kitabesi bulunan, kesme köfekitaştan bir mahalle okuludur.Özel İdare Binası: Asfalt üzerinde, han olarak yapılmış iki katlı bir yapıdır. Halen Özel İdarehizmet binası olarak kullanılmaktadır.Eskici Baba Mezarı (Türbesi): Fatih Caddesindedir.Yeşil Baba-Osman Baba Mezarları: Atatürk Caddesindedir.Babaeski Köprüsü: 1633 yılında 4. Murat devrinde yapılmıştır. Muntazam kesmetaş kaplı, kargir bir köprüdür. Nehir taştığı zaman zedelenmemesi için, altı kemerliköprünün kemer aralarında büyük delikler bulunmaktadır.Nöbet hücreleri birerdantel gibi taş işlemedir.Alpullu (Sinanlı) Köprüsü: 16. yy. ortalarında Sokullu döneminde yapılmıştır. Mimar KocaSinan’ın en muhteşem abide köprüsüdür. Sivri kemerlidir.Koca Sinan bu büyük kemeri teşkileden 76 cm’lik çevre taşlarını da tek taş olarak kullanmıştır. Bu genişlikte kemer taşına hiçbirköprüde rastlanmaz. Bu taşların boyları 2,5 metreyi bulmaktadır. Korniş profili aynı olup,korkuluk taşı ile dış yüzleri birleştirilmiştir.Alpullu Şeker Fabrikası Kompleksi: Babaeski Alpullu Kasabası’nda,Alpullu tren istasyonu yanında yer almaktadır. 26.11.1926 tarihinde üretimebaşlayan fabrika ile birlikte tüm sosyal tesisler, kentsel tarihi sit alanı olarakkoruma altına alınmıştır.- 68 -

Lüleburgaz İlçesiSokullu Mehmet Paşa Külliyesi: Lüleburgaz ilçe girişinde oldukça geniş bir sahayayayılmıştır.1569-1570 (H.977) yıllarında ibadet, ticaret ve eğitim amaçlı yapılan külliye;camisi, kemerli dükkanları, hanı, hamamı, medresesi ile bir kompleks özelliğigöstermektedir. Ancak çeşitli tahribatlara maruz kalan külliye, bugün adeta birbirindenbağımsız birer yapı görünümü arz etmektedir.Kemerli Dükkânlar: Bu muazzam eserin bir kısmı yıkılmış, yok olmuştur. Halen 36 galeriden oluşan budükkânların bir kısmı depo olarak kullanılmaktadır. Kemerler büyük kesme taşlarla yapılmış, içi tuğlatonozludur. Cami kapısı ile kervansaray kapısı arasında ise büyük kurşunlu bir kubbe yer almaktadır.Sokullu Camii: Halen ibadete açıktır. Müezzin mahfili, mihrap, minber ve şadırvan mermerdendir. Çatısıahşap, saçakları dilimlidir. Tek şerefeli minaresi yeniden yapılmıştır.Sokullu Medresesi: Tamamen kesme taştan yapılmış, kubbesikurşun kaplamalı medrese sağlam durumdadır.Darütta’lim: Sağlam durumda olup, dört duvarlı ve üstü kubbelidir. Altı, su sarnıcıolup, etrafındaki çeşmeleri sökülmüştür.Sokullu Hamamı: Halen özel şahıslar tarafından amacı dışında işletilen yapı, Türk klasik hamamlar tipindeçifte hamamlıdır. Üstü kubbelidir, etrafında faal durumda 11 adet dükkân vardır.Kervansaray: Evliya Çelebi’ye göre 500 hayvan alacak iki büyük ahır ile birçok odadan oluşanKervansaray’dan bugün geriye birkaç dış dükkân kemeri ile kemer kalıntıları kalmıştır. Bu muazzamKervansaray, yol açmak bahanesiyle, temeline dinamit konularak ortadan kaldırılmıştır.Kadı Ali Camii: Lüleburgaz Eski Cami Sokakta, kare planlı, tek minareli bir yapıdır.Hâlen ibadete açıktır.Çarşı (Orta) Çeşmesi: Cedit Müslüm Bey Mahallesi, Turgut Bey Caddesi’nde, 1667 (H.1078)yılında yapılmış olan çeşme, 4. Mehmet (Avcı) Çeşmesi olarak da bilinmektedir. Halen sağlamve faal olup, cephe aynasında talik yazı ile beş mısralık ilk inşa kitabesi bulunur.Zafer Çeşmesi: Balkan Harbi’nden sonra Bulgar işgalinden kurtuluşun anısına dikilen ZaferÇeşmesi, önceleri kasıtlı olarak yıktırılmış ise de tekrardan aslına uygun olarak restore ettirilmiştir. Köfekikesme taştan, köşeli bir sütun görünümündedir.Su Yolları ve Kanallar: Büyükkarıştıran Kasabası yakınlarında bulunmaktadır. 1569 yıllarında İkinci Selim’inemri ile Sokullu Mehmet Paşa tarafından, Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Halen iki kule (su terazisi) kısmenayaktadır.Zindan Baba Türbesi: Hükümet binası yanında, sağlam durumda bulunan Zindan BabaTürbesi, Bursa tipi türbeleri anımsatmakta ise de esas mahiyeti tam olarak bilinmemektedir.Tuğla ve köfeki taşından yapılmıştır. Daha önceden binanın üzerinde tahtadan bir saat kulesibulunmakla birlikte, sonradan yıkılmıştır. İçindeki mezar, Bulgar ve Yunan askerleri tarafındantahrip edilmiştir. Üç katlı olan binaya kuzeydoğu cephesindeki küçük bir kapıdan girilmektedir.Dikdörtgen prizma şeklinde yükselen kulenin üstünde silindir şeklinde bir kasnak yer alır. Herkatta, kare tabanlı tek bir hacim bulunur.İlkokul Binası: 1914-1916 yılları arasında Lüleburgaz ilçesi, Ertuğrul Köyü’nde yapılan bina, halenkullanılmamaktadır. Duvarları taş, tuğla örgülü, çatısı ahşap kiremit kaplıdır. Girişteki ahşap oyma işçiliği,dikkat çekmektedir.Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü: Lüleburgaz girişinde, İstanbul-Edirne asfaltı üzerinde,1569 yılında yapılmıştır. Çevre taşları ince yonu, menba tarafındaki orta ayak detaylarısağlamdır. Mansap tarafında, muntazam on iki köşeli bir planın yarısı üzerineresmedilen piramitten oluşan kısım, Lüleburgaz tarafında olan ayakta ilk şeklinimuhafaza etmektedir. Diğeri ise sonradan ehil olmayan ustalarca, piramit yerine konişeklinde yapılmıştır.Küçük Köprü: Atatürk İlkokulu civarındadır. 1569 (H.977) tarihinde Sokullu Mehmet Paşa tarafından MimarKoca Sinan’a yaptırılmıştır. Sağlam, tek gözlü, klasik tipte bir köprü olup, genişliği dört metredir.- 69 -

Burgaz Sur Duvarları: Edirne-Lüleburgaz karayolu üzerinde, şehrin girişinde yeralmaktadır. Çoğunlukla tahrip edilmiş olmakla birlikte, ayakta bulunan kısmı üçmetreye varan yükseklikte ve 50 metreyi aşan iki ayrı blok halinde günümüzeulaşabilmiştir. Roma temelleri üzerine inşa edilmiş, Erken Bizans dönemi yapısıolan bu kalıntı taş, tuğla örgülü duvar sistemine sahiptir.Pınarhisar İlçesiHundi Hatun Camii (Cami-i Kebir): Cami-i Kebir Mahallesi’nde bulunan, 15. yüzyıla ait biryapıdır. Sağlam ve ibadete açıktır. Önceleri kare planlı iken, sonradan cemaat mahallikapatılarak dikdörtgen bir görünüm kazanmıştır. Duvarlar tamamen kesme taştan yapılmıştır.İhata duvarlarında büyük blokların görülmesi, evvelce kubbe olduğu fikrinikuvvetlendirmektedir.Mihrap, minber ve vaiz kürsüsü ahşaptandır.Sadıkağa Camii: Pınarhisar-İstanbul yolu üzerinde olan, 14. yüzyıla ait yapı ibadete açıktır. Kare planüzerine, yarı ahşap bir yapıdır.Çukur Çeşme: Beylik Mahallesi’nde İstanbul yolu üzerindedir. 16. yüzyılda yapılmıştır. 9 merdivenle inilençeşme, kemerli tek cepheli ve yalaklıdır.Balıklı Çeşme: Beylik Mahallesi’nde İstanbul yolu üzerinde, 16. yüzyıl yapısı bir çeşmedir. Yanında hayvansulamaya mahsus geniş yalaklar olan çeşme klasik yapıdadır.Şeytan Baba Yatırı: Pınarhisar merkezinde bulunmaktadır.Binbir Oklu Ahmet Bey Türbesi: Erenler Köyü girişinde bulunmaktadır.14. yüzyılın ikinciyarısında yapılmış, sekiz köşeli, her cephesinde sivri kemerleri bulunan, kapı büyüklüğündeyedi penceresi olan bir yapıdır. Duvarlar kalın, muntazam kesme köfeki taş kaplamadır. Kubbesekiz köşeli tambur üzerine oturtulmuştur. Orijinalinde kurşun kaplı iken, halen çimentosıvalıdır. 14. yüzyıla ait olan içindeki yapı, 16. yüzyılın mimari karakterini taşımaktadır.Sivil Mimarlık Örnekleri: Pınarhisar Kaynarca kasabasında üç tane sivil mimarlık örneği yapıbulunmaktadır.Resmi Yapılar: Pınarhisar merkezinde Osmanlı’nın son dönemlerine ait ikiokul bulunmaktadır. Bunlar, İstanbul Caddesi’ndeki Koloğlu İlkokulu vePratik Kız Sanat Okulu binalarıdır.Kaleler: Bizans dönemine ait kalenin, ilçenin muhtelif yerlerindeki kalıntıları hala ayaktadır. Kasaba içindeüç burç temeli ve birçok duvar izlerine ulaşmak mümkündür. Yuvarlak burçlar birer metre ara ile tuğla hatıltakviyelidir. Bazen kesme taş da göze çarpmaktadır. Genel olarak dondurulmuş moloz taşlarla kaplamayapılmıştır.Ayrıca, Pınarhisar ilçesine bağlı bazı köylerde de kale kalıntıları görülmektedir. Bunlardan bazıları, ÇayırdereKöyü Çayırköy Kalesi, Evciler Köyü Manastır Tepe ve Mahya Tepe Kaleleri, Yeniceköy Kalesi ve ErenlerHisarcık Tepe Kaleleridir.Kilise Kalıntısı: Pınarhisar Kaynarca kasabasında, tahrip edilmiş durumda bir kilise kalıntısı bulunmaktadır.Kaya Manastır: Kaynarca kasabasında, Bizans dönemine ait kayaya oyulmuş, iki girişibulunan manastır, halen depo olarak kullanılmaktadır. İçeride apsis, oturma setleri vemumluk yerleri mevcuttur. Duvarlar harçla süslenmiştir.Poyralı Şehitliği: Pınarhisar’a 5 km mesafede, Poyralı köyü yakınlarında, YenibağlıkMevkiindedir. 1912 Balkan harbinde şehit düşen kahramanlar anısına 1981 yılında yaptırılmıştır. 14 Ağustos1922 tarihinde Yunan askerleri tarafından şehit edilen 3 Poyralının naaşı da buraya nakledilmiştir.Cevizköy Balkan Şehitliği: Pınarhisar’a 13 km mesafede, Cevizköy’ün kuzeybatısında, Cevizlikmevkiindedir. 1912 Balkan Savaşı esnasında pusuya düşürülerek şehit edilen 85 kişilik Türk birliği anısına1986 yılında yaptırılmıştır.- 70 -

Vize İlçesiDoğu Trakya’da tümülüslerin en yoğun olarak bulunduğu bölge, Vize ve yakınçevresidir. Yapılan tespitlerde, Vize ve bağlı köylerde, 40’ın üzerinde tümülüssayılmaktadır. Vize şehir merkezinde de çok önemli iki höyük bulunmaktadır. BunlardanÇömlektepe Höyüğü’nün, Tunç Çağı başlarından Roma döneminin sonlarına kadarkullanıldığına dair çok kıymetli bulgular mevcuttur. Yapılan kazılarda Roma dönemineait bir tiyatro, beraberinde pek çok kıymetli eser açığa çıkarılmıştır.Küçük Ayasofya (Gazi Süleyman Paşa) Camii: Kale Mahallesi’nde iç ve dış surlararasındadır. 6. yüzyılda Jüstinyen döneminde yapılmış, 14.yüzyılın ikinci yarısındacami olarak düzenlenmiş olup, günümüzde kullanılamamaktadır. Yapı, kubbeyi tutan1.30, 1.40 cm çapında ayaklar ve bunların yanında (arasında) bulunan sütunlarla üçbölüme ayrılmıştır. Mermer olan bu sütunların başlıkları korinth stildedir. Sütunlar gibihâlihazırda mevcut olmayan mozaikler, şekil itibariyle Ayasofya ile St. İrene arasındakikazıda bulunanlarla benzeşmektedir.Hasan Bey Camii:Kale Mahallesi’nde, İlçe Jandarma binasının karşısındadır. 14. yüzyılınsonlarında havra olarak kullanılmakta iken, Gelibolulu Hasan Bey adında bir zatcamiye dönüştürmüştür.Sadri Bey Camii: Kale Mahallesi’nde, 16. yüzyıla ait bir yapıdır. Ayakta üç duvarve kemeri kalmıştır. Yanındaki çeşme de aynı yüzyıla aittir. Muntazam kesmeköfeki taşından yapılmıştır. Cami avlusundaki şadırvan, Bizans başlıklı taşlarla süslüdür. Camiye bitişikolarak yine 16. yüzyıldan kalma bir hamam vardır. Geniş, fakat harap bir soyunma mahalli ve kurnasız harapbir sıcaklığı kalmıştır.Yeni Camii: Bulaca Mahallesi’nde, 1949-1955 yılları arasında halkın yardımı ile yapılmıştır. Yerinde dahaönce bir kilise bulunmaktaydı. Kare plan üzerine, muntazam kesme köfeki taş duvar, yuvarlak kasnak vegeniş yüksek bir kubbeye sahiptir. Tek şerefeli bir minaresi bulunan cami, ibadete açıktır.Fatma Hatun Mescidi: Daha önce küçük bir mescit iken, cami haline dönüştürülmüştür.Sergen Camii: Sergen Kasabası’ndadır. Geç Osmanlı dönemine ait bir yapı olup, halen faal olarakkullanılmaktadır.Kıyıköy Camii: Kıyıköy kasabasının girişinde bulunmaktadır. Geç Osmanlı dönemine ait olan yapı, kilisedencamiye dönüştürülmüş ve halen faal durumdadır.Cemilzade Mahmut Ağa Çeşmesi: Hamam Caddesi, Kale Mahallesi’nde bulunmakta olup, 16. yüzyılyapısıdır. Çeşme üzeri ufak kubbelidir. Kare planlı, iki oluklu ve yalaklı meydan çeşmesidir. 1838 yılındatamir görmüş, muntazam kesme köfeki taşlardan yapılmıştır.Sultan Çeşmesi: Bulaca Mahallesi, Asmakaya yolu üzerindedir. 1770 (H.1184) tarihinde yapılmıştır.Cephesinde altı satırlık Osmanlıca kitabesi vardır. Mermerden sivri kemerli, üç yalaklıdır.Kıyıköy Çeşmesi: Kıyıköy Kasabası’nda sur içerisinde yer alan faal bir çeşmedir.Yatır-Mezarlık: Vize merkezinde, Naci Çeşme Caddesi’nde yer almaktadır. Osmanlıdönemine ait olan mezar, koruma altına alınmıştır.Hamam: Vize Kale Mahallesi, Hamam Caddesi’ndedir. Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyetdönemi özellikleri taşıyan hamam, yakın zamanlara kadar kullanılmaktaydı. Kadınlar kısmısaman deposu olarak kullanılan hamamın, erkekler kısmı sağlamdır. Aynı bölgede yıkık,harabe durumda bir hamam kalıntısı daha vardır.Liman Hamamı: Kıyıköy Kabasası’nda, Geç Osmanlı dönemi yapısıdır. Güney surları altında yıkılmış,kullanılmaz vaziyette, kaderine terkedilmiş durumdadır.- 71 -

İmarethane: Muhtemelen 16. yüzyıl Osmanlı dönemi yapısıdır. Oldukça bakımsız ve bazı duvarları yıkılmaküzere olan bina kare planlı, düzgün yonu köfeki taşı kaplamadır. Halen harap durumda olan yapı, kubbeörtülüdür.Sivil Mimarlık Örnekleri: Kıyıköy Kasabası’nda Geç Osmanlı-Erken Cumhuriyetdönemine ait iskan ya da işyeri amaçlı kullanılan neo-klasik üslupta toplam 19 adet yapı,tescile tabi tutularak koruma altına alınmıştır.Resmi Yapılar: Vize’de Erken Cumhuriyet dönemine ait iki adetidari yapı bulunmaktadır. Bunlardan eski Hükümet Konağı iki katlı ve oldukça harapdurumda olduğu için kullanılmamaktadır. Bir diğer yapı ise tek katlı Pratik Kız SanatOkulu olup, halen kullanılmaktadır.Kervansaray-Han-Bedesten: Vize Kale Mahallesi’nde, İç Kale mevkiindedir. 14. yüzyılın ikinci yarısına aitolan yapı, kubbeleri yıkılmış, harap bir vaziyettedir. Duvarlar tuğla ve moloz taş karışımı ile örülüdür. İçi, üçbölmeden oluşmakta, kemerler yer yer sağlam vaziyettedir. Üzeri toprak, çimen ve çeşitli yaban otlarlakaplanmış, harabe, kaderine terkedilmiş durumdadır.Vize Mağara Manastırları: Vize Asmakaya mevkiinde, Bizans dönemieserleridir. Bir takım sıralı doğal mağaralardan yararlanarak, taş ustalarınınşekillendirmesiyle meydana gelmiştir. Yakın çevresinde yine benzer özelliklertaşıyan kaya mezarların varlığı da göze çarpmaktadır.Aya Nikola Manastırı: Kıyıköy Kasabası, Papuçdereyolu üzerinde güney yamaçta, kasabaya 700 metremesafededir. Bizans Dönemi (6- 9. yy.) kayamanastırlarının en iyi örneklerindendir. Zemin kattakilise, daha aşağıda ayazma, üstte keşişlere mahsusbölümler bulunmaktadır. Kayalara oyularak meydanagetirilmiş kademe halinde hücreler vardır. Kuzey tarafta merdivenle ayazmayainilmektedir. Kilisenin doğusunda ikinci bir giriş daha bulunmaktadır. 19. yüzyılda Rumlar tarafından kayagalerilerinin önü ahşap bir bölümle tamamlanmıştır.Vize Kalesi: Kale Mahallesi’nde şehrin kuzey ve batısını kuşatmaktadır. Muntazam kesmeiri taşların üst üste yerleştirilmesi ve aralarının sağlam bir harçla bağlanması suretiyleyapılmıştır. Kale, iç ve dış kale olmak üzere iki kısımdan meydana gelmiştir. Yüksek burçile güneybatısındaki dere kenarında bulunan hâkim burcun yapımına 12. yüzyıl sonuCommenler devrinde başlanmış, Paleologlar zamanında tamamlanmıştır. Halen eski Vizeşehri surlarının batı ve güney kısımları ayaktadır. Batı tarafındaki surlar üzerinde birkaçburç, bunların önünde suyollarını korumak üzere yapılan bir burç daha vardır. Güneysurları 3-4 metre yüksekliğine kadar korunabilmiş büyük taş bloklarla yapılmıştır. Güneydebeşgen, kuzeyde dörtgen iki burç daha vardır ki yüksekliği altı metreyi bulmaktadır.Kıyıköy Kalesi: Kıyıköy Kasabası’nı önemli oranda kuşatan, Bizans dönemine (6. yy.) ait, Jüstinyendevrinde yapılmış bir kaledir. 9 ve 10. yüzyıllarda tamir gördüğü üzerindekiharçtan anlaşılmaktadır.Kale, güneyde Kazandere, kuzeyde ise Pabuçdere arasında denize doğruuzanan bir yamaçta kurulmuştur. Surlar 6 metreye kadar yükselmektedir. Güneysurlarının güneyinde gizli kapısı olup, kaleden bu kapıya 180 basamakmerdivenle inilir. Üçüncü burçtan altıncı burca kadar 13 metre genişliğinde birmüdafaa hendeği vardır. Vize kapısı, taş ve tuğla hatıllarla örülmüş, Kültür Bakanlığı İstanbul RölöveMüdürlüğü tarafından 1991 yılında restore edilmiştir.Bunların yanında Vize’ye bağlı bazı köylerde de birtakım kale ve kule kalıntıları bulunmaktadır. Bukalıntılardan şimdilik tespit edilebilenler Akpınar Köyü’nde dört kule kalıntısı, Hamidiye Köyü’nde kalekalıntısı, Kızılağaç Çingene Kalesi ve Pazarlı yakınlarında kale-kule kalıntılarıdır.- 72 -

Ören Yerleri ve Arkeolojik Kazılarİlimizde bulunan bazı tümülüs, Höyük ve buna benzer kültürel ve tarihi eserler Hassas bölge olarakkoruma altına alınmıştır. Aşağıda koruma altına alına bölgeler ve koruma statüleri verilmiştir.Hassas YöreninS/N Adı Bulunduğu Yerleşim Merkezi Koruma Statüsü1 A Tümülüsü Merkez-Asilbeyli Köyü 1.DSA2 B Tümülüsü Merkez-Asilbeyli Köyü 3.DSA3 C Tümülüsü Merkez-Asilbeyli Köyü 1.DSA4 Salhane Höyüğü Merkez-Asilbeyli Köyü ASA5 A Tümülüsü Pınarhisar-İslambey köyü 2.DSA6 Anıt Ağaçlar Pınarhisar Belediye Parkı DSA7 Pınarhisar Pınarhisar -Merkez ASA8 Kentsel Sit Vize-Merkez9 Höyük Vize –Çömlektepe 3.DSA10 Kale Vize – Vize Kalesi ASA11 Höyük Merkez ASA12. Tümülüs Merkez-Çakıllı ASA13 Tümülüs Merkez-Cumhuriyet Meydanı ASA14 Tümülüs Merkez-Höyüktepe DSA15 Tümülüs Lüleburgaz-Kepirtepe ASA16 Su Kemeri Lüleburgaz – BüyükkarıştıranCumhuriyetin ilk yıllarında (1936), Büyük Atatürk'ün de telkinleriyle Dr. Arif Müfit Mansel Kırklareli veçevresinde araştırmalara başlamıştır. İlk kazı denemeleri Alpullu Şeker Fabrikası civarındaki Höyüktepetümülüsünde gerçekleştirilmiştir. Yine Alpullu'ya yaklaşık 5 km mesafede bulunan Sinanlı Köyü Mezarlığıiçersinde bulunan küçük bir tümülüs de bu esnada araştırılmış, ancak buranın daha önce açıldığınınanlaşılması üzerine, çalışmalara son verilmiştir. İkinci olarak 1937 yılında Lüleburgaz'ın yaklaşık 4 kmdoğusunda bulunan Umurca tümülüslerinde bilimsel hafriyatlara devam edilmiştir. 1938 yılında araştırmalarınağırlık merkezini daha önce başkentlik yapmış olan Vize İlçesi oluşturmaktadır. Bu tarihte, Vize ovasında 4tümülüs açılmış ve bunlardan (A) harfi ile gösterilen, tümülüste bazı hediyelerle birlikte, bir kral mezarı açığaçıkarılmıştır. 1938 yılında Vize'den ayrı olarak Kırklareli'nin yaklaşık 3 km dışında bulunan ve A, B, C harfleriile gösterilen tümüslerden ikisi acılmış, diğer üçüncüsü ise (C tümülüsü) 1939 yılı çalışma programındakazılmıştır.Kırklareli ve civarında 1939 senesinden sonra uzunca bir süre araştırmacıları görmek mümkünolmamıştır. 1960'lı yıllarda özellikle Vize civarında Prof. Dr. Semavi Eyice, kısmen de Nezih Fıratlı tarafındanbir takım araştırmalar yapılmış, 1980'li yılların başından itibaren ise Prof. Dr. Mehmet Bozdoğan tarafındanbaşlatılan Türkiye Trakyası Araştırmaları halen devam etmektedir. İstanbul Üniversitesi Prehistorya AnabilimDalı adına projenin 1982 yılı arazi çalışmaları sırasında, Kırklareli'nin Taşlıcabayır Mevkii'nde tahrip edilmişbir mezar tepesine rastlanmış ve M.Ö. 2. binin sonlarına ait olduğu anlaşılan eserler Edirne Müzesi'negonderilmiştir.Kırklareli Müzesi'nin 1991 yılı başlarında kurulması ile özellikle tümülüs hız verilmiş, bu kapsamda,1992 ylında Pınarhisar'ın İslâmbey Köyü yakınlarındaki İslâmbey A tümülüsü, 1993 yılında ise BabaeskiAlpullu yakınlarındaki Düğüncülü Höyüktepe tümülüsünde birtakım çalışmalar yapılmıştır. 1995 yılı çalışmaprogramının bir bolümü olarak, Kırklareli Müzesi Müdürlüğü ve Trakya Üniversitesi işbirliği ile VizeÇömlektepe Hoyüğü’nde 3 yıl süren kazılar yapılmış ve sonuçta Türkiye Trakyası 'nın bilinen tek antiktiyatrosu önemli oranda açığa çıkarılmıştır. Bu tiyatroda ele geçirilen heykel ve sahne rölyefleri türlerinin eniyi örneklerinden olup, halen Kırklareli Müzesi'nde teşhir edilmektedir. Aynı yıl İl Müze Müdürlüğübaşkanlığında, Doç. Dr. Engin Beksay, Oğr. Gör. Ahmet Sipahioğlu ve ögrenci grubundan oluşan ekiptarafından, Vize'nin Çakıllı Kasabası yakınlarındaki Çakıllı Tümülüsü 'nde kurtarma kazısı yapılmıştır. Ayrıca,Yündolan C Tümülüsü hafriyat çalışmalarında da, Kırklareli 'nin M.Ö. 5. ve 4. yy. dönemine ilişkin önemli bilgive belgeler elde edilmiştir.Aşağıpınar Kazısıİl Merkezi'nin güneyinde, şehre 3 km mesafede bulunmaktadır. Prof. Dr. Mehmet Bozdoğanbaşkanlığındaki bir ekip tarafından 1993 yılında başlanan kazı çalışmalarında, 1999 yılına kadar 3 binmetrekareye yakın bir alan ortaya çıkartılmıştır.- 73 -

M.Ö. 5300–4200 yıllarına kadar süren bu dönemde Aşağıpınar yerleşimi oldukça büyümüş ve batıyadoğru kaymıştır. Yerleşmenin, temelde taşlar ile desteklenmiş ahşap bir savunma duvarı ile çevrelendiği, bualanın içinde düzgünce sıralar oluşturan tek ya da iki odalı bağımsız ahşap yapıların yer aldığıanlaşılmaktadır.Aşağıpınar'ın en ilginç buluntu topluluğunu kilden yapılmış heykelcikler oluşturur. Bunlar genelliklebirkaç santim boyutlarında olan ve daha çok kadınları, ender olarak da hayvanları betimleyen ve nazarlık gibikullanıldıkları sanılan kutsal amaçlı objelerdir. Bunlann en ilginç olanı 2. yapı katında bulunmuş olan çiftgövdeli, üçgen biçimli yüzü, küçük gogüsleri olan kaptır.Kanlı Geçit KazısıKırklareli'nin yaklaşık 3 km güneyinde, Aşağıpınar'a 300 m. mesafededir. İlk Tunç Çağına, (M.O. 3. bin yıla)tarihlenen bu yerleşim alanı, Anadolu'da ve Yakın Doğu'da M.Ö. 3. bin yıl kentleşme sürecinin ortaya çıktığı,yavaş yavaş kent devletlerinin oluştuğu bir süreci temsil etmektedir. Balkanlar'da ise bu dönemde kırsal vedaha çok çobanlığa dayalı göçebe bir yaşamın olduğu bilinmektedir. Yapılan çalışmalardan, KanIıgeçit'inAnadolu yerleşmeleri ile tam olarak benzeşen büyük bir yerleşim alanı olduğu sonucu elde edilmiştir.Yerel EtkinliklerÖzel Kutlama GünleriKutlamanın Adı Yapıldığı Yer Tarihi Süresi, günNevruz Günü Kırklareli 22 Mart 1Hıdrellez Kırklareli il ve ilçeler 6 Mayıs 1Topçubaba AnmaHaziran ayının ilkTopçularGünüPazartesi1Günbaba Anma GünüHaziran ayınınAhmetler 3.Perşembe günü1KavasoğluYağlı PehlivanGüreşleriBüyükmandıra 23 Mayıs 1Vize’nin KurtuluşuVize1 Kasım 1Lüleburgaz’ınKurtuluşuLüleburgaz 8 Kasım 1Babaeski’ninKurtuluşuBabaeski 9 Kasım 1Pınarhisar’ınKurtuluşuPınarhisar 9 Kasım 1Büyükmandıra’nınKurtuluşuBüyükmandıra 9 Kasım 1Kuleli’nin Kurtuluşu Kuleli Köyü 9 Kasım 1Alpullu’nun Kurtuluşu Alpullu 9 Kasım 1Kırklareli’nin KurtuluşuKırklareli10 Kasım 1Demirköy’ün Kurtuluşu Demirköy 11 Kasım 1Kofçaz’ın KurtuluşuPehlivanköy’ünKurtuluşuÇilek FestivaliTarım FestivaliKaragözKültür Sanat veKakava FestivaliSonbahar Hayvan veEmtia PanayırıAtatürk’ün Kırklareli’neGelişiKofçaz11 Kasım 1Pehlivanköy 9 Kasım 1Festivaller-ŞenliklerTemmuz’un İlkDemirköyHaftası 3Ağustos’un İlkBabaeski3HaftasıKırklareli Mayıs’ın 3. Haftası 3PanayırlarPehlivanköy 18-22 Eylül 5Anma GünleriKırklareli 20 Aralık 1- 74 -

G.2. Turizm ÇeşitleriTurizmde, avcılık ile Mağara turizmi ve Kıyı turizmi öncelikli alalardır.Avcılık ve Yaban HayatıYaban hayatı çok zengin olan Kırklareli, önemli av merkezlerinden biridir. Yıldız Dagları'nın yoğunormanlarla kaplı yükseltileri büyük av hayvanlarının, ovalar ise kanatlı av hayvanlarının yaşama alanlarıdır.Kofçaz ilçesi'nin Kocayazı, Kulaköyleri ile Dereköy, Demirkoy, Vize ve Bulgaristan sınırına yakınormanlarında; domuz ve kurt, Iğneada Panayır iskelesi, Kıyıköy ve Kasatura Koyları çevresinde ise; geyik vekaraca gorülür. Ergene havzasındaki vadiler ve yamaçlarda; tilki, tavşan, dere kenarlarında da; porsukbulunur. Merkez ilçeye bağlı Bedre, Randere, Ahmetçe ve Şeytandere civarı ile Lüleburgaz, Pınarhisar,Babaeski ilçelerindeki kayalık ve çalılıklarda; keklik, çayırlık ve bağ kenarlarında; çil, İğneada yöresindekiakarsuların denize döküldügü sazlık ve bataklıklarla, kıyıdaki ormanlarda da; kaz, ördek, çulluk ve bıldırcınarastlanır.İlimizde, kara avcılığı yanında, Karadeniz'de balık avcığı da yapılmaktadır. Deniz balıkçılığı, sularınsığ olması yüzünden kayık ve motorlarla yapılmakta, mevsime göre her tür balık avlanabilmektedir. Ayrıcaakarsu ve derelerde olta balıkçılığı ile, ağırlıklı olarak alabalık, miryana ve sazan avlanmaktadır. Alabalık,özellikle Dereköy, Balaban (Velika) Dolapdere, Karadere, Kula, Çağlayık, Kazan ve Pabuçdere'deki doğalortamlarda bol miktarda bulunmaktadır.Nesli gittikçe azalan ve yok olma tehlikesiyle yüz yüze gelen av hayvanlarının koruma altına almak,avcılığı daha bilinçli ve disiplinli yapılmasını sağlamak amacıyla, Merkez Av Komisyonu’nun 06.06.2006tarih ve 4 no.lu kararı ile, 2006-2007 Av Döneminde doğrudan 9 bölgede, yaban hayvanı yetiştirildiği için 3bölgede ve Yaban Hayatı Geliştirme Bölgesi olarak ayrıldığı için de, 1 bölgede av yasağı uygulamayakonmuştur.Mağaralar ve Mağara TurizmiKarstik alanlarda suların eritmesi sonucunda meydana gelen yeraltı boşluklarıdır. Bunlardan enilginci olan, Demirköy ilçesinin Sarpdere köyü yakınlarında bulunan ve “Dupnisa Mağarası” olarak bilinenmağaranın uzunluğu 3150 m’dir. İçinde sarkıt ve dikitler bulunmaktadır. Dehliz ve galerilerle diğermağaralara bağlanmıştır. Mağaranın içinde dışarıya çıkan bir dere ve su birikintisi bulunmaktadır. Vize’ninSoğucak Köyünde de vadi boyunca birçok mağara bulunmaktadır. Bazı mağaralardan dereler akmaktadır.Köylüler, mağaraların bir bölümünü hayvan barınağı olarak kullanmaktadır.Kırklareli il sınırları içinde pek çok mağara bulunmaktadır. Bunlardan bir kısmı tarih öncesidönemlerde, diğer bir kısmı ise Erken Hıristiyanlık sürecinde, bu din mensupları tarafından iskâna tabitutulmuş, turizm açısından önemli mağaralardır. Yörede, doğal özellikleri itibariyle dikkat çeken ve turizmeyönelik çalışmaları sürdürülen beş adet mağara mevcuttur:Mağara Adı Mevkii Uzunluğu, mDupnisa Demirköy/Sarpdere 2720Yenisu Vize/Balkaya 1620Domuzdere Vize/Balkaya 300Kıyıköy Vize/Kıyıköy 305Bunlardan en önemlisi, Kırklareli’nin yaklaşık 50 km kuzeydoğusunda, Demirköy İlçesi, Sarpdere Köyü’nün 6km güneyinde bulunan Dupnisa Mağarasıdır. Birbirine bağlı iki kat ve gelişim özellikleri farklı, üç mağaradanoluşan bu mağara sisteminin toplam uzunluğu 2720 metredir. 70 metrelik bir yükselti içinde gelişen bumağaraların hidrolojik özellikleri, gelişim dönemleri, fauna yoğunluğu, meteorolojileri ve mağara içi damlataşçökeltileri birbirinden son derece farklıdır. Birbirine tezat üç mağaranın üst üstte bulunması son dereceilginçtir. Üstte yer alan Kuru Mağara, damlataş birikimi yönünden son derece zengindir. Özellikle sarkıt, dikit,sütun ve duvar damlataşları büyük boyutlara ulaşmıştır. Buna karşılık altta bulunan Dupnisa Mağarası,içindeki yeraltı deresi ve göller ile saçaklar şeklinde göllerin üzerine inen duvar ve perde damlataşlarımağarayı cazip bir hale getirmiştir. Bu nedenle Kuru ve Dupnisa Mağaralarından oluşan sistem turizm amaçlıkullanıma son derece uygundur. Bunun yanında doğal çevrenin güzelliği, mağaranın bu önemini daha daarttırmaktadır. Dupnisa Mağarası, Trakya’da uygulama projesi çizilen ilk mağara olma özelliğini taşımaktadır.Hazırlanan mimari ve elektrik projelerinin uygulanması, yol ve çevre düzenlemesinin yapılması durumunda,Kırklareli turizmi büyük bir hareketlilik kazanacaktır.- 75 -

Tabii Kumsallar ve Tatil BeldeleriKırklareli'nin yaklaşık 60 km dogal kumsalı, kayalık ve bataklıkları vardır. Tamamı Karadenizsahillerinde yer alan ve halen yerli-yabancı turistlerin yoğun olarak tercih ettiği plajların en önemlileri,Kıyıköy, İğneada ve Kasatura’dır.Kıyıköy (Midye)Karadeniz’e egemen, kayalık bir zemin üzerinde bulunan KıyıköyBeldesi, tabiat harikası iki doğal sit arasında bulunmaktadır. Kuzeyindekikoya Pabuçdere, güneyindeki koya ise Kazandere akmaktadır. Her ikiside I. derece doğal sit alanı olarak tescilli olan bu derelerde alabalık,sazan ve kefal balıkları avlanabilmekte, motorla ya da kayıkla gezintiyapılabilmektedir. Pabuçdere ile deniz arasında dar, uzun ve temiz birkumsal bulunmakta ve burada yazın kamp kurulabilmektedir. Kıyıköy’degünübirlik kullanıma yönelik güzel balık lokantaları ile kafeler dışındakonaklama olanakları da mevcuttur. Ev pansiyonculuğu ileri seviyededir.Deniz suyu sıcaklığı 20-26°C arasında değişen Kıyıköy plajları, Kırklareli’ne 96 km, Vize’ye 40 km mesafedebulunmaktadır.İğneadaDemirköy’e 25 km Kırklareli’ne ise 97 km mesafede bulunan İğneada, 40-50 m. genişliğinde ve yaklaşık 10 km uzunluğunda bir kumsala sahiptir.Belde merkezi yakınında Özel İdare’ye ait bir motel, bazı kamukuruluşlarının eğitim ve dinlenme tesisleri ile konutlar bulunmaktadır. Plajçevresinde lokanta, çay bahçesi, WC gibi tesisler mevcuttur. İğneada,özellikle yakın çevresinde bulunan çok sayıdaki I. derece doğal sitalanları ile ilgi çekmektedir.KasaturaKıyıköy’e 18 km Kırklareli’ne ise 85 km mesafede yer alan Kasatura plajları, 500 metre uzunluğunda ve 200metre genişliğinde bir alan kaplamaktadır. Denizi berrak, sahili incekumlu ve yer yer kayalık bir yapıya sahiptir. Plajın kuzeyi ve güneyiormanlarla kaplı olup, deniz suyu sıcaklığı Haziran ayında 20°C,Ağustos ayında ise 26°C dolayında olmaktadır. Plaj alanında çadırlıkamp, lokanta, büfe, WC, çay bahçesi, içme suyu gibi ihtiyaçlaracevap verecek tesisler bulunmaktadır.G.3. Turistik AltyapısıTurizm İşletme Belgeli Konaklama TesisleriSınıfı Adı Adresi Tel: 0.2883 Yıldızlı Otel Lüleburgaz Yaman OtelKurtuluş Mah. İstanbul Asf. Mev. 427 36 13LÜLEBURGAZ417 16 13Lüleburgaz Yaman Otelin özellikleri: (Belge tarihi: 17.10.2001) 83 oda + 6 suit 184 yatak. 300 kişilik 1.sınıf lokanta, 115 kişilik özel yemek ve kokteyl salonu, 400 kişilik çok amaçlı salon (düğün salonu), 60kişilik toplantı salonu, 80 kişilik kahvaltı salonu, 80 kişilik Amerikan bar salonu, satış yerleri (3 adet)2 Yıldızlı OtelGrand Şampiyon212 21 88Fevzi Çakmak Bulvarı KIRKLARELİHersekli Otel(3 Hat)Grand Şampiyon Hersekli Otelin özellikleri: (Belge Tarihi: 24.10.1995) 60 oda, 120 yatak, 100 kişilik çokamaçlı salon, 40 kişilik kahvaltı salonu.2 Yıldızlı Otel Best Otel BilgiçK.İbrahim Mah. Dereüstü Sk. No: 1 214 46 71KIRKLARELİ214 32 63Best Otel Bilgiç’in özellikleri: (Belge tarihi: 27.10.2000) 31 oda, 62 yatak, 70 kişilik lokanta, 50 kişilik çokamaçlı salon.2 Yıldızlı Otel Akkuş Kaya OtelKaracaibrahim Mah.Arpalı Aşağıpınar Turist21 412 31Yolu214 40 20KIRKLARELİAkkuş Kaya Otelin özellikleri: (Belge Tarihi:11.10.2002) 41 oda, 82 yatak, 100 kişilik 2. sınıf lokanta.2 Yıldızlı Otel Trakya Resort OtelSarıcaali Taşköprü Mevkii E-5 Karayolu Üzeri 43147 24LÜLEBURGAZ43147 25- 76 -

Trakya Resort Otelin özellikleri: (Belge Tarihi: 04.11.2003) 42 oda, 84 yatak, 140 kişilik 2. sınıf lokanta,Amerikan bar, 50 kişilik çok amaçlı salon, açık yüzme havuzu, havuz bar, otopark.Turizm Yatırım Belgeli Konaklama TesisleriSINIFI ADI ADRESİ TEL.0.2884 Yıldızlı Otel Korkusuz Ezgi Dere Mah. Yeni yol ve Radar yolu Mevkii LÜLEBURGAZ-Korkusuz Ezgi Otelin özellikleri: (Belge Tarihi: 19.10.2004) 91 oda, 2 bedensel engelli odası, 8 suit, 210yatak, 373 kişilik 1. sınıf lokanta, 100 kişilik pasta salonu, 109 ve 77 kişilik çok amaçlı salon, 187 kişiliktoplantı salonu, 145 kişilik sinema-tiyatro salonu, 109 kişilik konferans salonu, 2 adet fuaye-bar, lobi bar,181 kişilik gece kulübü, 60 kişilik çalışma salonu, sauna, aletli jimnastik salonu, aerobik salonu, bilardosalonu, pinpong salonu, 3 adet satış ünitesi, bay-bayan kuaför, 2 adet açık yüzme havuzu, basketbol,tenis, voleybol. Açık otopark.Turizm İşletme Belgeli Yeme–İçme TesisleriSINIFI-KAPASİTESİ ADI ADRESİ TEL.0.2881. Sınıf Lokanta(300 kişilik lokanta)(115 kişilik özel yemek vekokteyl salonu)(400 kişilik çok amaçlısalon2. Sınıf Lokanta(70 kişilik lokanta)2. Sınıf Lokanta(100 kişilik lokanta)2. Sınıf Lokanta(140 kişilik lokanta)1. Sınıf Lokanta(100 kişilik ana yemeksalonu, 50 kişilik özelyemek ve kokteyl salonu,bar.)Lüleburgaz YamanOtelBest Otel BilgiçAkkuş Kaya OtelTrakya Resort OtelKepir Et LokantasıTurizm Yatırım Belgeli Yeme–İçme TesisleriKurtuluş Mah. İstanbul Asf. Mev.LÜLEBURGAZK.İbrahim Mah. Dereüstü Sk. No: 1KIRKLARELİKaracaibrahim Mah.ArpalıAşağıpınar Turist Yolu KIRKLARELİSarıcaali Taşköprü Mevki E-5Karayolu Üzeri, LÜLEBURGAZEvrensekiz Köyaltı MevkiiLÜLEBURGAZ427 36 13417 16 13214 46 71214 32 63214 12 31214 40 20431 47 24431 47 25443 96 40Sınıfı Adı Adresi Tel.0.2881 Sınıf LokantaDere Mah. Yeni Yol ve Radar yolu-(373 kişilik) Korkusuz EzgiMevkii. LÜLEBURGAZTurizm İşletme Belgeli Seyahat AcentalarıGrubu Adı Adresi Tel.0.288Şampiyon Hers. Tur. Mustafa Kemal Bul. Grand Otel Kat:1 212 18 88ASeyahat AcentasıKIRKLARELİ( 3 Hat)Hyperion Tur.Aİstanbul Cad. No: 33 LÜLEBURGAZ 417 41 73Seyahat AcentasıKorur Tur. Seyahat Karakaş Mah. Karakaşbey Sok.No:14A212 20 66AcentasıKIRKLARELİÖzberk Tur. Seyahat Yeni M. Fatih C. Torkan İş Merkezi No:C (Şube)Acentası64/5 LÜLEBURGAZ 412 22 55- 77 -

G.4. Turist Sayısı2005 yılı için İlimiz Dereköy Hudut Kapısından Giriş/Çıkış yapan kişi sayısı aşağıda verilmiştir.2005 Yılı İçinde Dereköy Hudut Kapısından Giriş Çıkış Yapan Kişi SayısıAylarToplam Giriş ÇıkışYerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli YabancıOcak 8953 31824 4402 16264 4551 15560Şubat 4783 19220 2458 10361 2325 8859Mart 6873 28117 3308 14528 3565 13589Nisan 8485 35324 4172 18070 4313 17254Mayıs 8488 44285 4180 22352 4308 21933Haziran 10726 52559 5071 26063 5655 26496Temmuz 13751 70822 6893 37311 6858 33511Ağustos 13806 81616 6730 42006 7076 39610Eylül 10169 59692 5088 30891 5081 28801Ekim 7889 39091 4148 20144 3741 18947Kasım 8798 37243 4417 19927 4381 17316Aralık 8093 32538 4099 16864 3994 15674Toplam 110814 532331 54966 274781 55848 257550G.5.Turizm EkonomisiKırklareli, gerçek anlamda keşfedilmeyi bekleyen bir doğa, tarih ve kültür kenti olup, mevcutpotansiyelin değerlendirilmesine yönelik gerekli yatırımların yapılması halinde, turizm açısından, yıldızıparlayan bir il olmaya namzet bir ilimizdir. Özellikle kıyı turizmi, mağara turizmi, kamping ve karavan turizmi,av ve doğa turizmi, yürüyüş (treking), günübirlik turizm, gençlik turizmi, tarih ve inanç turizmi Kırklareli’ndealtyapısı olan, ancak geliştirilme ve tanıtıma muhtaç turizm alanlarıdır. Ayrıca, tatil bölgelerinin çarpıkkentleşme ve sanayileşmenin olumsuz tesiri altında bulunmayışı, kent için önemli bir avantaj durumundadır.İlimize gelen yabancı turistlerin konaklama sürelerini kısa tutmaları; Lüleburgaz ve Babaeski dışındabulunan ve ilin turistik potansiyelini yansıtan alanların Avrupa bağlantılı karayolu üzerinde olmaması,tesislerin yetersizliği, yeterli tanıtımın yapılmamış olması ve alt yapı eksikliği gibi sebeplerdenkaynaklanmaktadır.G.6. Turizm Çevre İlişkisiDiğer turistik yörelere oranla, turizmin, bilinçsiz yatırım kaynaklı çevreye olumsuz etkisi azdır.Özellikle yaz aylarında artan kıyı nüfusundan kaynaklanan katı atıklar, kanalizasyon sisteminin olmaması yada yetersizliği gerekçeleriyle, varsa standartlara uygun olmayan şekilde ortama deşarj edilmesininönlenmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir.- 78 -

( H ). TARIM VE HAYVANCILIKH.1. Genel Tarımsal Yapıİlimizde kuru tarım alanlarının yaygınlığı nedeniyle en çok tarla bitkileri üretilmektedir. Toplamekilebilir arazinin içersinde buğday, birinci sırayı almakta ve ekilişteki payı yıllara göre % 55–60 arasındadeğişmektedir. İkinci sırayı ise ayçiçeği almakta olup, ekilişteki payı % 20–25 düzeyindedir.Kırklareli’nde örtü altı sebze yetiştiriciliği konusunda son yıllarda önemli yıllarda önemli gelişmelerolmuştur. İl Özel İdaresi ve Sosyal ve Dayanışma Fonu kaynaklarından yararlanılarak gerçekleştirilentesislere, daha sonra çiftçi öz kaynaklarıyla yapılan tesisler eklenmiştir.Tarım arazilerinin % 83' ünde nadassız kuru tarım, % 17’ sinde ise sulu tarım yapılmaktadır.Sulanan araziler içinde 33.230 hektar Devlet sulaması, 11.999 hektarında ise halk sulaması olmak üzeretoplam 45.229 hektar alanda sulama yapılmaktadır.Sulama Kaynakları:Halk Sulamaları 11.999Devlet Sulamaları 33.230Sulanmayan Alan 223.082T O P L A M268.311 Hektar2005 Yılı Tarımsal Alanların Sınıfsal DağılımıİLÇE ADITOPLAMALAN(Hektar)I.SINIF(Hektar)II.SINIF(Hektar)III.SINIF(Hektar)IV.SINIF(Hektar)V.SINIF(Hektar)VI.SINIF(Hektar)VII.SINIF(Hektar)VIII.SINIF(Hektar)MERKEZ 160.400 8.158 49.679 34.356 7.913 0 37.803 22.158 333BABAESKİ 65.200 16.165 38.491 9.001 1.352 0 134 0 57DEMİRKÖY 94.500 152 9.429 15.642 9.340 0 36.649 22.854 434KOFÇAZ 55.100 25 5.651 18.173 3.510 0 26.196 1.545 0LÜLEBURGAZ 98.400 21.603 57.271 16.660 2.060 0 0 0 806PEHLİVANKÖY 1400 3.199 4.710 3.183 284 0 0 0 24PINARHİSAR 58.100 7.309 22.917 8.093 380 0 7.099 12.074 228VİZE 111.900 5.823 28.919 24.868 16.945 0 21.994 13.161 190TOPLAM 655.000 62.434 217.067 129.976 41.784 0 129.875 71.792 2.072H.2. Tarımsal ÜretimH.2.1. Bitkisel ÜretimArazi Kullanım Şekli Alan, Ha %1. Tarla Tarımı 252.881 94a. Hububat 166.673 67.5b. Bakliyat 1.128 0.5c. Endüstri Bitkileri 68.360 28d. Diğerleri 16.720 42. Yem Bitkileri 9.498 43. Bağ-Bahçe Bitkileri 5.932 2a. Sebze 4.822 82b. Toplu Meyve 623 10c. Bağlar 487 8Toplam 268.311 100- 79 -

H.2.1.1. Tarla28%Tarla Bitkileri Ekiliş Alanları4%0,50%67,50%Hububat Bakliyat Endüstri Bitkileri DiğerleriH.2.1.2. Bahçe Bitkileri BitkileriH.2.1.2.1.Meyve Üretimiİlçelere Göre Meyve Ürünleri (2005 Yılı)Yumuşak ÇekirdeklilerMUŞ YENÝ ELMA ELMA ELMA ELMAARMUT AYVA ELMAİLÇE ADIMULA DÜNYA Golden (Starking) (Yerli) (Grannysmith)A 6110 3100 210 5 300 4100 0 0MERKEZ B 260 400 90 1050 800 0 0Ü 122 46 3 159 123 0 0A6000 3700 0 1410 2650 0 0BABAESKİDEMİRKÖYBÜABÜ13000 900 0 750 2250 0 0270 111 0 105 199 0 01600 1000 800 3350 3550 2850 0540 300 100 450 150 350 046 20 16 134 142 85 0A 1250 250 0 0 0 910 0KOFÇAZ B 105 0 0 0 0 0 0Ü15 4 0 0 0 11 0A7710 2680 0 8750 1800 900 0LÜLEBURGAZB800 145 0 600 400 320 200Ü231 75 0 262 54 15 0A140 230 0 380 380 0 0PEHLİVANKÖYB0 0 0 0 0 0 0Ü3 5 0 8 8 0 0A1400 300 20 1400 1000 1300 0PINARHİSARB0 0 60 0 0 0 0Ü28 7 1 29 25 19 0A3300 1500 0 6 300 0 0 0VİZEB1900 200 0 3 950 0 0 0Ü40 24 0 77 0 0 0A30 510 12 760 1.130 26.890 13 480 5960 0TOPLAMB16 605 1945 250 6800 3600 670 200Ü755 292 20 774 551 130 0A: Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı B: Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı Ü: Üretim (Ton)- 80 -

H.2.2. Hayvansal ÜretimHAYVAN CİNSİTürlerine Göre Her Yaşta Hayvan Sayısı2005 YılıToplam 176326Koyun Merinos 0KüçükbaşYerli 176326Hayvan Kıl keçisi 51687Sayısı Tiftik keçisi 0BüyükbaşHayvan SayısıTek tırnaklıKümesHayvanıSayısıToplam 94946Sığır Kültür 71153Melez 20966Yerli 2827Manda 849Deve 0At 1239Katır 317Eşek 1494Yumurtacı tavuk 322453Etçi tavuk (broiler) 12344Hindi 5739Ördek 13357Kaz 5419Bıldırcın 0Güvercin 0Tavşan 0Arıcılık Eski tip 9382(Kovan sayısı) Yeni tip 26655HAYVAN SAYISIH.3. Tarımsal İşletmelerİlimizde, 121 adet tarımsal amaçlı kooperatif, bir Kooperatifler Birliği ve bir de Damızlık SığırYetiştiricileri Birliği bulunmaktadır. Ayrıca, Toprak Mahsulleri Ofisinin 2 adet Şubesi (Kırklareli ve Lüleburgaz)ve 2 adet Tarım İşletmesi (Türkgeldi Tarım İşletmesi ile Sarmısaklı Tarım İşletmesi) bulunmaktadır.Tarımsal Amaçlı KooperatiflerKooperatifTürüTarımsalKalkınmaSulama Pancar Ekicileri Su Ürünleri ToplamAdet 87 30 1 3 121Ortak Sayısı 12258 3.120 114573 172 130123- 81 -

H.4. Tarım Faaliyetleri:H.4.1. Pestisit Kullanımıİlimizde Toplam Pestisit KullanımıPestisit İnsektisitler Fungusitler Herbisitler Ara Toplam Fumigantlar RodentisitlerTüketimi (kg) 26705 113652 223029 363386 145 72H.4.2. Gübre Kullanımıİlimizde Kullanılan Gübre Cinsleri ve Gübrelenen Alan MiktarıGübre CinsiAlan(Hektar)Saf N 19459,65Saf P2O5 6071,38Saf K2O 584Toplam 268311- 82 -

(I).MADENCİLİKI.1.I.1.1.Maden Kanununa Tabi Olan MadenlerSanayi MadenleriDolomitFeldspatKuvarsMermerTuğla-kiremitKofçaz-Kocayazı Köyü SahasıTenör: % 20-21 MgORezerv: 10 920 000 ton görünür+muhtemel rezervÜsküp-Ahmetçe, Yündalan SahasıTenör: % 4.65 K2O, % 0.9 F2O3Rezerv: 10 800 ton mümkün Düşük kaliteli olan yatak işletilmemektedir.Dereköy-Kapaklı KöyüTenör: % 97.76 SiO2, % 0.72 Fe2O3Rezerv: 58 080 ton görünür rezerv.Dereköy-TRAKYA GRANITKalite: Zonlu pembemsi plajioklaslar pembe renk vermektedir. Diğer mineraller kuvars, biotit,hornblend, piroksen, sfen ve apatittir. Sertliği 7-8, yoğunluğu 2.68 gr/cm 3 , porozitesi % 0.5Rezerv: 400 000 m 3 jeolojik.Yatak zaman zaman işletilmektedir.Vize-Sergen Köyü- VIZE PEMBESIKalite: İnce kristalli ve pembe renklidir. Basınç ikizlenmesi gösteren kalsitkristallerinden oluşmuştur. Sertliği 3, yoğunluğu 2.72 gr/cm 3 , porozitesi % 0.2Rezerv: 2 500 000 m 3 jeolojik rezerv.Üsküp-Sazara Köyü-SAZARA SEDEF MERMERIKalite: Beyaz yer yerde açık yeşil renkli olan ince kristalli mermerdir. Sertliği 3, yoğunluğu2.73 g/cm 3 , porozitesi % 0.3.61Rezerv: 250 000 m 3 jeolojik rezerv.Merkez-Pehlivan Köyü-Mercan Dere-Koca Tepe SahasıKalite: Orta-iyi kaliteRezerv: 20 000 000 muhtemel rezervI.1.2.Metalik MadenlerAltınBakir-kurşun-çinkoDemirköy-İneada, Mertgölü SahasıTenör: % 0.5 gr/tonRezerv: 112 500 ton görünür rezerv.Demirköy-Dereköy SahasıTenör: % 0.25-0.4 Cu , % 0.01 Mo, % 0.01 W olupRezerv: 2 000 000 görünür, 208 000 mümkün rezerv.Demirköy-Tükrüpaşa SahasıTenör: % 0.01 WO3, % 0.3-0.4 Cu, % 0.01-0.02 MoRezerv: 8 000 000 ton görünür+muhtemel rezerv.VolframDemirMolibdenManganezDemirköy (Şükrüpaşa) SahasıTenör: % 0.01 WO3, % 0.3-0.4 Cu, % 0.01-0.02 MoRezerv: 8 000 000 ton görünür+muhtemel rezerv.Demirköy ( İkiztepe) SahasıTenör: W, Cu, Mo, Bi ve Au dır.Rezerv: Türk Maden A.Ş. tarafından geçmişte işletilmiş olan bir yataktır.Dereköy, Çataktepe, Domuzbayırı SahasıTenör: % 34-58Rezerv: % 52-58 Fe tenörlü 110 000 ton, % 34-38 Fe tenörlü 300 000 tongörünür+muhtemel . Sahada üretim yapılmamaktadır.Balaban SahasıTenör: % 30 FeRezerv: 9 800 000 ton muhtemel. Tenörün düşük olması nedeniyle saha işletilmemektedirDemirköy-Şükrüpaşa, İkiztepeler SahalarıTenör: % 0.01-0.5 Mo, % 0.3 Cu, % 0.01 W, 0.003 BiRezerv: 1 000 000 görünür, 208 000 mümkün rezerv.Çakıllı SahasıTenör: % 32 MnRezerv: 54 000 ton mümkün rezerv.- 83 -

NO CİNSİ İLİ İLÇESİMetalik Madenler1 Altın Kırklareli DemirköyKırklareli İli Metalik Madenler ve Endüstriyel Hammaddelere İlişkin BilgilerBELDE/BUCAKKÖY/MEVKİİğneadamert gölü2 Demir Kırklareli Demirköy Balaban3 Demir Kırklareli Merkez Dereköy4 Demir Kırklareli Demirköy Balaban5Çatak t,domuzbayırı t.Maglavit yolut.göltepe bozukt.çamkayalığıTENÖRREZERV(1000 TON)G:GÖRÜNÜRM:MUHTEMELMM:MÜMKÜNYANKAYAÇCEVHERKÖKENİ0.5 gr/ton 112.500 g Sahil kumu PlaserFe % 30düşük tenörlüFe % 33.95-58.15düşük tenörlüFe % 19-45fe % 30Demir Kırklareli Dereköy Geçitağzı Fe % 23-476 Manganez Kırklareli - 32 54.07ManganezKırklareli - Çakıllı 339 800g+m+mm410 g+m MermerYAPILMIŞÇALIŞMALAR500 yıl önce cuve fe işletilmiş(1/25.000) SAĞA Y YUKARI XE19b3 81300 35700Killi şist - Sondaj, yarma E19a3 53000 34000Serizitlikalklı killişistSerizitlikalkli killiKontaktmetamorfikSedimantermetamorfikSondaj E18b2 532300 46470005.8 mil.türetilmiştirE19a3 56700 312008 Molibden Kırklareli MerkezDemirköyGranodiorit,Mo % 0.01şükrüpaşamermerHidrotermal E19a1 43500 432009 Molibden Kırklareli Merkez Dereköy Karadere Granodiorit Hidrotermal E18b2 34100 4090010 Bakır Kırklareli Demirköy Karacadağ zuh. GranodiyoritKontaktmetasomatikE19a2 56500 44600Bakır11kurşuncınkomolıbdenKırklareli Demirköy Karanlıkdere zuh. Granodiyorit Hidrotermal E19a1 47500 38000121314BakırmolibdenBakırmolibdenBakırmolibdenKırklareli Merkez DereköyKırklareli Demirköyşist Karakoyun E18b1 525250 4648000KumtaşımarnSedimanter E19c3 73500 96500İrikum+kongol Sedimanter E19c4 71500 98750omeraSivrilerköyyudadereKırklareli Demirköy Kavakdere zuh.Cu%0.25mo %0.003220 000m+mmGranodiyoritGranodiyoritşistGranodiyoritşistHidrotermalpirometasomatikKontaktmetasomatikKontaktmetasomatikE18b2 34100 40900E19b3 74000 28600E19b4 69800 33100- 84 -

%Plik151617181920BakırmolibdenBakırmolibdenwolframBakırmolibdenşeelitBakırmolibdenwolframBakırşeelitBakırşeelitKırklareli Demirköy Enverkule zuh. GranodiyoritKırklareli Demirköy İkiztepeKırklareli Demirköy MutluderebaşıKırklareli Demirköy ŞükrüpaşaKırklareli Demirköy KorutepeKırklareli Demirköy Sudeposu zuh.21 Wolfram Kırklareli Demirköy ŞükrüpaşaEndüstriyel Hammaddeler1 Dolomit Kırklareli Demirköy Sarpdere köyüCu%0.39mo % 0.05w % 0.04Cu%0.55;mo%0.013(%0.59 cuesdegerıdır)WoB3:B % 0.01cu: % 0.3-0.4mo:% 0.01-0.02Cao:B B% 50.5mgo:B B% 1-3.52 000 m+mm4 824.655m+mm8 000 g+mReristalizekçtolduğundandolomitsahasıolarak terkedildiGranodiyoritkct. SkarnGranodiyoritşistmetakumGranodiyoritkçt. SkarnGranodiyoritkçt. KalkşistMonzodiyoritMermergranodioritGnaysPirometasomatikHidrotermalpirometasomatikPirometasomatikPirometasomatikKontaktmetasomatikKontaktmetasomatikPrimetazomatikSedimanterTürk maadin a.ş.cu, mo, w olarakişletmiş0.42 kmPalanda 1/5.000detayjeolojikharitayapılmış ve 5-6yıl işletilmiş2E19a1 47800 41900E19a3 59800 31200E19a1 45500 39200E19a1 43500 43200E19b4 69100 30800E19a3 60500 30400E19a1 44050 43500BB2 Dolomit Kırklareli Dereköy Koru köyCao % 31-321 344 gmgo % 20-21Kristalize kçt E18b1 28000 380003 Dolomit Kırklareli Merkez Dereköy KapaklıCao % 3165 000 g+mmgo % 22Mermer-kçt E18b1 28200 380004 Dolomit Kırklareli Kofçaz Kocayazı köyü Mgo % 20-21 10 920 g+m Kçt-mermer F19a2 19325 398255 Feldspat Kırklareli Merkez Yundalan ky.KB2Bo % 4.65Mikaşist,kuv10.8feB2BoB3 B% 0.9ars,gnaysİlksel mağma E18c1 28925 197006 Fosfat Kırklareli Lalapaşa Taşlımüsselim PB2BoB5 17.00 Tüf Çökel E17b4 80900 305007 Fosfat Kırklareli Lalapaşa KimyadereKilliPB2BoB5 % 2.00-kireçtaşıkumtaşı3.00Çökel E17a3 77800 323008 Grafit Kırklareli Pınarhisar Sergen Grafit,şist9 Kuvars Kırklareli Merkez Dereköy10 Mermer Kırklareli DemirköyDereköy vekapaklıköyİğneadayavuzdereSi oB2B% 97.76i feB2BoB3B%0.72MetamorfizmaE19a448000480003122331000E19d2 58950 1900058.1 g Serisit şist Hidrotermal E18b4 30500 33600Kötü Terkedilmiş Şist Sedimanter E19b3 77850 29225- 85 -

11 Mermer Kırklareli DemirköyBalabanistikamtepeİyi Terkedilmiş Magmatik E19a3 55750 3420012 Mermer Kırklareli DemirköySarpderegüneydoğusuKötü Şist Sedimanter E19a4 49750 3380013 Mermer Kırklareli Merkez Karadere Kötü Terkedilmiş Granodiyorit Mağmatik E18b2 38350 42225Metagranit,14 Mermer Kırklareli MerkezÇukurpınar Caco3 %95-gnays, Metamorfizm 1km2'lik detayTerkedilmişçakırçeşmedere 97gabro, diorit, ajeolojik etütE18b3 40950 34025granit15 Mermer Kırklareli Merkez Dereköy Kurusöğütçeşme Kötü Terkedilmiş Siyenit Sedimanter E18b1 30450 4710016 Mermer Kırklareli Merkez DereköyDomuzbayır tepebatısıKötü Olumsuz Sedimanter E18b2 31700 4645017 Mermer Kırklareli Merkez DereköyBahtiyartepegüneydoğusuKötü Şist Sedimanter E18b2 32850 4405018 Mermer Kırklareli MerkezŞükrüpaşakuzeydoğusuKötü Terkedilmiş Sedimanter E19-a1 40600 4240019 Mermer Kırklareli Merkez Beypınar Orta Şist Sedimanter E19a4 43700 2715020 Mermer Kırklareli VizeYenice pirenliksırtıİyi Şist Sedimanter E19d2 56450 2082521 Mermer Kırklareli Vize Sergen kanlıdere Kötü Terkedilmiş Şist Sedimanter E19d2 56750 2020022TuğlakiremitKırklareli PehlivanköyPehlivanköymercanderekuzeyi-kocatepegüneyiİyi 20 000 m Sedimanter F17b3 93500 78800- 86 -

I.1.3.Enerji MadenleriKırklareli İli Enerji HammaddeleriKırklareli Vize Toçuköy Kömür SahasıYapılan Sondaj Adedi: 24 adetOlumlu Sondaj: 13 AdetOlumsuz Sondaj: 11 AdetToplam Sondaj Metrajı: 3930.00 mKömür kalınlıkları Üst Damar (m) Ara Kesme (m) Alt Damar (m)Minumum Kalınlık 1,20 ----- 1Maksimum Kalınlık 2,25 ----- 3,4Ortalama Kalınlık 1,60 8.00 – 10.00 2Orijinal Kömürde KimyasalÖzelliklerOrtalamaSu % 25.00 – 40.00 32,50Kül %15.00 – 30.00 22,50Kükürt %.1.50 1,50AID Kcal/kg 1800 - 2800 2300Toplam Rezerv: 34.20.312 TonMuhtemelKullanım Alanı: Teshin872

Pdir.J.1. Kaynaklarına Göre Enerji SınıflandırmasıJ.1.1. Birincil Enerji Kaynakları(J) ENERJİTürkiye’nin Yenilenebilir Enerji Kaynağı PotansiyeliKullanılabilir PotansiyelEnerji KaynağıMW Milyar kWh/yıl Mtep/yılHidroelektrik 34.86 124.5 -Güneş (Isı) 2.843 - 1.8Güneş (Elektrik) - -Jeotermal (Isı+Elektrik) 116 000 305 25Rüzgar(Karasal –Elektrik) 20 00 50 -Rüzgar(Denizel- Elektrik ) - -Klasik Biomas Yakıt - - 7Modern Biomas Yakıt - - 25J.1.1.1. Güneş EnerjisiÜlkemiz coğrafi konumu açısından güneş kuşağı içerisinde yer almakta olup, yıllık ortalamagüneşlenme süresi 2609 saat dir. Marmara Bölgesi ise, yıllık 2528 saatlik güneşlenme süresi ile,Akdeniz, Ege, İç Anadolu ve Doğu Anadolu’dan sonra gelmektedir. Türkiye’nin güneş radyasyon22intensitesi yatay düzlem üzerinde 3,7 kWh/mPPiken, Marmara Bölgesinde bu değer 3.03 kWh/mPGüneş enerjisi Trakya Bölgesinde özellikle sıcak su temin amaçlı kullanılmakla birlikte,ekonomik değerlendirilebilirliği oldukça düşüktür.J.1.1..2 Rüzgâr EnerjisiTrakya Bölgesinde; Edirne, Keşan, Enez ve Çorlu rüzgâr potansiyeli bakımından zenginolmakla birlikte, yıllık ortalama 0,9 m/s lik bir rüzgâr hızına sahip ilimiz, bu açıdan daha mütevazıdir.J.1.1.3. Su Enerjisiİlimizde enerji amaçlı kurulan baraj veya Hidro Elektrik Santral (HES) yoktur.J.1.1.4. Biogaz Enerjisiİlimizde Biogaz Enerji tesisi bulunmamaktadır.J.1.1.5. Biomas Enerjisi2000 yılı verilerine göre Türkiye’nin enerji üretiminde 6,6 milyon ton bitki ve hayvan artıklarıyer almıştır. İlimizde klasik hayvan tezeğinin ile ayçiçeği sapı da enerji amaçlı olarak kullanılmaktadır.J.1.1.6. Odun EnerjisiBölgemiz Orman Alanları; Kırklareli (Merkez ilçe, Pınarhisar, Dereköy, Kofcaz) Demirköy(Demirköy, Macarca, Değirmendere, İstihkamtepe, İkşiztepe, Şarapnel, İgneada, Sivrikulubeler,882

Longos, Kocadağ, Kadınkule) ve Vize (Vize, Yumurtatepe, Sergen, Kömürköy) olarak beş İşletmeMüdürlüğü ve bunlara bağlı Şefliklerden oluşmaktadır.2005 Yılı Yakacak Odunların Kullanım Yerlerine Göre Dağılımı (Ster)Yakacak Odunların Kullanım Yerlerine Göre DağılımıMeşe Gürgen Kayın ToplamŞehir, kasaba yak. Od. 44500 1000 11000 5650031. Md. Yak. Od. 63500 6350032. Md. Yak. Od. 4000 4000Toplam Yakacak 112000 1000 11000 124000J.1.1.7. Kömür Enerjisiİlimizde sanayi ve ısınma amaçlı enerji ihtiyacının büyük bölümü, özellikle Malkara-Tekirdağve Uzunköprü –Edirne yataklarından sağlanan linyit kömürü ile sağlanmaktadır.J.1.2. İkincil Enerji KaynaklarıJ.1.2.1. Termik Enerjiİlimizde bir adet doğalgaz Çevrim santrali bulunmaktadır.HEAŞ ( Hamitabat Elektrik A.Ş.)892

KURULUŞ TAN BERİ Ü R E TİLEN ENERJİ M ALİYETLERİYILLAR BRÜT ÜRETİM NET ÜR ETİM Y AK . D O Ğ AL GAZ NET ÜRT.MLY. 1000 m 3 'e Ö D E N .( kW h ) ( kW h ) ( SM 3 ) ( Cent / kWh ) $1985 58.243.000 57.995.200 17.615.200 - -1986 1.340.711.000 1.336.398.390 410.661.055 2,94 64,251987 2.528.068.000 2.495.254.850 671.304.507 4,78 112,941988 2.800.814.000 2.757.192.830 867.419.174 6,14 110,551989 5.796.535.000 5.710.120.870 1.480.478.409 3,54 85,571990 7.453.184.000 7.355.615.170 1.738.726.700 3,12 95,941991 7.405.054.000 7.303.166.750 1.694.745.600 2,75 102,381992 6.335.622.000 6.242.571.400 1.459.114.557 2,91 93,771993 4.226.441.000 4.154.032.612 1.134.901.200 3,38 95,551994 5.859.683.000 5.739.070.611 1.340.723.100 2,98 103,871995 7.336.220.000 7.199.170.069 1.655.139.000 3,40 130,571996 7.188.452.000 7.030.862.672 1.639.549.000 3,80 144,551997 7.756.204.000 7.590.438.067 1.752.620.000 3,92 160,651998 7.307.768.000 7.138.836.056 1.704.145.000 3,89 150,521999 6.660.459.000 6.501.184.631 1.548.693.000 3,82 150,002000 7.481.160.000 7.315.028.207 1.734.555.000 4,52 177,482001 7.646.929.000 7.473.877.148 1.774.469.000 4,04 164,232002 6.830.596.000 6.673.137.946 1.577.863.000 3,94 144,082003 2.209.596.000 2.152.711.689 519.075.963 5,87 166,742004 520.029.000 504.049.988 126.775.344 11,87 183,112005 1.416.682.000 1.374.444.797 337.205.000 9,00 234,28TOPLAM 106.158.450.000 104.105.159.953 25.185.778.809 3,49 112,68N O T : M aliyetin içerisinde M em ur H arc, İşçi Harc, Malzeme, Dış .S ağ .Fay.H iz., Am ortism anlar,V er.S ig.veDiğ .H arc., Finansm an G id. D ahildir.J.1.2.2. Hidrolik Enerjiİlimizde çok sayıda sulama, içme suyu ve taşkın önleme amaçlı baraj bulunmasına rağmenEnerji amaçlı HES bulunmamaktadır.J.1.2.3. Nükleer Enerjiİlimizde nükleer enerji santrali bulunmamaktadır.902

J.2. Enerji Tüketiminin Sektörlere Dağılımı2005 yılı içinde, sanayi kuruluşlarınca, 420.979.926 kwh elektrik enerjisi tüketilmiştir. Kişibaşına tüketim mikatarı ise, 2.240 kwh olarak gerçekleşmiştir.2005 Yılı Elektrik Enerjisi Tüketimi/Sektörel DağılımıAbone GrubuTüketimResmi daire 71.351.506K.İ.T. 11.441.148Mesken 148.269.711Ticarethane 47.446.058Sanayi 420.979.926Genel aydınlatma 18.166.406Şantiye 6.987.619H.kurumu 227.990T. Sulama 1.004.743Çeşitli Abone 9.850.119Toplam 735.725.2262005 Yılı Elektrik Enerjisi KayıplarıSatın Alınan Enerji799.798.308 kwhSatılan Enerji735.725.226 kwhKayıp Enerji64.073.082 kwh% Kayıp Enerji 8,012005 Yılı Kurulu GücüResmiÖzel123,7 mva117,2 mva912

(K) SANAYİ VE TEKNOLOJİK.1. İl Sanayinin Gelişimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Bunu Etkileyen Etkenlerİlimizde sanayi daha çok D-100 karayolu etrafında ve özellikle Lüleburgaz’da yoğunlaşmıştır.Kırklareli’nde sanayi artan bir hızla gelişmektedir. Kırklareli’nin İstanbul ve Avrupa’ya yakın olmasıbunun temel nedenlerindendir.Kırklareli’de toplam 224 sanayi tesisi bulunmaktadır. Bunların % 87’si Merkez, Babaeski veLüleburgaz ilçelerinde geri kalan % 13’ü diğer ilçelerde yer almaktadır. Merkezde 64, Babaeski’de 38,Demirköy’de 2, Kofçaz’da 1, Lüleburgaz’da 94, Pehlivanköy’de 2, Pınarhisar’da 9, Vize’de 14 sanayitesisi mevcuttur.Bunlardan, gıda, içki ve tütün imalatı yapan 92; tekstil, giyim ve deri imalatı yapan 58; ormanürünleri ve mobilya üretimi yapan 15; kâğıt, kâğıt ürünleri ve basım imalatı yapan 2; kimya, petrol,kömür, kauçuk ve plastik ürün imalatı yapan 13; taş ve toprağa dayalı 19; metal eşya, makine veteçhizat imalatı yapan 17 ve diğerlerinin sayısı da 8’dir.Bu tesislerde 19 bin dolayında kişi çalışmaktadır. 500’ün üzerinde çalışanı olan 8 tesisibulunmaktadır. Bu 8 tesiste toplam çalışanların yüzde 37’si istihdam edilmektedir. 1000 ve daha fazlakişi çalışan 2, 500-999 kişi çalışan 6, 250-499 kişi çalışan 14, 100-249 kişi çalışan 27, 50-99 kişiçalışan 16, 10-49 kişi çalışan 74, 10’dan az kişi çalışan 54 tesis bulunmaktadır.Cam, gıda, tekstil, ilaç gibi alanlarda faaliyet gösteren önemli sanayi tesislerinin bir bölümüKırklareli’nde yer almaktadır. Türkiye'nin ilk şeker Fabrikası Alpullu Şeker Fabrikası, Akın Tekstil, Edipİplik, Konteks Mensucat, Tüp Merserize, Zorlu Linen, Eczacıbaşı İlaç, Kırklareli Cam, Trakya Cam,Set Çimento ve Trakya Döküm bunlardan ilk akla gelenleridir.K.2. Global Anlamda Sanayiinin GruplandırılmasıK.2.1. Kamuya Ait Sanayi TesisleriAlpullu Seker Fabrikası:Türkiye'de ilk Türk şekerini üretme onurunu yaşatan Alpullu Şeker Fabrikası, 14.06.1925tarihinde 500.000 TL sermaye ile İstanbul ve Trakya Şeker Fabrikaları Türk Anonim Şirketi tarafındankurulmuştur. Fabrika İstanbul, Çatalca, Tekirdağ, Kırklareli ve Edime illerini içine alan bir bölgede,yılda en az 20.000 ton pancar işleme kapasitesine sahip olup, şeker imalatı yanında, ispirto ve pancarküspesinden hayvan yemi üretmek gibi gayelerle teşekkül ettirilmiştir. Alpullu şeker Fabrikası, ülkemizşeker sanayiinde ve tarımda öncü bir kuruluş olarak, okul görevini yerine getirmiştir.K.2.2. Küçük Sanayi SiteleriKırklareli Merkez ilçede 2 adet Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi ile Lüleburgaz ilçesindeLüleburgaz Küçük Sanayi Sitesi Kooperatifi bulunmaktadır.Kırklareli Küçük Sanayi SitesiToplam İşDolu İş Yeri SayısıYeri SayısıBoş İş Yeri SayısıBir İş YerindeÇalışan Ortalamaİşçi SayısıToplam İşçiSayısı(Ortalama)294 291 - 3 873Kırklar Küçük Sanayi SitesiToplam İş YeriDolu İş Yeri SayısıSayısıBoş İş Yeri SayısıBir İş YerindeÇalışan Ortalamaİşçi SayısıToplam İşçiSayısı(Ortalama)179 75 104 3 225922

Lüleburgaz Küçük Sanayi SitesiToplam İş YeriDolu İş Yeri SayısıSayısıBoş İş Yeri SayısıBir İş YerindeÇalışan Ortalamaİşçi SayısıToplam İşçiSayısı(Ortalama)243 241 2 3 723K.2.2. Organize Sanayi SiteleriKırklareli Organize Sanayi Bölgesi:YeriKapasitesiİstihdamSayısıKırklareli Merkez İlçe Kızılcıkdere Köyü Düzyol Mevkii.400 Hektar alan karakteristiğinde olup, 367 Hektar yüzölçümündedir.Yaklaşık 1.500 kişi çalışmaktadır.Organiza Sanayi Bölgesinde Bulunan TesislerS/NFaaliyette Olan Tesisler1. Akyiğit Tekstil ve Konfeksiyon Mağazacılık San. Tic. A. Ş.2. Örteks Tekstil İşletmeleri San. Tic. A. Ş.3. Saray Bisküvi ve Gıda Sanayi A. Ş.4. Güleray Terlik ve Ayakkabıcılık Tic. Ltd. Şti.5. Tatsan Helva San. Tic. Ltd. Şti.6. Yalkim Yalıtım Ürünleri San. Tic. A. Ş.7. Kadri Özdil Profil San. Tic. A. Ş.8. Arkumsan Madencilik ve Dökümcülük San. Tic. Ltd. Şti.Makine Montaj Safhasındaki Sanayi Tesisleri1. Altınboğa Makine San. Tic. A. Ş.2. İntersweet Gıda ve Şekerleme San. Tic. A. Ş.3. ETM Cam Elyaf San. Tic. Ltd. Şti.4. PLUS Ahşap San. Tic. Ltd. Şti.İnşaat Aşamasında Olan Tesisler1. Elkon Elektronik Haberleşme Sistemleri Dayanıklı Tük. Malları San. Tic. Ltd.Şti.Kırklareli Organize Sanayi Bölgesinde 94 adet sanayi parseli bulunmakta olup, bunların 46adedi firmalara tahsis edilmiştir.93 Hektarlık 1.Etap Organize Sanayi Bölgesinin yol kaplaması hariç tüm altyapı inşaat işleritamamlanmış olup, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ca geçici kabul işlemleri tamamlanmıştır. 273 Hektarlık2.Etap Organize Sanayi Bölgesinin ise Etüt-Proje Mühendislik İşleri kapsamında tüm altyapı inşaatprojeleri, keşif ve ihale dosyalarının hazırlanması işleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafındanonaylanmış olup, 2.Etap altyapı inşaat işlerinin imalatına başlanmıştır. Ayrıca, Bulgaristan – TürkiyeDoğalgaz boru hattının OSB doğalgaz boru hattına 9 km mesafede olup Enerji Piyasası DüzenlemeKurulundan bu hatta bağlantı izni alınmıştır. OSB İç Şebeke Projeleri de BOTAŞ tarafındanonaylanmıştır.932

K.3. Sanayiinin İlçelere Göre Dağılımıİlçe AdıToplamGıda,İçki,TütünTekstilDeriOrmanÜrünleriKâğıtKimya, Petrol,KömürKauçuk vePlastikTaş veToprağaDayalıÜrünlerMetalEşya veMakineMerkez 64 24 17 6 1 6 9 1Babaeski 38 24 4 4 2 2 2Demirköy 2 1 1Kofçaz 1 1Lüleburgaz 95 33 29 3 1 8 8 5 7Pehlivanköy 2 1 1Pınarhisar 9 3 2 1 3Vize 14 5 5 1 1 1 1Toplam 224 92 58 15 2 13 19 17 8DiğerİmalatSanayiK.4. Sanayii Gruplara Göre İşyeri Sayıları ve İstihdam DurumuS/N TESİSİN ADI İLÇESİ YERİ ÜRETİM KONUSUÇALIŞANSAYISI1. Bafsar Gıda San. ve Tic. A.Ş. Merkez2.Candaroğlu Süt Mamülleri vePazarlama Ltd. ŞtiKızılcıkdere(OSB)Bisküvi Çikolata BarGofret Kraker kek251Merkez Kavaklı Beyaz Peynir 183. Cevat-Şerafettin Gürkaş Merkez Kırklareli Peynir 34.5.6.Çetintaşlar Petrol ve Gıda San.ve Tic.A.Ş.Hanımeli Çiftliği Sütve Süt ÜrünleriTarım ve Hayvancılık GıdaÜrn.San.Tic.Ltd.Şti.Intersweet Gıda Şeker San.veTic.A.Ş.Merkez Kırklareli Un Kepek 15Merkez Kırklareli Peynir Lor Kaşar 6MerkezKızılcıkdere(OSB)Şekerleme7. Kırklareli Yem San. ve Tic. A.Ş. Merkez Kavaklı Karma Hayvan yemi 328.9.10.Mutafoğlu Değirmencilik San. ve Tic.Ltd. Şti.Sağlamcılar Süt Ürünleri Hayv. GıdaSan. ve Tic. Ltd. ŞtiŞNM Çetinler Et ve Et Ürünleri San.ve Tic. Ltd. ŞtiMerkez Dokuzhöyük Un Kepek 6MerkezMerkezKırklareliKavaklıBeyaz Peynir KaşarYogurtEt ve Et Ürünleriİmalatı11. Tatsan Helva San. ve Tic. Ltd. Şti. Merkez Kırklareli Helva , Lokum 1612.13.Tuğba Un ve Un Mamülleri San. veTic. Ltd. ŞtiYayla Un Gıda İnşaat Nakliye San veTic. Ltd ŞtiMerkez Üsküp Un Kepek 15MerkezKırklareliUn Kepek RazmolBonkalit14. Alpullu Şeker Fabrikası Babaeski Alpullu Şeker Üretimi 34615.Ayhan Sezer Yağ ve Gıda San.veTic.Ltd.Şti.BabaeskiBüyükmandıra16. Aykent Gıda San.Dış Tic.Ltd.Şti. Babaeski Babaeski6510Ham yağ Küspe 12Gofret, Pasta,Bisküvi17. Batı Gıda San. ve Tic. A. Ş. Babaeski Pancarköy Un Kepek 1718. Çam Ticaret Babaeski Babaeski19. Çölgeçen Gıda San.ve Tic.A.Ş. BabaeskiBüyükmandıraKavrulmuşKuruyemişHam yağ, Rafineyağ, Karma Yem,Çeltik, Küspe18529942

20.21.Çölgeçen Yağ ve Sabun San.veTic.Ltd.ŞtiEfeoğlu Süt ve Gıda San.veTic.Ltd.Şti.BabaeskiBabaeskiBabaeskiKatranca22. Mastaş Gıda San.ve Tic. Babaeski Babaeski23.Ocak Taahhüt Gıda San.veTic.Ltd.Şti.BabaeskiBüyükmandıraHam yağ, Rafineyağ, SabunSüt Ürünleri, Yoğurt,Beyaz PeynirUn, Rafine yağ,KepekAyçiçek Yağı24. Osman Güroğlu ve Oğulları Ltd.Şti. Babaeski Babaeski Süt Ürünleri, Yoğurt 1025. Özge Gıda San.ve Tic.Ltd.Şti. Babaeski Babaeski Gofret 326. Pazarcı Gıda Dış Tic.Ltd.Şti. Babaeski Babaeski27. Pazarcı Gıda San.ve Tic.A.Ş. Babaeski Babaeski28.Sezer Kardeşler Yağ, Yem ve GıdaSan.ve Tic.Ltd.Şti.Rafine ayçiçek yağı,Teneke KutuRafine yağ, TenekeKutuBabaeski Babaeski Ham yağ, Küspe 3829. Sinanlı Un San.ve Tic.A.Ş. Babaeski Sinanlı Un ve Kepek 930.Şahin Un Yem Akaryakıt Gıda San.veTic.A.Ş.Babaeski Babaeski Un ve Kepek 1031. Uzunlar Yem San.ve Tic.Ltd.Şti. Babaeski Babaeski Karma Yem 432.Melissa Gıda Su Ürünleri İth.İhr.Sanve Tic.Ltd.Şti.Demirköyİğneada33. ADM Doysan Yağ San ve Tic. A. Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran34.Agribrands Purina Besin Mad. San.Tic. A.Ş.Su Ürünleri, Lakerda,MarinasyonHam yağ, Rafineyağ, EkstrasyonKüspesi20542979117Lüleburgaz Lüleburgaz Yem 2735. Akmaya San. ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Evrensekiz Maya Üretimi 18736. Ak Nişasta Lüleburgaz Evrensekiz Nişasta Mısırözü 11937. Akyol Ticaret Ltd.Şti. Lüleburgaz Hamitabat Un Kepek 838.Anadolu Efes Biracılık ve Malt San.veTic.A.Ş.Lüleburgaz Evrensekiz Bira Üretimi 16339. Arda Gıda San.ve Tic.Ltd.Şti. Lüleburgaz Yenibedir Un Kepek 1540. Bahçıvan Gıda San.ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Kırıkköy41.42.Burgaz Alkollü İçecekler San.veTic.A.Ş.Ceylanlar Lüleburgaz Un FabrikasıA.Ş.LüleburgazEvrensekizSüt Ürünleri PeynirTereyağıAlkol ve alkollüiçecekler117Lüleburgaz Lüleburgaz Un 2243. Çavuşoğlu Süt ve Süt Ürünleri Lüleburgaz Lüleburgaz Süt ürünleri 344.45.46.Danonesa Tikveşli Süt ÜrünleriSan.ve Tic.A.Ş.Doy-Doy Süt ve Süt Ürün. San.veTic.Ltd.Şti.Durmaz Kardeşler Un Tarım Ürünleriİnşaat San.ve Tic.Ltd.Şti.LüleburgazLüleburgazPastörize Süt,Krema, Yoğurt veMeyva SuyuLüleburgaz B.Karıştıran Yoğurt, Ayran, Gıda 8Lüleburgaz Ahmetbey Un Kepek 447. Düşündere Değirmencilik Ltd.Şti. Lüleburgaz Ahmetbey Un, Kepek 548. Eflani Un ve Gıda San.ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Eskitaşlı Un Kepek 1849. Evren Gıda ve Plastik Ürt.Paz.Ltd.Şti. Lüleburgaz Ovacık Süt Ürünleri 450.Evren Yemek Hizmetleri TurSan.Tic.A.Ş.72180Lüleburgaz Evrensekiz Hazır Yemek 6351. Hamzabey Un San.ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Hamzabey Un, Kepek 3952

52. Klas Yağ San.ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz L.burgazHam Yağ İmali,Küspe53. Lermioğlu Un Gıda San.ve Tic.Ltd.Şti. Lüleburgaz Ahmetbey Un-Kepek 854. Lüleburgaz Gıda San.ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Lüleburgaz Ekmek 2455. Mehmetler Yağ San.ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Lüleburgaz56.Okan Deniz Un ve Gıda San.veTic.A.Ş.Ham yağ, Rafineyağ, Küspe, SopstokLüleburgaz Lüleburgaz Un, Bongolit, Kepek 2457. Öncü Gıda San.ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Ahmetbey Un 758. Özlem Un San. ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Yenibedir Un, Kepek 1259. Seyran Süt Ürünleri Lüleburgaz Lüleburgaz Süt Ürünleri 560.61.Tikveşli Süt ve Süt Mamülleri San.veTic.A.Ş.Ulaş Gıda Un Tekstil Nakliye Tic.veSan.A.Ş.Lüleburgaz Lüleburgaz Süt Ürünleri62. Üçel Değirmencilik San.ve Tic.Ltd.Şti. Lüleburgaz Evrensekiz63.Vardarlı Süt Ürünleri San.veTic.Koll.Şti.Lüleburgaz B.Karıştıran Un Razmol Kepek 16Un Razmol KepekBonkalitLüleburgaz Evrensekiz Peynir ve Yoğurt 2064. Yağsan Yağ Üretim A.Ş. Lüleburgaz Eskibedir Yağ İmalatı 2265.66.67.68.69.Yeni Dayıoğulları Un Gıda ve TarımÜrünleri San. ve Tic.Ltd.Şti.Zarbun Gıda ve Ambalaj San. ve Tic.A.. Ş.Köseer Süt ve Gıda San. ve Tic. Ltd.Şti.Özdenler Akaryakıt Taşımacılık TarımMak ve Ürünleri San. ve Tic.Ltd.Şti.Özyıkılmaz Gıda Tarım ve SütÜrünleri Paz. Tic.San.Ltd. Şti.Lüleburgaz Evrensekiz Un Kepek Razmol 8LüleburgazPınarhisarYenibedirPınarhisarBisküvi, Çikolata,Sert Şeker, SakızSüt Mamülleri, Beyazpeynir, Kaşar, LorPınarhisar Pınarhisar Un 11Merkez Poyralı Beyaz Peynir, Kaşar 1270. Çiftçiler Gıda San. ve Tic.Ltd.Şti. Vize Okçular Beyaz Peynir, Kaşar 1071.72.Günay Yem Madencilik ve İnşaat San.ve Tic.A. Ş.Raşit Gürel Süt Ürünleri İmalatPaz.Ltd.Şti.Vize Vize Yem 11Vize Vize Beyaz Peynir, Lor 673. Öznur Yem ve Hayvancılık Ltd.Şti. Vize Vize Yem 1574. ACT Tekstil San.ve Tic.A.Ş. Merkez Kırklareli75. Akpa Konfeksiyon San.ve Tic.A.Ş. Merkez76.Akyiğit Tekstil Konfeksiyon veMağazacılık San ve Tic. A.Ş.MerkezKızılcıkdere(OSB)Kızılcıkdere(OSB)Konfeksiyon DışGiysi, Bayan Etek,Elbise3274244217615triko 355Kot-Kumaş Pantolon,Ğömlek77. Alateks Tekstil San.ve Tic. A.Ş. Merkez Kavaklı tekstil, Boyama 15578.Aslanlı Uluslararası Tekstil ve TarımÜrünleri Dış Tic. A.Ş.79. Bab Deri San.ve Dıştic.A.Ş. Merkez Kavaklı327Merkez Kavaklı Kasarlı İdrofil Pamuk 17280. Beray Tekstil San.ve Tic. A.Ş. Merkez Kavaklı Boyalı İplik, Elyaf 4881. Bey-can Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti. Merkez Kavaklı Pamuk-elyaf 2482. Bwb Tekstil Konfeksiyon Paz.Tic.A.Ş. Merkez83.C.T. Konfeksiyon San ve Dış Tic.Ltd.Şti.MerkezKızılcıkdere(OSB)KavaklıKumaş Baskı 264Mont, Pantolon EtekGömlek84. Dona Ayakkabıcılık San.ve Tic.A.Ş. Merkez İnece Ayakkabı 68320962

85.86.87.88.Eroğlu Konfeksiyon San. ve Tic. Ltd.Şti.ETM Elyaf Tak.Malz.San.veTic.Ltd.Şti.FGT Fazıl Giyim San. İmalat İthalatveİhracat Tic.Ltd. ŞtiGüleray Terlik ve Ayakkabıcılık Tic.Ltd. ŞtiMerkez Kavaklı Ceket Pantolon 129MerkezKızılcıkdere(OSB)TekstilMerkez İnece Pantolon 164MerkezKızılcıkdere(OSB)Terlik 4789. Işıksan Tekstil San.ve Tic. A.Ş. Merkez Kavaklı tekstil, Boyama iplik 690.İmler Tekstil KonfeksiyonKonfeksiyon,Merkez KavaklıSan.Tic.Ltd.Şti.Pantolon, Şort9591.Örteks Tekstil İşletmeleri San. Tic.Kızılcıkdere İplik Üretimi,MerkezA.Ş.(OSB) Dokuma25092.Şampiyon Tekstil San ve Dış Tic.Pazarlama A.Ş.Merkez Kırklareli Konfeksiyon, Ceket 16393. Ten Çamaşır San.ve Tic. A.Ş. Merkez Kavaklı İç Çamaşır 8094.Trabzon Dış Tic. Giyim San.veCeket Pantolon Etek,Merkez KırklareliTic.Ltd.Şti.Manto18495. Uğur Deri San.Koll.Şti Merkez Kırklareli Deri işleme 1096. Atomik Tekstil San ve Tic.A.Ş. Babaeski Babaeski Konfeksiyon 43697.Bederteks Kon. Turizmİnş.San.Tic.A.Ş.BabaeskiBabaeski98. Fersah Tekstil San. ve Tic. A. Ş. Babaeski TaşağılKonfeksiyon Mont,Pantolon, CeketPamuk veSentetikİplikÜretimi99. Perge Tekstil San. Tic.Ltd.Şti. Babaeski Alpullu Tekstil 291100. 2002 Tekstil San. ve Tic.Ltd.Şti. Lüleburgaz EvrensekizKumaş İplik BoyamaTerbiye İşi, Boya, 140Kasar, Baskı101. Ace Giyim San. ve Tic.Ltd.Şti. Lüleburgaz Evrensekiz Tekstil Ürünleri 37102. Afşin Mensucat San. ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran Pamuk Kumş103.104.Akasya İnş.Tekstil Yat.İşl.San.veTic.Ltd.Şti.Aker Dar Dokuma ve İplik San. ve TicA. Ş.LüleburgazB.KarıştıranPamuklu KumaşBoyama, Tshırt, Slipve PantolonLüleburgaz B.Karıştıran Dar dokuma 17105. Akın Tekstil San.ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Evrensekiz KumaşBoya 697106.Altılar Tekstil Tarım ve HayvancılıkSan.ve Tic.Ltd.Şti.LüleburgazCelaliye107. Atahan Tekstil Lüleburgaz B.Karıştıran TekstilTekstil, Konfeksiyon,Pijama, Gecelik,Atlet108. Avala Tekstil Dış Ticaret A.Ş. Lüleburgaz Lüleburgaz Kumaş Boyama 10987859878109.Baykan Moda Tekstil Konfeksiyonİth.İhr.Taah.San.ve Tic.Ltd.Şti.LüleburgazLüleburgazTekstilKonfeksiyon,Kot Pantolon442110. Damteks Tekstil San.ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz Ahmetbey kamgam Akrilikİplik 254111. Denim Kumaşçılık Tic.ve San.Ltd.Şti. Lüleburgaz B.KarıştıranDost Tekstil Turizm İnşaat Taahhüt112.San. ve Tic.Ltd.Şti.Genç Renk Tekstil Ürünl.San.ve113.Tic.Ltd.Şti.Pamuklu DokumaKumaş BoyamaTerbiyesi, Kasar,Ram, SanforLüleburgaz Turgutbey Örgü Kumaşı 6LüleburgazB.KarıştıranTekstil PamukluPolyester Boyama12050972

114.Genmak Genel Makina San.veTic.Ltd.Şti.LüleburgazB.KarıştıranTekstil KumaşÜretimi Boya veApre, Jarse,Yuvarlak Örgü,Jakarlı, YuvarlakKumaş115. Göksan Tekstil San ve Tic. Ltd. Şti. Lüleburgaz Celaliye T-shirt, Havlu 13116. İpek İdrofil Pamuk San. ve Tic. A. Ş. Lüleburgaz Ahmetbey HidrofilPamuk 160117.Mayteks Konfeksiyon Ürünleri San. veTic. A. Ş.LüleburgazEvrensekizKumaş Örgü BoyaApre118. Mersu Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. Lüleburgaz Evrensekiz Tekstil, Boya, Kasar 34119.Pasha Kimya ve Tekstil San. ve Tic.Ltd. Şti.58142Lüleburgaz Evrensekiz Thşört 61120. Peker Tekstil Lüleburgaz B.Karıştıran Triko 204121. Sofist Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. Lüleburgaz BoyaTarmak (Cihangir) Tekstil San. ve Tic.122.A. Ş.Tekboy Tekstil ve Boyama San. ve123.Tic. A. Ş.Lüleburgaz B.Karıştıran İplik İmalatı 123Lüleburgaz Turgutbey İplik Boyama Kumaş 192124. Toreks Toros Tekstil San. ve Tic.A. Ş. Lüleburgaz Evrensekiz Tekstil 42125.126.Tüp Merserize Boy. Kas. ve Apre San.ve Tic.A.Ş.Vefateks Döşemelik Kumaş San. veTic.A.Ş.LüleburgazLüleburgazB.KarıştıranLüleburgazÖrme KumaşBoyama İplik İmalatı,Boya, Kasar, ApreTekstil, Kumaşimalatı127. Zey Teks Lüleburgaz Kırıkköy Konfeksiyon128.129.Zorlu Linen Dokuma EmprimeKonfeksiyon San. ve Tic.A.Ş.Özgür Konfeksiyon San. ve Tic. Ltd.Şti.LüleburgazPehlivanköyB.KarıştıranPehlivanköyTekstil NevresimÇarşaf Yastık KılıfıPerde, İplikGecelik PijamaSabahlık EşofmanPantolon130. Desimoda Tekst. San. ve Tic. Ltd. Şti. Pınarhisar Pınarhisar Konfeksiyon 120131. Alders Tekstil San. ve Tic.A. Ş. Vize VizeBalinler Uluslararası Tekstil San. ve132.Tic. A. Ş.Çakıllı İplik Sanayi (İhsan Ömer Necip133.Oğlu)VizeVizeOkçularÇakıllı134. Gossard Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. Vize VizeKonfeksiyon,Pantolon, Şort, EtekKonfeksiyon, KotPantolonÖrme Polyester İplikİmalatıİç Çamaşırı, Sütyen,Kilot, Korse135. Kort İplik San.ve Tic.Ltd.Şti. Vize Çakıllı İplik 38136.Aksakal Orman Ürünleri San.ve Tic.Ltd. Şti29125315587515017010500Merkez Üsküp Meşe Parke 12137. Balkanlar Ağaç San. ve Tic. A.Ş. Merkez Kırklareli Parke, Süpürgelik 10138.Günaydın Orman Ürünleri San. ve Tic.A. Ş.139. Pido Ağaç San. ve Tic. Ltd. Şti Merkez Üsküp140.Torsan Trakya Orman Ürünleri San.ve Tic. A. Ş.Merkez Üsküp Ağaç Parke 2Mutfak Eşyası, DolapKaplamasıMerkez Kırklareli Ağaç Parke 9141. Üsküp Parke San ve Tic. Ltd. Şti. Merkez Üsküp Parke 6142. Çakır Kerestecilik Sanayi Babaeski Babaeski Kereste 5143.Soydan Kalem Gıd. Mad. İhr. İth. Tic.A. Ş.Babaeski Babaeski Parke, Süpürgelik 403982

144. Tem Mobilya San ve Tic. A. Ş. Babaeski BabaeskiZer Orman Ürünleri San. ve Tic. Ltd.145.Şti.Öz Sezerler Mobilya Orman ürünleri146.San. ve Tic. Ltd. Şti.Sezerler Mobilya Mutfak İnş. San.ve147.Tic. Ltd. Şti.DemirköyDemirköyDeri Koltuk, KumaşKoltuk TakımıKereste, Parke,LamineLüleburgaz Lüleburgaz mobilya 7Lüleburgaz Lüleburgaz Mobilya 17148. Türkeli Parke San. ve Tic. Ltd. Şti. Lüleburgaz Lüleburgaz Parke 7Yıldırım Parke ve Ahşap San. Tic. Ltd.149.Şti.Lüleburgaz Lüleburgaz Parke 4Vize Mobilya Gıda Nak. Petrol Turizm150.San. ve Tic. Ltd. Şti.Vize Okçular Mobilya 19151. Köknar Kağıt Karton San. ve Tic.A. Ş. Lüleburgaz Lüleburgaz Kağıt Karton İmalatı 55152. BETA Basım Yayım Dağ. A. Ş. Vize Vize KitapBasımı 24Yalkim Yalıtım Ürünleri San ve Tic. A.153.Ş.Avcılar Plastik Ambalaj San. ve Tic.154.Ltd. Şti.MerkezBabaeskiKızılcıkdere(OSB)Babaeski4767Çatı Örtüsü 15Plastik ÇuvalKumaşı, Ambalaj155. Agrosan Kimya San. ve Tic.A. Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran Tarım İlaçları 49156. Aygaz A.Ş. Lüleburgaz Lüleburgaz LPG Dolum Tesisi 24157.Eczacıbaşı Sağlık Ürünleri San. Tic.A. Ş.LüleburgazK.Karıştıran158. Kılıç Ticaret Lüleburgaz Lüleburgazİlaç Üretimi, KişiselBakım ÜrünleriKağıt-Plastitk-Pet Dönüşümü159. Koray Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. Lüleburgaz Evrensekiz Gübre Sıvı ve Toz 14160. Plasko Plastik San. ve Tic.A. Ş. Lüleburgaz Turgutbey PVCPlastik Film 71Plastik Ambalaj161. Plaş Plastik Ambalaj San. ve Tic. A. Ş Lüleburgaz Lüleburgaz119Plastik Şişe KapakPrizma Temizlik ve Kimya San. ve Tic.162. Lüleburgaz Evrensekiz Temizlik Malzemesi 10Ltd. Şti.Sas Boya Kimya İnş. Dekorasyon163. Lüleburgaz Lüleburgaz Boya İmalatı 6Makine San. Tic. Ltd. Şti.164. TPAO Trakya Bölge Müdürlüğü Lüleburgaz Lüleburgaz Petrol ve Doğalgaz 382165. Özer Plastik San. ve Tic. Ltd. Şti. Pınarhisar Pınarhisar Plastik Boru 5166.167.Ar-ka Madencilik İnşaat San. ve Tic.Ltd. Şti.Arkumsan Madencilik ve DökümcülükSan. ve Tic. Ltd. ŞtiMerkezMerkezKırlareliKızılcıkdere(OSB)Taş Tozu, MıcırÜretimiYapı KimyasallarıBeton Elemanları,Parke ve Bordür Taşı168. Bağdan Beton San. ve Tic.Ltd. Şti Merkez Kırklareli Hazır Beton 6169. Gündüz İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. Merkez Asilbeyli Kum Çakıl 5170. Kanalet İnşaat Merkez İnece Beton kanal171.Marmara Prefabrik Yapı ElemanlarıSan. ve Tic. Ltd.ŞtiMerkezİneceBeton PrefabrikEleman172. Promer Mermer San. ve Tic.A.Ş. Merkez Kırklareli Mermer İmalatı 27173. Seyit Sincap Merkez Asilbeyli Kum-Çakıl 4174.175.Tempo İnşaat Turizm Tic.ve San. Ltd.Şti.Ada Cam Babaeski Cam San. ve Tic.Ltd. Şti.MerkezKapaklıTaş ve Kum Ocağı,Yol ve betonmalzemesi10823Babaeski Babaeski Cam kapak 351916263992

176. Cantaş İnşaat ve Tic. Ltd.Şti. Babaeski KapaklıTaş Ocağı İşletmesiMıcır177. Pozitif Madencilik San. ve Tic.A.Ş. Kofçaz Karaabalar Kurs Kumu 28178. Akçansa Çimento San. ve Tic. A. Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran Hazır Beton 6179. Bil İnşaat Taahhüt Tic. Ltd. Şti. Lüleburgaz B.Karıştıran180.181.Empa Tekn.İnş.Taah.Mad.Kim.Bas.Yay.Nak.Paz.Ltd.Şti.Kırklareli (Paşabahçe) Cam San. veTic. A. Ş.Lüleburgaz Lüleburgaz KumHazır Beton veBeton DirekLüleburgaz B.Karıştıran Züccaciye 1295182. Trakya Cam San. A. Ş.Oto Cam Fb. Lüleburgaz B.Karıştıran Otomobil Camı 383183. Trakya Cam San. ve Tic. A. Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran184. Yapı Merkezi Prefabrikasyon A.Ş. Lüleburgaz K.KarıştıranDüz Cam, LamineCam, AynaBeton PrefabrikEleman185. Yelten Madencilik ve Ticaret A.Ş. Lüleburgaz Oklağlı Kuvars Kum İmalatı 12186.Erenler Madencilik Akaryakıt İnşaatSan. ve Tic. Ltd. Şti.Pınarhisar Çayırdere Mineralize Kolsit 6187. Öztüre Kireççilik San. Tic. A. Ş. Pınarhisar Pınarhisar Kireç 39188. Set Trakya Çimento San. ve Tic.A. Ş. Pınarhisar Pınarhisar Çimento 155189. Arsay Tel Üretim San. ve Tic. A. Ş. Merkez Kavaklı190.191.Bafra İmpeks Turizm İthalat İhracatSan. ve Tic.Ltd. ŞtiErsan Makine Endüstriyel Tesisleriİmalatı Mont. San. ve Tic. Ltd. ŞtiMerkezMerkez192. Kadri Özdil Profil San. ve Tic. A.Ş. Merkez193.Yüzüak İhracat İthalat Tarım Mak.Aletleri İmalatıMerkezÜsküpKırklareliKızılcıkdere(OSB)KırlareliTel Çivi Üretimi,Kaynaklı Kafes TelBıçak, Rende,SoyacakÇöpKonteynırı FanlıSoba PaslanmazKazanAlüminyum ProfilİmalatıYağmurlamaMakineTelli MüzikAletleri194. Müftüoğlu Teneke Sanayi Merkez Kırklareli Teneke Kutu 4195. Tesan Teneke ve Pres İşleri Merkez Kırklareli Teneke Kutu 12196. TKS Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. Merkez Kırklareli Teneke Kutu 30197. Pressan Metal San. ve Tic. A. Ş. Babaeski Babaeski El Arabası, Tel, Çivi 13198. Tihi Teks Makine Yedek Parça Ltd.Şti. Babaeski Babaeski199. Auer İmalat San. ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz B.KarıştıranDurmaz Kardeşler Un Tarım Ürünleri200.İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.İzer Plastik Doğrama San. ve Tic. Ltd.201.Şti.202. Mengerler Otomotiv San. ve Tic. A. Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran203.Özdilek Metal İnş. Tur. Teks. San. DışTic. Ltd. Şti.Örgü MakinesiPlatinleri, ÇorapMakinasıDayanıklı Ev Eşyasıve Soba2331927213922810318240Lüleburgaz Sarıcaali Tarım Aletleri 10Lüleburgaz Lüleburgaz PVC 14LüleburgazLüleburgaz204. Tikveşli Makine San. ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz LüleburgazSigorta-ŞalterDağııtım kutularıBıçakTel ÇiviElArabası205. Trakya Döküm San. ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran Döküm Sanayii 451206.Arkadaş Makine Kimya San. ve Tic. A.Ş.VizeVizeMakine Film ElemenLevha127427100

Altek Alarko Elektrik Sant. Tes. İşl.207.Tic. A. Ş.Uzunlar Otomotiv Zahire San. ve Tic.208.Ltd. Şti.209. Anadolu Yaldız San. ve Tic.A.Ş. Lüleburgaz KaramusulMerkez Kırklareli Elektrik üretimi 30Merkez Kırklareli Otomotiv 200PVC, OPP, PolietilenAlüminyum Folyo210. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran Elektrik üretimi 126211. Goldpak Ambalaj San. ve Tic. A. Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran212. Kale Nobel Ambalaj San. ve Tic. A. Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran213.Ölçüsan Ölçü Aletleri San. ve Tic. A.Ş.LüleburgazB.KarıştıranAmbalaj (Çok katlılamine mal)Ambalaj (BaskıEtiket Laminasyon)Otomotiv (Yağ,Hararet) Ölçü Aletleri214. Şenol Aküleri Lüleburgaz Lüleburgaz Akü Montajı 6215. Uzelli Kaset San. ve Tic. A. Ş. Lüleburgaz B.Karıştıran Ses Kaseti İmalatı 21Hamitabat Elektrik Üretim San. ve Tic.216.A.Ş.Lüleburgaz Hamitabat Elektrik üretimi 268492411669101

(L) ULAŞIM, ALTYAPI VE HABERLEŞMEL.1.AltyapıL.1.1. Su Sistemi, Atık Su Sistemi, Kanalizasyon ve Arıtma SistemiKırklareli Merkez1 728 ha yerleşim alanına sahip olan Kırklareli il merkezi, sınırları içinde, Bağlıca Dere, İnceDere ve Şeytan Dere olmak üzere, üç dere ile Kırklareli Barajı, Kayalıköy Barajı ve Armağan Barajıadlı üç baraj barındırmaktadır.İçme Suyu TeminiKırklareli merkezinin su ihtiyacı şehrin kuzeyinde, Dereköy Mevkiinde bulunan Kırklareli3Barajı’ndan sağlanmaktadır. İlimizde, 5 000, 3 000 ve 2 500 mPP’ lük olmak üzere, Belediyeye ait üçadet su deposu mevcuttur.İçme Suyu Analiz Sonuçlarıİlimize bağlı Dereköy Mevkiinde’nde, Belediyeye ait, 1998 yılında faaliyete geçen İçme SuyuArıtma Tesisi bulunmaktadır. Kırklareli Barajından gelen su, bu tesis içindeki depoda toplanmakta,daha sonra sıra ile;1. Kademeli Havalandırıcı: Ünite suyun havalandırılmasını sağlıyor.2. Hızlı Karıştırma: Suyun havalandırılması ve partiküllerin çökelmesinin önlenmesi amacıylaçalışıyor. Bu ünitede ön klorlama yapılmaktadır.3. Dinlendirme Havuzu: Su dinlendiriliyor.4. Filtrasyon: Su filtrelerden geçirilerek içinde bulunabilecek yabancı kütleler sudanuzaklaştırılıyor.5. Son Klorlama: Su şebekeye verilmeden önce son kez klorlanarak zararlımikroorganizmaların etkisiz hale getirilmesi sağlanıyor.2005 Yılı İçme ve Kullanma Suyu Analizleri G.M.T UygunluklarıBakteriyolojik Su NumuneleriAlınan Numune Sayısı 1961Uygun Numune Sayısı 1599Uygun Olmayan Numune Sayısı 362Kimyasal Su NumuneleriAlınan Numune Sayısı 144Uygun Numune Sayısı 122Uygun Olmayan Numune Sayısı 22Atık Su ŞebekesiMerkeze bağlı kısmın % 90’ ında kanalizasyon şebekesi bulunmakta, diğer kısımlarda isefosseptik kullanılmaktadır.102

DeşarjKanalizasyon suları İnce Dere ve Bağlıca Dere’ ye, Belediyeye ait olan mezbaha suları iseŞeytan Dere’ye deşarj edilmektedir.Atık Su Arıtma Tesisiİlimizde, içme suyu arıtıma tesisi bulunmakla birlilte, atık su arıtma tesisi henüz yoktur.Babaeski BelediyesiGenel Durumİlçeye, iki farklı havzadan içme suyu sağlanmaktadır.1. Şeytan Dere Havzası: Pompalar vasıtasıyla, 3000 mPP’lük ana depoya 60 lt/sn suverilebilmektedir.32. Çimenli Dere Havzası: Bu kaynaktanda, 3000 mPP’lük gömme depoya 60 lt/sn supompalanabilmektedir.Toplam, 120 lt/sn debideki su, 15 km ishale terfi hattı, 210 km’lik şebeke yardımıylasağlanmaktadır.2005 yılı sonu itibariyle, su satış rakamlarına göre, ilçede, su kullanımı 1.021.931 m3/yıl’dır.Atık Su ŞebekesiMevcut durumda ilçe nüfusunun % 92,5 a yakını kısmı kanalizasyona bağlı olup, % 7,5’lik birkesim fosseptik kullanmaktadır. Şebeke uzunluğu 63.560 km’dir.DeşarjDeşarj, Babaeski’nin güneydoğusundan geçen Şeytan Deresine ve üç noktadanyapılmaktadır. Şeytan deresi ilçe sınırında Ergene Havzasına karışmaktadır.Atık Su Arıtma TesisiBabaeski Belediyesi’nin henüz atık su arıtma tesisi bulunmamaktadır.Pınarhisar BelediyesiGenel DurumPınarhisar Belediyesi sınırları içerisinde Hamam Suyu denilen ve atık suların deşarj edildiği biryüzeysel su bulunmaktadır.İçme Suyu Teminiİçme suları, belediyeye ait olan üç adet kuyu ve bir adet kaynaktan sağlanmaktadır. Kuyular;250, 600 ve 150 tonluktur. Kaynaktan su, 120 m3 hacme sahip bir depoya gelmekte, buradan dapompalar vasıtasıyla içme suyu şebekesine verilmektedir.Kışın, kaynak, gereken tüm suyu karşılayabilmektedir; fakat yazın su tüketimindeki artışsebebiyle yetersiz kalmakta, bu durumda da kuyulardan faydalanma yoluna gidilmektedir.3103

PevselAtık Su ŞebekesiPınarhisar belediyesinde kanalizasyon ve yağmur suyu şebekesi ayrı değildir. Kanallara ayda330 000 mPPsu verilmektedir, bu suyun % 80 inin atık su olarak oluştuğunu kabul edersek, kanalizasyon3şebekesine günde yaklaşık 1000 mP atıksu gelmektedir.DeşarjPınarhisar Belediyesi’nde oluşan atık sular, Hamam Suyu denilen ve ilçenin güney-batısındabulunan dereye deşarj edilmektedir.Atık Su Arıtma TesisiArıtma tesisi kurulması konusunda Belediye tarafından çalışmalar yürütülmektedir.Vize BelediyesiGenel Durumİlçe sınırları içerisinde iki yüzeysel su bulunmaktadır. Bunlar Tabakhane Deresi ile Ana3deredir. İlçede yıllık su tüketimi, 54.310,00 mPP’ tür.İçme Suyu Teminiİlçenin İçme Suyu KaynaklarıKaynakAdıDebi, lt/snKışladere Menbası 2.00Karpuz Kaldıran 20.00Belediye Kuyusu 2.00Yediküpler Kaynağı 0.50Asmakaya Kaynağı 3.00Toplam 27.50Atık Su ŞebekesiBelediyenin evsel atık suları kanalizasyon sistemi vasıtasıyla derelere deşarj edilmekte olup,arıtma sistemi kurulması proje aşamasındadır.DeşarjAtık sular, kanalizasyondan Tabakhane deresi ve Ana dereye deşarj edilmektedir.Kofçaz BelediyesiGenel Durumİlçe sınırları içerisinde Kayalı Barajı’na akan Kanara Deresi bulunmaktadır. Halen Kofçaz İlçesiyerleşim alanı 20 ha’ lık bir alanı kapsamakla birlikte, 20 ha’lık bir alan da yerleşim için planlanmıştır.İçme Suyu Temini3İlçenin içme suyu ihtiyacı, 200 mPPhacmindeki iki depoda toplanmak suretiyle, küçük bataklıkve büyük bataklık adlı iki ayrı kaynaktan sağlanmaktadır.104

PveAtık Su ŞebekesiKofçaz ilçesinde kanalizasyon sistemi kullanılmamakta, atık sular her hanede bulunanfosseptik çukurlarında toplanmaktadır.DeşarjFosseptik çukurlarında toplanan atık sular, ağırlıklı olarak vidanjörlerle çekilerek, civardakitarlalarda gübre olarak kullanılmaktadır.Atık Su Arıtma Tesisiİlçede atık su arıtma sistemi bulunmamaktadır.Lüleburgaz BelediyesiGenel DurumLüleburgaz’ ın halen yerleşiminin oluştuğu bölgeye ait, 900 ha’lık bir alanı kapsayan imar planı1988 yılında yapılmış olup, nüfus artışları da göz önünde tutularak 1 250 ha’ lık yeni bir yerleşim alanıdaha planlanmıştır.İlçe sınırları içinde, Ergene Nehri ve Lüleburgaz Deresi olmak üzere, iki yüzeysel subulunmaktadır.İçme Suyu Teminiİçme suyu temini 15 adet derin içme suyu kuyusundan sağlanmakta olup, kuyularımızın3toplam kapasitesi 26.000 mPP/gündür. İçme suyunun dezenfeksiyonu, otomatik gaz klorlama cihazı ilegerçekleşmekte, su analizleri 15 günde bir İlçe Halk Sağlığı Laboratuvarı tarafından yapılmaktadır.İçme suyu toplam şebeke uzunluğu toplam 315 km’dir. Aylık içme suyu tüketimi, 220.000 mPP,33yıllık 2.655.000 mP günlük 7300 mPP’tür. İçme suyu şebeke hattında yapılan yenileme çalışmalarısonrasında kaçak miktarı yaklaşık % 20 oranına kadar indirilmiştir.Atık Su ŞebekesiAtıksu şebekesi toplam 202 km civarında bir uzunluğa sahiptir. Günlük deşarj miktarı yaklaşıkolarak 15.000 m3’tür. Atıksu arıtma tesisi proje aşamasındadır.Lüleburgaz’ın % 95’inde kanalizasyon şebekesi bulunmaktadır, kalan % 5’lik kısım isefosseptik kullanmaktadır. Yağmur suları ayrı bir şebeke vasıtasıyla toplanmakta olup yeterli değildir.Geleceğe dönük projelerde, mevcut yağmur suyu şebekesinin ve kanalizasyon şebekelerininiyileştirilmeleri ile ilgili hesaplar da yer almaktadır.Atık Su Arıtma TesisiLüleburgaz’da mevcut bir atık su arıtma tesisi henüz bulunmamakla birlikte, projeaşamasındadır.Pehlivanköy BelediyesiGenel DurumBölgenin belli başlıca yer üstü suları kasabanın 1 km güneyinden geçen ve taşkın durumundabütün alüvyon sahayı su altında bırakan Ergene Nehri ve kasabanın 2 km doğusunda Ergene Nehrinekarışan Kuştepe deresidir.İmar planı 1953 yılında yapılmış olup yetersizdir.3105

Ptür.Ptür.Pehlivanköy’ün içme suyu ihtiyacının karşılandığı başlıca iki kaynak mevcuttur. Bunlar,Pehlivanköy’e 1 400 m’ deki Akarcakale drenaj ve membaları ile 2,5 km mesafedeki Kemer bendi3’drenajıdır. İçme Suyu bu kuyulardan dalgıç pompalar ile mevcut su deposuna (300 mPPlük) verilip, oradanşebekeye dağıtılmaktadır.İçme suyu şebekesinin polietilen borular ile değiştirilme çabaları halen devam etmeketedir.Atık Su ŞebekesiAtık sular, mevcut 16 km’lik kanalizasyon şebekesine bağlanmıştır. Atık su kapasitesi günlük33ortalama 300 mP Kişi başına günlük deşarj miktarı ise, 0,3 mPPehlivanköy ilçesinde her evde fosseptik çukurlar bulunmakta, bu çukurlar kanalizasyonşebekesine bağlanmaktadır. Belediye yetkilileri böylelikle kanalizasyona gelen yükün azaltıldığını önesürmektedir.DeşarjKanalizasyon sularının deşarjı ilçeden geçen Kuştepe deresine yapılmaktadır.Atık Su Arıtma TesisiPehlivanköy ilçesi henüz atık su arıtma tesisine sahip değildir.L.1.5. Doğal Gaz Boru HatlarıBotaş Tarafından İşletilen Boru HatlarıKırklareli Kompresör İstasyonu ( CS1 ) şehir merkezine 7 Km uzaklıkta olup, Rusya –TürkiyeDoğal gaz boru hattı üzerinde kurulu BOTAŞ’ın ilk kompresör istasyonudur. İstasyonun inşasına 1987yılı ortalarında SPIECAPAG/ ENKA konsorsiyumu tarafından başlanmış olup, 1989 yılı başlarındaişletmeye hazır hale getirilmiştir. İstasyonda 4 adet Doğal gaz Kompresör ünitesi mevcuttur. Bir ünitesaatte 1.000.000 (SM3) gaz basabilecek kapasiteye sahip olup, max 29 bar fark basıncıoluşturabilmektedir.DOĞAL GAZ GİRİŞİ VE KULLANIMIMALKOÇLARŞUBE SATIŞLARIANA ÖLÇÜMŞUBE DIŞINAYILLAR İSTASYONU TOPLAM SATIŞELEKTRİKSATIŞSANAYİSATIŞ EKİPMAN VE VERİLEN GAZGAZ GİRİŞİ MİKTARI MİKTARI MİKTARIDÂHİLİTÜKETİMMİKTARI(SM3) (SM3) (SM3) (SM3) MİKTARI (SM3) (SM3)1998 6.549.393.043 1.820.029.230 1.740.171.132 79.858.098 47.767.629 4.681.596.1841999 8.697.517.040 1.689.988.196 1.605.286.199 84.701.997 65.905.764 6.941.623.0802000 10.082.425.774 1.931.259.366 1.856.396.511 74.862.855 73.483.849 8.077.683.0592001 10.928.234.550 2.009.845.194 1.924.101.369 85.743.825 59.844.693 8.858.544.6632002 11.573.762.727 1.814.842.948 1.725.364.067 89.478.888 56.664.189 9.702.255.5902003 11.375.636.017 2.782.176.096 2.537.669.459 244.566.637 53.911.756 8.539.548.1652004 11.041.837.424 2.350.898.310 2.055.284.649 295.613.661 47.914.398 8.643.024.7162005 12.764.861.335 2.624.963.721 2.297.774.252 327.189.469 62.250.499 10.077.647.115Kırklareli Şube Müdürlüğü, Koordineli olarak İstanbul İşletme Müdürlüğüne bağlı olarakfaaliyetlerini yürütmektedir.106

L.2.UlaşımL.2.1. KarayollarıL.2.1.1. Karayolları GenelKırklareli’nde ulaşımın alt yapısına bakıldığında, ülkemizin de genel bir sorunu olan mutlaktercihin karayoluna dayandığı görülmektedir. İl içinde karayolunun toplam uzunluğu 646 kilometreolup, E 5 ve Edime- Kınalı Otoyolu, ana arterleri oluşturmaktadır. İstanbul-Edime bağlantısını sağlayanD–100 yolu ile Türkiye'nin Avrupa'ya bağlantısını sağlayan TEM otoyolu, Kırklareli'nin en önemliyollarıdır.İl'deki bir başka eksen de Silivri'den ayrılan Çerkezköy-Vize-Pınarhisar-Kırklareli ve Edirnebağlantılı yoldur. Kuzey-güney bağlantılı iki ulaşım ekseni vardır. Aziziye sınırına kadar uzananDereköy-Kırklareli-Babaeski-Pehlivanköy karayolu, Bulgaristan ile bağlantıyı sağlarken, İgneada-Demirköy-Pınarhisar-Lüleburgaz karayolu da Karadeniz ile bağlantı yoludur. Ayrıca Büyükkarıştıran-Vize-Kıyıköy bağlantısı da kuzeydoğuda Karadeniz'e bağlanmaktadır. Bu eksen Büyükkarıştıran'ınbiraz kuzeyinde yeniden Pınarhisar'a baglanır. Kofçaz ilçesi'nin de Kırklareli ile doğrudan bağlantısıvardır.Pehlivanköy'ün ulaşımı D–100 karayolundan ayrılan bir yol ile sağlanır. Kırklareli-Alpulluyakınlarında D–100 karayolundan ayrılan bir yol ile de Hayrabolu, Tekirdağ'a baglanır. Bulgaristan ilebağlantıyı sağlayan yolun birinci sınıf devlet yolu şekline dönüştürülmesi için planlanan, Otoyol Aynalı-Kırklareli-Dereköy-Aziziye-Hudut Devlet Yolunun yapımı halen devam etmektedir. Kırklareli'nin 177köyden 155'inin yolu asfalttır ve bu durum Türkiye genelinin bir hayli üzerinde bir seviyedir.İlimiz Devlet Yolu, İlyolu, Otoyol Uzunlukları ve İlçelere DağılımıDevlet Yolu, km İl Yolu, km Otoyol, km İl Toplamı348 230 68 646Bu 646 km’lik yolun, yolun, 143 km’si beton asfalt, 503 km’si de sathi kaplamadır. Ayrıca 31,5km’lik kısım bölünmüş yoldur.Karayolunun İlçelere Göre DağılımıOTOYOLDEVLET YOLUİL YOLUİLÇE ADIKmKmKmMERKEZ 0 107 45BABAESKİ 27 64 9DEMİRKÖY 0 42 5KOFÇAZ 0 0 11LÜLEBURGAZ 41 58 59PEHLİVANKÖY 0 0 15PINARHİSAR 0 48 18VİZE 0 29 68TOPLAM 68 348 230107

Önemli Yolları Günlük Ortalama Trafik Yükü, Araç SayısıYolEdirne İl Sınırıİnece Kırklareli(020–02)Kırklareli-Babaeski(555–02)Hudut-Dereköy-Kırklareli(555–01)İğneada-Demirköy-PoyralıAyrım (39–28)Pınarhisar- Vize(020–03)Y.O.G.T 2869 3783 1182 637 1028Kırklareli merkez ilçesinin diğer ilçelere uzaklıkları; Babaeski:35, Demirköy:72, Kofçaz:27,Lüleburgaz:58, Pehlivanköy:58, Pınarhisar:30 ve Vize:35 km’dir.L.2.1.2. Ulaşım Planlamasıİlimize ait ulaşım planı yoktur.L.2.1.3. Toplu Taşım SistemleriKırklareli’nde gerek ilçe ve köylere ulaşım, gerekse kent içi ulaşım, belediye ve özel sektörtarafından minibüs ve otobüslerle sağlanmaktadır.L.2.1.4. Kentiçi YollarKentiçi yollar açısından, Lüleburgaz ve az miktarda da Babaeski dışında trafik sorunu sözkonusu değildir. Bu ilçelerdeki yoğunluğun sebebi, D–100 yolu üzerinde bulunmaları ve buna bağlıolarak araç trafikteki araç sayısının fazlalığıdır.Araç Sayıları108

Kırklareli İlinde Kayıtlı Araçların Cins ve Miktarları İle İlçelere Göre Dağılımını Gösterir ÇizelgeMOTOSİKLET OTOMOBİL MİNİBÜS OTOBÜS KAMYONET KAMYON TRAKTÖR ÇEKİCİ ÖZ.A.TAŞIT TANKER ARZ.TAŞITI109YARIRÖMORK929824361126497850502722156591071101017959272306106597851124833284256571824853161772023220282515127754351039934681792573713672914472430373210MERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİMERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİ126-130674716MERKEZLÜLEBURGAZBABAESKİ

L.2.2. DemiryollarıDemiryolu taşımacılığı, Trakya'nın ikinci önemli ulaşım sistemidir. BüyükkarıştıranTürkgeldi'den il sınırlarına giren hat, Alpullu- Pehlivanköy üzerinden Edirne'ye ulaşım ve Avrupa ilebağlantıyı sağlar. Alpullu'dan ayrılan bir hat da Kırklareli il merkezine bağlanır. Babaeski veLüleburgaz ilçeleri de altı kilometre dolayında birer servis hattı ile demiryolundan yararlanmaktadır.Demiryolunun il sınırları içindeki kısmı 110 kilometredir. Kırklareli’ndeki istasyonlarda toplam 115personel görev yapmaktadır. Kırklareli’nde demiryolları daha çok askeri ve ticari nakliye amacıylakullanılmaktadır. Yolcu taşımacılığıda, karayollarına göre daha güvenilir ve ucuz olmasına rağmen,tercih edilmemektedir. Kırklareli demiryolu taşımacılığında orman ürünleri, buğday ve pancar ön sırayıalmaktadır. Şark Demiryolları (Rumeli Hattı) Sultan Abdülaziz döneminde (1869-1877) döşenmiştir.Kırklareli- Alpullu ve İstanbul- Edirne kesimleri ise 1888'de bitirilerek işletmeye açılmıştır.L.2.2.1. Kullanılan Raylı SistemlerL.2.2.2. Taşımacılıkta DemiryollarıL.2.3. Deniz, Göl, Nehir TaşımacılığıKırklareli'nin 60 kilometreyi bulan Karadeniz kıyılarında, tek doğal liman Limanköy’dür.İğneada ve Kıyıköy, il'in deniz ulaşımı açısından önemli iki merkezidir. Kırklareli'nin Karadeniz ilebağlantısı il merkezine 100 kilometre uzaklıktaki İğneada limanından olmaktadır. İğneada Limanı,ballıkçı barınağı olarak yapılmış ve 1972 yılında hizmete girmiştir. Liman Tesisleri, DenizcilikMüsteşarlığı'na bağlı olarak, İgneada Liman Başkanlığı tarafından işletilmektedir. Liman'da iki adetrıhtım mevcuttur. İğneada Limanı'ndan diğer limanlara 45 bin ton yük sevkiyatı yapılabilmektedir.Kıyıköy'de ise doğal bir kumsal ve iskele mevcuttur.L.2.3.1. Limanlarİlimizde biri Kıyıköy’de diğeride İğneada’da olmak üzere Karadeniz kıyısında küçük balıkçılimanlar vardır.L.2.3.2. TaşımacılıkL.2.4. Havayollarıİlimizde Havayolu taşımacılığı yapılmamaktadır.L.3.Haberleşmeİlimizde, özellikle son dönemde haberleşme sektöründe büyük yatırımlar yapılmış ve bunun birsonucu olarak telefonu olmayan köy kalmamıştır.S/Nİl Sınırları İçindeki PTT İşyerleriİl AdıFaaliyetteBulunduğuİlçe AdıMerkezAdıŞubelerinbağlıAdıBağlıAcenteAdıTelefon1. Kırklareli Babaeski Babaeski (0 288) 512 19 182. Kırklareli Babaeski Babaeski Alpullu (0 288) 523 14 953. Kırklareli Pehlivanköy Babaeski Pehlivanköy (0 288) 714 14 934. Kırklareli Babaeski Babaeski B.mandıra (0 284) 533 53 005. Kırklareli Demirköy Demirköy (0 288) 681 54 936. Kırklareli Demirköy Demirköy İğneada (0 288) 692 22 307. Kırklareli Merkez Kırklareli (0 288) 214 19 748. Kırklareli Merkez Kırklareli Kavaklı (0 288) 246 12 539. Kırklareli Kofçaz Kırklareli Kofçaz (0 288) 762 22 3010. Kırklareli Merkez Kırklareli Dereköy (0 288) 243 50 0311. Kırklareli Merkez Kırklareli İnece (0 288) 253 30 11110

12. Kırklareli Merkez Kırklareli Üsküp (0 288) 273 12 5413. Kırklareli Merkez Kırklareli D.hudut k. (0 288) 244 40 1914. Kırklareli Lüleburgaz Lüleburgaz (0 288) 417 17 2915. Kırklareli Lüleburgaz Lüleburgaz Ahmetbey (0 288) 423 12 5416. Kırklareli Lüleburgaz Lüleburgaz B.karıştıran (0 288) 436 12 4717. Kırklareli Lüleburgaz Lüleburgaz Evrensekiz (0 288) 443 92 5418. Kırklareli Lüleburgaz Lüleburgaz Sakızköy (0 288) 493 65 7819. Kırklareli Lüleburgaz Lüleburgaz Hamitabat (0 288) 473 41 5820. Kırklareli Lüleburgaz Lüleburgaz Kırıkköy (0 288) 433 22 5221. Kırklareli Pınarhisar Pınarhisar (0 288) 615 13 3322. Kırklareli Pınarhisar Pınarhisar Kaynarca (0 288) 645 74 2223. Kırklareli Pınarhisar Pınarhisar Yenice (0 284) 685 53 0024. Kırklareli Vize Vize (0 288) 318 14 9625. Kırklareli Vize Vize Çakıllı (0 288) 358 72 7826. Kırklareli Vize Vize Kıyıköy (0 288) 388 60 47L.4.İldeki Baz İstasyonlarıOPERATÖR MAHALLE CADDE SOKAK MEVKII ILCESU DEPOSUNUN YANI HASBUGATURKCELLKÖYÜVIZETURKCELLSU DEPOSU YANITURKCELL YENITASLI KOYU LULEBURGAZTURKCELL USKUP MERKEZ USKUPCENGELLI KOYU, SU DEPOSUTURKCELLYANILULEBURGAZTURKCELL SU DEPOSU YANI BABAESKITURKCELL EVRENCIK, SERGEN YOL AYRIMI VIZETURKCELL TEM OTOBAN YANI AKÇAKÖY LULEBURGAZE-5 KARAYOLU ÜZERİ VEFATURKCELLRESTAURANT & MOTELBABAESKİTURKCELL KOMURKOY KIYIKÖY YOLU VIZETURKCELL EVREN (İPTAL EDİLDİ.22.12.2003) VIZETURKCELL BELEDIYE SU DEPOSU PINARHISARTURKCELLKAZIMDIRIK EDIRNE PEHLIVANKÖYTURKCELL KAVAKLI BELEDIYE SU DEPOSU MERKEZTURKCELL TAŞAGIL KÖYÜ MERKEZTURKCELL DENIZ SAHİL IĞNEADATURKCELL KURTULUS SAKIN LÜLEBURGAZTURKCELL GUNDOGDU KIŞLA LÜLEBURGAZTURKCELL DEMIRTAS KOŞUYOLU MERKEZTURKCELLPINARHISARYOLUKOY HIZMETLERI MUDURLUGUSOSYAL TESISLERIMERKEZTURKCELLDEREKOY YOLU 15. KMBABATEPE R/LMERKEZTURKCELLKIYIKOY BELEDIYE BINASIKIYIKÖYVIZETURKCELLSIVRI DIKME TEPESI TRT KULESITURKCELL HURRIYET BAGLAR BÜYÜKMAMDIRA BELDESI BABAESKITURKCELLIDNE ADA YOLU, MAHYA DAGI R/LYANIPINARHISARTURKCELLMEZARLIGIN ICINDEKI, SUDEPOSUDEMIRKOYTURKCELLBABAESKITURKCELL KIRKLARELI TT BINASI MERKEZTURKCELLR/L ISTASYONU(İPTAL.22.12.2003)LÜLEBURGAZTURKCELLÖLÇÜSAN ÖLÇÜ ALETLERİ FAB.BÜYÜKKARIŞTIRANLÜLEBURGAZTURKCELLE5 UZERI BP YANINDAKI SUDEPOSULULEBURGAZ111

TURKCELL SAKIZKÖY LÜLEBURGAZTURKCELL DEMIRKAPI KOYU BABAESKIAHMETBEY BELEDIYESI SUTURKCELLDEPOSULULEBURGAZTURKCELL HAMIDIYE TEPE 04.04.2006 IPTAL BABAESKIBABAESKI SU DEPOSUTURKCELL HAMIDIYE TEPE (İPTAL.22.12.2003)BABAESKITURKCELL PARK OTEL LULEBURGAZTURKCELL PARK OTEL LULEBURGAZTURKCELL ISTASYON LÜLEBURGAZTURKCELL ATAKOY PINARHISARTURKCELL ORGANIZE SANAYI BOLGESI MERKEZTURKCELL HASBUGA AHMETBEY YOLU VIZETURKCELLGUMRUK MUDURLUGU GUMRUKKAPISIMESKUNMAHAL DISITURKCELLOLDU(03.05.PEHLIVANKOYYOLU KAMBUROYUK, PAF. 3, PAR. 309 BABAESKITURKCELL CUMHURIYET SERGEN BELEDIYE BINASI VIZETURKCELL YILMAZ TURGUTBEY RAMAZAN MUNTAS IS MERKEZI LULEBURGAZTURKCELL SU DEPOSU YANI VIZETURKCELL KURTULUSMURATHUDAVENDIGAR LULEBURGAZTURKCELL KOCASINAN ACICESME LULEBURGAZTURKCELL KOPRUBASI SANAYI SITESI LULEBURGAZTURKCELL ISTANBUL YAMAN OTEL, NO: 77 LULEBURGAZTURKCELL FATIH BAKKALOGLU PASAJI, NO: 66/ A BABAESKITURKCELLBAHÇEKOYKYIKOYARASI ISKIKUL MESKUN MAHAL VIZETURKCELLYENIBEDIRKOYU MURATTEPE E5 UZERI LÜLEBURGAZTURKCELLDEREKOY YOLU UZERI, MERAMEVKII, RL YANIMERKEZTURKCELL HAMIDIYEESKI LONDRAASFALTI TEVFIKBELEDIYE BINASI ARKASI BOSARSABABAESKITURKCELL HÜRRIYET GÖNÜL HACIŞÜKRÜ ERSOY CAMII LÜLEBURGAZTURKCELL PINAR PINARDEREKOY RAUF DENKTASBULVARI KUM DEPOSUTURKCELL YENIESK¦PAZAR KARSISI DEMIRKOYTURKCELL CAMLIKOY KASTROPLAJI V¦ZEVODAFONEGAZ¦ KEMAL BULVARI, BABAESK¦TT B¦NASIBABAESK¦VODAFONEKAZANDERE MEVK¦¦,103 ADA,212PARSEL ARSAV¦ZEVODAFONESANAY¦ S¦TES¦,191.IIA PAFTA,885ADA,1 PARSEL ARSABABAESK¦VODAFONE KULELİ KÖYÜ BABAESKİVODAFONEYENIBEDIR KÖYÜVODAFONE YENI TAŞLI KÖYÜ LÜLEBURGAZVODAFONE BÜYÜKMANDIRA BABAESKİVODAFONE KARŞIYAKA BAYIR BELEDİYE SU KULESİ AHMETBEYVODAFONE İĞNEADA POSTA İŞLETME BİNASI İĞNEADAKIYIKÖY BELEDİYE BAŞKANLIĞIVODAFONEBİNASIVİZEVODAFONE MEZARLIK MEVKII DEMIRKÖYVODAFONE YAYLA KOŞUYOLUVODAFONEVODAFONEPINARHİSARŞEREFTEPE SAYFA 960, PAFTA25, PARSEL 962 SAKIZ KÖYÜVODAFONE KERPİÇLİ KARAHALİL YOLU BABAESKİVODAFONE YILDIRIM ZAFER BÜYÜKKARIŞTIRANVODAFONE FATİH TORKAN İŞ MERKEZİ L.BURGAZ112

KONAKLI EDIRNE TEM YOLUVODAFONE(PAR:2464,PAF:18)VODAFONE BEYLİK SU DEPOSU YANI PINARHİSARVODAFONETÜRK TELEKOM BAŞMÜDÜRLÜĞÜVODAFONE ÜSKÜP KÖYÜ MERKEZVODAFONE BALIK KAYA MEVKİİ PARSEL 703 L.BURGAZVODAFONE KARAKAŞ CUMHURYYET MERKEZVODAFONE IPTAL - 22/09/2005 BABAESKYVODAFONEİNECEVODAFONE SİNANLI KÖYÜ SU DEPOSU BABAESKİEDIRNE KARAYOLU BAĞLARVODAFONEMEVKİİLÜLEBURGAZVODAFONE KARAKAŞ CUMHURİYET PEHLİVANKÖYVODAFONE YOĞUNTAŞ KÖYÜ MERKEZVODAFONE TT BABATEPE RL İSTASYONU MERKEZVODAFONE KIZILCIKDERE KÖYÜ MERKEZVODAFONEKÖY HİZMETLERİ İL MÜDÜRLÜĞÜLOJMANLARIMERKEZVODAFONEDEMİRKAPI KÖYÜ KURTDEREMEVKİİBABAESKİVODAFONEİNCEKORU ORMANİÇİ DİNLENMEYERİVİZEVODAFONEDEREKÖY GÜMRÜK MÜDÜRLÜĞÜVODAFONE KALE IPTAL - 22/09/2005 VYZEVODAFONE HASBUGA VIZEVODAFONETRT TV VERICI ISTASYONUKULESIMERKEZVODAFONEBABAESKIVODAFONE AHMETBEY-PINARHISAR YOLU MERKEZVODAFONE INONU ISTANBUL LULEBURGAZVODAFONE CESME MEYDANI LÜLEBURGAZVODAFONEIGNEADA YOLUMAHYADAG TRT VERICIISTASYONUMERKEZVODAFONEKAMBUR HÖYÜK MEVKII,3 PAFTA,309 PARSEL BABESKIVODAFONEKARACAİBRAHİMŞEYTANDERE MEVKİİ, 1600 ADA,3 PARSELPEHLİVANKÖY GSM KULELERİVODAFONEYANIPEHLİVANKÖYVODAFONEAVEAEVRENSEKIZ 4587 PARSEL ARSASAKIZ KÖYÜ TURKCELL-TELSIMKULELERI MEVKIILÜLEBURGAZAVEA TK ID AVEA SITE ID KL0070 OLDU LÜLEBURGAZAVEA DEMİRTAŞ KARAÖMÜR ÇOŞTUR İŞ HANIAVEATURİST YOLUAVEA DEMYRTAŞ YNÖNÜ IPTAL - 23/08/2005AVEA YSTASYON IPTAL - 23/08/2005AVEAKARACAYBRAHYM ATA IPTAL - 23/08/2005AVEA KOCASINANEDIRNE YOKUSU, TELSIM KULEYANIAVEAAVEAAVEAAVEAAVEALULEBURGAZDEMİRKAPI KÖYÜ SU DEPOSU(MESKUN MAHALDISI, FREKANS900 MHZ.) MERKEZ(MESKUN MAHALDISI, FREKANS900 MHZ.) LULEBURGAZ(MESKUN MAHALDISI, FREKANS900 MHZ.) MERKEZAVEA TURKCELL KULESI YANI BABAESKIAVEAKULELI TURKCELL ISTASYONUYANIBABAESKIAVEAPINARHISAR YOLU VIZEGIRISI,PETROL OFISI YANI VIZEAVEA ORHANIYEBALABAN YOLU, MEZARLIKMEVKIIMERKEZAVEA E-5 KARAYOLU UZERI LULEBURGAZ113

AVEA BEYLIK 109.AMBARKAYA MEVKII, TURKCELLKULE SI YANIPINARHISARAVEAMERMERCITEPE ( MEKUN MAHALDISI )MERKEZAVEA KIRKLARELI CAM SAN .A.Ş. LULEBURGAZAVEA ISTANBUL LULEBURGAZAVEA HAMIDIYE NICE SU DEPOSU BABAESKIAVEA FATIH BELEDIYE BINASI BABAESKIAVEA BABAESKI MERKEZAVEAPANCARKOYYOLU CILINGIRDERE (M.MAHAL DISI) BABAESKIKAROAVEA(M.MAHALDISI)INS.SAN.TIC.LTD.STI.TASKORUMEVKII, 6.KMBABAESKIAVEA 8 KASIM ISTASYON BULBUL LULEBURGAZAVEALULEBURGAZAVEA TRT VERICILERI YANI MERKEZAVEAMEHMETCIKDEVLET HASTANESI ARKASI, SUDEPOSULULEBURGAZAVEA TURIST 100 KONUTLAR KAVAKLIAVEA EMNIYET MUDURLUGU BINASI MERKEZAVEA DEMIRTAS INONUKOFCAZ YOLU, 200 KONUTLARKARSISIMERKEZAVEA DEMIRTAS INÖNÜ KL2603 OLDUAVEALULEBURGAZAVEA KIRKLARELI CAM SAN .A.Ş. LULEBURGAZAVEA TRAKYA CAM SAN. A.S. LULEBURGAZAVEA DEMIRTAŞ HASIMPEKGÖZ MERKEZAVEA KARAKAŞ ERİKLİCE 1.AVEA DEMİRTAŞ HASIM PEKSÖZAVEAAVEAAVEAAVEAAVEA(MESKUNMAHALDISI)KIYIKOY TELEFON SANTRALBINASIAHMET BEY BELEDİYESİ SUDEPOSUBUYUKMANDIRA KOYU,MEZARLIK YANIVIZELÜLEBURGAZMERKEZ(MESKUNMAHALDISI) ORGANIZE SANAYI BOLGESI MERKEZAVEA YAYLA NAMAZGAHTELEKOM IL MÜDÜRLÜĞÜAVEA DEMIRTAS INONU AVEA 442AVEAKARACAIBRAHIM KURTULUSAVEAPINARHISARKAVSAGIKOY HZ.SO.TES.ARK.TOPSAH.YAN.BOS ALANAVEA KARAKAS LOJMANAVEAAVEA KARAKAS ERIKLICE 1EDIRNE YOLU, DSI YANI MEYVELİBAHÇE LOKANTATKID AVEA 921 SITEID KL2601OLDUAVEACUMHURIYETAVEA KOCASINANEDIRNE YOKUSU TELSIM KULEYANIAVEA DEMIRTAS HASIM PEKSOZTK ID AVEA 980 SITE ID KL2604OLDUAVEA IGNEADA PTT SANTRAL BINASI DEMIRKOYKIYIKOYTELEFONAVEASANTRALBINASITK ID AVEA 981 SITE ID KL2638OLDUVIZEAVEA ÖZERLER İSTANBUL HÜSEYİN KARAOTMARLI İŞHANI LÜLEBURGAZAVEA ESKİ HÜKÜMET LÜLEBURGAZAVEA KURTULUŞ İSTASYON PAFTA 4, ADA 521, PARSEL 139 LÜLEBURGAZAVEA YILDIZ CERMAN LÜLEBURGAZ114

M.1 Kentsel ve Kırsal PlanlamaM.1.1 Kentsel AlanlarM.1.1.1 Doğal Özelliklerin Kent Formuna Etkileri(M) YERLEŞİM ALANLARI VE NÜFUSDağlık ve ormanlık olan kuzey bölgelere oranla, tarıma ve yerleşime uygun olan ErgeneHavsazında kentleşme daha fazladır. Nitekim nüfusun büyük bölümü düz ve ulaşımı rahat, merkezulaşım ağına yakın bu bölgelerde yaşamaktadır. Lüleburgaz ilçesinin E-5 ve TEM yollarının üzerindeolması, İstanbul iline yakınlığı ve coğrafi alanının düzlüğü, en büyük ilçe oluşunun gerekçeleridir.Kuzeyde Kofçaz, Demirköy ve İğneada gibi ormanlık ve sahil kesimlerinde nüfus yoğunluğunun azolması, doğal şartlara bağlı olarak var olan ulaşım güçlüğü ile İstanbul gibi önemli bir kente olanuzaklıkları ile yakından ilgilidir.M.1.1.2 Kentsel Büyüme Deseniİlin nufüs artışına bakıldığında en hızlı büyümenin Lüleburgaz ilçesinde olduğu görülmektedir.Bunun en önemli nedeni sanayinin bu bölgedeki gelişmişliğidir. Ancak nüfusla birlikte artan işgücüihtiyacı, Lüleburgaz ilçesinde hızlı ve düzensiz bir büyümeyi de beraberinde getirmektedir.M.1.1.3 Endüstri Alanların Yerleşimiİlimizde sanayi, coğrafi konumu nedeniyle özellikle Lüleburgaz’da yoğunlaşmıştır. Bunlarınyüzde 87’si Merkez, Babaeski ve Lüleburgaz’da yer alırken, diğer ilçelerde ancak % 13’ü faaliyetgöstermektedir.M.1.1.7 Tarihi, Kültürel, Arkeolojik ve Turistik Özellikli AlanlarKırklareli, bir doğa, bir tarih ve bir kültür kentidir. Şehrin kurluşundan bugüne geçirdiği evrelerdikkate alındığında, bu görüşün ne derece sağlıklı olduğu daha iyi algılanabilecektir. Kıyı turizmi,mağara turizmi, kamping ve karavan turizmi, av ve doğa turizmi, yürüyüş (treking), günübirlik turizm,gençlik turizmi, tarih ve inanç turizmi Kırklareli’nde altyapısı olan önemli alanlardır.M.2 Kırsal AlanlarKent ve köy nüfusunun oranları ile artış hızlarına bakıldığında, kırsal alanlar hakkında fikiryürütmek mümkündür. 2006 yılı nüfus sayımı resmi sonuçlarına göre, kent nüfusu 189 202 iken, köynüfusu 139 259’dur. Ancak, 1990-200 yılları arasındaki, yine resmi rakamlara göre, şehirde nüfus% 23,52 artarken, köy nüfusunda % 13,87’lik bir azalma söz konusudur. Köy nüfusundaki bu önemliazalmaya rağmen, bölgede kırsal ve çok az da olsa çobanlığa dayalı bir yaşamın halen var olduğusöylenebilir.M.3 Binalar ve Yapı ÇeşitleriM.3.1 Kamu Binalarıİlimiz merkez ilçede bulunan kamu binalarının başında Valilik Konağı ile Belediye Binasıgelmektedir. Bunların yanı sıra, Bayındırlık İl Müdürlüğü, TREDAŞ, DSİ, Tarım İl Müdürlüğü, Ormanİşletme Müdürlüğü, Köy Hizmetleri Atatürk Araştırma Enstitüsü, İl Emniyet Müdürlüğü, muhtelif askeribirliklere ait binalar ve kışlalar başlıca kamu binalarıdır.115

M.3.2 Hastaneler ve Sağlık TesisleriSağlık GrupBaşkanlığıM.4 Nüfusİlimizdeki Sağlık Kurumları DağılımıHastaneSayısıSağlıkMerkeziSayısıSağlıkOcağıSayısıSağlık EviSayısıDispanserSayısıHalk SağlığıLaboratuvarıToplam8 6 2 46 55 3 2 122İlçelere Göre Şehir ve Köy Nüfusu ile Yıllık Nüfus Artış Hızıİlçe1990 Yılı 2000 Yılı Yıllık Nüfus Artış Hızı, %Şehir Köy Toplam Şehir Köy Toplam Şehir Köy ToplamMerkez 43 017 34 625 77 642 53 221 27 509 80 730 21,28 -23,00 3,90Babaeski 22 823 32 056 54 879 25 559 28 096 53 665 11,32 -13,18 -2,25Demirköy 5 203 7 743 12 946 4 855 6 552 11 407 -6,92 -16,70 -12,65Kofçaz 1 306 3 698 5 004 1 538 2 628 4 166 16,35 -34,15 -18,32Lüleburgaz 52 384 40 676 93 060 79 002 38 604 117 606 41,08 -5,23 23,40Pehlivanköy 3 045 4 051 7 096 3 136 2 756 5 892 2,94 -38,51 -18,59Pınarhisar 11 236 13 060 24 296 11 263 11 466 22 729 0,24 -13,01 -6,67Vize 10 518 24 071 34 589 10 628 21 648 32 276 1,04 -10,61 6,92Toplam 149 532 159 980 309 512 189 202 139 259 328 461 23,52 -13,87 5,94M.4.1 Nüfusun Yıllara Göre GelişimiYukarıdaki tablodan da görüldüğü üzere, 1990-2000 yılları arasında il nüfusu, % 5,94azalmıştır. Bu artışta, aynı dönem içinde, köy nüfusunundaki % 13,87’lik azalmaya karşın, şehirnüfusundun % 23,52 artmasının önemli etkisi olmuştur. Burada en dikkat çekici iki husus, köynufusunun bütün ilçeler için azalması ile Lüleburgaz ilçe nufusunun toplamda hızlı bir şekildekiartışıdır.M.4.2 Nüfusun Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Göre DağılımıYaş ve Cinsiyete Göre Nüfus Dağılımı (2000 Yılı Nüfus Sayımı Sonuçlarına Göre)*Yaş Grubu Erkek Kadın Toplam Yaş Grubu Erkek Kadın Toplam00-04 10 691 10 053 20 744 45-49 11 270 9 891 21 16105-09 11 921 11 376 23 297 50-54 8 255 7 633 15 88810-14 25 337 12 228 25 337 55-59 5 998 6 157 12 15515-19 14 813 13 484 28 297 60-64 5 854 6 450 12 30420-24 24 103 13 000 37 103 65-69 5 662 6 473 12 13525-29 13 726 12 263 25 989 70-74 4 326 5 437 9 76330-34 12 986 12 044 25 030 75-79 2 362 3 020 5 38235-39 12 864 12 578 25 442 80-84 860 1 256 2 11640-44 12 742 11 867 24 609 85+ 571 1 003 1 574*: 135 kişi, bilinmeyenToplam; 172 188 erkek ve 156 273 kadın nüfusu söz konusur..116

Kırklareli’nde nüfusun bir bölümünün çalışma amacıyla şehir dışına göç etmesine karşın,nüfusun cinsiyet yapısında ülke genelinden farklı olarak bir erkek fazlalığı vardır. Bu durumda, il'de çoksayıda askeri birliğin bulunmasının da önemli etkisi vardır.M.4.3 Karşılaştırmalı Nüfus YoğunluğuKırklareli, nüfus açısından, kentsel niteliği ağır basan bir ildir. 1990 yılında köy nüfusunun kentnüfusuna oranı 1,06 iken, bu oran 2000 yılında 0,73’e düşmüştür. Öte yandan yine aynı dönemde, köynüfusu % 13,87 azalırken, kent nüfusu % 23,52 oranında artmıştır.M.4.4 Nüfus Değişim Oranıİlçeİlçelere Göre Nüfus Artış Hızları1990 Yılı 2000 Yılı Yıllık Nüfus Artış Hızı, %Şehir Köy Toplam Şehir Köy Toplam Şehir Köy ToplamMerkez 43 017 34 625 77 642 53 221 27 509 80 730 21,28 -23,00 3,90Babaeski 22 823 32 056 54 879 25 559 28 096 53 665 11,32 -13,18 -2,25Demirköy 5 203 7 743 12 946 4 855 6 552 11 407 -6,92 -16,70 -12,65Kofçaz 1 306 3 698 5 004 1 538 2 628 4 166 16,35 -34,15 -18,32Lüleburgaz 52 384 40 676 93 060 79 002 38 604 117 606 41,08 -5,23 23,40Pehlivanköy 3 045 4 051 7 096 3 136 2 756 5 892 2,94 -38,51 -18,59Pınarhisar 11 236 13 060 24 296 11 263 11 466 22 729 0,24 -13,01 -6,67Vize 10 518 24 071 34 589 10 628 21 648 32 276 1,04 -10,61 6,92Toplam 149 532 159 980 309 512 189 202 139 259 328 461 23,52 -13,87 5,94Tablodan da görüldüğü üzere, toplamda en yüksek artış, % 23,40 ile Lüleburgaz ilçesindeolmuştur. Öte yandan, Lüleburgaz’la birlikte, Vize ve Merkez dışındaki, Kofçaz ve Pehlivanköy baştaolmak üzere bütün ilçelerde nüfus azalması söz konusudur. Bu dönem içinde, il genelinde, % 5,94’lükbir artış görülmektedir.M.4.5 Yer Değiştirme OlaylarıGöç OlgusuKırklareli bir sınır kenti olması nedeniyle her dönemde Balkan ülkelerinden gelen göçmenlerinilk yerleştikleri yer olmuştur. Bu nedenle, il nüfusu geçmişten beri, göç hareketlerinden büyük ölçüdeetkilenmiştir.Diğer açıdan iş olanaklarının sınırlı olması, buna karşılık komşu illerin ekonomisinde hızlı birgelişme yaşanması, ayrıca ilin İstanbul'a olan mesafesi, 1960'tan sonra göç hareketini hızlandırmıştır.Dışarıya göçün asıl kaynağı kırsal kesim olmakla birlikte, ilçe merkezlerinden göç edenlerin sayısıdikkat çekecek boyutlardadır.Göç yolu ile nüfus yitiren Kırklareli 'ne sınırlı da olsa il dışından da bir nüfus akımı sözkonusudur. Ancak, bu akımın büyük bir bolümü görevleri nedeni ile geçici bir süre ikamet etmedurumunda olan kamu görevlileridir.117

Polup,N.ATIKLARN.1.Evsel Katı AtıklarBabaeskiBelediye tarafından, katı atıkların her gün düzenli olarak toplanıp, üzeri toprakla örtülmeksuretiyle gömüldüğü, ilçe Merkezine yaklaşık 2 km uzaklıkta, 40 dönüm civarında bir alan Katı AtıkDepolama Alanı olarak ayrılmıştır.2005 yılı için, günlük toplanan katı atık miktarı yaklaşık 35 ton civarında olup, temizlik işleriiçin, belediye’de 3 İdari personel 9 şöför ve 23 adet temizlik işçisi olmak üzere toplam 35 kişiçalışmaktadır.Lüleburgazİlçenin katı atık depolama alanı 221.826 mP çöp toplama işi özel firmaya ihaleedilmektedir. Çöpler poşetleme sistemi ile toplanmaktadır. 2005 yılı için, küller dâhil olmak yıllık toplam73.000 ton katı atık, 9 araç ve 70 personel tarafından toplanmaktadır.Belediye’ye ait mevcut çöp alanı imar sahası içinde kaldığından, yeni alan yeri tespit edilmişolup, konuyla ilgili yer tahsisi çalışmaları devam etmektedir.Pınarhisarİlçede oluşan katı atıklar, 1adet sıkıştırmalı çöp kamyonu ile toplanmakta ve 2 km uzaklıktabulunan, 200.000 tomluk kayalık bir alana dökülerek, üstü örtülmektedir. öp alanına ürülmekte olup,çöp toplama deposu kayalık ve yerleşim alanından epey uzaktadır. Toplama sistemi, sıkıştırmalı çöparacı ile konteyner ve torbalardan oluşmaktadır. İlçede, yaklaşık olarak, yaz aylarında günlük 5 ton, kışaylarında günlük 6 ton ve yıllık 2.000 ton katı atık çıkmaktadır. Geri kazanılacak katı atıklar ise, çöptoplama yerinde ayrılmaktadır.Vizeİlçede katı atıklar, belediye tarafından tarafından mahalle ve sokak aralarında konulmuş olan,çöp toplama konteynerleri yardımıyla toplanmaktadır. Konteynerlerde toplanan katı atıklar Belediyeyeait araçlarla, en yakın yerleşim birimine 3 km mesafede bulunan yaklaşık 40.000 ton kapasiteli biralana dökülmektedir.Çöp toplama hizmetleri; 4 adet kamyon, 3 şoför, 4 yükleyici ve 7 temizlik işçisi olmak üzere,toplam 14 kişilik bir ekip tarafndan yürütülmektedir.Pehlivanköy50 dönümlük bir arzide depolanan katı atıklar, makine yardmıyla toprakla karıştırılmaktadır.Yıllık yaklaşık 2 000 ton olan bu atıklar 2 Adet Çöp Kamyonu (Sıkıştırmalı) ve 1 adet traktörmarifetiyle, 3 personel tarafından toplanmaktadır.Demirköy2005 yılı sonuna kadar, mülkiyeti Maliye Hazinesi’ne ait Çakmaktepe Devlet Ormanı içerisinde298 ada, 84 no’lu parselde bulunan Katı Atık Depolama Alanının kapasitesi 500.000 ton’dur. İlçedeoluşan atıklar, belediye tarafından, 1 adet sıkıştırmalı çöp kamyonu marifeti ile 2 adet şoför ve 4 adetişçi tarafından toplanmakta olup, yılık toplam katı atık miktarı yaklaşık 3 650 ton’dur.2118

N.2.N.2.1Özel AtıklarTıbbi AtıklarKırklareli Merkez2005 yılı içinde, Kırklareli Devlet Hasatnesi Baştabipliği tarafından, hastane temizlik işleriniüstlenen şirket çalışanları ile bütün sağlık personeline, tıbbi atıkları azaltmaya yönelik hizmet içi eğitimverilmiştir. Devlet Hastanesi’nde oluşan oluşan tıbbi atıklar, kilitli tıbbi atık deposunda biriktirilmekte veher hafta belediyeye ait özel tıbbi taşıma aracı ile bertaraf alanına dökülmektedir.BabaeskiBelediye tarafından, yaklaşık olarka, Devlet Hastanesi’nden 20 800 kg, 1-2-3 no.lu SağlıkOcaklarından yılda 10 400 kg ve özel muayenehanelerden de 2 400 kg olmak üzere, yıllık toplam 33600 kg tıbbi atık toplanmaktadır.Pınarhisar2005 yılı içinde 400 torba tıbbi atık yakılarak imha edilmiştir.KofçazKırklareli Mahalli Çevre Kurulu’nun 07.06.2005 tarih ve 2005/07 Sayılı Kararı’nın 3 üncümaddesine istinaden, ilçede oluşan tıbbı atıklar, azlığı sebebiyle, Kırklareli Devlet Hastanesi geçicitıbbi atık deposuna teslim edilmektedir. 2005 yılı sonu itibariyle, Kofçaz Merkez Sağlık OcağıTabipliği’nde 109,5 kg tıbbi atık oluşmuştur.Lüleburgazİlçede, 2005 yılı içinde yaklaşık 57 600 kg tıbbi atığın, 3K İnşaat Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.tarafından toplanması sağlanmıştır.VizeYıllık, 6 700 kg tıbbi atık belediye tarafından toplanarak, toprağa gömülmek suretiyle bertarafedilmiştir.119

(O) GÜRÜLTÜ ve TİTREŞİMO.1 GürültüGürültü; insanda rahatsız edici duygular uyandıran ve insan organizmasında hasaryapabilen, bu yüzden de arzu edilmeyen sesler diye tanımlanabilir. Diğer bir deyişle gürültü;insanlarda işitme ve algılamayı olumsuz etkileyen, fizyolojik ve psikolojik dengeleri bozabilen, işperformansını azaltan, çevrenin doğal sakinliğinden uzaklaştırarak, önemli bir çevre kirliliği yaratan,gelişi güzel bir yapısı olan ses spektrumu ya da rahatsız edici ses biçimidir.O.1.1 Gürültü KaynaklarıO.1.1.1 Trafik GürültüsüTrafik gürültüsü, Trafikte araçların kullanımıyla oluşan ve genellikle araçların motorları ile,egsoz ve süspansiyondan kaynaklanan gürültüdür.O.1.2 Gürültünün Çevreye Olan EtkileriO.1.2.1 Gürültünün Fiziksel Çevreye Etkileri:Eski yerleşim alanlarında gürültü kaynaklarına karşı önlem söz konusu değilken, yeniyapılanmada, bu husus önemi çok daha iyi anlaşılan bir konu halini almıştır. Özellikle, gürültününsağlık üzerindeki etkileri konusundaki bilincin artması ile güncellenen mevzuatın tam anlamı ileuygulanması birlikteliğinden, çok daha sorunsuz bir çevre oluşturulması çabaları olumlu neticeverebilecek hale gelecektir.O.1.2.2 Sosyal Çevreye Etkisi:Gürültü insanlar üzerinde uyku ve konsantrasyon bozukluğuna neden olmaktadır. Bu da stres,iş veriminin düşmesi, isteksizlik, zaman kaybı, işgücünün azalması gibi olumsuz neticelerdoğurmaktadır.O.1.3. Gürültünün İnsanlar Üzerine EtkileriO.1.3.1. Fiziksel EtkisiGürültünün insanların işitme duyusunda geçici veya kalıcı duyu kaybına/ hasara sebebiyetverdiği kesinleşmiştir. Gürülütnün işitme sistemine etkisi; ortamda kalma süresi, gürültünün sürekliveya kesikli olması, kişinin yaşı, bireysel duyarlılık derecesi, iç kulağın foksiyon durumu, kulağınönceden geçirmiş olduğu veya halen mevcut olan hastalıklarına bağlı olarak değişir. 80 dB üzerindekigürültüye sürekli olarak maruz kalan bir kişinin gürültülü ortamı terketmesinden bir süre sonra duymasıazalır, buna gürültü yorgunluğu denir.100 dB veya daha şiddetli gürültüye uzun süre maruz kalanişçilerde, sürekli sağırlık görülür ve bu durumun iyileşmesi imkânsızdır. Bu nednle, bu tür ortamlaragirilmek zorunluluğu varsa ve gürültü düzeyi düşürülemiyorsa, mutlaka, ses düzeyini düşürecekbiçimde tasarlanmış kulaklıklar kullanmalıdırlar. Aksi halde iç kulakta meydana gelebilecek hasar,öğrenmede güçlük çekme, davranış bozuklukları, sosyal ilişkilerde olumsuzluklar ve toplumdankendini soyutlama gibi çok önemli neticeler sonuçları ortaya çıkarabilir.O.1.3.2. Fizyolojik Etkisi:Organizma ansızın çıkan veya yüksek düzeydeki seslere karşı refleks gösterir. Gürültüyemaruz kalan organizmalarda; irkilme, soluk alıp vermede hızlanma, adrenalin ve kolestrol miktarındaartma, kalp atışlarında hızlanma, adalelerde kasılma, hipertansiyon, göz bebeğinde büyüme, stres,ülser, astım, baş ağrısı, bulantı, kusma, baş dönmesi ve denge duyusunu kaybetme gibi çeşitlifizyolojik rahatsızlıklara rastlanmaktadır.120

O.1.3.3. Psikolojik Etkisi:Gürültü, insanlarda davranış bozuklukları, uyku bozukluğu, sıkılma, ani tepki verme, sıkıntı,gerilim, stres vb. olumsuzluklara yol açar.O.1.3.4. Performans Etkisi:Standartların üzerindeki gürültü; fiziksel, biyolojik ve psikolojik etkilerinin doğal bir sonucuolarak, iş veriminde azalma, çalışmaya karşı isteksizlik, konsantrasyon bozukluğu, anlama güçlüğüçekme, yorgunluk ve iş kazalarına sebebiyet verme gibi sonuçları doğurur. İş verimindeki bu azalmada direkt olarak, ekonomik verimliliğin düşmesi anlamına gelmektedir. Bu sebeple, özellikleişverenlerin, bu konuya çok daha özen göstermeleri gereği ortadadır.O.1.4. Gürültü ile MücadeleÖzellikle sanayiden kaynaklanan gürültünün önlenmesinde ilk adım, sanayi alanlarının kentdışına yerleşimlerinin sağlanması iken, trafik gürültüsünün önüne geçilebilmesinde, özellikle yeni kentyerleşiminde, yollarla binalar arasındaki mesafeler geniş tutulması ve yol kenarlarının ağaçlandırılmasıönem arz etmektedir.Konuya ilişkin şikâyetler, gerektiğinde Belediye Başkanlığı ile işbirliği yapılarak, Çevre veOrman Müdürlüğü’nce sür’atle değerlendirilmekte ve Gürültü Ölçme Cihazı ile gerekli ölçümleryapılarak olumsuzluğun önlenmesine yönelik yaptrımlar uygulanmaktadr.Gürültünün rahatsız etmeyecek düzeye indirgenmesi konusunda alınabilecek önlemler şöylesıralanabilir;1. Toplu taşımacılığa önem verilmesi,2. Ağır taşıtların güzergâhlarının belirlenerek, taşıt yoğunluğunun azaltılması veya bellisaatlerde geçişine izin verilmesi,3. Klakson ve havalı korna çalınmasının gereksiz yere kullanılmasının yasaklanması,4. Trafik sinyalizasyonunun iyi ayarlanması ve duraksız akışın sağlanması,5. Kavşaklardaki trafik akışının hızlandırılması,6. Araçların eksozlarına susturucu takmalarının sağlanması7. Sürücülerin eğitim seviyelerinin yükseltilmesi,8. Bahçeli ev tarzında bir yapılaşmaya gidilmesi,9. Yol kenarlarının ağaçlandırılmasına önem verilmesi,10. Gürültü kaynaklarını oluşturan demiryolu, karayolu, havaalanı ve fabrika dışında iskânbölgelerinin oluşturulması,11. İş yerlerinde gürültünün minimum düzeye indirilmesi,12. Yeni yapılacak yapılara ses yalıtımının yapılması,13. Gürültülü çalışan aletlerin gürültüye duyarlı bölgelerde belli saatlerde çalıştırılması,Ayrıca bitkilerin trafik gürültüsünü absorplama etkisi vardır. Bu etki, yaprak büyüklüğüne,yaprak konumuna, yapraklanma ve dallanma sıklığına bağlı olarak değişmektedir. Araştırmalar,bitkilerin gürültü azaltma etkinliklerinin, genişliklerinden çok yapılarına bağlı olarak 0,7–10,7 dBarasında olduğunu ortaya koymaktadır.O.2. TitreşimGenellikle katı ortamlarda yayılan ve dokunma duygusu ile hissedilen alçak frekanslı veyüksek genlikli mekanik hareketlerdir.121

(P) AFETLERP.1. Afet Olaylarıİlimizde, meydana gelebilecek bir afet durumunda izlenecek yol haritasının belirlenmesi veyapılacak işlemlere yönelik olarak, Acil Kurtarma ve Yardım Ekipleri periyodik olarak eğitime tabitutulmakta ve konuya ilişkin tatbikatlar yapılmaktadır.P.1.1. Orman ve Otlak Yangınlarıİlimizde, ormanlık alanın çoğu Yıldız Dağları’nın Karadeniz kıyısında bulunan tarafındabulunması sebebiyle, bölge nemli ve çok yağışlı olup, orman yangınları bölge için ciddi bir sorun teşkiletmemektedir. Kırklareli bölgesindeki orman yangıları sayısına bakıldığında ülke geneline göreormanların daha iyi korunduğunu söylemek mümkündür.P.2.Afetler ve Sağlık ZararlarıP.2.1. Radyoaktif MaddelerRasyasyonAtomları oluşturan ya da nükleer reaksiyon ürünü olarak ortaya çıkan küçük madde enerjiparçacıklarının bir yerden çıkarak, bir ortam içinde yayılması olayıdır. Diğer bir deyişle, enerjininuzayda, bir noktadan diğerine parçacıklar veya elektromanyetik dalgalar şeklinde aktarılmasına ışımaveya ışınım denir. Maddeyi oluşturan atomların çoğu kararlı yapıdadır ve milyarlarca yıl boyu hiçdeğişmeden kalabilir. Bunun yanı sıra karasız yapıda olan atomlar da vardır. Kararsız yapıdaki buatomlar kararlı bir forma dönüşmek için sahip oldukları fazla enerjiyi ışıma yoluyla atarlar. Böyleatomlara ''Radyoaktif Atomlar'', salınan bu ışımaya da ''Radyasyon'' denir.Bütün katıların, sıvıların ve gazların en küçük yapı birimi atomlardır. Atomlar ise, çekirdekteproton ve nötron olmak üzere, çekirdeğin etrafında dolanan elektronlardan oluşur. Çekirdeğindekiproton sayıları aynı nötron sayıları farklı atomlara bu atomun izotopları denir.Radyasyon kavramını genel olarak iyonlaştırıcı ve iyonlaştırıcı olmayan radyasyon olaraksınıflandırabiliriz.İyonlaştırıcı Olmayan RadyasyonUltraviyole, İnfrared, Laser, Mikrodalga, Radyofrekans, Ultrasound, Elektrik ve ManyetikAlanlar olarak sayılan ve çeşitli kaynaklardan oluşan İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyonun (NIR-Nonİonizing Radiation) insan ve çevre sağlığı üzerindeki etkileri ve riskleri literatürde yer almaktadır.Bu radyasyon türü kaynakları arasında, radyo, televizyon, telefon, telsiz, radar ve uyduistasyonları, vericileri, aktarıcıları, tesisleri, antenleri, baz istasyonları, terminalleri, link istasyonları,anten çiftlikleri ve benzerleri ile yüksek ve orta gerilim hatları, trafo istasyonları, çeşitli alet, cihaz,ekipman ve sistemler, evlerde kullanılan alet ve cihazlar, tıbbi tanı ve tedavide kullanılan alet, cihaz,ekipman ve sistemler yer almaktadır.Bunlardan yayılan radyo dalgaları, mikrodalgalar, elektromanyetik dalgalar, akustik dalgalar,optik radyasyon (infrared, ultraviyole, lazer) ve benzerleri ile oluşturdukları elektromanyetik alanların,bulundukları yer, topoğrafik ve meteorolojik koşullar, işletme koşulları, alınan tedbirler, frekansları, boyve şiddetleri, maruziyet miktar ve sürelerine bağlı olarak, önemli olumsuz etkilere neden olmaktadırlar.İnsan ve çevre sağlığı üzerindeki etkiler ve riskler açısından, bunların uygun yer seçimlerininyapılması, kurulmaları, işletilmeleri ve kullanımlarında gerekli tedbirlerin alınması ve kontrolüönemlidir.Ülkemizde ihtiyari standart niteliğinde olan, 10 kHz ile 300 GHz frekans bölgesindeki elektrikile manyetik alanlara maruz kalan insandaki kısa dönemli olumsuz etkilerin önlenmesiyle ilgili tedbirleri122

kapsayan "TS ENV 50166-1 - İnsanların Elektromanyetik Alanlara Maruz Kalması- Yüksek Frekanslar(10 kHz-300 GHz) " standardı ve sıfır ile 10 kHz aralığındaki statik ve düşük frekanslı elektrik vemanyetik alanlara maruz kalan insandaki kısa dönemli olumsuz etkilerin önlenmesiyle ilgili tedbirlerikapsayan "TS ENV 50166-2 - İnsanların Elektromanyetik Alanlara Maruz Kalması - Düşük Frekanslar(0Hz-10 kHz)" standardı bulunmaktadır. Bu standartlarda, işçiler ve genel halk için, doğrudan vedolaylı zararlara karşı koruma, temel sınırlamalar, referans seviyeleri, ölçüm metotları, cihazlar, ölçmeişlemleri, maruz kalma sınırlarının tespiti esasları, elektromanyetik alan kaynakları, alan değerlerininölçümünde pratik öneriler, alan değerlerinin ölçüm sistemleri, hesap işlemleri, alan seviyeleri ileuyumun kontrolü, maruziyeti kontrol etme metotları yer almaktadır.Bugüne kadar yapılan bilimsel araştırmalar elektromanyetik alan ve dalgaların biyolojik etkileriolduğunu göstermiştir. Bu etkilerin sebep oldukları belirtilen çok sayıdaki kronik hastalık veya sağlıksorunu için bütün araştırmacıların üzerinde anlaştığı çok açık neden-sonuç ilişkileri gösterilememeklebirlikte, ortaya konan sağlık etkileri ve buna bağlı olarak getirilen maruziyet sınırlamaları dikkatealındığında, bu etkilerin bütün araştırmacılar tarafından kabul edilmesi ve kesinleşmesine kadar,kanıtlanmış sağlık risklerinin varlığı, maruziyet alanlarının çoğalması ve uzun vadedeki olası etkilerigöz önünde bulundurulduğunda, toplum bireylerinin ve özellikle risk gruplarının önlenebilir tümetkilerden korunması için iyonlaştırıcı olmayan radyasyon-elektromanyetik kirlilik ile ilgili tedbirlerin biran önce alınması gerekliliği bulunmaktadır.İyonlaştırıcı Radyasyon: Her biri farklı karakteristiklere sahip pek çok radyasyon türü vardır.Bunların en yaygın olanları;Alfa Radyasyonu: Alfa Radyasyonu aslında iki proton ve iki nötrondan oluşan bir helyumatomunun çekirdeğidir. Uranyum ve Radyum gibi elementlerin çekirdeklerinden atılırlar.Beta Radyasyonu: Beta Radyasyonu atom çekirdeğinden fırlatılan elektron veya pozitrondur(Nötronun proton ve elektrona bozunması veya protonun nötron ve pozitrona bozunması).Gama Işınları: Gama ışınları, X ışınları, ışık ve radyo dalgalarına benzer elektromanyetikdalgalardır.Nötronlar: Yüksüz parçacıklardır ve doğrudan iyonlaştırıcı etkileri yoktur. Fakat bunlarınmaddenin atomları ile etkileşimleri; alfa, beta, gama veya X ışınlarının oluşmasına yol açabilirler, busayılanlar da iyonlaştırıcı etkiye sahiptirler.Doğal enerji kaynağımız olan güneşten, dünyamıza enerji, radyasyon yolu ile ulaşır123

Nükleer Santralların Çevresel EtkileriRadyasyon EtkisiNükleer santrallar, normal çalışma koşulları ve olabilecek en kötü kaza durumunda çevrederadyasyon etkisi yaratmayacak şekilde tasarlanır ve lisanslanır. Nükleer santrallarda bulunan güvenliksistemleri, olası bir kaza durumunda radyasyonun çevreye ulaşmasını engeller.Isıl EtkiNükleer santraller de fosil yakıtlı santrallar gibi çalışmaları sırasında çevreye bir miktar ısıvermektedir. Bu ısının gerekli önlemler alınmadan çevreye verilmesi ısıl kirlenme olarak adlandırılanolaya neden olur. Nükleer santrallerin yer seçiminde, ısıl kirlenmeye neden olmamak için yeterlisoğutma suyu kaynağı bulunmasına dikkat edilir. Yeterli soğutma suyu kaynağının bulunmadığıyerlere kurulmaları halinde, soğutma kulesi adı verilen sistemler yolu ile ısının atmosfere uygunşekilde verilmesini sağlanır.100 MW gücündeki bir nükleer sanral için, yıllık hammadde ihtiyacı; 30 ton uranyum,2.000.000 ton petrol ve 2.600.000 ton da kömürdür.Nükleer santraller, sera etkisi, asit yağmurları, ozon delikleri ile çevrede civa, arsenik, kurşungibi zehirli metallerin birikmesine, petrol taşıma kazaları ile denizlerin kirlenmesine, baraj gölleri ilearazi kayıplarına alternatif olarak görülmektedir.Dünya üzerinde çalışır halde ve elektrik üretmekte olan kurulu 337 GW nükleer güç çevreyeyılda;1. 2.36 milyon ton karbondioksit2. 40 milyon ton kükürtdioksit3. 6.7 milyon ton azot gazı4. 250 milyon ton kül atılmasının önüne geçmektedirRadyasyon iki ana kısımda incelenebilir:1. Doğal radyasyon; toplam radyasyonun % 87’sini oluşturur. Doğal radyasyon kaynakları;toprak, su, vücudumuz, evlerimizin yapiminda kullanilan toprak ve granit, cam ve seramikler,beslenmemizi sağlayan su ve yiyecekler, yol yapiminda kullanilan malzemeler, santrallarda veyagünlük kullanimda tüketilen kömür ve petrol olarak sayılabilir.2. Yapay radyasyon; toplam radyasyonun % 13’üne karşılık gelir. Yapay radyasyon, yapayradyoaktif izotopların, bilim, araştırma, tıp, endüstri, tarım ve çevresel koruma alanlarında kullanılmasıile açığa çıkan radyasyondur.124

Bir uçak yolcusu, bir saatlik uçak yolculuğu sırasında, tüm nükleer endüstriden bir yıl içerisindealacağı toplam radyasyonun dört katına maruz kalmaktadır.Nükleer santralde kullanılmış yakıtların konduğu santral binası içindeki havuz.Radyasyonun Bazı Kullanım AlanlarıTıp alanında; Bakır-67: Kanserli hücrelerin yok edilmesi, İyot-123: Tiroid teşhisi, Teknesyum-99: Tıbbi görüntüleme, Talyum-201: Nükleer kardiyoloji, tümör tespiti, Kobalt-60: Tıbbi malzemelerinsterilizasyonu, Fosfor-32: Moleküler biyoloji ve genetik araştırmalar.Endüstride: İridyum-192: Boru hatlarındaki kaynakların kontrolü, Toryum-229: Florasanlambalar, Amerisyum-241: Yaygın dedektörleri, Sezyum-137: Petol boru hatlarındaki akışın kontrolü,Karbon-14: Biyolojik araştırmalar, tarım ve arkeoloji.Nükleer Radyasyonun EtkileriNükleer patlama ile birlikte oluşan alfa ve beta tanecikleri ile nötronlar ve gama ışınlarıradyasyon tehlikesini oluştururlar.Yüzey veya yüzey altı ya da havanın yağmurlu veya karlı olduğu bir durumda meydana gelen nükleerinfilakta nükleer serpinti meydana gelir.125

Havada yüksek patlamada ise; ateş topunun yeryüzündeki izdüşümünün olduğu bölgede nigameydana gelir. Yani çevreye yayılan nötronlar yer sıfır noktası merkez olmak üzere çapı genişliğindebölgedeki toprağı radyoaktif duruma getirir.Nükleer Radyasyonun Çeşitleri ve Etkileri1. Alfa partikülleri: Havada 3-5 cm kadar gidebilen pozitif yüklü taneciklerdir. Kâğıt, elbiseve deri tarafından tutulur. Deri yaraları, ağız veya burun yolu ile vücuda girerlerse uzun süre tehlikeyaratırlar.2. Beta partikülleri: Havada 1,5-2 metre mesafeye kadar gidebilen negatif yüklütaneciklerdir. 3 mm kalınlığında madeni levha ve elbise tarafından tutulabilir. Deriye temas etmesidurumunda deride acı ve yanıklara neden olur. Vücuda girdiğinde ise uzun süreli tehlike meydanagetirir.3. Gamma ışınları: X ışınlarına benzeyen görünmez ışınlardır. Vücudu deler geçer.Özellikleri nedeni ile dokular ve kan hücrelerinde tahribata neden olur. En tehlikeli nükleer radyasyonçeşididir.4. Nötronlar: Etkileri gamma ışımasına benzer atom çekirdeğinde meydana getirdiğideğişiklikle topraktaki bazı madde ve madenleri radyoaktif hale getirme özelliği vardır.Radyasyonun Zararlı Etkilerinden Korunmak İçinRadyasyon kaynağından uzak durulması veya kaynağa Yaklaşmak gerekiyorsa kısa süre ilekalınması, çeşitli hastalıkların teşhis ve tedavisinde ışınlamanın çok kısa sürede ve sadece istenenbölgeye yapılması ve radyasyon kaynağı ile bu kaynakla çalışan personel arasında gereklizırhlamanın yapılarak ışınların çevreye yayılmasının önlenmesi gerekmektedir.P.3.Afetlerin Etkileri ve Yardım TedbirleriP.3.1. Sivil Savunma Birimleriİl Sivil Savunma Müdürlüğü tarafından 2005 yılında yapılan başlıca çalışmalar;1. Planlama Çalışmaları:a. Sivil Savunma planına tabi kurum ve kuruluş planları, ilgili birimlerde devamlı surettetakip edilmekte olup eksik ve güncel olmayan planların güncellenmesi sağlanmaktadır.b. İlimiz Alarm Muhtırası ve Kaynak Sayım Cetvelleri güncelleştirilmiştir.2. Eğitim ve Tatbikat Çalışmaları:Sivil Savunma mükellef ve halk eğitimleri, İl Sivil Savunma Müdürlüğü’nce hazırlanan eğitim vetatbikat planı doğrultusunda icra edilmiştir.3. Sivil Savunma Ekipleri İle İlgili ÇalışmalarSivil Savunma Servislerinde görevli toplam 357 adet mükellefe ait bilgiler güncelleştirilmişolup, mükellefiyete tabi tutulan yükümlülerin eğitimleri titizlikle gerçekleştirilmektedir.4. İlimizde Yaşanan Afetlerİl ve İlçelerimizde herhangi bir afet yaşanmamış olup, Acil Kurtarma ve Yardım Ekiplerine birafet vukuunda yapılması gereken çalışmalar ile ilgili eğitim ve tatbikatlar yaptırılmaktadır.126

KIRKLARELİ İLİ ACİL KURTARMA VE YARDIM EKİPLERİTEŞKİLAT ÇİZELGESİKURTARMA EKİBİONARIM EKEBİYANGIN SÖNDÜRMEEKİBİİLKYARDIM VEAMBULANS EKİBİ1-KURTARMA EKİBİBAYINDIRLIK İLMÜDÜRLÜĞÜ(7KİŞİ2.KURTARMA EKİBİDSİ. BÖLGEMÜDÜRLÜĞÜ(7KİŞİ)3.KURTARMA EKİBİKÖY HİZMETLERİ İLMÜDÜRLÜĞÜ(10KİŞİ)4.KURTARMA EKİBİTCK. ŞUBE ŞEFLİĞİ(6KİŞİ)5.KURTARMA EKİBİBELEDİYE FENİŞLERİ(8KİŞİ)NBC TİMİİL EMNİYETMÜDÜRLÜĞÜ( 2 KİŞİ )BELEDİYE BAŞKANLIĞI(4 Kişi)İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ(6 kİŞİTARIM İL MÜDÜRLÜĞÜ(3 KİŞİTARIM İL MÜDÜRLÜĞÜ(3 KİŞİİL EMNİYETMÜDÜRLÜĞÜ( 2 KİŞİ )İL EMNİYETMÜDÜRLÜĞÜ( 2 KİŞİ )SOSYAL YARDIM EKİBİİL SAĞLIKMÜDÜRLÜĞÜ12 KİŞİİL MİLLİ EĞİTİMMÜDÜRLÜĞÜ6 KİŞİSOSYAL HİZM. İLMD.7 KİŞİArama Kurtarma ve İlk Yardım MalzemeleriMALZEMENİN ADIMEVCUTArka kurtarma çantası 50Battaniye 120Burgu (2,5x25 cm) 49Çekiç (1 kg.saplı) 50Çekme kal.mak.(komp) 1Çengelli makara (palangalı) 2Testere 50Dozimetre 30Dozimetre şarj aleti 2Dürbün 6Eldiven (çift lastik) 30Enkaz demiri (25 cm) 50Faks 1Fotokopi makinası 1Halat (çelik 5 mt) 50Halat (12 mt) 50Hasta taşıma kemeri 100Hafif yem fiş.kaz. 3İlk yardım çantası 50İkaz yeleği 25İzoleli (orta boy) pense 50127

İlk yardım torbası 25Kazmalı çapa (portatif) 50Keski (30 cm.) 50Megafon 3Sedye 5Su musluk (ingiliz anahtarı) 7Televizyon 4Ayakkabı 100Bere 100Çelik başlık (fiber) 50Elektrikli el feneri 100Elbise (Takım) 240Gaz Maskesi (Komple) 350Kemer 150Matara 100Parka 100Servis Kol Bağı 100Dodge Pic-up 2Fort langer (Arama Kurtarma aracı) 1Kurtarma seti 1Kurtarma lastiği seti 1Çadır ( Afet çadırı ) 15NBC Elbisesi (Karbon Esaslı) 5Sivil Savunma Tipi TULUM 30Kurtarma Personeli Elbisesi (Komple) 30Işıklı Baret ve Ağır İş Eldiveni 301 Dizüstü Bilgisayar ve 1 Projeksiyon cihazı 2P.3.2. Yangın Kontrol ve Önleme TedbirleriYangınlara sebep olan etkenlerin kaldırılmasını sağlamak amacıyla, halkımıza ve önceliklihedef kitlelere yönelik eğitim faaliyetleri yapılmaktadır. Özellikle yangın işçileri işe alındıkları gündenitibaren eğitimine tabi tutularak, her an göreve hazır bulunmaları sağlanmaktadır. Yangın zararlarınıazaltmak maksadıyla; Ulaşım, Gözetleme, Haberleşme ve Müdahale ekipleri sürekli hazır haldetutulmaktadır. İl Orman İşletme Müdürlüğünce, ormanlar, Mahyadağ, Babatepe, Sivridikme, Yoğuntaş,Gazibaba yangın gözetleme kuleleri ile yangın mevsimi boyunca 24 saat gözlenmektedir. Kuledekigözetmenlere, sürekli eğitim/ seminer verilerek görev bilincinin zayıflaması ve performans düşüklüğüönlenmektedir. Kırklareli Orman İşletme Müdürlüğü’nde biri Babatepe’de, biri İşletme Merkezi’nde vediğeri de Edirne İşletme Şefliği Merkezi’nde olmak üzere 3 adet Ani Müdahale ekibi ile ormanyangınlarına karşı mücadele edilmektedir. Bu ekiplerde, biri Mercedes, biri Renault ve diğeri de 1975model Unimog olmak üzere 3 adet arazöz mevcuttur. Yangın mevsimi boyunca kiralanan treyler,Comatsu dozer ile 24 saat hizmete hazır halde bekletilmektedir. Ayrıca, Lokomo greyder yangınemniyet yollarının bakımı ile görevlidir.128

(R) SAĞLIK VE ÇEVRER.1.Temel Sağlık HizmetleriR.1.1. Sağlık Kurumlarının Dağılımıİl Sağlık Müdürlüğü Teşkilatı aşağıdaki gibidir.Teşkilat Yapısıİl Sağlık Müdürlüğü:1. Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Yataklı Tedavi Hizmetleri Şube Müdürlüğü2. Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Eczacılık Şube Müdürlüğü3. Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Gıda ve Çevre Kontrol Şube Müdürlüğü4. Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Sağlık Ocakları Şube Müdürlüğü5. Kırklareli Sağlık Müdürlüğü AÇS-AP Şube Müdürlüğü6. Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü7. Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Eğitim Şube Müdürlüğü8. Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Ruh Sağlığı ve Sosyal Hastalıklar Şube Müdürlüğü9. Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Ağız ve Diş Sağlığı Şube Müdürlüğü10.Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Personel Şube Müdürlüğü11.Kırklareli Sağlık Müdürlüğü İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü12.Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Bilgi İşlem ve Sağlık İstatistikleri Şube Müdürlüğü13.Kırklareli Sağlık Müdürlüğü Tıp Meslekleri ve Özel Tanı-Tedavi Şube Müdürlüğü14.Kırklareli Sağlık Müdürlüğü İlk ve Acil Yardım Sağlık Hizmetleri Şube Müdürlüğü1.Merkez İlçe1. Kırklareli Merkez Sağlık Grup Başkanlığı2. Kırklareli Devlet Hastanesi3. Kırklareli Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi4. Kırklareli Verem Savaşı Dispanseri5. Kırklareli Halk Sağlığı Laboratuvarı6. Kırklareli İl Ambulans Servisi Komuta Kontrol Merkezi7. Kırklareli 1 Nolu Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu8. Kırklareli Merkez 1 Nolu 75.Yıl Sağlık Ocağı9. Kırklareli Merkez 2 Nolu Sağlık Ocağı10. Kırklareli Merkez 3 Nolu Emine TUNCAN Sağlık Ocağı11. Kırklareli Merkez 4 Nolu Sağlık Ocağı12. Kırklareli Merkez 5 Nolu Sağlık Ocağı13. Kırklareli Merkez Gaziosmanpaşa Göçmen Misafirhanesi Sağlık Ocağı (Gayrı Faal)14. Kırklareli Merkez Kavaklı (Dr.Tansel Uslu) Sağlık Ocağı15. Kırklareli Merkez Üsküp Sağlık Ocağı16. Kırklareli Merkez Dereköy Sağlık Ocağı17. Kırklareli Merkez İnece Sağlık Ocağı18. Kırklareli Erken Teşhis ve Tarama Merkezi19. Kırklareli Sağlık Kurumları Döner Sermaye Saymanlığı2. Lüleburgaz1. Kırklareli Lüleburgaz Sağlık Grup Başkanlığı2. Kırklareli Lüleburgaz Devlet Hastanesi3. Kırklareli Lüleburgaz 82. Yıl Devlet Hastanesi4. Lüleburgaz Ana çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi5. Kırklareli Lüleburgaz Verem Savaş Dispanseri6. Kırklareli Lüleburgaz 1 Nolu Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu129

7. Kırklareli Lüleburgaz Halk Sağlığı Laboratuvarı8. Kırklareli Lüleburgaz 1 Nolu 70.Yıl Cumhuriyet Sağlık Ocağı9. Kırklareli Lüleburgaz Merkez 2 Nolu Sağlık Ocağı10. Kırklareli Lüleburgaz Merkez 3 Nolu Niyazi Düvenci Sağlık Ocağı11. Kırklareli Lüleburgaz Merkez 4 Nolu Sağlık Ocağı12. Kırklareli Lüleburgaz Merkez 5 Nolu Sağlık Ocağı13. Kırklareli Lüleburgaz Merkez 6 Nolu Sağlık Ocağı14. Kırklareli Lüleburgaz Evrensekiz Sağlık Ocağı15. Kırklareli Lüleburgaz Büyükkarıştıran Sağlık Ocağı16. Kırklareli Lüleburgaz Ovacık Sağlık Ocağı17. Kırklareli Lüleburgaz Celaliye Sağlık Ocağı18. Kırklareli Lüleburgaz Turgutbey Sağlık Ocağı19. Kırklareli Lüleburgaz Ahmetbey Sağlık Ocağı20. Kırklareli Lüleburgaz Hamitabat Sağlık Ocağı21. Kırklareli Lüleburgaz Kırıkköy Sağlık Ocağı22. Kırklareli Lüleburgaz Sakızköy Sağlık Ocağı3. Babaeski1. Kırklareli Babaeski Sağlık Grup Başkanlığı2. Kırklareli Babaeski Devlet Hastanesi3. Kırklareli Babaeski Verem Savaş Dispanseri4. Kırklareli Babaeski 1 Nolu Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu5. Kırklareli Babaeski Merkez 1 Nolu Sağlık Ocağı6. Kırklareli Babaeski Merkez 2 Nolu Sağlık Ocağı7. Kırklareli Babaeski Merkez 3 Nolu Sağlık Ocağı8. Kırklareli Babaeski Taşağıl Sağlık Ocağı9. Kırklareli Babaeski Büyükmandıra Sağlık Ocağı10. Kırklareli Babaeski Karahalil Sağlık Ocağı11. Kırklareli Babaeski Alpullu Sağlık Ocağı4. Vize1. Kırklareli Vize Sağlık Grup Başkanlığı2. Kırklareli Vize Devlet Hastanesi3. Kırklareli Vize 1 Nolu Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu4. Kırklareli Vize Merkez Sağlık Ocağı5. Kırklareli Vize Hasboğa Sağlık Ocağı6. Kırklareli Vize Kıyıköy Sağlık Ocağı7. Kırklareli Vize Çakıllı Sağlık Ocağı8. Kırklareli Vize Kışlacık Sağlık Ocağı9. Kırklareli Vize Sergen Sağlık Ocağı5. Pınarhisar1. Kırklareli Pınarhisar Sağlık Grup Başkanlığı2. Kırklareli Pınarhisar Devlet Hastanesi3. Kırklareli Pınarhisar 1 Nolu Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu4. Kırklareli Pınarhisar Merkez 1 Nolu Sağlık Ocağı5. Kırklareli Pınarhisar Merkez 2 Nolu Sağlık Ocağı6. Kırklareli Pınarhisar Kaynarca Sağlık Ocağı7. Kırklareli Pınarhisar Sütlüce Sağlık Ocağı6. Demirköy1. Kırklareli Demirköy Sağlık Grup Başkanlığı2. Kırklareli Demirköy Sağlık Merkezi3. Kırklareli Demirköy 1 Nolu Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu130

4. Kırklareli Demirköy Merkez Sağlık Ocağı5. Kırklareli Demirköy İğneada Sağlık Ocağı7. Pehlivanköy1. Kırklareli Pehlivanköy Sağlık Grup Başkanlığı2. Kırklareli Pehlivanköy Sağlık Merkezi Baştabipliği3. Kırklareli Pehlivanköy 1 Nolu Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu4. Kırklareli Pehlivanköy Merkez Sağlık Ocağı8. Kofçaz1. Kırklareli Kofçaz Sağlık Grup Başkanlığı2. Kırklareli Kofçaz Merkez Sağlık Ocağı3. Kırklareli Kofçaz 1 Nolu Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonuİlçe AdıİlçeNüfusuSağlıkGrupBaşkanlığıKırklareli Sağlık Kurumları Dağılımı (2005 Yılı)HastaneSayısıSağlıkMerkeziSayısıSağlıkOcağıSayısıSağlıkEviSayısıDispanserSayısıHalkSağlığıLab.ToplamYatakSayısı(FiiliYatakSayısı)YatakBaşınaDüşenKişiSayısıYatakİşgalOranı %Merkez 76510 1 1 0 10 13 1 1 301 254 57.3Babaeski 50023 1 1 0 7 11 1 0 50 1.000 76.6Demirköy 9201 1 0 1 2 3 0 0 0 0Kofçaz 3015 1 0 0 1 4 0 0 0 0Lüleburgaz 125299 1 2 0 15 8 1 1 257 488 60.6Pehlivanköy 4784 1 0 1 1 2 0 0 0 0Pınarhisar 18585 1 1 0 4 4 0 0 14 1.328 3.1Vize 28832 1 1 0 6 10 0 0 36 801 17.1İlimizdeki Sağlık Kuruluşlarının Fiili Ve Kadro Yatak Sayısı (2005 Yılı)SIRANOHASTANENİN VEYA SAĞLIK MERKEZİNİN ADIYATAK SAYISIKADRO FİİLİ1. Kırklareli Devlet Hastanesi 350 3012. Babaeski Devlet Hastanesi 50 503. Demirköy Sağlık Merkesi 15 104. Lüleburgaz Devlet Hastanesi 200 1465. Lüleburgaz 82.Yıl Devlet Hastanesi 111 1116. Lüleburgaz Özel Derman Hastanesi 20 207. Pehlivanköy Sağlık Merkezi 15 108. Pınarhisar Devlet Hastanesi 25 149. Vize Devlet Hastanesi 50 36131

R.1.2. Bulaşıcı HastalıklarR.1.2.1. İçme ve Kullanma Suları2005 Yılı İçme ve Kullanma Suyu Analizleri G. M. T. UygunluklarıBakteriyolojik Su NumuneleriAlınan Numune Sayısı 1961Uygun Numune Sayısı 1599Uygun Olmayan Numune Sayısı 362Kimyasal Su NumuneleriAlınan Numune Sayısı 144Uygun Numune Sayısı 122Uygun Olmayan Numune Sayısı 22R.1.2.2. Denizler2005 Yılı Deniz Suyu Analiz SonuçlarıBakteriyolojik Su NumuneleriAlınan Numune Sayısı 24Uygun Numune Sayısı 15Uygun Olmayan Numune Sayısı 9R.1.2.3. Zoonoz HastalıklarZoonoz Hastalıkları Vaka Sayısı (2005)Hastalık AdıVaka SayısıBrusella 23Şarbon 0Tularemi 0Leptospiroz 0Kuduz 0Şark çıbanı 0Kala-azar 0A.dizanteri 0Kuş Gribi (Avian İnfluenza) 0Kuduz Riskli Temas 1012132

R.1.3. Aşılama ÇalışmalarıAşılarHedefSağ. OcağındaYapılanAşılama Çalışmaları (2005 Yılı)% Oranı Özel % OranıToplamYapılan % OranıDBT 1 4.140 3.200 77,3 306 7,4 3.506 84,7DBT 2 4.140 3.170 76,6 307 7,4 3.477 84DBT 3 4.140 3.333 80,5 300 7,2 3.633 87,8POLİO 1 4.140 3.202 77,3 304 7,3 3.506 84,7POLİO 2 4.140 3.172 76,6 307 7,4 3.479 84POLİO 3 4.140 3.329 80,4 298 7,2 3.627 87,6KIZAMIK 4.140 3.465 83,6 109 2,6 3.574 86,3HEPATİT 1 4.140 3.482 84,1 44 1 3.526 85,2HEPATİT 2 4.140 3.534 85,3 54 1,3 3.588 86,7HEPATİT 3 4.140 3.689 89,1 92 2,2 3.781 91,3BCG 4.140 3.474 83,9 0 0 3.474 83,9TT 1 4.140 2.534 61,2 0 0 2.534 61,2TT2 + 4.140 3.197 77,2 0 0 3.197 77,2R.1.4. Bebek Ölümleri2005 Yılında Meydana Gelen Bebek Ölüm Sebepleri1. Laringomarozi+pnömotorax+kardiopulmoner yetmezlik2. RDS Perinatal asfiksi3. Prematüre+solunum yetmezliği4. Prematüre+solunum yetmezliği5. Boyun ve gövdede kordon dolanması, asfeksi ve kanama6. Mekonyum Aspirasyonu7. RDS+DİC8. Sepsis, TTN Kardiopulmoner yetmezlik9. Mosere Ölüm10. Akut Solunum Yolu Enfeksiyonu11. Bronkopnömoni12. Konjenital Anomali13. Ölü Doğum14. Hipertansif Anne15. Multiorgan Yetmezliği Sendromu, Hipopotasemi, sepsis, AkciğerYetmezliği16. Olipohydroamnios17. Spina Bfida+Hidrosefali18. Kordon Dolanması, Gestasyonal Diabet19. Kardiyopulmoner Arrest+Prematüre133

2005 Yılında Meydana Gelen Bebek Ölümleri;Bebek Ölümleri (2005 Yılı)ÖlüDoğumHızı(1000'de)ÖlüDoğumSayısıPerinatalÖlümHızı(1000'de)PerinatalÖlümSayısıErkenNeonatalÖlüm Hızı(1000'de)ErkenNeonatalÖlümSayısıGeçNeonatalÖlümHızı(1000'de)GeçNeonatalNeonatalÖlüm HızıÖlüm(1000'de)SayısıNeonatalÖlümSayısıPostNeonatalÖlümHızı(1000'de)PostNeonatalÖlümSayısıBebekÖlüm Hızı(1000'de)BebekÖlümSayısı10,69 33 13,29 41 2,59 8 0,97 3 3,56 11 5,83 18 9,4 29R.1.5. Ölümlerin Hastalık, Yaş ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı0-7GünÖlümlerin Hastalık , Yaş ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı (2005 Yılı)8-28Gün29-364Gün1-4Yaş5-9Yaş10-14YaşÖlüm Sebebi65 + TOPLAME K E K E K E K E K E K E K E K E K E K E K E KAkciğer CA 8 1 8 1 47 2 55 8 118 12AkciğerEmboli1 2 1 2AkciğerÖdemi5 7 1 12 1Alzheimer 6 0 6AMI 5 4 6 2 24 12 45 37 80 55AortAnevrizması1 1 1 1Asfiksi 1 1 0AspirasyonPnömonisi1 1 0Astım 1 1 1 2 1Barsak CA 1 1 1 1Beyin CA 2 1 5 2 5 3 12 6Böbrek CA 1 2 3 0BöbrekYetmezliği1 2 1 5 6 8 7Bronkopnömoni1 0 1DemansiyelSendrom1 1 0Deri CA 1 1 2 0DiabetesMellitus1 2 6 8 7 10EndometriumCA1 1 0 2Epilepsi 1 1 2 0Erken Doğum 1 0 1Gırtlak CA 1 8 9 0GİS15-24Yaş25-44Yaş45-49Yaş50-64Yaş2 2 0KanamasıGlioma 1 1 0Hemipleji 1 1 1 1 2Hemoraji 1 0 1134

Hepatoma 1 1 0HipertansifKalp Hastalığı1 1 3 1 4Hipertansiyon 2 2 10 8 12 10İleum CA(İnce Barsak)2 1 2 1İnop.Rabdomyosar1 1 0komİskemik KalpHastalığı2 2 2 2KAH(KoronerArter Hastalık)1 1 0Kalp Dolaşım17 231 4 2 3 2 31 15Yetmezliği8 8217 258Karaciğer CA 1 1 4 6 6 6KaraciğerYetmezliği2 1 6 3 6Kardiopulmoner Arrest1 1 7 3 18 22 26 26KarsinoitTümör1 0 1Kaşeksi 2 2 2 2Kemik CA 1 0 1KOAH 7 26 9 33 9Kolon CA(Kalınbarsak)1 2 1 9 6 12 7Korpulmonale 3 3 0Lösemi 1 1 0MalignMelanom1 1 0Meme CA 2 1 3 3 0 9Menenjit 1 1 0Mesane CA 2 1 2 1Metastatik CA 1 2 1 2Mide CA 1 2 5 18 9 24 11MideKanaması1 2 3 0MultplMyelom1 0 1Muti OrganYetmezliği1 1 0MyastenikSendrom1 1 0Osteosarkom 1 1 0Over CA 1 3 0 4Ölü Doğum 1 1 0Özofagus CA 1 1 0Pankreas CA 1 1 2 2 6 2 10 4Parkinson 1 2 1 2Peritonit 1 1 0Pnömoni 1 1 1 1Prematüre 1 1 0Prostat CA 3 20 23 0Rektum CA 1 1 3 3 4 4SafrakesesiCA1 1 0135

Senilite 2 2 47 69 49 71Sepsis 1 0 1SerebralEmboli2 1 4 4 6 5SerebralHemipleji2 1 2 1SerebralHemoraji1 3 1 5 11 9 12Serebralİnfarkt1 1 2 2 2Serebral Palsi 1 1 0SerebroVasküler3 1 7 9 48 75 58 85HastalıkSiroz 1 4 3 1 8 1SolunumYetmezliği1 1 1 2 7 5 33 18 43 25Spina Bifida 1 1 0Tbc 1 1 2 0Testis CA 1 1 2 0TromboEmboli1 1 0Uterus CA 1 2 0 3ÜremikEnsefalopati3 3 0VentrikülerFibrilasyon1 1 0VertebraTümörü1 1 0TOPLAM 856 687R.1.6. Aile Planlaması ÇalışmalarıHAPEtkisizYöntemKullananKONDOMAile Plânlaması Çalışmaları (2005 Yılı)Enjeksiyon RİADiğer EtkiliYöntem15-49 YaşTüpLigasyonu Vazektomi Toplam KadınNüfusSayı 5 996 22 944 8 033 378 12 128 27 3 792 16 53 314 86 154% 11,25 43,04 15,07 0,71 22,75 0,05 7,11 0,03 100Prev. 0,07 0,27 0,09 0 0,14 0 0,04 0 0,62136

(S). ÇEVRE EĞİTİMİS.1. Kamu Kuruluşlarının Çevre Eğitimi ile İlgili Faaliyetleriİl Çevre ve Orman Müdürlüğü teknik personeli tarafından, İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile koordineliolarak, çevre bilincini geliştirmeye yönelik olarak okullarda dersler verilmekte, anlaşılırlığı, ilgiyi veetkinliği artırmak maksadıyla, konuya ilişkin filmler izletilmektedir. Ayrıca, 2005 yılı içinde,sanayicilerimize, çevre kirliliğinin ortaya çıkardığı felaketi anlatan bir filmin de izletildiği, “Çevre” konulugeniş kapsamlı sunum yapılmıştır. İlimizde öğrenciler arası “Çevre” konulu kompozisyon yarışmasıdüzenlenmiş, dereceye giren öğrencilerimize, manevi değerinin yanı sıra önemli sayılacak düzeydeekonomik değere de sahip ödüller verilmiştir.İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nce 2005 yılı içinde “Uygulamalı Çevre Eğitimi Projesi” adı altındayürütülen çalışma ile öğrencilerde çevre bilincinin oluşturulmasına yönelik, aşağıda özetlenençalışmaları gerçekleştirilmiştir.OCAK 2005ŞUBAT 2005MART 2005NİSAN 2005MAYI 2005HAZİRAN 2005EYLÜL 2005EKİM 2005KASIM 2005ARALIK 2005• Proje hakkında ön bilgilendirme,• Okul müdürleri, Okul-Aile Birliği üyeleri ve öğrencilerden ekip teşkili,• Toplantıların başlaması.• Çevre konulu knferanslar düzenlenmesi,• Öğrenciler arası, resim, şiir ve kompozisyon yarışmalarının düzenlenmesi,• Çevre temziliğinde süreklilkiği sağlamaya yönelik tedbirlerin geliştirilmesi.• Toprağın zenginleştirilmesi, üretim/tüketim konularında topalntılarındüzenlenmesi,• Okul bahçesinde uygulamalı sebze yetiştirilmesi,• Ev ekonomisi ve enerji tasarrufu konulu velileri ve öğrencileri bilinçlendirmekiçin toplantıları düzenlenmesi.• Sağlıklı içme suyu ve temizlik hizmetleri ile ilgili Belediyelerle koordineli olarakbilgilendirme toplantısı düzenlenmesi ve konuya ilişkin kampanyadüzenlenmesi.• Öğrencilerle uygulamalı olarak okul bahçelerine çiçek ekimi ve ağaç dikimiyapılması,• Çevreyi korumak kadar oluşturmanın da önemli olduğu husun işlendiği eğitimfaaliyetleri.• Katı atıkların ayrı toplanması ile ilgili sivil toplum kuruluşlarının desteği dealınarak kampanya düzenlenmesii• Hava kirliğinin azaltılması ile ilgili, uzmanların da katıldığı ve kirliliğinazaltılmasına yönelik çözümlerin üretildiği bir seminer düzenlenmesi.• Yeni öğretim yılında, çevreye ilişkin planlamaların yapılması,• Suyu ve havayı kirleten etkenlerin ortadan kaldırılması için yapılabileceklerintartışıldığı bir konferans düzenlenmesi.• Okul uygulama bahçelerinde bitki yetiştirmek için güçlendirme çalışmalarıyapılması (Toprağın havalandırılması ve doğal gübreleme),• Okul çevrelerinin temizliği için kampanyası düzenlenmesi.• Hava ve çevre kirliliğini önlemeye yönelik doğru yakıt kullanımı konusundaseminer düzenlenmesi.• “Uzun ve Sağlıklı Yaşam İçin Temiz Çevre, Temiz Hava” konulu resim, şiir vekompozisyon yarışması düzenlenmesi.137

PevselP(T) ÇEVRE YÖNETİMİ VE PLANLAMAT.1. Çevre Kirliliğinin ve Çevresel Tahribatın ÖnlenmesiTarımsal ekonomi ve kırsal yaşamdan, hızla endüstriyel ekonomi ve kentsel yaşama geçişşeklinde ülkemiz genelinde görülen ilerleme, ilimizde de kendini göstermiş, bunun sonucu olarak, hızlabüyüyen nüfusla birlikte, bu sanayileşmeden kaynaklanan çevre sorunları ortaya çıkmıştır.Çevre kirliliğinin ve çevresel tahribatın önlenmesi yönünde, İl Çevre ve Orman Müdürlüğütarafından, çevre mevzuatı kapsamındaki denetim/kontrol faaliyetelerine titizlikle devam edilmekte,özellikle, hava, su, toprak ve gürültü kirliliğinin önlenmesi, kırsal ve kentsel alanda arazinin ve doğalkaynakların en uygun şekilde kullanılması ve korunması için çalışmalar sürdürmektedir.Bu çalışmalar kapsamında, hava kalitesini korumak ve kirliliği önlemek amacıyla ilimizdekikömür satıcıları ve satılan kömürleirn kontrol/denetimleri yapılmakta, yetkisiz kömür satışına izinverilmemektedir.İlgili yönetmelik kapsamındaki sanayi tesislerince, periyodik olarak sunulan baca gazı çıkışdeğerlerinin mevzuata uygunluğu değerlendirilmekte, ayrıca baca gazı ölçüm cihazı ile İl Çevre veOrman Müdürlüğü’nce ölçümler yapılmaktadır.Yer seçimi çalışması tamamlanan ve Aralık 2006’da hizmete girmesi planlanan Hava KalitesiÖlçüm İstasyonu ile yapılacak sürekli ölçümlerle, havadaki SOB2B (kükürtdioksit) ve partikül madde (toz)miktarı ölçülerek ve gerekli tedbirlerin zaman kaybetmeden alınması sağlanacaktır.Ergene Nehri kirliliğinin izleme ve kontrol çalışmaları kapsamında; her yıl nehrin ilimize giriş veçıkış noktalarından su numuneleri alınarak, sonuçları izlenmektedir. Analiz sonuçlarından, Tekirdağilinden oldukça yoğun bir kirlilik yüküyle ilimiz sınırlarına giren nehrin, ilimiz çıkışında kirlilik miktarının3azaldığı görülmektedir. Ergene Nehrine ilimizdeki yaklaşık 40 sanayi kuruluşundan 35.000 mP3endüstriyel atık su, yerleşim birilerinden de 5.000 mP atıksu deşarj edilmektedir. Endüstriyel atıksular arıtılarak, yerleşim birimlerinin evsel atık suları ise arıtılmadan alıcı ortama deşarj edilmektedir.01.07.2005 tarihinde nehrin ilimize giriş ve çıkış noktalarından alınan numunelerin analizineticesinde; nehir suyu Fiziksel ve İnorganik-kimyasal Parametreler, Organik ve İnorganikParametreler bakımından IV. Sınıf (Çok Kirlenmiş Su) olarak değerlendirilmiştir.İlimizde çevre kirliliği yönünden önemli sektörlerden biri de süt endüstrisidir. Sütendüstrisinden kaynaklanan atıksularda, en büyük kirletici kaynağını, peynir üretimi sonucu oluşan vekirletici vasfı yüksek olan peyniraltı suları oluşturmakta, peynir için işlenen 100 kg sütün, yaklaşık 90kg'ının peyniraltı suyu olarak ortaya çıkmaktadır.Peyniraltı suyunun asit ve yağ oranı yüksek bir materyal olması nedeniyle arıtılması dapahalıdır. İlimizde süt işletmeciliği yapan tesislerin çoğunun kapasitelerinin küçük olması sebebiyle,yakın zamana kadar arıtma tesisi kurmak yerine, bu suların doğrudan alıcı ortama verilmesi yolunagidilmişken, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından düzenlenen bilgilendirme toplantıları ve yapılan sıkıdenetim/konroller sonucu, peynir altı sularının geri kazanım tesislerine verilmesi temin edilmiştir.Katı atık sorununun çözümü kapsamında ilimizde Lüleburgaz (KIRKAB-1) ve Kırklareli Grubuna(KIRKAB-2) Belediyeler Birliği kurdurularak, yer seçimi yapılmış ve ÇED Kararı bulunan 13 BelediyelikKırklareli Grubu projesi için Çevre ve Orman Bakanlığı’nca 705.000 YTL kaynak aktarılmıştır. KırklareliGrubuna ait katı atık düzenli depolama tesisinin inşaatına başlanmış, 1. lotun jeomembran ve çakıl serimiişlemleri % 75 oranında tamamlanmış olup, Ocak 2007 tarihi itibarı ile devreye alınması planlanmaktadır.Lüleburgaz Grubu’nun yeri ise, yapılan bir itirazdan dolayı değerlendirme aşamasındadır.Sanayi kuruluşlarının mevzuata uygun tehlikeli atık depolama alanları oluşturmaları,işletmelerde oluşan tehlikeli atıkları lisanslı araçlarla, lisanlı kuruluşlara göndermelerinin sağlanmasıyönünde sıkı bir denetim programı uygulanarak, bu tür atıkların evsel atıklarla toprağa verilmesininönüne geçilmiştir. Konuya ilişkin denetim ve kontroller aynı titizlik içinde devam ettirilmektedir.138

Sanayi kuruluşlarının, ambalaj atıklarını kaynağında toplamları ve lisanslı kuruluşlaravermeleri sağlanmıştır.Kırklareli Belediyesince 1 adet tıbbi atık taşıma aracı alınarak, çöp döküm alanında ayrı birbölüm oluşturularak, tıbbi atıkların evsel atıklardan ayrı depolanması sağlanmıştır.T.2. Doğal Kaynakların Ekolojik Dengeler Esas Alınarak Verimli Kullanımı, Korunması veGeliştirilmesiSadece endüstriyel kaynaklı değil, aynı zamanda tarımsal amaçlı sulamanın da israfboyutunda, bilinçsiz şekilde yeraltı sularıyla yapılması sonucu yeraltı sularımızın azalması sonucunudoğurmaktadır. Bu aşırı tüketim de, toprağın tuz ve diğer mineral dengesini bozmakta, erozyonuartırmakta ve en önemlisi yeraltı su çizgisini aşağı çekerek ulaşılabilir temiz su kaynaklarınınazalmasına yol açmaktadır.Ekolojik dengeyi bozan etkenler arasında, orman alanlarının tahrip edilmesi ile kaçak vebilinçsiz avlanma önemli bir yer tutmaktadır.Ucuz ve tükenmeyen bir doğal kaynak olan güneş enerjisinden, su ıstma amaçlı çok sınırlıkullanım dışında, ülkemiz genelinde olduğu gibi, ilimizde de yeterince yararlanıldığını ifade etmek neyazık ki mümkün değildir.Ekolojik çevrenin korunmasına yönelik olarak; Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından fidandağıtımı/satışı yapılarak ağaçlandırmaya önem verilmekte, bu şekilde, ormanlık alanlar artırılarak, hemçevrenin güzelleşmesine katkıda bulunulmakta, hem de topraklarımızın amaç dışı kullanımınıengellenerek, erozyonun önlenmesine çalışılmaktadır. Bu amaçla, kamu kurum ve kuruluşlarını,askeri birlikleri, köy tüzel kişiliklerini, belediyeleri, okulları ve üniversiteleri ağaçlandırmaya özendirmek,çevre bilincini artırmak maksadıyla çıplak köklü fidanlar bedelsiz olarak dağıtılmaktadır. Bu şekilde2003 yılında 300.000 adet, 2004 Sonbahar ve 2005 İlkbahar dikim mevsiminde 170.000 adet, 2005 yılısonbaharında 10.200 adet fidan bedelsiz olarak dağıtılmıştır. Ayrıca giderek artan bir talep halinegelen Özel Ağaçlandırma ve Özel Fidanlık Kuruluşu çalışmaları da desteklenmektedir. İlimiz genelindedevam etmekte olan 12 adet Özel Ağaçlandırma Uygulama Projesi ve 1 adet Özel Fidanlık Kuruluşuorman, hazine ve sahipli arazi olmak üzere toplam 2.600,0 dekar alanda tesis edilmiştir. Bu projelerebugüne kadar toplam 186.460,90- YTL kredi verilmiştir. Yapılan çalışmalar karşılığında, yine 2005 yılısonuna kadar 116.870,29-YTL hak sahiplerine ödenmiştir. Projelerin 1.916,0 dekarı Gerçek ve Tüzelkişilere, 683,0 dekarı ise Köy ve Belediye Tüzel Kişiliklerine aittir.139