Cinedergi 35

n Y2010 sundance film festivali’nde Büyük
Jüri ödülü ve Waldo Salt senaryo ödülü’nü
alan 2010 mahsulü Debra Granik filmi Winter’s
Bone, 4 dalda Oscar adayı olmasının yüzü
suyu hürmetine ülkemizde de gösteriliyor.
Film, yönetmeninin 2004’de çektiği Down to
the Bone ile epey duygusal etkileşim yaşıyor,
hatta hikayenin elden geçirilip yeniden çekilmiş
hali bile diyebiliriz. Bir zamanların çiftçi toprağı
olan Alabama’nın küçük bir kasabasında
hayatını sürdürmeye çalışan 17 yaşındaki
Ree Dolly’nin hikayesine odaklanıyor. Ree,
iki küçük kardeşine ve hasta annelerine bakmak
zorundadır. Ruhsal bir çöküntü içinde
olan ve çevresiyle iletişimi kesen annesinin
o hale gelmesinde ise uyuşturucu bağımlısı
ve üreticisi olan babasının rolü çok büyüktür.
Methamphetamin bağımlısı olan babası onları
terk etmiştir. Bu Ree’nin umurunda değildir
fakat mahkeme babasının ortaya çıkıp da
duruşmaya gelmediği takdirde ellerinde kalan
tek şeyi, evlerini almakla tehdit eder. Ree esrarengiz
bir şekilde ortadan kaybolan babasını,
aileyi bir arada tutabilmek için bulmak
zorundadır ama bu araştırma başına olmadık
belalar açacaktır.
Tam bir sinemacı olan ve şimdiye kadar yönetmen,
senarist, görüntü yönetmeni, kamera
asistanı ve hatta boom operatörü olarak
bile çalışmış olan Debra Granik’in Winter’s
Bone’da, film mizanseninin dışına çıkarak çok
etkileyici, neredeyse belgesel gerçekliğinde bir
öykü anlattığı açık ve net.
Winter’s Bone, küçük bir kasabanın daha da
küçük insanlarının dertlerine odaklanırken,
kapitalizmin ve buna bağlı olarak sistemin
tükenişini bir yan öykü haline getiriyor ve bunu
yaparken de sadece kameranın gösterdiğinin gücüne
sığınıyor. Tempo derdi olmadan, oynadıklarını bile hissettirmeyecek
kadar role girmiş oyuncularının yardımıyla
aktardığı bu hikayeden aldığı sonuç muhteşem. Bir
zamanların çalışkan çiftçileri, tükenen iş olanakları yüzünden
birer uyuşturucu tüccarına dönüşmüş, giderek kuruyan
bir gölette hayatta kalmaya çalışan vahşi hayvanlar
gibiler. Her yerde çürüyen buzdolapları, otomobiller, boş
kutular, kırık dökük eşyalarla gırtlağına kadar metaya
gömülmüş bu insanların hayatında hiç umut kalmamış...
Filmin bir başka zaferi ise Jennifer Lawrence’in
oyunculuğu... Filmde oynayan en küçüğünden, büyüğüne
tüm oyuncular çok başarılıyken, hikayenin odaklandığı
Ree Dolly’i, abartılı jestlerden ve mimiklerden arındırarak
gerçekten yaşayan bir karakter haline getiriyor Lawrence...
Winter’s Bone’un, minimal oyunculukları ve ağır hikaye
anlatımı yüzünden herkesin sevmeyeceği bir film
olduğunun farkındayım. Bin türlü kamera hareketine ve
hesaplanmış kurguya alışık bünyeler tarafından reddedilecek
türden bir yapım. Minimalist yaklaşımdan çok
hazzeden biri değilim fakat bu hikayeyi başka türlü anlatmak
da mümkün değil.
Mutlu, seksi ve zengin Amerikalılar illüzyonundan kopup
ulusun asıl gerçeğine odaklanan ve Oscar’da bu yıl
yarışan en bağımsız film olduğu tartışmasız Winter’s
Bone, ödülleri daha popüler rakiplerine kaptırsa bile bir
sinefilin kalbindeki tüm ödülleri alacak yeterlilikte saf bir
sinema örneği. Oscar şansı biraz fazla ‘Amerikan’ oluşu
yüzünden Türk izleyici tarafından kestirelemiyor olsa da
Winter’s Bone’un bir sürpriz yapıp en az bir dalda ödülü
kucaklayacağını düşünüyorum. Bazıları Oscar komitesinin
son yıllarda gayrı resmi bir “kadın yönetmen” kontenjanı
açtığını ve filmin bu yüzden aday gösterildiğini düşünse de
bence tam anlamıyla hakedilmiş adaylıklar bunlar... Fakat
tüm bu Oscar laflamaları bir yana kendi sinemasal kıymeti
ile değerlenen bir film Winter’s Bone. Country müziğini
sevenler içinde keyifli şeyler içeriyor. Mutlaka izleyin.