Türk Yolu Dergisi - 1

More documents

Recommendations

Info

Türklerin Birleştiği YolİPEK YOLU EŞİTTİRTÜRK YOLUİsmail CENGİZ - Avrupa Türk DernekleriFederasyonu Genel BaşkanıAnahtar Kelimeler: Avrasya, Balkanlar,Doğu Türkistan, İpek Yolu, Kafkaslar,Orta Asya, Türk Dünyası, Türkistanİpek Yolu denildiğinde öncelikli olarakTürkler ve Çinliler gelir, sonra da “OrtaAsya” coğrafyası… Turfan, Hoten, Ksşgarve devamında Buhara, Semerkant, Aşkabat,Hive akla gelir. Gerçekten de İpekYolu güzergahına bakıldığında, hemenhemen her köşesinde Türk’ü görmek,Türk’ün izine rastlamak mümkündür. Busebepledir ki, “İpek Yolu”nu, rahatlıkla“Türk Yolu” olarak da adlandırabiliriz.“Bir Kuşak – Bir Yol” olarak adlandırılanve 2013 yılında Çin Devlet Başkanıtarafından gündeme getirilen “İpek YoluProjesi”, tarihi İpek yolu güzergahınınmodernize edilmiş bir halidir. Çin HalkCumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılınadek gelen 2049 yılında tamamen bitirilmesihedeflenen projeye 60 kadar ülkedestek vermektedir. Ulaşım ağları, enerjiağları ve telekominikasyon yoluyla uluslararasıentegrasyonu hedefleyen İpek YoluProjesi; dünya GSMH’nın %42’si, dünyanüfusunun %64’i, karaların %40’ı, bilinenenerjinin %75’ini kapsamaktadır.Çin, Tarihi İpek Yoluna atıflar yaparak,dünya toplumları hafızasındaki olumluimaja yatırım yapmaktadır. Hedefleneniletişim ve ulaşım projeleri “ipek yolu”adlarıyla anılmaktadır: “demir ipek yolu”,“kara ipek yolu”, “deniz ipek yolu”, “havaipek yolu” ve “dijital ipek yolu” gibi. Çinböylece dünya toplumlarının projeyi kolayanlamaları ve güven oluşmasını sağlamayaçalışmaktadır. (^ a b c GÜNER, Yrd.Doç. Dr. Bülent. “OBOR GİRİŞİMİ’NİNCOĞRAFYASI”. Marmara Coğrafya Dergisi.)“Çin ulusunun büyük uyanışı” sloganıile ortaya çıkarılan bu projedeki bilinenamaç; Çin ihraç ürünlerinin ticaret yolunukaraya çekmek ve otoban ve demiryolugüzergahı üzerinden Avrupa’ya ulaştırmaktır.Sadece Çin ürünlerini değil,Çin’de üretilen bütün malların demiryoluüzerinden Avrupa’ya hızlı ve güvenli şekildeulaştırılmasını da kapsamaktadır.Pekin’den başlayıp, Doğu Türkistan üzerindengeçerek, Kazakistan, Özbekistanve Türkmenistan’a ulaşacak olan demiryolu,Türkmenistan’da iki kola ayrılıyor.Bir kolu İran’a ulaşıyor, diğer kolu da Ha-12zar güzergahından Kafkasya’ya ulaşıyor.Demiryolu İran’da da iki kola yarılıyor.Bir kolu Basra körfezine iniyor, ikinci koluise Türkiye güzergahını takip ederek Avrupa’yauzanıyor.Demiryolunun Kafkasya ve Azerbaycan’aulaşan ikinci ana kolu ise Gürcistanve Kars üzerinden Anadolu topraklarınagiriş yapıyor, buradan da Balkanları geçerekAvrupa’ya uzanıyor.Gürcistan’da ikinci bir kol daha bulunuyor.Buna göre demiryolunun Karadenizve Ukrayna üzerinden Avrupa’yaulaştırılması hedefleniyor.Özetlemek gerekirse, projenin iki önemlikapısı vardır. Birincisi projenin çıkışnoktasını Uygurların vatanı Doğu Türkistan,Batı’ya açılan kapısını ise Türkiyeoluşturmaktadır. Pekin’den Avrupa’nın enuç noktasına kadar kesintisiz ulaşımınsağlandığı bu güzergah tamamlandığındaeskiden 45-60 günde ulaşımın sağlandığıPekin – Londra hattı 15-18 gündetamamlanmış olacaktır.Üçü deniz, ikisi kara olmak üzere beşgüzergahta Proje tamamlandığında, 65ülkede toplam 21 trilyon dolar büyüklüğüolan ekonomilerin inovasyonu mümkünolabilecektir.* Güzergah üzerindeki ülkeler, altyapıplanlarını ve standartlarını oluşturacak,ana ulaşım yolunu inşa edeceklerdir.* Güzergah üzerindeki ülkeler arasındasermaye bağlantısı kurularak finansal işbirliğiyapılabilecektir.* Güzergah üzerindeki ülkeler arasındaotomatik olarak ticaret bağlantısı kurulmuşolacağından, ülkelerin yatırım veticareti kolaylaştırıcı önlemler almasınavesile olacaktır..* Güzergah üzerindeki ülkeler arasındaoluşacak menfaat ilişkisinden dolayı isteristemez, bölgesel işbirlikleri artacaktır.* Aynı şekilde kültürel, akademik, turizm,bilim ve spor gibi hemen hemenher alanda ülkeler arasında işbirliklerigörülecektir.Orta Koridor ve Türkiye’nin KonumuResmi olarak Çin-Orta Asya- Batı AsyaEkonomik Koridoru olarak bilinen Çin’inOrta Koridoru, Avrasya’dan geçerek tarihiİpek Yolu’nun ana arterlerini olduğuAsya, Kafkaslar ve Orta Doğu yoluylaekonomik iş birliğini teşvik etmenin yanısıra, Avrupa ve Çin’in uzak pazarlarınıbirbirine bağlayarak eski bir güç, kültürve ticaret bağını yeniden canlandırmayıhedefliyor. Aynı zamanda Çin’in küreselpolitik ve ekonomik etkisini güçlendirmek,Çin’i bölgesel ekonomilere bağlamakve Çin’in küresel değer zincirinde yükselişinikolaylaştırmaya yardımcı olmak içinfırsat sunmaktadır (Steven, 2018). (SefaÇatal, “Kuşak ve Yol İnisiyatifi’nin Türkiye’ninEkonomi Güvenliğine Etkileri”A.Ü. So. Bil. Dergisi, Cilt/Vol.: 19 - Sayı/No: 15 Temmuz Özel Sayısı (101-124)Türkiye’den başlayarak Gürcistan’danAzerbaycan’a, buradan da Hazar Denizi’niaşarak Türkmenistan ve Kazakistan’ıtakiben diğer Orta Asya Cumhuriyetleri,Afganistan, Pakistan ve Çin Halk Cumhuriyeti’neulaşan Orta Koridor, tarihiİpek Yolu’nun canlandırılması için yapılanprojenin en önemli bileşenlerindenbiridir. Rusya’nın içinde yer aldığı KuzeyKoridoru ile İran’ın içinde yer aldığı GüneyKoridoruna alternatif oluşturan Ortakoridor, Çin ile Avrupa’nın bütünleşmesiadına önemli bir yere sahiptir (Milliyet,2016). (Sefa Çatal, “Kuşak ve Yol İnisiyatifi’ninTürkiye’nin Ekonomi GüvenliğineEtkileri” A.Ü. So. Bil. Dergisi, Cilt/Vol.: 19- Sayı/No: 15 Temmuz Özel Sayısı (101-124)Çin açısından Türkiye, Avrupa’ya veBalkanlara bir çıkış kapısı, Orta Asya veOrtadoğu’da ekonomik alanda iş birliğiyapabileceği bir ortaktır. Orta Koridor’unTürkiye’den geçecek olması, Türkiye’ninAsya-Avrupa-Asya bağlamında stratejikgeçiş güzergahlarının tamamını kontrolediyor olması, Türkiye’yi proje içinkilit ülke konumuna getirmektedir. Projedahilinde Türkiye ve Çin, ekonomikkültürel, güvenlik ve jeopolitik alanlardabirbirini tamamlayan iki ülke konumunagelmektedir (Durdular, 2016). (Sefa Çatal,“Kuşak ve Yol İnisiyatifi’nin Türkiye’ninEkonomi Güvenliğine Etkileri” A.Ü. So.Bil. Dergisi, Cilt/Vol.: 19 - Sayı/No: 15 TemmuzÖzel Sayısı (101-124)İpek Yolu Güzergahının Kilit ÜlkesiTürkiye“Afro - Avrasya bağlamında stratejikgeçiş güzergahlarının tamamını kontroleden Türkiye; İpek Yolu’nu temsil edenmaddi ve manevi tüm potansiyel öğeleriçin de kilit önemi haizdir. “Mikro-milliyetçilik“,“entegrasyon“ ve “öngörülemezlik“rekabet parametreleri ile şekillenenyeni uluslararası sitemin de, İpek Yoluentegrasyonunun da ne olacağı Türkiyeve Rusya’nın ne olacağına bağlıdır. Bubağlamda Çin’in politika geliştirirken,bu iki ülke üzerindeki baskılar dâhil gerekliçok boyutlu analizleri yaptığı ümitedilmektedir. (…) “Türkiye ve Çin için tümbu alanlarda birbirini tamamlayan ikilive çok taraflı stratejik işbirliği potansiyelihiçbir ülke ile olmadığı kadar güçlüdür.”(Süleyman Şensoy “Bir Kuşak Bir Yol: Çin,Türkiye ve Dünya”, 28 Ocak 2016, www.tasam.org)Gerçekten de Çin, bu projenin başarı ilesürdürülmesini arzu ediyor ise öncelikleRusya ve Türkiye ile her konuda asgarimüştereklerde işbirliği içinde olma zorunluluğuvardır. Meseleye Türkiye açısındanbakacak olursak, Çin Halk Cumhuriyeti’ninTürkiye’ye ihtiyacı, Türkiye’ninÇin’e ihtiyacından daha fazladır.* Kara ve Demir İpek Yolu’nun karadanBatı’ya, Avrasya’ya açılan tek yolu Uygurlarınyaşadığı Doğu Türkistan topraklarıdır.* İpek Yolu güzergahının Avrasya’yaçıkış kapısı olan Doğu Türkistan sorunununçözüme kavuşturulmasında Türkiye’nindesteğine ihtiyacı vardır.* İpek Yolu’nun geçtiği Orta Asya coğrafyasıTürkiye ile akrabalık ilişkileri içerisindeolan Türkistan Cumhuriyetleri’ninsınırları içindedir.* İpek Yolu’nun iki önemli kavşağı olanKafkaslar’da, Gürcistan’da ve İran’da, GüneyAzerbaycan’da hakim güç, Türkiye’yemanen bağlı akraba topluluklarıdır.* İpek Yolu’nun Avrupa’ya çıkış kapısıolan Balkanlar’da, Bulgaristan’da, Makedonya’da,Kosova’da, Bosna-Hersek’teTürkiye’nin ne kadar etkili olduğu bilinenbir gerçektir.Velhasıl-ı kelam, haritayı gözümüzünönüne getirdiğimizde demir ve kara İpekYolu güzergahının, Türk devlet ve topluluklarınınve akraba topluluklarınınyaşadığı coğrafya üzerinden geçtiği görülecektirki, bu tespit, İpek Yolu’nun diğeradının “Türk Yolu” olduğunu söylememizeneden olmaktadır.Uzmanların değerlendirmesine göre,İpek yolu projesi tamamlandığında,
Türk YoluÇin’in mevcut ticaret hacminin iki kattanfazla artacağı belirtilmektedir. Aynı şekildeprojeye ortak olan ülkelerin de ticarethacimleri de artacaktır. Özellikle tarihiİpek Yolu güzergahının kilit ülkesi olanTürkiye’nin, bu projenin en çok kazananikinci ülkesi olma ihtimali kuvvetle muhtemeldir.Türkiye’nin Önemi ve Etkisi“Mackinder’e göre Avrasya-Afrika kıtalarınınbir araya gelmesiyle oluşturduğu‘’Dünya Adası’’ her açıdan en zengin kıtabileşimdir ve Türkiye’de bu bölgenin tammerkezindedir. Yüzyıllarca farklı medeniyetlereev sahipliği yapan Türkiye, Doğuve Batı kültürünün sentez bölgesi, BütünTürk Dünyası’nın da merkezdir (Şemşek,2013).Türkiye, jeopolitik ve jeostratejik mevkiitibarıyla;* Dünyanın en önemli petrol rezervlerinesahip Orta Doğu ve Hazar Havzası,* Önemli deniz ulaştırma yollarınınkavşağı durumunda bulunan AkdenizHavzası,* Tarihte her zaman önemini devamettirmiş olan Karadeniz Havzası ve TürkBoğazları,* Sovyet Rusya ve Yugoslavya’nın dağılmasısonucu yapısal değişikliklere uğrayanBalkanlar,* Zengin doğal kaynakları bulunanKafkasya ve bunun dışında* Orta Asya’nın oluşturduğu coğrafyanınmerkezinde kilit bir konumdadır.Üç kıtayı birbirine bağlayan ve çokönemli jeostratejik konuma sahip olanTürkiye, Avrupa, Asya, Balkan, Kafkas,Ortadoğu, Akdeniz ve Karadeniz ülkesidir.1990’lı yıllardan beri büyük çaptadeğişimlere sahne olan Balkanlar, Kafkasyave Orta Asya ülkeleriyle kurduğukültür birliği ve artan ilişkilere sahipolması, Kafkasya ve Orta Asya petrol vedoğal gazının Batıya ulaşmasında anagüzergâh üzerinde olması, Ortadoğu’nunönemli bölümünü besleyen su kaynaklarınasahip olması, Türkiye’nin jeostratejikönemini pekiştiren temel unsurlardır(Tangör, 2016). (Sefa Çatal, “Kuşak ve Yolİnisiyatifi’nin Türkiye’nin Ekonomi GüvenliğineEtkileriBir ülkenin başka ülkelere ihtiyaç duymadanvarlığını devam ettirebilmesi içinihtiyaçlarını kendisinin üreterek karşılamasıgerekir. Türkiye, dünyada kendi kendineyetebilen 7 ülkeden biridir (Sezgin,2013). (Sefa Çatal, “Kuşak ve Yol İnisiyatifi’ninTürkiye’nin Ekonomi GüvenliğineEtkileri” A.Ü. So. Bil. Dergisi, Cilt/Vol.: 19- Sayı/No: 15 Temmuz Özel Sayısı (101-124)İpek Yolu güzergahının ana hattınıoluşturan coğrafyanın tam merkezi konumundabulunan Türkiye; enerji hatları, 3.Köprü, İstanbul Havalimanı, Marmarayprojeleri ile siyasi, ekonomik özellikleri ileen stratejik ülke konumundadır. Özetlersek,Türkiye’nin tüm bu özellikleri bakımındanÇin Halk Cumhuriyeti; (a)Batı’yaaçılmak istiyorsa, Ortadoğu’ya açılmakistiyorsa (b) İslam Dünyası’na açılmakistiyorsa, (c) Avrasya coğrafyasında yatırımlarınıgüvence altına almak istiyorsaTürkiye ile birlikte hareket etme zorunluluğuvardır.Gerçekten de, “Kuşak ve Yol İnisiyatifiTürkiye’nin jeopolitik stratesine son dereceuygundur. Türkiye, Balkanlar, Ortadoğuve Kafkasya’nın kesişme noktasında,Avrasya’nın tam merkezi konumundadır.Akdeniz’den Pasifik Okyanusu’na kadaruzanan sınırların ortasında bulunanTürkiye’yi, strateji uzmanı Zbigniew Brzezinski’ninde belirttiği gibi Avrasya’nındayanak noktası olarak tanımlamak yanlışolmaz. Avrasya’nın kavşak noktası olanTürkiye, Balkanlar, Ortadoğu Kuzey Afrikave Kafkaslar gibi önemli bölgelerle bağlantısıbulunmaktadır (Yurdakul, 2017).Akdeniz ve Karadeniz ile iç içe olan Türkiye’ninkonum itibariyle ne kadar önemliolduğunu ve jeopolitik ve jeoekonomikönemini göstermektedir. Bundan dolayıTürkiye, Kuşak ve Yol projesinin inşasındacoğrafi kilit köprü halini almıştır. Avrupave Asya’yı birleştirerek köprü göreviniüstelenen Türkiye’nin küresel jeostratejikönemi yadsınamaz.Türkiye, kritik jeopolitik konumu veköklü altyapı, ticaret ve taşımacılık unsurlarıile Kuşak ve Yol boyunca kilit ülkelerdenbirisidir. Türkiye ile Çin arasındayapılan ikili anlaşmalar, Türkiye’ninrolünü bir birleşme noktası ve Kuşak veYol için kritik bir merkez olarak göstermektedir(Nan, 2017). (Sefa Çatal, “Kuşakve Yol İnisiyatifi’nin Türkiye’nin EkonomiGüvenliğine Etkileri” A.Ü. So. Bil. Dergisi,Cilt/Vol.: 19 - Sayı/No: 15 Temmuz ÖzelSayısı (101-124)Daha genel bir değerlendirme yapmakgerekirse, İpek Yolu projesi;* Doğu Türkistan’dan Tuna nehrine kadaruzanan Türk Dünyası coğrafyasındaTürk halklarının her alanda birbiriylebağlantılarını, iş birliklerini sağlamışolacaktır.* Orta Asya ile Kafkasya bölgelerini yaniTürkistan Cumhuriyetleri ile Azerbaycanda dahil Kafkas ülkelerini birbirine bağlayacaktır.* Azerbaycan’ın Alat Limanı ile TürkistanCumhuriyetlerini Batı ulaştırma güzergahınabağlayacaktır.* Aynı şekilde Türkmenistan’ı TürkmenbaşıLimanı üzerinden, Kazakistan’ıAktau Limanı üzerinden Avrupa’ya bağlayacaktır.* Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demiryolu hattıprojesi, Türkiye’yi Gürcistan üzerindenHazar Denizi’ne bağlayacak koridor oluşturmuştur.* En önemlisi Türkiye ile TürkistanCumhuriyetleri arasında kesintisiz bağlantıkurulmuştur.Velhasıl geçmişte Cengiz Han’ın kılıçlakoruyarak küreselleşmenin ilk adımınıatmasına vesile olan tarihi İpek Yolu güzergahındagünümüzde Cengiz Han’ınrolünü Çin, Rusya ve Türkiye üstlenecektir.Türkiye; konumuyla, enerji, doğalgaz ve petrol hatları ile, Avrupa-Asya,Asya-Balkanlar, Asya-Ortadoğu, Akdeniz-Afrikabağlantıları ile İpek Yolu’nu“Türk Yolu”na dönüştürecektir. Yeter ki,potansiyelimizin farkına vararak, milliçıkarlarımız çerçevesinde belirlenen stratejimiziuygulayalım…13
Page 1 and 2: Sayı: 1 | Nisan 2021Türklerin Bir
Page 3 and 4: Türk YoluİÇİNDEKİLER4—Önsö
Page 5 and 6: Türk Yolu“TÜRK, MÜSLÜMAN ve m
Page 7 and 8: Türk YoluTürk dünyasınınstrate
Page 9 and 10: Türk YoluTÜRK YOLUDERGİSİ HAYIR
Page 11: Türk YoluKemal Bey! Kapımız mevc
Page 15 and 16: Türk Yoluİslam DünyasınınYeni
Page 17 and 18: Türk YoluStratejist Abdullah Çift
Page 19 and 20: Türk Yoluİstanbul’da ÇIRAĞAN
Page 21 and 22: Türk Yoluise Başika Üssü. Başi
Page 23 and 24: Türk Yoluolarak Türkiye’nin kı
Page 25 and 26: Türk Yolucu kalmıştır. Hâlbuki
Page 27 and 28: Türk Yolusine köklü bir değişi
Page 29 and 30: Türk YoluKARABAĞ’DAN ESENYELLER
Page 31 and 32: Türk Yoluyoğrulduğu bu şehir,
Page 33 and 34: Türk YoluSiber Vatan, Misaki Milli
Page 35 and 36: Türk Yolu• Güneybatı Rotası:
Page 37 and 38: Türk YoluMete Han’ın 2300 Yıl
Page 39 and 40: Türk YoluO isim tek tuşlainsanlar
Page 41 and 42: Türk YoluMetropolitan Müzesi’nd
Page 43 and 44: Türk YoluKanal İstanbulitirazı!.
Page 45 and 46: Türk YoluDış Basında “Çini u
Page 47 and 48: Türk YoluAmerika, İngiltere’yiU
Page 49 and 50: Türk YoluYENİ DÜNYA DÜZENİNİ
Page 51 and 52: Türk YoluKIZILELMA:Birleşik Türk

Türk Yolu Dergisi - 1

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?