İstiklal Dergisi

1919 gecesi askerleriyle birlikte dağa çıkmıştır. Bu olay, İngilizleri çok
sinirlendirmiş, İstanbul hükümetine, bir an önce bölgedeki asayişi sağlaması
için baskı yapmışlardır.
Tarih 21 Nisan 1919’u gösterdiğinde İngiliz Yüksek Komiseri Amiral
Calthorpe, Osmanlı Harbiye Nezareti’ne verdiği notada şunları söylemiştir:
1. Erzurum, Erzincan, Bayburt ve Sivas yörelerindeki ordunun terhis ve
silahlarının toplanması işi çok yavaş gitmektedir.
2.Bu yörelerde, Kars’ta olduğu gibi baştanbaşa şuralar kurulmuştur. Bu
şuralar ordunun denetimi altında asker toplamaktadır.
3.Bu olaylar, Ermenistan hakkında verilecek karara karşı koymak için İttihatçı
Jön Türklerce örgütlenmektedir.
Bu nota sonunda Amiral Calthorpe, “Gereken her türlü önlemin derhal
alınmasını, ilgililere emir ve talimat verilmesini, yoksa işin ciddiyet
kazanacağını” bildirmiştir. Sadece bununla yetinmeyerek Padişah Vahdettin
ile de görüşmüş ve Karadeniz’deki karışıklıkların bastırılması konusunda
kesin uyarılarda bulunmuştur. Calthorpe, Vahdettin’e “Yüksek yetkilere
sahip askeri bir kurulun, başlarında yetenekli bir generalle derhal görev
yerine giderek o bölgedeki 9. Ordu’yu disiplin altına almasını” söylemiştir.
Yine aynı günlerde 25 Nisan 1919 ‘da İngiliz Komiser Vekili Amiral Webb de
Sadrazam Damat Ferit’i ziyaret ederek bu istekleri tekrarlamıştır. Bu
gelişmelerden haberdar olan Atatürk de yukarıda anlattığımız gibi bu göreve
kendisinin seçilmesi için girişimlerde bulunmuş ve 30 Nisan’da 9. Ordu
Müfettişliğine atanmıştır. Görevi ise “bölgede asayişin sağlanması, silah ve
cephanenin toplanması, direnişçi şuraların ortadan kaldırılması ve asker
toplanmasının engellenmesi” dir.
32