aköz enerji elektrik üretim san. a. ş. amastal regülatörü ve hes projesi
aköz enerji elektrik üretim san. a. ş. amastal regülatörü ve hes projesi
aköz enerji elektrik üretim san. a. ş. amastal regülatörü ve hes projesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
AKÖZ ENERJİ AMASTAL REGÜLATÖRÜ VE HES<br />
ELEKTRİK ÜRETİM SANAYİ A. Ş. PROJESİ ÇED RAPORU<br />
akarsu yatağında aktığı belirlenen miktardan a<strong>ş</strong>ağı olmayacaktır. Yani Dere yatağı asla<br />
susuz bırakılmayacaktır. Bu durum bu kesimdeki doğal ya<strong>ş</strong>amın devam edebilmesi<br />
açısından büyük önem ta<strong>ş</strong>ımaktadır. Beslenme amacıyla gelen diğer omurgalı bile<strong>ş</strong>enleri<br />
yanında üreme amacıyla akarsu kıyısına gelen ikiya<strong>ş</strong>amlılar yumurtalarını bırakacak <strong>ve</strong><br />
ba<strong>ş</strong>kala<strong>ş</strong>ım tamamlanıncaya kadar, hatta erginler karaya çıktıklarında bile Kalyan<br />
Deresi’nin yatağında yeterli su bulunacaktır.<br />
Bu <strong>ş</strong>ekildeki bir yakla<strong>ş</strong>ımda, akarsuyun önü klasik baraj tiplerinde olduğu gibi<br />
tamamen kesilerek bir baraj gölü meydana getirilmemektedir. Böylelikle Amastral-1 <strong>ve</strong><br />
Amastal-2 <strong>projesi</strong> nedeniyle Kalyan Deresi akarsu ekosisteminin durgun su (göl)<br />
ekosistemine dönü<strong>ş</strong>türülmeyeceği ortaya çıkmaktadır. Yani bazı baraj gölleriyle birlikte<br />
sergilene önemli çevresel etkiler ya<strong>ş</strong>anmayacaktır.<br />
Kalyan Deresi üzerinde in<strong>ş</strong>a edilecek regülatörlerde toplanan sular tesis edilecek<br />
bir iletim tüneli ile akarsuyun akı<strong>ş</strong> istikametinde, daha dü<strong>ş</strong>ük bir yükseltide in<strong>ş</strong>a edilecek<br />
hidro<strong>elektrik</strong> <strong>san</strong>tralinin yükleme odasına iletilecektir. Suyun iletilmesinde kullanılması<br />
planlanan tünel, akı<strong>ş</strong> yönüne göre sol sahilde, dağların içinden geçecektir. Tünel, doğal<br />
bitki örtüsüne zarar <strong>ve</strong>rmeyecek in<strong>ş</strong>aat tekniğiyle gerçekle<strong>ş</strong>tirilecektir. Sadece giri<strong>ş</strong> <strong>ve</strong><br />
çıkı<strong>ş</strong> noktaları ile iletim tünellerinin açılması esnasında gerekli olan yakla<strong>ş</strong>ım tünellerini<br />
açılmaya ba<strong>ş</strong>lanacağı kesimlerdeki bitki örtüsünde geçici bir tahribat olacaktır. Bu<br />
tahribatın geçici olarak nitelenmesinin nedeni yakla<strong>ş</strong>ım tünellerinin giri<strong>ş</strong>lerinin iletim<br />
tünelinin in<strong>ş</strong>asının tamamlanması sonrasında kapatılması nedeniyledir. Bölgedeki bitki<br />
örtüsü <strong>ve</strong> iklim ko<strong>ş</strong>ullarının özelliği nedeniyle bu kesimlerin kısa sürede yeniden bitki<br />
örtüsü tarafından kapatılması beklenmektedir.<br />
Regülatör, HES tesisleri, Kırma-eleme tesisleri, i<strong>ş</strong>letme binaları, su depoları,<br />
hafriyat döküm alanları <strong>ve</strong> cebri boruların geçeceği kesimlerde hâlihazırdaki bitki örtüsü<br />
genellikle yapraklı <strong>ve</strong> ibreli ağaç formları ile yoğun çalı formları baskın karakterdedir.<br />
Projenin hayata geçirilmesi a<strong>ş</strong>amasında, yukarıda değinilen tesislerin kurulacağı<br />
kesimlerde öncelikle bir kesim <strong>ve</strong> tıra<strong>ş</strong>lama faaliyeti gerçekle<strong>ş</strong>tirilecektir. Öncelikle bu tesis<br />
<strong>ve</strong> yapıların oturacağı kesimlerdeki ağaçlar kesilecek, daha küçük boylu, çalı <strong>ve</strong> benzeri<br />
bitkiler ise tıra<strong>ş</strong>lanarak buradan uzakla<strong>ş</strong>tırılacaklardır. Yani çalı formların yanında belli<br />
sayıda ağacın kesilmesi söz konusu olacaktır.<br />
Yapılan arazi çalı<strong>ş</strong>malarında bazı karasal omurgalı hayvan türlerinin bu bitki<br />
formasyonunu <strong>ve</strong> bu formasyonun bulunduğu kesimlerdeki habitatları deği<strong>ş</strong>ik ihtiyaçlarını<br />
kar<strong>ş</strong>ılamak amacıyla kullandıkları belirlenmi<strong>ş</strong>tir. Bu kesimlerdeki ağaç <strong>ve</strong> çalı formlarının<br />
kesilmesi sürecinde bu kesimleri kullanan fauna bile<strong>ş</strong>enleriyle ilgili olarak bazı önlemlerin<br />
alınması gerekecektir. Aksi durumda, yani herhangi bir önlem alınmadığı durumda bu<br />
habitatları kullanan yabanıl formların zarar görme, yaralanma <strong>ve</strong>ya ölme riski gündeme<br />
gelecektir. Risk altında bulunan yabanıl formlar arasında ulusal <strong>ve</strong> uluslar arası koruma<br />
statülerine sahip türler bulunmaktadır. Nadir <strong>ve</strong>ya korunan türlere ait bireylerin zarar<br />
görmesine ek olarak bu formlara zarar <strong>ve</strong>rilmesi ulusal ölçekli koruma önlemleri dı<strong>ş</strong>ında<br />
uluslar arası sözle<strong>ş</strong>melere de ters dü<strong>ş</strong>mektedir. Bu durum ülke bazında deği<strong>ş</strong>ik<br />
yaptırımları gündeme getirebilecektir. Her iki yönüyle de istenmeyen bu durumun önüne<br />
geçilebilmesi amacıyla, kesim/tıra<strong>ş</strong>lama öncesinde yabanıl fauna bile<strong>ş</strong>enlerinin alanda<br />
bulunmadığına, uzakla<strong>ş</strong>mı<strong>ş</strong> olduklarına emin olunmalıdır. Kesim öncesi gerçekle<strong>ş</strong>tirilecek<br />
görsel kontrollerde rastlanan hayvanlar yüksek tondaki sesler kullanılarak rahatsız<br />
edilmelidirler. Bu yüksek volümlü ses sonucu meydana gelecek rahatsızlık sonucu<br />
bitkilerin içine, arasına <strong>ve</strong>ya altına saklanan formlar ortaya çıkarak yakın alanlarda,<br />
kendilerini daha gü<strong>ve</strong>nli hissedecekleri habitatlara uzakla<strong>ş</strong>mak zorunda kalacaklardır.<br />
Eğer bu uygulamadan sonuç alınamazsa uygun bir kepçe kullanılarak yakalanan formlar<br />
eldi<strong>ve</strong>nle tutularak alan dı<strong>ş</strong>ında, zarar görmeyecekleri uygun habitatlara dikkatli bir <strong>ş</strong>ekilde<br />
ta<strong>ş</strong>ınarak uzakla<strong>ş</strong>tırılmalıdır. Bu uzakla<strong>ş</strong>tırma uygun yakalama yöntemleri <strong>ve</strong> donanımları<br />
- 128 -
Change language