Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporu - ENVER
Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporu - ENVER
Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporu - ENVER
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
112 TEVEM - <strong>Enerji</strong> <strong>ve</strong> <strong>Enerji</strong> <strong>Verimliliği</strong> <strong>Çalışmaları</strong> <strong>Raporu</strong> / 2010<br />
Bu örnek çalışma; bilimsel yönetim tekniklerinin uygulanması durumunda <strong>ve</strong>rimlilik artışına örnek olması amacıyla Iconomy Group<br />
uzmanlarından Salahattin Yıldız <strong>ve</strong> Ömer Turhan tarafından geliştirilmiştir.<br />
Örnek Çalışma: <strong>Enerji</strong> İletim <strong>ve</strong> Dağıtım<br />
Sisteminde Model Geliştirme - Simülasyon<br />
İletim <strong>ve</strong> dağıtım; elektrik sisteminin belkemiğini oluşturur. Bu sistemin eski teknoloji ile çalışan<br />
parçalarında meydana gelebilecek arızalar çok ciddi kesintilere <strong>ve</strong> ekonomik kayıplara neden olabilir.<br />
Bu arızalar sonucu iletim hatlarındaki besleme güzergahları değişeceğinden ila<strong>ve</strong> enerji arzı gerekli olur.<br />
Elektrik depolanmadığından büyük çaplarda eksik kapasite (60 – 80 MW gibi) ciddi darboğazlar yaratır.<br />
İyi çalışan bir enerji iletim sistemi enerji gü<strong>ve</strong>nilirliğini geliştirir <strong>ve</strong> iletim kayıplarını azaltır.<br />
Büyük ölçüde artan yenilenebilir enerji kaynakları buna paralel şekilde iletim sisteminin de yeniden ele<br />
alınmasını gerekli kılar. Çünkü yenilenebilir güç kaynakları kesintilidir bu nedenle diğer kaynaklarla<br />
iletim sistemi üzerinden dengelenmesi gerekir. Diğer taraftan yenilenebilir enerji kaynakları çoğu<br />
kez tüketim bölgelerinden uzakta yer alır. Bu kaynakların iletim sistemine dahil edilmesi yeni iletim<br />
hatlarının kurulmasını gerektirir. Ortak akıl geliştirme toplantılarında çok sık ifade edilen görüş enerjinin<br />
talep edildiği noktada üretilmesidir. Özellikle yenilenebilir kaynaklar söz konusu olduğunda enerjinin,<br />
tüketimin yoğun olduğu merkezlere taşınması kaçınılmazdır. Bunun da çözüm yolu gü<strong>ve</strong>nilir <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimli<br />
enerji iletim <strong>ve</strong> taşıma sistemlerinin kurulması <strong>ve</strong> yönetilmesidir.<br />
Bilimsel Model <strong>ve</strong> Yönetim Gereği<br />
Günümüzde gelişen bilişim <strong>ve</strong> iletişim teknolojilerine paralel olarak bu teknolojilerin mal <strong>ve</strong> hizmet<br />
üretiminde kullanılmasıyla çok önemli <strong>ve</strong>rimlilik kazanımları elde edilmektedir. Şurası bir gerçektir ki;<br />
iletişim <strong>ve</strong> bilgisayar teknolojilerinin gelişmiş modelleme teknikleri enerji üretim, iletim <strong>ve</strong> dağıtımında<br />
yeterince kullanılmamaktadır. Ülkemizde olduğu kadar Avrupa <strong>ve</strong> Amerika’da da halen 100-150 yıl<br />
önceye dayanan teknolojilerle kurulan ekipman <strong>ve</strong> iletim sistemleri hizmet <strong>ve</strong>rmektedir.<br />
Son yıllarda iletim <strong>ve</strong> bilişim sistemleri yanında işletme yönetimi modellerinde de büyük gelişmeler<br />
yaşanmıştır. Bu yönetim tekniklerini geliştiren <strong>ve</strong> kullanan Toyota <strong>ve</strong> Honda gibi otomotiv şirketleri<br />
ABD’nin General Motors <strong>ve</strong> Ford gibi köklü otomotiv devlerini geride bırakarak rekabetçi üstünlük<br />
geliştirmiştir. Bu gelişmelerin temelinde “Toyota Production System” – Toyota Üretim Sistemi (TPS)<br />
diye adlandırılan yöntemler yatmaktadır. Daha sonra ABD’de MIT (Massachusetts Institute of<br />
Technology) üni<strong>ve</strong>rsitesinde başlayan çalışmalarla (James P. Womack, Lean Enterprise Institute, LEI)<br />
“LEAN” yöntemi yeni bir yönetim yaklaşımı getirmiştir. Bu yönetim anlayışı değişik isim <strong>ve</strong> markalar<br />
altında gelişmeye devam etmektedir.<br />
Bu bakımdan iletim-dağıtım sistemlerinin, gelişen yönetim teknikleri, iletişim <strong>ve</strong> bilişim teknolojilerine<br />
dayalı birden çok bilim <strong>ve</strong> teknolojiyi kapsayan inter-disipliner “holistik” bütüncül yaklaşımlar<br />
çerçe<strong>ve</strong>sinde ele alınması bir zorunluluk haline gelmiştir. Küresel rekabetin yaşama biçimine dönüştüğü<br />
<strong>ve</strong> küresel oyun sahasının tüm oyuncuların yer aldığı bir düzlemsel saha haline geldiği böyle bir ortamda<br />
bu etkilerin dışında kalarak geçmiş yüzyılların köhnemiş yöntem <strong>ve</strong> teknikleriyle ayakta kalmayı<br />
düşünmek bir hayalden öteye gidemez. Bu çetin karşılaşmanın ilk raundu enerjiyle başlamaktadır.