Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporu - ENVER
Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporu - ENVER
Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporu - ENVER
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
16 TEVEM - <strong>Enerji</strong> <strong>ve</strong> <strong>Enerji</strong> <strong>Verimliliği</strong> <strong>Çalışmaları</strong> <strong>Raporu</strong> / 2010<br />
Sektörler<br />
<strong>ve</strong> Kentleşme<br />
Küreselleşme ile birlikte gelişmiş ülkeler yüksek<br />
miktarda enerji gerektiren <strong>ve</strong> çevre sorunları<br />
üreten “basic materials” üretiminin önemli<br />
bölümünü gelişmekte olan ülkelere devrettiler.<br />
Bir zamanlar hedef olarak gösterilen ağır sanayi<br />
artık ülkemiz ihraç kalemlerinin başında<br />
gelmektedir. <strong>Türkiye</strong> ekonomisinin mevcut<br />
kompozisyonu enerji <strong>ve</strong> emek yoğun sektörlere<br />
dayanmaktadır. Sektörlerimizin ihracat yaptığı<br />
bölgeler ağırlıklı AB <strong>ve</strong> OECD ülkeleridir.<br />
Ancak bu pazarlarda rekabet ettiğimiz ülkeler<br />
ise çoğunlukla OECD dışı ülkelerdir. IEA’nın<br />
<strong>ve</strong>rilerine göre OECD dışı en büyük 20 ülke 2007<br />
yılında 310 milyar USD enerji sübvansiyonu<br />
uygulamıştır. İhraç kalemlerimizin niteliği<br />
düşünülürse ucuz enerji <strong>ve</strong> hammaddeye sahip<br />
OECD dışı ülkeler yakın vadede başta demir-çelik<br />
olmak üzere bazı sektörlerimizi zorlayacaklardır.<br />
Ülkemizin ihracatının 1/3’ü enerji ithalatına<br />
gitmektedir. Diğer yandan gelişmekte olan tüm<br />
ülkelerde olduğu gibi <strong>Türkiye</strong>’de de kırsal nüfus<br />
hızlı bir biçimde kentlere doğru akın etmektedir.<br />
Bu sadece sosyal problemlere değil aynı zamanda<br />
çevre <strong>ve</strong> enerji sorunlarına da sebep olmaktadır.<br />
<strong>Enerji</strong>yi konuşmak aynı zamanda sanayi,<br />
hizmet, tarım <strong>ve</strong> ulaşım sektörlerini, kentleşme<br />
yaklaşımlarını da masaya yatırmak anlamına<br />
gelmektedir. <strong>Enerji</strong>ye bağlı olarak mevcut<br />
sektörlerimizi ayakta tutmak, istihdam yaratmak<br />
<strong>ve</strong> yaşanabilir bir çevre oluşturmak 3 temel<br />
problem alanı olarak karşımızda durmaktadır.<br />
<strong>Enerji</strong><br />
<strong>Enerji</strong> sektörünün genel değer zinciri<br />
incelendiğinde, üç temel enerji kaynağının<br />
(fosil, nükleer <strong>ve</strong> yenilenebilir) on farklı dala<br />
ayrıldığı <strong>ve</strong> her bir dalın kendi alt sektörünü<br />
oluşturduğu görülmektedir. Zincirin I. halkasını<br />
kaynaklar, II. halkasını üretim sistemleri,<br />
III. halkasını iletim <strong>ve</strong> dağıtım sistemleri;<br />
son halkasını ise müşteriler oluşturmaktadır.<br />
Sektörü düzenleyen ciddi bir kamu otoritesi<br />
söz konusudur. Sektör bir yandan serbestleşme<br />
sürecine girerken diğer yandan kamu otoritesi<br />
fiyatlamadan yatırım süreçlerindeki prosedürlere<br />
kadar her alana nüfuz etmektedir. Ülkemizde<br />
enerji arz gü<strong>ve</strong>nliği en çok konuşulan<br />
konulardan biri haline gelmiştir. Kaynakların<br />
çeşitlendirilmesi, enerji üretim kapasitelerinin<br />
arttırılması, ucuz, temiz, sürdürülebilir enerjinin<br />
sağlanması <strong>Türkiye</strong>’nin temel <strong>ve</strong> öncelikli<br />
gündemi olmuştur. Yatırımcı iştahı o kadar<br />
yüksek seviyeye ulaşmıştır ki, yerli <strong>ve</strong> yabancı<br />
girişimciler enerji sektörüne girmek <strong>ve</strong>ya<br />
genişlemek için yarışmaktadırlar. Bu yatırımların<br />
yapılması için gereken finansman, teknoloji<br />
<strong>ve</strong> insan kaynağına baktığımızda ise ülkemizin<br />
katetmesi gereken çok yol olduğu göze<br />
çarpmaktadır. Tarifelere bağlı bir finansman,<br />
ithal teknoloji <strong>ve</strong> eksik profesyonelleşme üç<br />
temel sorun olarak göze çarpmaktadır. <strong>Türkiye</strong><br />
yerli teknolojilere <strong>ve</strong> yerli kaynaklara yatırım<br />
yaparak ilerlemesi zorunluluktur...