tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü ömer-gecek
tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü ömer-gecek
tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü ömer-gecek
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÖZET<br />
Doktora Tezi<br />
ÖMER-GECEK (AFYONKARAHİSAR) DOLAYININ JEOLOJİSİ<br />
VE SULARIN KÖKENSEL YORUMU<br />
Yusuf ULUTÜRK<br />
Süleyman Demirel Üniversitesi<br />
Fen Bilimleri Enstitüsü<br />
Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı<br />
Danışman: Prof. Dr. Fuzuli YAĞMURLU<br />
Ömer-Gecek (Afyonkarahisar) Türkiye’nin önemli jeotermal alanlarından biridir. Saha<br />
Afyon şehrinin yaklaşık 18 km kuzeybatısında ve Afyon-Kütahya karayolu üzerinde ve<br />
yolun batısındaki geniş bir alanda yer alır. Bölgede MTA ve özel kuruluşlar tarafından<br />
açılmış çok sayıda sıcak su kuyusu bulunmaktadır. Afyon İl Özel İdaresi tarafından<br />
oluşturulan AFJET (Afyon Jeotermal Isıtma Tesisleri) şirketi, Afyon kentinin jeotermal<br />
enerji ile ısıtılması amacıyla bölgedeki sıcak sulardan yararlanmaktadır. Bu çalışmanın<br />
amacı Afyon jeotermal alanının jeolojisi ile sıcak ve mineralli su kaynaklarının<br />
hidrokimyasal bileşiminin ve geçirdiği süreçlerin belirlenmesidir.<br />
Sahada yer alan Orta Miyosen yaşlı Afyon volkanitlerini oluşturan magma cepleri ısıtıcı<br />
kayacı, Paleozoyik yaşlı Bayramgazi kalkşist ile Oyuklutepe mermerleri rezervuar kayacı,<br />
Orta Üst Miyosen yaşlı Ömer-Gecek formasyonunun ve killi tabakaları ise, örtü kayacı<br />
oluşturmaktadır. Permeabilite değeri düşük olan ve çatlaklı bir yapı gösteren kalkşistler ile<br />
mermerlerin kırık ve çatlakları içinde yeraltı suyu bulunmaktadır. Jeotermal akışkanlar horstgraben<br />
sistemi ve bunları kesen ikincil faylar boyunca yeryüzüne ulaşmaktadır.<br />
İnceleme alanındaki termal akışkanlar genellikle Na-Cl-HCO3 tipinde sulardır. Ömer-Gecek<br />
sahasına uygulanan kimyasal jeotermometrelerden, kalsedon, K-Mg ve Na-K-Ca-Mg<br />
jeotermometreleri 155ºC’yi geçmeyecek şekilde birbirleri ile tutarlı rezervuar sıcaklıkları<br />
ortaya koymuşlardır. Ömer-Gecek jeotermal sahasında 18 O, 2 H, 3 H analiz sonuçlarına göre<br />
sular meteorik kökenli olup, yüksek Cl içerikleri sahadaki su dolaşımının derin olduğunu ve<br />
suların yeraltında uzun süre geçirdiklerine işaret etmektedir. Termal sular, soğuk sulara göre<br />
daha yüksek kotlardan beslenmekte olup, yeraltında daha uzun bir dolaşım süresine sahiptir.<br />
Buna bağlı olarak da 18<br />
O oranında göreceli bir artış görülmektedir.<br />
Anahtar Kelimeler: Ömer-Gecek, jeotermal, magma cepleri, horst-graben, izotop,<br />
jeotermometre, klor, oksijen–18<br />
2009, 178 sayfa<br />
v
Change language