20121016_Halepe-book

OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HALEP
___________________________________________________________________________________��
F�rat nehrinin kenar�nda olan kasaba merkezinde nehir alt�nda bahçeler bulunur.
Bu özelli�iyle kasaban�n çok güzel bir manzaras� ve çok ferah bir konumu
bulunmaktad�r.
Halfeti kasabas�nda 1 hükümet kona��, 1 telgrafhane, 1 cami, 1 rü�tiye mektebi,
1 s�byan mektebi, 1 iptidai mektebi, 1 medrese, 600 hane, 65 dükkân, 1 f�r�n, 1
hamam, 1 debba�hane ve 2 kahvehane bulunmaktad�r. Köyler de dâhil edildi�inde
kasabada 50 de�irmen, 945 bahçe, 2.192 ba�, 4 zeyt ma’saras� ve 3 kilise bulunur.
Genel olarak tüm köylerde 4.770 hane, 16.013 tarla, 620.000 dönüm ekili ve 582.000
dönüm ekili olmayan arazi bulunmaktad�r. Ekili arazinin her dönümünden tahminen
40 okkadan 246 100 okkaya kadar mahsul elde edilir.
Kaza s�n�rlar� içinde Karada� ve Merzaman ad�nda iki da� bulunur. Kazan�n
her taraf� ormanl�k araz� oldu�undan, bu ormanlardan her sene Antep, Birecik ve
Urfa’ya odun ve kömür ihraç olunur. Nahiyelerin pek çok köyünde ufak çay�rlar
bulunur. Ayr�ca bu�day, arpa, mercimek, nohut, kü�ne 247, akdar�, kelekdar�, fasulye,
bakla, susam, f�st�k, üzüm, incir, �eftali, zerdali, elma, portakal, nar, dut, kavun,
karpuz, salatal�k, so�an ve bunun gibi mahsuller elde edilir.
Kaza halk� genel olarak Müslüman’d�r. Yaln�z Cebin ve Enhe� köylerinde
Ermeniler bulunur.
Re�i nahiyesi ve Karada� aras�nda, kazaya üç saat mesafede Cebur adl�
köy’ün do�usunda iki metre yükseklikte yekpare mermer ta�lardan yap�lm�� bir
yap� bulunmaktad�r. Bu yap�n�n ilk kap�s�ndan girildi�i zaman üç kap� ile daha kar-
��la��l�r. Bu her kap�n�n içerisinde üçer kap� daha vard�r ve bu kap�lar bu �ekilde
devam eder. Kap�lar�n sonu belli olmad���ndan ve ilerisine gitmeye kimse cesaret
etmedi�inden buras� esrar�n� korumaktad�r. Re�i nahiyesinde bulunan K�z�lin ad�ndaki
otuz haneli köyün halk� tamamen Yezidî’dir. Kazadaki Alt�nta� harabelerinde
birçok eski eser bulunur. Urban 248 nahiyesinde bulunan Erdebil ad�yla me�hur �ehrin
harabelerinde bir minare hâlâ ayaktad�r.
Kazan�n Nehrut, K�n�k, Kefrihan ve Elif köylerinde büyük ta�lardan yap�lm��
birkaç büyük salon vard�r.
Ayr�ca bu kazada 29.299 koyun, 36.530 keçi, 260 deve, 445 k�srak, 2.109 merkep,
2.696 inek ve öküz bulunur 249. Da�larda ise çok say�da keklik, ceylan, tav�an,
tilki, çakal, sansar, kurt ve baz� bölgelerde de ay� ve kaplan bulunur.
Kazan�n ortas�ndan ve derin bir mecradan geçen F�rat nehrinden kaza halk�
taraf�ndan çok fazla istifade edilmektedir. Merzaman nahiyesinde, bir kil madeni
bulunmaktad�r. F�rat nehri üzerinde iki gemi ve be� filika’n�n yana�abilece�i kadar
bir iskele bulunmaktad�r.
Suruç Kazas�na Dair Genel Bilgiler
Kazas� Urfa’n�n bat�s�nda ve merkezi olan Suruç kasabas� da Urfa’n�n 37 km
kuzeybat�s�nda bulunmaktad�r.
246 Bir okka 400 dirhem veya 1,282 gramd�r.
247 Burçak.
248 Günümüzde Gaziantep iline ba�l� Araban ilçesi.
249 1326 tarihli Halep Vilayet Salnamesi verilerine göre.
139