20121016_Halepe-book

ORSAM
Osmanl� Vilayet Salnamelerinde Halep�___________________________________________________________�
�
Endahyus Sütir:
72
Selefkiyan Dönemi Astronomi Metni
MÖ 287’de tahta ç�kan Endahyus babas�n�n katili ile müttefik olan Penipa
hükümdar� üzerine asker sevk ettiyse de ma�lup olmu�tur. Di�er taraftan da M�s�r
kral� Endahyus’un topraklar�na göz dikti�inden sefere ç�karak �am’� elde etmi�ti.
Endahyus Makedonya Kral�’n�n vah�i Gal taifesinin sald�r�lar�ya u�ramas�yla, bir
�eyler elde edebilmek için Selanik’e bir donanma yollad�ysa da, o da bozguna u�rad�.
Bu s�rada sevgilisi �stiratoniki ölmü�tür. Endahyus büyük bir üzüntü içerisine
dü�tü. MÖ 270’de kom�ular�n�n tamam�yla bar�� yapt�. Bu s�rada Gal taifesi Anadolu’ya
geçip Suriye topraklar�na girince onlara kar�� bir ordu gönderdi. Her iki taraf
kar��la�arak sava� düzeni ald�lar. Galler’in sava� hatt� yirmi dört s�radan olu�maktayd�.
Önlerinde z�rhl�lar bulunup, yanlarda 20.000 süvari ve 300–400 sava�ç� oldu-
�u halde buna kar�� Endahyus’un askeri çok az ise de komutan� Teozosyus’a ald�rd���
tedbirle dü�man ordugâh�na ilk önce filler sevk edildi�inden araba ve süvarilerin
hayvanlar� fillerden ürkerek geri dönmesiyle, Galler kendi kuvvetleriyle ma�lup
olmu�lard�r. Bu galibiyetten dolay� Endahyus ad�na Antakya’da sikke bast�rarak,
üzerine fil resmi koydurmu�tur. Bu s�rada �am dü�mandan geri al�nm��sa da, M�s�r
Kral�n�n tahrikiyle Bergama valisi Omenos isyan ederek MÖ 262’de Efesos’da aralar�nda
meydana gelen sava�ta Endahyus ölmü�tür. Krall�k süresi 19 y�ld�r.
II. Endahyus:
MÖ 262’de babas�n�n yerine tahta ç�kt�. Zevkine dü�kün ve ahlaks�z oldu-
�undan saltanat� bir tak�m ehil olmayan insanlar�n ve gençlerin elinde kald�. Bir ara
�stanbul’u almak için donanma gönderdiyse de ba�ar�l� olamad�. Ancak Trakya bölgesini
hâkimiyeti alt�na ald�. M�s�r’la da u�ra�t�; ama bir �ey yapamad�. Bunun üzerine
M�s�r kral�n�n k�z�n� ona vermesiyle, Endahyus buna kar��l�k kar�s� Lazoks ve
iki o�lunu sürgüne gönderdi. Endahyus yeni e�i M�s�rl� Verengis’i Antakya’da b�rakarak
Irak’a sefer düzenledi. Yolda eski e�ine kar�� sevgisi canlanm�� ve onu yan�nda
götürmü�tür. Lazoks sürgün edilmeyi kendine yediremeyerek, o kinle
Endahyus’u zehirlemi� ve o�lunu da Suriye krall��� taht�na ç�karm��t�r. Lazoks Antakya’ya
gelerek, Verengis’i ve o�lunu öldürtmü�tür. Bunun üzerine Verenges’in
amcas� olan M�s�r Kral� Orkitos Antakya’y� zapt ederek Lazoks’u öldürmü�tür.