DITURIA

ANEKDOTAT SHQIPTARE
Anekdotat, këto thënie të mençura, këto tregime të shkurtra shpotitëse e satirike, përmes së cilave interpretohen
dukurit e ndryshme shoqërore, ndodhi të personaliteteve të njohura etj., japin një pasqyrim metaforik
por edhe alegorik të realitetit tonë me të cilinë përballemi çdo ditë.
Këto tregime të zgjuara, që ishin karakteristik komunikimi tek shumë popuj ballkanas në të kaluarën, e në
veçanti në disa treva shqiptare (ku akoma janë prezent, edhe pse të zbehura nga evoluimi kohorë), arrijnë
që përmes mesazheve të japin aspekte nga jeta, në dukje të vogla, por me vlerë përgjithësuese, duke i vënë
në lojë klasat sunduese, pushtuesit, tradhtarët, qeveritarët, personalitetet publike etj., por duke mos lënë pa
atakuar as problemet e ndjeshme sociale, ekonomike, politike etj.
Shkathtësia e këtij komunikimi të drejtpërdrejt me dëgjuesin dhe roli si mburojë a si shtizë ndaj kundërshtarit,
i kanë siguruar anekdotave, por edhe aforizmave, fjalëve të urta etj. një vend të rëndësishëm në thesarin
e kulturës shqiptare, por edhe një jetë të gjallë e aktive, me një humor të hollë e satirë therëse, edhe sot
e kësaj dite.Këto anekdotave që janë të vendosura më poshtë janë të marra nga librat: “Anekdota 1 dhe 2” i
botuar nga Instituti albanologjik i Prishtinës, dhe “Tregime shqiptare” shkruar nga Daut Demakut
THES PËR SHTROJË, THE PËR MBUOJË
I kishte pasë zënë nata dy vetë në mal. U afruan pranë një lisi she u bënë gati për të fjetur.
Njëri po i thotë tjetrit:
A po t’merr gjumi?
E çka ke shtru?
Thes.
E me çka je mlu?
Me thes.
Ama bre, nja!
S’kam valla se jam hi në ta!
LIVADHET E SHTRENJTA
Takohen në Fushë-Krujë Ismail Qemali dhe Ali pashë Gucia.
Ali pashë Gucia u ndal e po i sheh livadhet e bujshme, tërë rrafshinën e pëlleshme të Fushë-Krujës.
A thua, more zotëri Ismail, këto livadhe kaq të mira e të buta, a janë të shtrenjta? – foli
Ali pashë Gucia.
Shumë të shtrenjta janë! - u përgjigj Ismail Qemali.
Çka ta merr mendja, sa teneqe flori bëjnë?
Eh, more Ali pashë Gucia, këto livadhe të buta e të mira e kanë vlerën e lartë, rrafsh sa një grua!
Sa një grua, po unë në malësi...?!
Jo Ali pashë, jo ashtu qysh po mendon ti. Këto livadhe të buta e të shtrenjta e kanë vlerën sa një
grua e mirë, bujare e fisnike si ajo që ka lind një Ali pashë Guci!