Raporti përmbledhës për procesin e përcaktimit të tarifave - WWRO

1. Përmbledhje Ekzekutive
7
Raport përmbledhës i procesit tarifor 2009-2011 për KRU-të
Që nga fillimi i rregullimit ekonomik të sektorit të shërbimeve të ujit në Kosovë nga ZRRUM, nga nëntori i vitit 2004, kompanitë publike të
licencuara për ofrimin e shërbimeve të ujësjellësit dhe kanalizimit (në tekstin në vazhdim: KRU-të) kanë qenë në gjendje që nga rrjedhja e parasë
të sigurojnë të hyra të mjaftueshme vetëm për mbulimin e kostove operative, me një suficit të vogël për të realizuar vetëm disa investime të
domosdoshme dhe emergjente kapitale të mirëmbajtjeve. Kjo gjendje ishte krijuar si pasojë e performancës së dobët të kompanive, kryesisht
nga fakti se: (i) humbjet e ujit të prodhuar kanë qenë jashtëzakonisht të larta, dhe (ii) shkalla e inkasimit ka qenë jashtëzakonisht e ulët.
Në pajtim me aktet rregullative të këtij sektori dhe përvojat e kaluara gjatë dy proceseve paraprake tarifore që ka zhvilluar ZRRUM,, kompanitë
ishin njoftuar dhe familjarizuar me procesin rregullator dhe kërkesat që ishin imponuar nga këto dy procese tarifore. Duke i parë kufizimet
evidente që i kanë përcjellë proceset e tilla tarifore, DFT/ZRRUM angazhohet në vazhdimësi që bashkë me kompanitë të bëj ndryshime
kualitative në metodologjinë dhe regjimin e përcaktimit të tarifave me qëllim që tu mundësohet kompanive arritja e rezultateve më të mira
financiare, dhe me qëllim që të stimulohen investimet e nevojshme kapitale nga të hyrat e KRU-ve. Në këtë kontekst, ZRRUM ka konstatuar
nevojën e ndërrimit të metodologjisë tarifore dhe avancimit të kësaj metodologjie konform praktikave më të mira të vendeve Europiane.
Elementet kryesore të këtij regjimi të ri tarifor, të cilin e ka adoptuar ZRRUM për periudhën e ardhshme tri vjeçare 2009 – 2011, konsistojnë në
sa vijon:
(i) Përcaktimin e tarifave 3 vjeçare për dallim nga proceset paraprake kur tarifat janë përcaktuar për periudhë 1-vjeçare
(ii) Ngritjen e sigurisë së procesit tarifor,
(iii) Trajtimin e ndarë të kostove për shërbimet e furnizimit me ujë nga ato të shërbimeve të ujërave të zeza me qëllim që tarifat e
ujësjellësit dhe ato të kanalizimit të reflektojnë saktësisht kostot respektive,
(iv) Marrjen në konsideratë të shkallës së amortizimit për asetet jo-infrastrukturore,
(v) Kthimin në Vlerën Rregullatore të Kapitalit (VRRK).
Të gjitha këto ndryshime synojnë ngritjen e nivelit të shërbimit dhe ngritjen e efiçencёs së kompanive.
Tarifat volumetrike për shërbimet e ujit dhe kanalizimit te konsumatorët shtëpiak nuk kanë një ngritje të njëjtë për të gjitha regjionet dhe ato
ndryshojnë sipas regjionit dhe sipas viteve. Për shembull, në vitin e parë (2009) në regjionin e Pejës ato janë ngritë për vetëm 4.76%, ndërsa në
regjionin e Gjilanit për 16.67% krahasuar me tarifën e vitit 2008. Në anën tjetër tarifat volumetrike për konsumatorët jo-shtëpiak për të njëjtat
regjione janë ngritë për 4.35% në Pejë respektivisht për 27.27% në Gjilan.
Departamenti për Financa Tarifa i ZRRUM