biała księga francuskiej izby przemysłowo- handlowej w ... - Gazeta.pl

BIAŁA KSIĘGA 

FRANCUSKIEJ IZBY PRZEMYSŁOWO- 

HANDLOWEJ W POLSCE 

Wydanie I

BIAŁA KSIĘGA CCIFP 

9.09.2010 r. 

Francuska Izba Przemysłowo-Handlowa w Polsce (CCIFP) zrzesza ponad 330 firm francuskich i polskich, 

należących do różnych sektorów gospodarki. Poprzez nasze działania włączamy się do grona najbardziej 

dynamicznych aktorów polskiego życia ekonomicznego. 

Priorytetem Francuskiej Izby Przemysłowo-Handlowej w Polsce jest wspieranie członków w ich długofalowym 

rozwoju na polskim rynku. W ramach swoich działań, CCIFP przeprowadziła ankietę wśród firm 

stowarzyszonych, która miała na celu zebranie informacji o najczęściej pojawiających się problemach, które 

dotykają je w codziennej działalności. Zebrane odpowiedzi pozwoliły nam na rozpoczęcie prac w kilku 

obszarach tematycznych. Powstały specjalne grupy robocze, w skład których weszli przedsiębiorcy i eksperci z 

firm stowarzyszonych. Efektem ich prac jest powstanie niniejszego dokumentu, który podzielony jest na pięć 

bloków tematycznych : akcjonariat pracowniczy, kształcenie zawodowe, nieruchomości, podatki, 

implementacja prawa wspólnotowego do prawa polskiego. 

Biała Księga zawiera propozycje rozwiązań pojawiających się problemów. Firmy stowarzyszone tworząc ten 

dokument korzystały ze swoich doświadczeń oraz praktyk stosowanych w innych krajach Unii Europejskiej. 

Naszym założeniem jest, by Biała Księga cały czas się rozwijała. Dlatego też czekamy na propozycje i uwagi 

firm członkowskich, które będziemy mogli dołączyć do niniejszej publikacji. 

Bardzo dziękujemy za zaangażowanie i wkład wszystkim osobom, które przyczyniły się do powstania Białej 

Księgi CCIFP. 

Monika Constant 

Dyrektor Generalny 

Francuskiej Izby Przemysłowo-Handlowej w Polsce 

2

• SŁOWO WSTĘPNE 

SPIS TREŚCI 

• ROZDZIAŁ I – AKCJONARIAT PRACOWNICZY ………………. str. 5 

• ROZDZIAŁ II – KSZTAŁCENIE ZAWODOWE …………………… str. 11 

• ROZDZIAŁ III – NIERUCHOMOŚCI ………………………………….. str. 19 

• ROZDZIAŁ IV – PODATKI ……………………………………………….. str. 32 

• ROZDZIAŁ V – PRAWO WSPÓLNOTOWE, 

A POLSKI SYSTEM PRAWNY …………………… str. 50 


3

ROZDZIAŁ I 

AKCJONARIAT PRACOWNICZY 


4

1.1. UCZESTNICTWO PRACOWNIKÓW WE WZROŚCIE WARTOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA 

Jednym z istotnych założeń społecznej gospodarki rynkowej jest wzbudzenie u pracowników 

zainteresowania sytuacją i rozwojem przedsiębiorstwa. 

Narzędziem pozwalającym na realizację tego założenia jest umożliwienie pracownikom uczestnictwa we 

wzroście wartości przedsiębiorstwa, poprzez zagwarantowanie im szansy nabycia akcji/udziałów 

przedsiębiorstw, w którym pracują (lub innej spółki należącej do grupy, której członkiem jest to 

przedsiębiorstwo). Inwestycje takie mogą być finansowane ze środków własnych pracowników i/lub ze środków 

udostępnionych w tym celu przez pracodawcę lub inną spółkę z grupy, do której należy pracodawca. 

„Środkami udostępnionymi przez pracodawcę lub inną spółkę z grupy pracodawcy” mogą być w szczególności 

środki stanowiące część zysku przedsiębiorstwa będącego pracodawcą, udostępnione pracownikom na zasadach 

przewidzianych w nowym projekcie ustawy, przygotowanym z wykorzystaniem istniejących w Unii Europejskiej 

rozwiązań, dotyczących partycypacji pracowników w zysku pracodawcy. 

Udział pracowników we wzroście wartości przedsiębiorstwa poprzez nabycie jego akcji/udziałów lub spółki 

z grupy przedsiębiorstwa realizuje jednocześnie kilka celów społeczno- gospodarczych. W szczególności: 

• powstaje wspólnota interesów Pracodawcy i Pracownika, który ma możliwość uczestniczenia w 

długoterminowym procesie budowania kapitału przedsiębiorstwa; 

• motywuje pracowników do długoterminowego oszczędzania i budowania własnego majątku, a tym samym 

budowania bazy zabezpieczenia społecznego. 

Istota projektów uczestnictwa pracowników we wzroście wartości firmy oraz inwestowania w akcje/udziały 

tego przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwa z tej samej grupy opiera się na dwóch poniższych założeniach: 

• Kwoty udostępniane pracownikom w celu nabycia przedmiotowych akcji/udziałów powinny być 

wykorzystywane do długoterminowego inwestowania w przedsiębiorstwa, poprzez ustanowienie blokady 

dysponowania przez pracowników nabytymi akcjami/udziałami przez okres kilkuletni, na przykład 5 lat. 

Rozwiązanie takie pozwoli na realizację założenia oszczędzania i budowania własnego majątku przez 

pracownika. 

• Kwoty udostępniane pracownikom w celu nabycia przedmiotowych akcji/udziałów nie mogą stanowić 

przychodów ze stosunku pracy. Przeciwnie - ze swej istoty są one związane z wynikami finansowymi 

przedsiębiorstwa i nie powinny być opodatkowane w chwili zainwestowania w akcje/udziały. Moment 

opodatkowania powinien nastąpić w dacie realizacji inwestycji, tj. zbycia przedmiotowych akcji/udziałów. 

Dla osiągnięcia powyższych celów konieczne jest przede wszystkim ujednolicenie praktyki stosowania 

przez organy obowiązujących przepisów prawa (zwłaszcza przepisów prawa podatkowego) z uwzględnieniem 

korzystnego dla pracowników orzecznictwa sądów administracyjnych oraz pilnego wprowadzenia zmian w 

istniejących regulacjach prawnych, mające na celu usunięcie istniejących wątpliwości interpretacyjnych, jak 

również niepotrzebnych barier o charakterze regulacyjnym i fiskalnym. W dłuższej perspektywie niezbędne jest 

także wprowadzenie nowych rozwiązań ustawodawczych, stwarzających zachęty podatkowe dla pracowników i 

pracodawców, decydujących się na budowanie w polskich przedsiębiorstwach modelu partycypacji 

pracowniczej i/lub akcjonariatu pracowniczego. 

Wprowadzenie powyższych zmian, w szczególności nowych rozwiązań prawnych precyzyjnie 

regulujących udział pracowników w zysku przedsiębiorstwa oraz inwestowanie w jego akcje, pozwoli na: 

• zwiększenie potencjału i efektywności polskich przedsiębiorstw, które nie są notowane na Giełdzie, 

poprzez powstanie dodatkowego źródła finansowania i kapitału opartego na możliwości inwestowania zysku 

pracowników w akcje przedsiębiorstwa poprzez udział w programie akcjonariatu pracowniczego. 

• podniesienie poziomu i stabilności zatrudnienia, a także stworzenie dodatkowych miejsc pracy poprzez 

rozwój przedsiębiorstw korzystających z tego nowego rozwiązania, a tym samym zwiększenie ich 

autonomii finansowej. 


5

Wyrażamy przekonanie, że ujednolicenie prawa w obszarze opodatkowania oraz uchwalenie nowej ustawy, 

dotyczącej uczestnictwa pracowników w zysku pracodawcy umożliwi realizację opisanych powyżej skutków 

społecznych, gospodarczych, finansowych i prawnych, co pozwoli na pełniejsze wdrożenie zasad społecznej 

gospodarki rynkowej. 

Dopuszczalność inwestowania zysku pracowników w akcje lub udziały pracodawcy albo jednostki z nim 

powiązanej umożliwi połączenie sytuacji pracowników z wynikami pracodawcy, co spotęguje pozytywne skutki 

zmian w prawie, o których mowa powyżej. 

Jesteśmy gotowi, jako pracodawcy zrzeszeni we Francuskiej Izbie Przemysłowo-Handlowej, do współpracy i 

zaprezentowania tak zmian w prawie, jak również nowych rozwiązań, czyli nowej ustawy. 

1.2. SYNTEZA PROBLEMÓW I PROPONOWANE ROZWIĄZANIA W DZIEDZINIE AKCJONARIATU PRACOWNICZEGO 

Problem: Opodatkowanie tzw. dyskonta przy obejmowaniu/nabywaniu akcji przez pracowników 

Opis problemu: Chodzi o zapewnienie braku opodatkowania różnicy pomiędzy wartością rynkową nabywanych 

akcji a ceną płaconą przez pracownika w dacie nabywania akcji. Generalnie ta różnica powinna być 

opodatkowana dopiero w dacie sprzedaży akcji przez pracownika. Organy podatkowe mają jednak odmienne 

zdanie. Problem ten jest widoczny zwłaszcza w sytuacji, gdy różnica (dyskonto) jest finansowana przez 

polskiego pracodawcę. 

Proponowane rozwiązanie: Wydanie przez Ministra Finansów na podstawie art. 14a Ordynacji podatkowej 

ogólnej interpretacji przepisów prawa podatkowego potwierdzającej stosowanie art. 24 ust. 11 ustawy o 

podatku dochodowym od osób fizycznych do akcji emitowanych przez spółki z siedzibą poza Polską oraz do 

akcji obejmowanych przez pracowników z dyskontem finansowanym przez pracodawców. Dodatkowo 

nowelizacja tejże ustawy wprowadzająca rozwiązania analogiczne do obecnie istniejącego art. 24 ust. 11 

ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stosunku do akcji nabywanych na rynku wtórnym. 

*** 

Problem: Opodatkowanie dywidend wypłacanych przez spółkę emitującą akcje pracownicze w sytuacji, 

gdy pracownik tych dywidend nie otrzymuje, ale są one inwestowane automatycznie w nowe akcje. 

Opis problemu: Organy podatkowe twierdzą, że dywidendy te powinny być opodatkowane w dacie wypłaty 

przez spółkę, a nie dopiero w dacie faktycznego otrzymania korzyści przez pracownika, tj. w momencie 

sprzedaży nowych akcji lub umorzenia jednostek uczestnictwa w FCPE (Fond Commun de Placement 

d'Entreprise), sfinansowanych dywidendą. 

Proponowane rozwiązanie: Wydanie przez Ministra Finansów na podstawie art. 14a Ordynacji podatkowej 

ogólnej interpretacji przepisów prawa podatkowego potwierdzającej brak opodatkowania nie otrzymanych 

dywidend (jako nieuzyskanego przychodu). Ewentualnie nowelizacja przepisów prawa podatkowego 

potwierdzająca w/w brak opodatkowania. 

Problem: Opodatkowanie przychodów z umorzenia jednostek uczestnictwa w FCPE. 

*** 

Opis problemu: Organy podatkowe twierdzą, że jednostki te nie stanowią papierów wartościowych w 

rozumieniu polskich przepisów, a zatem przychody z ich umorzenia podlegają opodatkowaniu według skali 

podatkowej (18% i 32%), zamiast według zryczałtowanej stawki 19%. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wydanie przez Ministra Finansów na podstawie art. 14a Ordynacji 

podatkowej ogólnej interpretacji przepisów prawa podatkowego potwierdzającej stosowanie zryczałtowanej 

stawki 19% do opodatkowania przychodów z umorzenia jednostek uczestnictwa w FCPE. 

*** 


6

Problem: Opodatkowanie pożyczek pracowniczych na sfinansowanie ceny zakupu akcji. 

Opis problemu: Niektóre organy podatkowe przyjmują, że wartość hipotetycznych odsetek od pożyczek 

udzielonych pracownikom na sfinansowanie nabycia/objęcia akcji oferowanych w ramach programów 

pracowniczych stanowi przychód ze stosunku pracy. 


podatkowej ogólnej interpretacji przepisów prawa podatkowego potwierdzającej brak opodatkowania wartości 

hipotetycznych odsetek od pożyczek pracowniczych. 

*** 

Problem: Kłopoty z zaliczeniem do kosztów podatkowych pracodawców (polskich podmiotów) wydatków 

ponoszonych przez te podmioty w związku z uczestniczeniem ich pracowników w programach 

akcjonariatu organizowanych przez spółki z grupy, do której należy dany pracodawca. 

Opis problemu: Istnieje duże ryzyko nieuznawania przez organy podatkowe tych wydatków za koszty uzyskania 

przychodów pracodawcy. 


podatkowej ogólnej interpretacji przepisów prawa podatkowego potwierdzającej prawo polskich podmiotów do 

zaliczenia tego typu wydatków do kosztów uzyskania przychodów bez jednoczesnego skutku opodatkowania 

korzyści uzyskanych przez pracowników z programu akcjonariatu na zasadach analogicznych do opodatkowania 

przychodów ze stosunku pracy. 

Problem: Czy programy akcjonariatu pracowniczego stanowią element stosunku pracy z polskim 

pracodawcą czy nie? 

*** 

Opis problemu: Problem ten dotyczy zarówno przypadków, w których programy akcjonariatu są wprowadzane 

przez polskiego pracodawcę dla polskich pracowników, jak i przypadków, kiedy pracownicy polskich spółek 

uczestniczą w programach implementowanych przez grupę, do której należy ich pracodawca (programy 

międzynarodowe). 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wprowadzenie jednoznacznych regulacji prawnych potwierdzających, 

że programy akcjonariatu, w szczególności programy akcjonariatu organizowanego przez podmioty inne niż 

pracodawca, nie stanowią elementu stosunku pracy łączącego pracowników z danym pracodawcą. 

Problem: Niejasności w przepisach o publicznym obrocie instrumentami finansowymi. 

*** 

Opis problemu: Przepisy regulacyjne dotyczące oferowania w Polsce papierów wartościowych (akcji spółek 

zagranicznych) bez pośrednictwa polskich biur maklerskich nie są jednoznaczne. Ponadto, istnieją poważne 

wątpliwości co do konieczności sporządzania prospektu emisyjnego (ewentualnie memorandum 

informacyjnego) i informowania KNF w przypadku emisji akcji spółek zagranicznych, jeżeli oferty nabycia tych 

akcji są adresowane do pracowników polskich spółek. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Nowelizacje przepisów ustawy o ofercie publicznej i warunkach 

wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, 

jak również ustawy o obrocie instrumentami finansowymi mające na celu wprowadzenie wyłączeń ograniczeń 

regulacyjnych do akcji oferowanych i nabywanych/obejmowanych w ramach programów akcjonariatu 

pracowniczego. 

*** 


7

Problem: Opodatkowanie opcji 

Opis problemu : Nie istnieją jasne i precyzyjne przepisy podatkowe dotyczące podatkowego traktowania 

opcji na akcje. Problem dotyczy zarówno momentu obejmowania opcji, jak i momentu wykonania opcji (tj. 

zamiany opcji na akcje – realizacji opcji). 

Proponowane rozwiązanie problemu: Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych 

potwierdzającej brak opodatkowania otrzymanych przez pracowników opcji na akcje (tylko podatek od 

kapitałów pieniężnych w momencie sprzedaży akcji, a nie podatek według skali progresywnej od różnicy 

między rynkową ceną akcji a ceną opcji). 

1.3. PORÓWNANIE OBOWIĄZUJĄCYCH W INNYCH KRAJACH PROCEDUR WSPARCIA SOCJALNEGO I 

FISKALNEGO DLA AKCJONARIATU PRACOWNICZEGO. 

We Francji bardzo efektywnie działa system FCPE (Fond Commun de Placement d'Entreprise), który 

pozwala przedsiębiorcom tworzyć fundusze wewnątrz zakładu pracy. Umożliwia on różne poziomy 

inwestowania: 

1. „Zainteresowanie wynikiem” („interessement”), które w formie premii kwartalnej jest wypłacane 

pracownikom natychmiast lub blokowane na zakup akcji przedsiębiorstwa. 

2. Partycypacja w zyskach przedsiębiorstwa, czy wspólnie wypracowanym wyniku („participation”). 

Istnieje możliwości wypłaty (przy czym w tej sytuacji kwota wypłaty jest opodatkowana)lub blokady 

na 3-5 lat. 

3. Akcjonariat pracowniczy umożliwiający pracownikom, poprzez system „interessement” lub 

„particpation”, inwestowanie w akcje własnego przedsiębiorstwa. Dla przystępujących po raz pierwszy 

do programu akcjonariatu istnieje możliwość tzw. zachęty, czyli „abondement”. 

W poniższej tabelce przedstawiony jest schemat funkcjonowania ulg socjalnych i fiskalnych dla systemów 

„Interessement”, „Participation” oraz „Abondement” 


8

Wsparcie socjalne 

i fiskalne dla 

akcjonariatu 

pracowniczego 

INTERESSEMENT/ 

ulgi socjalne i 

fiskalne 

PARTICIPATION / 


fiskalne 

AKCJONARIAT 

PRACOWNICZY I 

"ABONDEMENT" / 


fiskalne 

Francja Hiszpania Luksemburg Włochy Portugalia Polska Węgry 

2 możliwości: zakup akcji , 

lub natychmiastowa wypłata. 

Ulga na ubezpieczenie 

społeczne dla pracodawcy 

=4%/ dla pracownika 

CSG/CRDS =8% z 97% 

sumy. 

Bez podatku dla pracownika, 

jeśli blokada na 5 lat. 

Możliwość wliczenia w koszty 

firmy. 

Kwota z części zysku 

pracodawcy przed 

opodatkowaniem. Możliwość 

zablokowania części 

derogacyjnej na 5 lat, wtedy 

zwolnienia opłat na 

ubezpieczenia społeczne / dla 

przedsiębiorcy: 4%, dla 

pracownika CSG/CRDS 8% z 

97% kwoty. 

Możliwość wliczenia w koszty 

firmy. 

Jeśli kwota jest blokowana na 

5 lat, pracownik nie płaci 

podatku. 

Akcjonariat pracowniczy jako 

fundusz utworzony w 

przedsiębiorstwie. Dla 

"zachęty" nowych 

akcjonariuszy 

przedsiębiorstwo przyznaje 

tzw. „Abondement” np. 

Między 1 i 4 lata stażu w 

firmie do 30% wpłaty (max. 

150 euro), kwota ozusowana 

4% dla pracodawcy i 8 % dla 

pracownika . Można ją 

wliczyć w koszty . Bez 

podatku dla pracownika. 

Wypłata w postaci premii 

jedynie z możliwością 

zakupu akcji w funduszu 

przedsiębiorstwa. 

Zakup akcji zwalnia z 

podatku. W przeciwnym 

wypadku opłaty na 

ubezpieczenia społeczne i 

podatek 32% dla 

pracodawcy i 6,4% dla 

pracownika na ZUS 

wypłata natychmiastowa 

13% składki na 

ubezpieczenia społeczne 

dla pracodawcy. 

Blokada na 3 lata . Opodatkowane 

Możliwość wliczenia w 

koszty firmy. 

Inicjatywa po stronie 

przedsiębiorstwa, kwota 

przyznana obowiązkowo 

musi być ulokowana w 

funduszu akcyjnym 

przedsiębiorstwa. Nie ma 

żadnych opłat na ZUS, 

podatku ani dla pracownika 

ani dla pracodawcy aż do 

kwoty 12 000 euro (razem z 

„interessement”). 


koszty firmy. 

Kwota blokowana na 3 lata , 

do 12 000 euro = 

zwolnienie z podatku i ZUS. 

W formie "abondement" 

można zaoferować 1 akcję 

gratis za 3 akcje zakupione 

przez pracownika = max. 

Kwota 250 euro. Kwota ta 

wlicza się do ogólnej kwoty 

12 000 euro zwolnionych z 

opłat ZUS i podatków / 

blokada na 5 lat. 

Brak możliwości 

wliczenia w koszty 

przedsiębiorstwa. 

Roczna premia od 

wyniku, wypłacana w 

lutym. Jeśli wpłata w 

fundusz akcyjny firmy i 

blokowana = zwolnienia 

socjalne i fiskalne 


koszty firmy. 

Opodatkowana dla 

pracownika. 

„Abondement” jest 

przyznane tym nowym 

akcjonariuszom, którzy 

dokonają wpłaty własnej 

na akcje w funduszu np. 

100 akcji zakupiony + 

100 akcji gratis. 13 % 

opłat na ubezpieczenia 

społeczne dla 

pracownika i 

pracodawcy. Nie jest 

wliczana w koszty. 

Wypłacana premia , 

maksymalna kwota 2050 

euro, blokowane na 5 lat, 

zwolnienia podatkowe. 

Zwolniona z opłat na 

ubezpieczenia społeczne 

kwota max. 2050 euro, 

potem opłata na ubez. 

Społeczne pracodawcy 

30%, dla pracownika 

10%. 

Zwolniona z podatku, 

jeśli blokada na minimum 

3 lata. 


koszty firmy. 

Możliwa do wypłacenia 

po podpisaniu 

porozumienia ze 

związkami zawodowymi, 

jako premia od wyniku 

firmy. Wypłacana w 

maju. Max. Kwota 2050 

euro, blokowana na 5 lat. 

Ta kwota jest zwolniona 

z opłat na ubezpieczenia 

społeczne i od podatku. 


koszty firmy. 

Jeśli blokada na 3 lata , 

pracownik nie płaci 

podatku. W przypadku 

wcześniejszego 

odblokowania - płaci. 

W momencie 

obejmowania akcji przez 

pracowników, od firmy 

20% do 50% akcji dla 

nowych akcjonariuszy. 

Zwolnienie z podatku i 

opłat do kwoty 2050 

euro, powyżej opłaty 

30% dla pracodawcy i 

10% dla pracownika. 

Firma może wliczyć w 

koszty. 

Nie ma takiego 

instrumentu 

finansowego. 

Inicjatywa wypłaty 

spoczywa po stronie 

firmy. Pracownik musi 

przepracować 6 m-cy. 

Kwota wyliczana na 

bazie wypracowanego 

wyniku firmy. 

Nie jest wliczana w 

koszty. 

Jeśli blokada 

natychmiastowa = 

zwolnienia podatkowe i 

z opłat na ZUS. 

Przez 2 pierwsze lata 

pracy w firmie, do 

każdej zakupionej akcji 

1 akcja gratis - limit 100 

akcji. Nie ma opłat na 

ZUS, ani podatku - jeśli 

blokada na 5 lat. Nie 

może jej pracodawca 

wliczyć w koszty. 

Istnieje w postaci 

premii, ale podlega 

składkom ZUS i jest 

opodatkowana 

według skali. 

Opłata ZUS 

pracodawcy i 

pracownika 

Opodatkowanie 

pracownika według 

skali podatkowej 

Nie jest wliczana w 

koszty. 

Brak podobnego 

instrumentu 

finansowego. 

Brak podobnego 

instrumentu 

finansowego. 

Istnieje w postaci premii, ale 

podlega składkom ZUS i jest 

opodatkowana według skali. 

Opłata na ubezpieczenia 

społeczne pracodawcy: 

28,5% i dla pracownika ok. 

50%. 

Opodatkowanie pracownika 

według skali. 

Nie jest wliczana w koszty 

Brak podobnego instrumentu 

finansowego. 

Brak podobnego instrumentu 

finansowego.

ROZDZIAŁ II 

KSZTAŁCENIE ZAWODOWE

2.1. BRAK PODNOSZENIA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH PRACOWNIKÓW JAKO BARIERA DLA ROZWOJU 

RYNKU PRACY 

PROBLEM BRAKU WYKWALIFIKOWANYCH PRACOWNIKÓW 

Podmioty stowarzyszone we Francuskiej Izbie Handlowo-Przemysłowej w Polsce zwróciły uwagę na 

problemy ze znalezieniem wykwalifikowanych pracowników: zarówno tych na podstawowe stanowiska pracy, 

jak i na te wyższe. 

Wyniki przeprowadzonej przez nas ankiety potwierdziły ten problem. W przypadku podstawowych stanowisk 

pracy, nasi respondenci wskazywali w szczególności na brak wykwalifikowanych pracowników - absolwentów 

szkół technicznych (zawodowych lub średnich), których profil i program nauczania odpowiadałby potrzebom 

rynku pracy oraz postępowi technicznemu. 

W przypadku kadry wyższej problem kształtuje się podobnie. Brakuje pracowników, których profil kształcenia 

odpowiadałby zapotrzebowaniu na rynku pracy, a w przypadku osób, które ukończyły pożądany przez 

pracodawcę kierunek, okazywało się, iż nie posiadały one dostatecznej znajomości języków obcych, brakowało 

im kompetencji miękkich w zakresie zarządzania ludźmi, utrzymywania kontaktów z klientami i inwestorami, 

czy też znajomości zagadnień finansowych. Najczęściej kształcenie miało czysto akademicki charakter i nie 

było poparte doświadczeniem zawodowym. 

Przedstawiona powyżej sytuacja niewątpliwie odzwierciedla niedostosowanie siły roboczej do zapotrzebowania 

rynku pracy. Jest to bariera dla polskiego rynku pracy, ale nie tylko. Problem ten dotyczy również innych 

krajów członkowskich Unii Europejskiej i stał się na tyle istotny, iż jest przedmiotem licznych analiz i działań 

podejmowanych na poziomie Unii Europejskiej, w szczególności przez European Centre for the Development of 

Vocational Training. 

PODNOSZENIE KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH DO DNIA 11 KWIETNIA 2010 ROKU 

Chcąc zmienić tę sytuację, duża część pracodawców postanowiła zainwestować w kształcenie i 

promocję swoich pracowników - zarówno tych z dłuższym stażem pracy, znających specyfikę działalności 

pracodawcy, jak i tych świeżo zatrudnionych. 

W oparciu o obowiązujące do dnia 11 kwietnia 2010 roku przepisy Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej 

oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 roku w sprawie zasad i warunków 

podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz.U. z 1993, nr 103, poz. 472 z póź. 

zm.) pracodawcy opracowali własne programy i narzędzia kształcenia oraz promocji zawodowej pracowników. 

W konsekwencji pracownicy korzystali z dwóch form kształcenia, tj. z kształcenia za skierowaniem pracodawcy 

oraz z kształcenia bez skierowania pracodawcy, przy czym w oparciu o przepisy regulujące kształcenie bez 

skierowania pracodawcy powstała dość powszechnie stosowana praktyka finansowania lub dofinansowania 

kształcenia przez pracodawcę w zakresie kosztownych form kształcenia pracownika (tj. kursów 

specjalistycznych oraz studiów dyplomowych lub podyplomowych). 

Szerokie stosowanie wskazanych powyżej instrumentów kształcenia ogólnego i zawodowego pracowników 

doprowadziło do ustanowienia regulaminów określających procedury i możliwości ubiegania się przez 

pracowników o finansowanie lub dofinansowanie kształcenia pracowników, przy czym pomoc finansowa 

pracodawcy nie stanowiła dla pracownika dochodu podlegającego opodatkowaniu. 

Z naszych obserwacji wynika, iż dużym zainteresowaniem cieszyła się praktyka dofinansowania kosztownych 

form kształcenia w ramach kształcenia bez skierowania pracodawcy, która dawała pracodawcy i pracownikowi 

możliwość określenia wzajemnych zobowiązań. 


11

2.2. SYNTEZA PROBLEMÓW WYNIKAJĄCYCH Z NOWYCH PRZEPISÓW DOTYCZĄCYCH PODNOSZENIA 

KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH 

W wyniku utraty mocy obowiązującej powołanego powyżej rozporządzenia, ustawodawca wprowadził 

do Kodeksu pracy nowe przepisy regulujące kwestie kształcenia zawodowego pracowników. 

Od 16 lipca 2010 roku obowiązują przepisy wprowadzone ustawą z dnia 20 maja 2010 roku o zmianie ustawy – 

Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 2010 r., nr 105, poz. 655) (dalej 

„Ustawa”), które budzą spore wątpliwości pracowników i pracodawców, zarówno ze względu na ich 

nieprecyzyjny charakter, jak też ze względu na fakt, iż pomijają jedyną dość dobrze rozwiniętą praktykę w 

zakresie finansowania lub dofinansowania kształcenia ogólnego i zawodowego pracowników. Stosowanie 

nowych przepisów kształcenia pracowników może prowadzić do wielu potencjalnych problemów, które często 

wynikają z nieprecyzyjnej i niezrozumiałej interpretacji tych przepisów. Poniżej wymieniono najważniejsze 

trudności wynikające z nowego ustawodawstwa. 

Stosowanie nowych przepisów kształcenia pracowników może, między innymi, doprowadzić do: 

• zawężenia stosowania finansowania lub dofinansowania kształcenia ogólnego pracowników, 

• zawężenia, w porównaniu z dotychczasową praktyką, zakresu zastosowania kształcenia zawodowego, 

• zwiększenia obciążeń finansowych pracodawcy, który jest zobowiązany zagwarantować pracownikom 

podnoszącym kwalifikacje zawodowe dodatkowe płatne urlopy szkoleniowe oraz dodatkowy płatny czas 

wolny, 

• wykluczenia szeroko stosowanej dotychczas praktyki redukcji wysokości kwoty podlegającej zwrotowi 

przez pracownika na rzecz pracodawcy w przypadku rozwiązania umowy o pracę, 

• ograniczenia obowiązku zwrotu pracodawcy przez pracownika wartości świadczeń poniesionych przez 

pracodawcę na rzecz pracownika tylko i wyłącznie do czterech przypadków, wyłączając obowiązek 

zwrotu m.in. w przypadku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, 

• zawężenia stosowania zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych do kosztów kształcenia 

finansowanych lub dofinansowanych przez pracodawcę, na skutek zmiany dotychczas obowiązujących 

przepisów prawa podatkowego wyłączającej ze zwolnienia koszty kształcenia ogólnego pracowników 

(uprzednio zwolnionego od podatku dochodowego), 

• uznania przez pracowników, iż praktyka pracodawcy w zakresie szkolenia zawodowego jest przejawem 

nierównego traktowania, gdyż prowadzi do sytuacji, w której np.: jeden z pracowników przygotowujący 

się do egzaminu maturalnego będzie korzystał ze świadczeń w niej określonych, podczas gdy drugi 

będzie ich pozbawiony, 

• problemów w zakresie interpretacji i stosowania nowych przepisów, które są nieprecyzyjne i 

niezrozumiałe, 

• pominięcia dotychczasowej praktyki pracodawców oraz brak nowatorskich rozwiązań w zakresie 

dopuszczalnych form szkolenia zawodowego, a także zasad finansowania szkolenia zawodowego i 

szkolenia ogólnego pracowników. 

Dodatkowe informacje dotyczące wskazanych zagadnień zostały rozwinięte poniżej. 

Problem: Zawężenie stosowania finansowania lub dofinansowania kształcenia ogólnego pracowników, jak 

również zawężenie, w porównaniu z dotychczasową praktyką, zakresu zastosowania kształcenia 

zawodowego. 


12

Opis problemu: Ustawa definiuje pojęcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych i reguluje świadczenia na rzecz 

pracownika z tego tytułu (nowe artykuły 103 1 – 103 5 Kodeksu pracy). 

Jednocześnie artykuł 103 6 Kodeksu pracy przewiduje możliwość „zdobywania lub uzupełniania wiedzy i 

umiejętności na zasadach innych niż te określone w artykułach 103 1 – 103 5 Kodeksu pracy”, nie precyzując na 

czym ma polegać uzupełnianie wiedzy na innych zasadach (nie wiemy czy przepis odnosi się do przedmiotu i 

zakresu kształcenia, czy też do braku zgody pracodawcy). 

Z informacji dostępnych na stronie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej wynika, iż celem tego przepisu jest 

określenie zasad kształcenia ogólnego pracowników, a nie zasad podnoszenia kwalifikacji zawodowych. 

Takie uregulowanie wydaje się błędne i zbędne w przypadku Ustawy poświeconej przede wszystkim 

podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. Poza tym, przepisy te nie wnoszą nic ponad to, co przewiduje Kodeks 

pracy, tj. możliwość udzielenia urlopu bezpłatnego lub płatnego w zakresie uzgodnionym pomiędzy 

pracownikiem i pracodawcą. 

Potwierdza to, iż Ustawa dąży do rozgraniczenia pomiędzy kształceniem ogólnym i kształceniem zawodowym, 

co prowadzić może do sytuacji, w których pracownik przygotowujący się do egzaminu maturalnego może być 

uznawany bądź za podnoszącego kwalifikacje zawodowe i korzystającego ze świadczeń określonych w Kodeksie 

pracy, w tym ze zwolnienia podatkowego, bądź też za niepodnoszącego kwalifikacji zawodowych, a w 

konsekwencji pozbawionego praw do świadczeń określonych w Ustawie i niekorzystającego ze zwolnienia 

podatkowego. Taka lub inna kwalifikacja prawna i podatkowa zależeć będzie według powołanej powyżej 

interpretacji od treści przepisów szczególnych i wewnątrzzakładowych, określających wymagania na 

poszczególnych stanowiskach pracy. Rozwiązanie wydaje się mało praktyczne, ze względu na fakt, iż duża 

część pracodawców nie ustanawia takich aktów wewnątrzzakładowych. 

Ponadto, może dojść do sytuacji, w której pracownicy uznają, iż praktyka pracodawcy w zakresie szkolenia 

zawodowego jest przejawem nierównego traktowania, gdyż prowadzi do sytuacji, w której na przykład wyżej 

wymieniony pracownik przygotowujący się do egzaminu maturalnego będzie korzystał ze świadczeń określonych 

w Ustawie, podczas gdy drugi będzie ich pozbawiony. 

Należy podkreślić, iż zawężenie możliwości kształcenia ogólnego i zawodowego pracowników wobec braku 

alternatywnych instrumentów, których celem byłoby podnoszenie kwalifikacji pracowników i ich dostosowanie 

do wymogów rynku pracy, stanowi przysłowiowy „krok wstecz” w zakresie propracowniczej polityki. 

*** 

Problem: Zwiększenie obciążeń finansowych pracodawcy, który jest zobowiązany zagwarantować 

pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe dodatkowe płatne urlopy szkoleniowe oraz dodatkowy 

płatny czas wolny. 

Opis problemu: Zgodnie z Ustawą przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się „zdobywanie 

wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą.” 

Zgodnie z definicją, podnoszenie kwalifikacji zawodowych obejmuje kształcenie pracownika „z inicjatywy 

pracodawcy” lub „za jego zgodą”, przy czym, co do zasady zgoda może być wyrażona przez pracodawcę w 

każdym czasie, w jakiejkolwiek formie. 

Możliwość uznania wielu zachowań pracodawcy za jego zgodę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych 

pracownika, a w konsekwencji obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikowi świadczeń określonych w 

Ustawie, prowadzić może do blokady, zdawałoby się nieistotnych próśb pracowników. I tak na przykład prośba 

pracownika o udzielenie dwóch dni urlopu w celu wzięcia udziału w zajęciach, czy też egzaminie poza 

zatwierdzonym planem urlopów wypoczynkowych, może zostać odrzucona, ze względu na obawę uznania 

zachowania pracodawcy, jako zgody na podnoszenie kwalifikacji zawodowych dającej prawo do dodatkowych 

płatnych urlopów szkoleniowych oraz dodatkowego płatnego czasu wolnego. 


13

Pozbawienie stron możliwości prowadzenia negocjacji w dotychczasowym zakresie prowadzić będzie do 

ograniczenia stosowania kształcenia zawodowego pracowników. 

Ponadto Ustawa gwarantuje pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowy płatny urlop 

szkoleniowy oraz zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by przybyć na obowiązkowe 

zajęcia oraz na czas ich trwania. 

Abstrahując od zasadności przyznania poszczególnej liczby dni płatnego urlopu szkoleniowego, która obecnie 

wzbudza dość liczne komentarze, należy zauważyć, iż pracodawca został obciążony obowiązkiem udzielenia 

czasu wolnego w sposób nielimitowany (brak jakiejkolwiek maksymalnej liczby godzin płatnego czasu wolnego). 

Dodatkowy urlop szkoleniowy oraz czas wolny stanowią obowiązkowe świadczenia pracodawcy na rzecz 

pracownika podnoszącego kwalifikacje zawodowe. Pracodawcę obciążać będzie ryzyko wynikające z 

jakichkolwiek nadużyć pracownika w tym zakresie. 

*** 

Problem: Pominięcie dotychczasowej praktyki pracodawców oraz brak nowatorskich rozwiązań w zakresie 

dopuszczalnych form szkolenia zawodowego, a także zasad finansowania szkolenia zawodowego i 

szkolenia ogólnego pracowników. 

Opis problemu: Ustawa przewiduje, iż oprócz świadczeń obowiązkowych, pracodawca może przyznać 

pracownikowi dodatkowe świadczenia, na przykład może pokryć opłaty za kształcenie (czesne), koszty 

przejazdów, koszty zakupu podręczników, czy też zakwaterowania (lub naszym zdaniem wszelkie inne 

związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych). 

Przepisy Ustawy nie wprowadzają żadnych nowatorskich rozwiązań, gdyż pracodawca zawsze miał możliwość 

przyznania pracownikowi dodatkowych świadczeń. 

Przeciwnie, należy zastanowić się, czy dotychczasowa praktyka w powyższym zakresie nie została ograniczona 

na skutek uzależnienia podnoszenia kwalifikacji zawodowych od zgody pracodawcy. Ze względu na ryzyko 

uznania, iż przyznanie przez pracodawcę na rzecz pracownika jakiegokolwiek świadczenia może stanowić 

zgodę pracodawcy na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika, a w konsekwencji obowiązek 

zapewnienia płatnych urlopów szkoleniowych i płatnego czasu wolnego. 

Uzyskanie zaś innych świadczeń od pracodawcy na podnoszenie wykształcenia ogólnego stanowić może, inaczej 

niż dotychczas, przychód tego pracownika podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. 

*** 

Problem: Ograniczenia obowiązku zwrotu pracodawcy przez pracownika wartości świadczeń poniesionych 

przez pracodawcę na rzecz pracownika tylko i wyłącznie do czterech przypadków, wyłączając obowiązek 

zwrotu m.in. w przypadku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. 

Opis Problemu: Ustawa przewiduje bardzo wąski katalog sytuacji, w których, w przypadku rozwiązania umowy 

o pracę, po stronie pracownika pojawia się konieczność zwrotu kosztów podnoszenia kwalifikacji zawodowych 

poniesionych przez pracodawcę. 

Katalog przewiduje tylko cztery sytuacje, w których pracownik jest zobowiązany do zwrotu kosztów (103 5 

Kodeksu pracy), co oznacza, iż na przykład w sytuacjach określonych poniżej pracownik nie będzie 

zobowiązany do zwrotu kosztów dodatkowych świadczeń: 

• rozwiązania umowy o pracę za zgodnym porozumieniem stron (przeciwne zastrzeżenie stron może być 

uznane za nieważne), 


14

• wygaśnięcia umowy o pracę na skutek zastosowania trzymiesięcznego okresu aresztu, 

• przejścia pracownika do innego pracodawcy na podstawie 231 Kodeksu pracy i rozwiązania umowy za 7dniowym 

uprzedzeniem, 

• przywrócenia pracownika do pracy u poprzedniego pracodawcy i rozwiązania aktualnej umowy o pracę 

za 3-dniowym uprzedzeniem, 

• rozwiązania umowy o pracę bez winy pracownika na podstawie 53 Kodeksu pracy, 

• wygaśnięcia umowy o pracę na skutek śmierci pracodawcy. 

*** 

Problem: Wykluczenie szeroko stosowanej dotychczas praktyki redukcji wysokości kwoty podlegającej 

zwrotowi przez pracownika na rzecz pracodawcy w przypadku rozwiązania umowy o pracę. 

Opis problemu: Ustawa przewiduje mechanizm zwrotu kwoty kosztów poniesionych przez pracodawcę na 

podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownika, w przypadku rozwiązania umowy o pracę. 

Nowe rozwiązanie wprowadzone Ustawą jest wysoce niezrozumiałe. Dotychczasowa, bardzo powszechna, choć 

nieobowiązkowa praktyka, przewidywała redukcję wysokości kwoty kosztów kształcenia poniesionych przez 

pracodawcę i podlegających zwrotowi przez pracownika na rzecz pracodawcy wraz z upływem czasu 

zatrudnienia. 

Ustawa przewiduje zaś obowiązek zwrotu kosztów „w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po 

ukończeniu szkolenia” lub „okresu zatrudnienia w czasie ich ponoszenia”. W konsekwencji jak najszybsze 

rozwiązanie umowy o pracę po ukończeniu szkolenia dawałoby pracownikowi szanse zwrotu jak najniższych 

kwot. 

Wydaje się, iż takie uregulowanie kwestii zwrotu kosztów jest wynikiem błędów techniki legislacyjnej, choć nie 

możemy wykluczyć przyjęcia przez ustawodawcę innego założenia. 

*** 

Problem: Zawężenie stosowania zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych do kosztów 

kształcenia finansowanych lub dofinansowanych przez pracodawcę, na skutek zmiany dotychczas 

obowiązujących przepisów prawa podatkowego, wyłączającej ze zwolnienia koszty kształcenia ogólnego 

pracowników (uprzednio zwolnionego od podatku dochodowego). 

Opis problemu: Ustawa zmieniła dotychczasowe brzmienie przepisów regulujących zwolnienia z podatku 

dochodowego w zakresie kosztów kształcenia pracowników. 

Należy podkreślić, że w porównaniu z uprzednim brzmieniem artykułu 21 ustęp 1 punkt 90 ustawy o podatku 

dochodowym od osób fizycznych zwalniającym z opodatkowania wartość świadczeń od pracodawcy przyznanych 

„na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika”, z obecnej treści przepisu 

usunięto zapis dotyczący „wykształcenia ogólnego pracownika”. 

Zmiana ta, ze względu na konieczność wąskiej interpretacji zakresu zwolnień podatkowych, może sugerować 

zawężenie zakresu zwolnienia wyłącznie do wydatków na podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownika. W 

konsekwencji w praktyce koniecznym będzie udowodnienie, iż kształcenie ogólne stanowić będzie w danej 

konkretnej sytuacji element podnoszenia kwalifikacji zawodowych. 

Zasadność takiego rozwiązania niewątpliwie budzi spore wątpliwości. 


15

Zmiany przepisów podatkowych przewidujących zawężenie zwolnienia kosztów kształcenia od podatku 

dochodowego od osób fizycznych potwierdzają przekonanie, iż nowe rozwiązanie jest niekorzystne dla 

pracowników i dla pracodawców, a ustawodawca nie potrafi czerpać z doświadczeń innych krajów, gdzie 

funkcjonują różne systemy kształcenia zawodowego oraz weryfikacji uprawnień zawodowych. 

Nie wiemy, jak będzie wyglądała praktyka stosowania nowych przepisów o szkoleniach pracowników, 

niemniej uwzględnienie niektórych z naszych postulatów niewątpliwie ułatwi stosowanie powyższych 

rozwiązań. 

Wydaje nam się, iż ustawodawca powinien rozważyć uwzględnienie wypracowanej dotychczas praktyki w 

zakresie kształcenia ogólnego i podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Co więcej, wskazane byłoby 

wprowadzenie alternatywnego rozwiązania w zakresie kształcenia zawodowego, jak również weryfikacji 

uprawnień zawodowych. 


16

ROZDZIAŁ III 

NIERUCHOMOŚCI 


17

3.1. NAJCZĘSTSZE PROBLEMY INWESTORÓW 

Inwestorzy, którzy chcą rozwijać się na polskim rynku, muszą zmagać się z licznymi procedurami z 

zakresu nieruchomości. Wiele z nich bardzo wydłuża cały proces planowania i budowy nowych inwestycji, a 

niekiedy skutecznie blokuje ich przeprowadzenie przez kilka lat. Naraża to inwestora na niepotrzebne straty i 

hamuje rozwój nowych inwestycji, które przyczyniają się bezpośrednio do tworzenia nowych miejsc pracy i 

rozwoju gospodarki. 

Jednym z najpoważniejszych problemów, z którymi spotykają się inwestorzy jest praktycznie 

całkowity brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (PZP). Bardzo utrudnia to uzyskanie 

pozwoleń na budowę i wydłuża cały czas realizacji projektu. Przygotowanie PZP jest bardzo czasochłonne, a 

ponadto władze lokalne nie mają obowiązku uchwalenia PZP. Dodatkowo, po każdych wyborach lokalnych, 

trwające prace dotyczące opracowania PZP są wstrzymywane i rozpoczynane przez kolejną ekipę od nowa. 

Procedura zmiany istniejącego PZP jest taka sama, jak przy jego tworzeniu, dlatego też nawet najmniejsza 

zmiana jest trudna do przeprowadzenia (patrz pkt 3.4.). 

Kolejnym problemem, na który zwracają uwagę inwestorzy jest procedura dotycząca otrzymania 

pozwolenia na budowę i decyzji o warunkach zabudowy. Często się zdarza, że terminy rozpatrzenia sprawy są 

wielokrotnie przedłużane. Ponadto, wnioski kierowane są do różnych organów miasta i wymagają złożenia 

wielu dodatkowych uzgodnień i opinii. Do wniosku o pozwolenie na budowę obiektu handlowego należy w 

Polsce dołączyć znacznie więcej dokumentów niż we Francji, co wymaga od inwestora długotrwałego 

gromadzenia dokumentów z różnych podmiotów. 

Istotnym problemem, coraz częściej blokującym realizację nowych inwestycji są protesty organizacji 

ekologicznych, które mogą kwestionować praktycznie wszystkie posunięcia i działania inwestorów. 

Rozwiązaniem tej sytuacji mogłoby być ustalenie oficjalnej i skończonej listy powodów, na które mogą się 

powoływać organizacje ekologiczne. 

Inwestorzy francuscy, biorący udział w budowaniu Białej Księgi przedstawili kilka najważniejszych 

problemów, z którymi się spotykają. Dokument prezentuje rozwiązania i procedury stosowane w innych krajach 

oraz sugeruje możliwe kierunki poprawienia sytuacji. 


18

Problem: Miejscowy PZP 

3.2. SYNTEZA PROBLEMÓW I ROZWIĄZAŃ W DZIEDZINIE NIERUCHOMOŚĆI 

Opis problemu: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie istnieje w większości miast i gmin Polski. 

Z tego względu, otrzymanie pozwolenia na budowę staje się znacznie utrudnione. Wymaga bowiem uzyskania 

również decyzji o warunkach zabudowy. Procedura uchwalenia planu jest bardzo czasochłonna (najpierw 

studium – około 18 miesięcy, następnie miejscowy PZP – kolejne 18 miesięcy). 

W praktyce po każdych wyborach lokalnych, trwające prace nad planem zagospodarowania przestrzennego są 

wstrzymywane, a kolejna ekipa rządząca w najlepszym razie rozpoczyna prace od nowa. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wprowadzenie mechanizmów zmuszających samorządy do uchwalenia 

miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego przynajmniej dla terenów przeznaczonych pod 

inwestycje standardowe. 

*** 

Problem: Odstąpienie przez inwestora od zatwierdzonego projektu budowlanego - kiedy wymagana jest 

zmiana decyzji o pozwoleniu na budowę? 

Opis problemu: 

Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest 

dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. 

W praktyce powstaje problem z interpretacją terminu „istotne odstąpienie” przez organy administracji 

publicznej. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Dookreślenie terminu „istotne odstąpienie”. 

Problem: Pozwolenie na budowę. 

*** 

Opis problemu: Rozpoczęcie budowy i użytkowania budynku wymaga wielu zezwoleń i uzgodnień (na przykład 

straży pożarnej, decyzji środowiskowej, decyzji o warunkach zabudowy). W dodatku wnioski są często 

kierowane do dwóch różnych organów administracji publicznej (np. wniosek o wydanie pozwolenia na budowę i 

decyzji o warunkach zabudowy). Terminy rozpatrzenia wniosków o wydanie pozwolenia na budowę i decyzji o 

warunkach zabudowy są często wielokrotnie przedłużane przez organy administracji. 

Problem stanowią projekty środowiskowe, które są bardzo kosztowne. Należy je złożyć przed uzyskaniem 

decyzji o warunkach zabudowy, co wiąże się z dużym ryzykiem strat finansowych w przypadku niewydania 

pozwolenia na budowę. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Przyjęcie zasady „milczącej zgody” zarówno w zakresie uzgodnień, jak i 

decyzji, jeśli stosowne organy nie udzielą odpowiedzi w określonym ustawowo terminie. 

Problem: Zbyt duża liczba stron w postępowaniu o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. 

*** 


19

Opis problemu: W postępowaniu o wydanie decyzji o warunkach zabudowy występuje zbyt duża liczba stron, 

co wpływa na znaczne wydłużenie tych postępowań(konieczne jest informowanie wszystkich stron 

postępowania o jego przebiegu, problemy organów z ustaleniem prawidłowego adresu stron, etc). Należy 

wskazać, że nawet w przypadku prawidłowych zapisów zawartych w prawie budowlanym odnośnie definicji 

„strony” organy administracji często zbyt szeroko interpretują termin „strona”, co powoduje udział w 

postępowaniu o wydanie pozwolenie na budowę podmiotów nieuprawnionych i wpływa na wydłużenie 

postępowania (konieczne jest informowanie wszystkich stron postępowania o jego przebiegu, problemy 

organów z ustaleniem prawidłowego adresu stron, etc). 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wywieszenie informacji dotyczących przebiegu postępowania o wydanie 

decyzji o warunkach zabudowy w urzędzie lokalnym i umieszczenie jej na stronie internetowej. 

Problem: Przyłączenie do sieci (kanalizacyjnej, energetycznej, dróg, etc.). 

Opis problemu: Tereny przeznaczone w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego pod 

zabudowę nie mają realnego dostępu do mediów. 

*** 

Proponowane rozwiązanie problemu: Koordynacja tworzenia miejscowych planów zagospodarowania 

przestrzennego z rozwojem sieci. Przeznaczenie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego 

nieruchomości pod zabudowę jedynie w przypadku realnego dostępu do sieci. Wprowadzenie zasad 

finansowania kosztu budowy sieci. 

Problem: Aktualizacja ksiąg wieczystych. 

Opis problemu: Zbyt długie terminy oczekiwania na wpis w księgach wieczystych. 

*** 

Proponowane rozwiązanie problemu: Komputeryzacja systemu ksiąg wieczystych oraz przekazanie 

kompetencji sędziów w zakresie rejestracji wpisów do ksiąg wieczystych notariuszom. 

Problem: Aktualizacja rocznej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego 

*** 

Opis problemu: Niepewna sytuacja ze względu na możliwość wystąpienia corocznej aktualizacji opłaty z tytułu 

użytkowania wieczystego. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Określenie górnego pułapu wzrostu opłaty rocznej oraz częstotliwości 

aktualizacji. 

Problem: Organizacje ekologiczne 

Opis problemu: Mogą kwestionować i blokować praktycznie wszystkie posunięcia i działania inwestorów. 

*** 

Proponowane rozwiązanie problemu: Zminimalizowanie powodów do składania protestów przez organizacje 

ekologiczne poprzez ustanowienie ich zamkniętej listy. 


20

3.3. PORÓWNANIE OBOWIĄZUJĄCYCH W POLSCE I WE FRANCJI PROCEDUR DOTYCZĄCYCH POZWOLENIA NA 

BUDOWĘ BUDYNKU HANDLOWEGO 

Zawartość wniosku o 

pozwolenie na budowę 

(główne dokumenty). 

Dokumenty, które 

muszą być dołączone 

do wniosku. 

Środowisko 

Polska Francja 

Projekt budowlany wraz z opiniami, 

uzgodnieniami, pozwoleniami, wypis i 

wyrys z miejscowego planu 

zagospodarowania przestrzeni (lub 

decyzję o warunkach zabudowy), 

zaświadczenie o wpisie na listę 

członków właściwej izby samorządu 

zawodowego. 

W określonych przypadkach pozytywna 

decyzja organów administracji z 

zakresu ochrony środowiska wydawana 

zazwyczaj w oparciu o ocenę wpływu 

budowy na otoczenie. 


Warto odnotować, że we Francji 

istnieją 3 typy wniosków : 

o Pozwolenie na budowę 

całościowego projektu, 

o Pozwolenie na wykonanie 

robót budowlanych lub zgłoszenie o 

podjęciu robót budowlanych dotyczące 

wnętrza budynku, które nie mają 

wpływu na elewację budynku i na 

zmianę sposobu jego użytkowania, 

o Pozwolenie na zmianę 

elewacji. 

Architekt musi posiadać tytuł architekta 

DPLG (dyplomowanego przez francuski 

rząd, tj. ukończyć studia trzeciego 

stopnia, być wpisanym do krajowego 

rejestru architektów, uiszczać składkę 

za wpis do rejestru oraz posiadać 

ubezpieczenie z tytułu wykonywanego 

zawodu). 

Od innych projektantów dyplom nie jest 

wymagany. 

Dodatkowa oficjalna dokumentacja 

dotycząca podłączenia do mediów i 

dróg nie jest wymagana. Projekty są 

tworzone w oparciu o tzw. certyfikaty 

zagospodarowania przestrzennego (CU) 

oraz nieformalne kontakty z 

dostawcami mediów. 

Przyszła decyzja o pozwoleniu na 

budowę będzie precyzować specjalne 

wymagania dostawców. 

Jeśli budowa stanowi zagrożenie dla 

środowiska (poziom rezerw naturalnych, 

toksyczne produkty,…) w prefekturze 

należy złożyć wniosek o „zastrzeżonych 

instalacjach w celu ochrony 

środowiska” (ICPE). 

21

Ochrona 

przeciwpożarowa 

Architektura 

Konstrukcja 

Instalacje techniczne: 

elektryczna wysokiego i 

niskiego napięcia, 

cieplna, hydrauliczna, 

przeciwpożarowa. 

Technologie 

Przyłączenia do sieci 

dostawców mediów 

Podłączenie do dróg 

publicznych 

Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego, 

niekiedy również szczególne plany i 

ekspertyzy; w określonych przypadkach 

obowiązek uzgodnienia projektu 

budowlanego pod względem ochrony 

przeciwpożarowej. 

Projekt architektoniczno-budowlany 

(cześć projektu budowlanego). 

Opis techniczny, plany i obliczenia 

projektowe. 

Opisy techniczne i plany. 

Projekt technologiczny dla laboratoriów 

(na przykład rozbioru mięsa). 


Oświadczenia właściwych jednostek 

organizacyjnych o zapewnieniu dostaw 

energii, wody, ciepła i gazu, odbioru 

ścieków oraz o warunkach przyłączenia 

obiektu do sieci wodociągowych, 

kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, 

elektroenergetycznych, 

telekomunikacyjnych oraz dróg 

lądowych. 

Projektowane sieci mogą również 

wymagać uzgodnienia. 


Oświadczenie właściwego zarządcy drogi 

o możliwości połączenia działki z drogą 

publiczną 

Zezwolenie w drodze decyzji 

administracyjnej właściwego zarządcy 

drogi na lokalizację zjazdu. 


Podobne wymagania. 

Identyczne wymagania. 

Nie są wymagane żadne informacje 

poza krótką notatką, która zazwyczaj 

stanowi część instrukcji 

bezpieczeństwa. 

Nie są wymagane żadne informacje 

poza krótką notatką, która zazwyczaj 

stanowi część instrukcji 

bezpieczeństwa. 

Specjalny wniosek składany jest do 

służb weterynaryjnych, ale nie jest on 

dołączany do wniosku o pozwolenie na 

budowę. 

Wniosek o pozwolenie na budowę 

zawiera jedynie ogólne plany oraz 

główne założenia przyłączy mediów. 

Umowy z dostawcami mediów nie są 

podpisywane w ramach wniosku o 

pozwolenie na budowę. 

Podobne wymagania, ale nie stanowią 

one części integralnej wniosku o 

pozwolenie na budowę. 

22

Osoby podpisujące 

projekt budowlany 

Dostępność dla osób 

niepełnosprawnych 

Dodatkowe wymagania 

w przypadku budowy 

obiektów handlowych 

Terminy 

Przygotowanie wniosku 

o pozwolenie na 

budowę (po otrzymaniu 

planu 

zagospodarowania 

przestrzennego lub 

WZ). 

Uzyskanie pozwolenia 

na budowę po złożeniu 

wniosku (jeśli nie ma 

odwołania). 

Pod projektem budowlanym podpisują 

się wszyscy projektanci, a ponadto na 

projekcie podpisują się również osoby 

uprawnione do uzgodnienia projektu w 

zakresie bezpieczeństwa i higieny 

pracy, warunków 

sanitarnohigienicznych i ochrony 

przeciwpożarowej. 

W określonych przypadkach projekt 

architektoniczno-budowlany uzgadnia 

się również z rzeczoznawcą ds. 

bezpieczeństwa i higieny pracy; 

konieczne jest również uzgodnienie 

dokumentacji projektowej (w tym 

projektu architektonicznobudowlanego) 

z rzeczoznawcą ds. 

sanitarnohigienicznych. 

Istnieje obowiązek zapewnienia 

niezbędnych warunków do korzystania z 

obiektów użyteczności publicznej i 

mieszkaniowego budownictwa 

wielorodzinnego przez osoby 

niepełnosprawne 

Nie 

Około 3 – 4 miesięcy, ze względu na 

potrzebę otrzymania wielu zezwoleń 

(decyzja środowiskowa, ZUD, dostawcy 

mediów, etc.). 

65 dni + 14 na odwołanie + czas na 

dotarcie listów pocztą do stron. Czyli 

około 3 miesięcy. 

W SUMIE : około 6 -7 miesięcy 


Projekt podpisują : zleceniodawca 

projektu i architekt. 

Instrukcja dotycząca dostępności dla 

osób niepełnosprawnych (ruchowo, 

głuchoniemych, niewidzących,...) oraz 

zawiera plany dostępu dla osób 

niepełnosprawnych, specjalne meble 

etc. 

Pozwolenie na budowę obiektów 

handlowych można uzyskać jedynie za 

zgodą CDAC (Departamentalnej Komisji 

Zagospodarowania Przestrzennego 

Terenów Handlowych). 

Różnie 

Od 5 do 6 miesięcy + 2 miesiące na 

odwołanie. 

23

Podsumowując, wniosek o pozwolenie na budowę jest o wiele mniej obszerny we Francji niż w Polsce. 

Przede wszystkim wymaga on uzyskania znacznie mniejszej ilości uzgodnień i decyzji administracyjnych 

(decyzja środowiskowa, ZUD, uzgodnienia dostawców w sprawie przyłączenia poszczególnych mediów, 

podłączenia do sieci dróg, etc.). 

Natomiast czas oczekiwania na jego rozpatrzenie trwa dłużej we Francji niż w Polsce. 

3.4. OBECNA PROCEDURA ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA 

PRZESTRZENNEGO GMINY („STUDIUM”) ORAZ MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA 

PRZESTRZENNEGO („MIEJSCOWY PZP”). 

Zgodnie z art. 27 i art. 33 ustawy z 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 

(„Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym”) zmiana studium lub miejscowego PZP następuje 

zgodnie z trybem ich przyjmowania. Tak wskazany poniżej tryb uchwalania studium i PZP mogą być stosowane 

również do ich modyfikacji. 

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW 

ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY 

Nr Działania Właściwy urząd Termin Podstawa prawna/ Uwagi 

1 

2 

3 

Przyjęcie uchwały o 

przystąpieniu do 

sporządzenia/zmiany 

studium 

Sporządzenie projektu 

Studium/projektu 

zmiany Studium 

Dodatkowe działania 

(publikacje, opinie, 

konsultacje, etc.) 

Rada gminy Nieokreślony 

Wójt, burmistrz, 

lub prezydent 

miasta 

Wójt, burmistrz 

lub prezydent 

miasta 

Nieokreślony 

m.in. 

ogłoszenie o 

wyłożeniu 

projektu studium 

do publicznego 

wglądu – co 


Art. 9 ustęp 1 Ustawy o 

planowaniu i 

zagospodarowaniu 

przestrzennym. 

Art. 18 ustęp 2 punkt 5 

Ustawy z 8 marca 1990 o 

samorządzie gminnym. 

Art. 9 ust. 2 oraz art. 11 pkt 4 

Ustawy o planowaniu i 



Art. 11 Ustawy o planowaniu i 



24

4 

5 

6 

7 

8 

Przedstawienie 

projektu Studium na 

sesji Rady gminy oraz 

listy nieuwzględnionych 

uwag. 

Uchwalenie Studium 

oraz rozstrzygnięcie o 

sposobie rozpatrzenia 

uwag do projektu 

studium. 


wojewodzie uchwały w 

sprawie przyjęcia 

Studium. 

Kontrola legalności 

przyjętej uchwały 

przez Radę gminy; 

ewentualne 

stwierdzenie 

nieważności uchwały w 

sprawie Studium. 

W przypadku 

stwierdzenia 

nieważności uchwały w 

sprawie studium - 


lub prezydent 

miasta 

najmniej 14 dni 

przed 

udostępnieniem. 

Wyłożenie 



wglądu trwa co 

najmniej 30 dni; 


termin wnoszenia 

uwag, opinii – nie 

krótszy niż 21 dni 

od daty wyłożenia 



wglądu 

Nieokreślony 



lub prezydent 

miasta. 

Wojewoda 


lub prezydent 

miasta. 

7 dni 

30 dni od daty 

doręczenia 

uchwały 

Nieokreślony 

Art. 11 punkt 12 Ustawy o 






















25

9 

10 

ponowne podjęcie 

działań w zakresie 

niezbędnym do 

doprowadzenia do 

zgodności projektu 

studium z przepisami 

prawa 

W przypadku m.in. 

braku uchwalenia 

studium przez gminę, 

lub nie przystąpienia do 

jego zmiany – 

wezwanie rady gminy 

do uchwalenia studium 

lub jego zmiany w 

wyznaczonym terminie 

Po bezskutecznym 

upływie terminu, o 

którym mowa w pkt 10, 

wojewoda sporządza 

miejscowy PZP albo 

jego zmianę dla 

obszaru, którego 

dotyczy zaniechanie 

gminy, w zakresie 

koniecznym dla 

możliwości realizacji 

inwestycji celu 

publicznego oraz 

wydaje w tej sprawie 

zarządzenie zastępcze. 

Wojewoda 


Termin uchwalenia 

studium lub jego 

zmiany określony 

przez wojewodę. 

Wojewoda Nieokreślony 

Art. 12 ust. 3 Ustawy o 








MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO („MIEJSCOWY PZP”) 

Nr Działania Właściwy urząd Termin Podstawa Prawna/ Uwagi 

1 

2 

Inicjatywa/wniosek o 

sporządzenie/zmianę 

miejscowego PZP. 

Analizy dotyczące 

zasadności 

Rada miasta, wójt, 

burmistrz, lub 

prezydent miasta 

Nieokreślony 





Wójt, burmistrz, lub Nieokreślony Art. 14 ustęp 5 Ustawy o 


26

3 

4 

5 

przystąpienia do 


planu i stopnia 

zgodności 

przewidywanych 

rozwiązań z 

ustaleniami Studium, 

przygotowanie 

materiałów 

geodezyjnych do 

opracowania planu 

oraz ustalenie 

niezbędnego zakresu 

prac planistycznych. 

Przyjęcie uchwały o 

przystąpieniu do 



Sporządzenie projektu 

miejscowego 

PZP/projektu zmiany 


Dodatkowe działania 

(publikacje, uwagi, 

konsultacje, etc.). 

prezydent miasta zagospodarowaniu 


Rada miasta Nieokreślony 

Wójt, burmistrz lub 





Nieokreślony. 

Ogłoszenie o 

wyłożeniu projektu 

miejscowego PZP do 

publicznego wglądu 

– co najmniej 7 dni 

przed 

udostępnieniem. 

Wyłożenie projektu 


publicznego wglądu 

trwa co najmniej 21 

dni. 

Termin wnoszenia 

uwag, opinii – nie 

krótszy niż 14 dni 

od daty wyłożenia 

projektu 


publicznego 

wglądu. 





Art. 18 ustęp 2 punkt 5 

Ustawy z 8 marca 1990 o 


Art. 15 Ustawy o 








27

6 

7 

6 

7 

8 

Przedstawienie Radzie 

gminy projektu 

miejscowego PZP 

wraz z listą 

nieuwzględnionych 

uwag; 

Jeżeli rada gminy 

stwierdzi konieczność 

dokonania zmian w 

przedstawionym do 

uchwalenia projekcie 

– czynności określone 

w pkt 5 powyżej 

ponawia się w 

niezbędnym zakresie.. 

Uchwalenie 

miejscowego PZP oraz 

rozstrzygnięcie o 

sposobie rozpatrzenia 

uwag do projektu 



Wojewodzie uchwały 

w sprawie przyjęcia 


Kontrola legalności 

przyjętej uchwały 

przez Radę gminy; 

ewentualne 

stwierdzenie 

nieważności uchwały 

w sprawie 


W przypadku 

stwierdzenia 

nieważności uchwały 

w sprawie 

miejscowego PZP - 

ponowne podjęcie 

działań w zakresie 

niezbędnym do 

doprowadzenia do 

zgodności projektu 

planu z przepisami 




Nieokreślony 




Wojewoda 



7 dni 

30 dni od daty 

doręczenia uchwały 

Nieokreślony 

Art. 17 punkt 14 Ustawy o 




















28

10 

11 

prawa 

Uchwała w sprawie 

sporządzenia 


podlega publikacji w 

Dzienniku Urzędowym 

Województwa oraz na 

stronie internetowej 

gminy. 

Wejście w życie 

uchwały w sprawie 


Wojewoda (ogłoszenie 

w Dzienniku 

Urzędowym 

Województwa)/wójt, 

burmistrz lub 


(publikacja na stronie 

internetowej gmiany) 

Określenie terminu 

wejścia w życie 

uchwały w sprawie 

miejscowego PZP – 

rada gminy 


Nieokreślony 

Uchwała rady gminy 

w sprawie 


obowiązuje od 

określonego w niej 

dnia wejścia w 

życie, jednak nie 

wcześniej niż po 

upływie 30 dni od 

dnia ogłoszenia w 

Dzienniku 

Urzędowym 

Województwa. 









29

ROZDZIAŁ IV 

PODATKI 


30

4.1. NIESPÓJNY SYSTEM PODATKOWY I PROBLEM INTERPRETACJI PRAWA PODATKOWEGO W POLSCE 

Demokratyczne reformy, rozpoczęte w 1989 roku, obejmowały nie tylko ustrój polityczny, ale także 

gospodarkę, w tym i podatki. Niestety, po ponad 20 latach tworzenia systemu podatkowego nie możemy 

pochwalić się spójną i przejrzystą strukturą podatków i to zarówno dotyczących podmiotów gospodarczych, jak 

również osób fizycznych. Polskie prawo podatkowe powszechnie uważane jest za skomplikowane i powodujące 

liczne utrudnienia w funkcjonowaniu przedsiębiorców. W porównaniu z innymi państwami unijnymi jest też 

mało konkurencyjne. 

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie wybranych problemów podatkowych, z którymi 

przedsiębiorcy borykają się w swojej codziennej działalności oraz zaprezentowanie sposobów ich rozwiązania. 

W oparciu o przeprowadzone konsultacje doszliśmy do wniosku, że głównym problemem jest brak jednolitej 

interpretacji prawa podatkowego w całym kraju. Najwięcej rozbieżności pojawia się między rozumieniem 

przepisów przez organy skarbowe a interpretacją prezentowaną przez sądy administracyjne. Sprzyja temu 

zawiłość i niestabilność systemu podatkowego, nawet w zakresie reguł natury proceduralnej. Wadą polskiego 

systemu podatkowego jest także to, że dominuje w nim funkcja fiskalna. Głównym celem systemu 

podatkowego jest dostarczanie budżetom publicznym określonych dochodów w określonych terminach. Funkcja 

podatków, jako instrumentu stymulującego rozwój gospodarczy, praktycznie nie istnieje. 

1. PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG 

Najbardziej dokuczliwe są przepisy dotyczące VAT. Polskie regulacje, a także ich interpretacja, często 

rozmijają się z naczelnymi zasadami właściwymi dla tego podatku, a także ich prowspólnotową wykładnią. 

Wśród zagadnień budzących największe wątpliwości i generujących dużą liczbę problemów są przede wszystkim 

bardzo formalistyczne wymagania. Można tutaj wyliczyć wymóg posiadania potwierdzenia odbioru faktury 

korygującej przez kontrahenta, obowiązki dokumentacyjne dotyczące zastosowania stawki 0% dla 

wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, a także obowiązek prowadzenia ewidencji osób obdarowanych, 

nawet w przypadku prezentów o małej wartości. Kolejnym problemem są bardzo formalistyczne procedury 

stosowane wobec przedsiębiorców dokonujących zwrotu VAT dla podróżnych. Ponadto, należy wskazać 

utrudnienia formalne w zakresie wystawiania faktur, zbiorczych faktur korygujących, formy, w jakiej faktura 

powinna zostać wysłana do kontrahenta i wiele innych. Pozostałe problematyczne kwestie to między innymi 

zwolnienie z VAT dla dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz organizacji pożytku publicznego, brak 

regulacji dotyczących grup podatkowych, a także odliczanie VAT od zakupu samochodów oraz opodatkowanie 

aportów. 

2. PODATKI DOCHODOWE 

W zakresie opodatkowania dochodów państwo powinno dążyć do wyeliminowania takich rozwiązań, 

które nie odpowiadają logice systemowej opodatkowania dochodów. Niestety, w polskim prawie podatkowym 

jest mnóstwo przykładów regulacji, które ignorują zasady, na podstawie których prowadzona jest działalność 

gospodarcza. Najbardziej problematyczne wydają się być kwestie związane z możliwością zaliczenia 

poszczególnych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, takich jak: wydatki związane z reprezentacją czy 

wydatki poniesione na podwyższenie kapitału spółki, a także koszty dotyczące inwestycji w obcym środku 

trwałym lub składki na PFRON. Utrudnienia powodują także kwestie związane z opodatkowaniem usług 

menedżerskich oraz opodatkowanie wystąpienia wspólnika ze spółki osobowej. 

3. PRZEPISY PROCEDURALNE 

Bardzo kontrowersyjne są przepisy, których funkcje ochrony dochodów podatkowych naruszają prawa 

podatników. Dotyczy to między innymi przepisów Ordynacji podatkowej umożliwiających stosowanie 

zabezpieczeń na majątku podatnika już w toku kontroli, w formach które mogą doprowadzić do poważnych 

zakłóceń w prowadzeniu działalności, a w ekstremalnych sytuacjach nawet do upadłości. Przykładem może być 


31

zajęcie rachunków bankowych czy ustanowienie zastawu. Na prawidłowe funkcjonowanie firmy negatywny 

wpływ mogą mieć również częste oraz prowadzone równocześnie różne kontrole podatkowe. Organy podatkowe 

przypisują sobie takie uprawnienia, choć są one sprzeczne z przepisami ustawy o działalności gospodarczej. 

Przepisy proceduralne powinny dawać gwarancję pewności prawa, gdyż wszelkie wątpliwości w zakresie ich 

rozumienia mogą powodować niestabilność sytuacji podatkowej przedsiębiorcy. 

4. PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI 

Wiele kłopotów sprawia podatnikom stosowanie przepisów regulujących podatek od nieruchomości, 

zwłaszcza w zakresie definicji budowli, która wywołuje mnóstwo wątpliwości i sporów interpretacyjnych. 

Problematyczny jest również brak centralnej informacji o stawkach, zwolnieniach i interpretacjach 

stosowanych w poszczególnych gminach, co w przypadku posiadania nieruchomości w więcej niż jednej gminie 

skutkuje dużym zaangażowaniem sił ludzkich i czasu. 

5. PODATEK OD CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNYCH 

Ostatnia nowelizacja ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wprowadziła między innymi likwidację 

wyłączenia z opodatkowania umowy spółki lub jej zmiany ze względu na opodatkowanie czynności VAT. 

Efektywnie, takie rozwiązanie powoduje podwójne opodatkowanie aportu. 

Z najnowszych opracowań sporządzonych przez światowe instytucje finansowe wynika, że polski system 

podatkowy jest jednym z najbardziej skomplikowanych i najmniej przyjaznych podatnikom. Chcąc ułatwić 

działalność przedsiębiorcom w Polsce, niezbędne jest szybkie wprowadzenie zmian w obowiązujących 

przepisach, eliminujących najbardziej palące problemy, a także rozbieżności interpretacyjne. 

4.2. SYNTEZA PROBLEMÓW I ROZWIĄZAŃ W DZIEDZINIE PODATKÓW 

KATEGORIA: VAT 

Problem: Potwierdzenie posiadania faktury korygującej. 

Opis problemu: Wymóg posiadania potwierdzenia otrzymania przez kontrahenta korekty faktury w celu 

zmniejszenia podstawy opodatkowania. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Zmiana art. 29 ust. 4a ustawy o VAT. 

Likwidacja obowiązku posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej przyspieszy dokonywanie 

zmniejszenia podstawy opodatkowania. 

Problem: Wymagania dla stawki 0% przy WDT. 

*** 

Opis problemu: W przypadku korzystania z usług przewoźnika lub spedytora, podatnik obowiązany jest do 

posiadania dokumentów przewozowych (CMR). W przypadku, gdy transport organizuje nabywca towarów, 

otrzymanie przez dostawcę towarów kopii CMR uzależnione jest od jego woli. Ponadto, w przypadku kilku 

przewoźników uzyskanie CMR jest znacznie utrudnione. 


32

Proponowane rozwiązanie problemu: Zmiana art. 42 ust. 3 ustawy o VAT. 

Wprowadzenie regulacji, zgodnie, z którą wystarczające dla zastosowania stawki 0% będzie posiadanie przez 

podatnika korzystającego z usług przewoźnika lub spedytora jakiegokolwiek dowodu potwierdzającego 

dostarczenie towarów nabywcy w UE. 

Problem: Zwolnienie z podatku towarów i usług przekazywanych na rzecz organizacji pożytku 

publicznego. 

Opis problemu: Tylko producenci przekazujący towary spożywcze oraz niektóre sms mogą korzystać ze 

zwolnienia z VAT. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Zmiana art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o VAT. 

*** 

Wyeliminowanie ograniczenia podmiotowego i przedmiotowego. Rozszerzenie zwolnienia na wszystkie towary, 

a także na usługi wykonywane na rzecz organizacji pożytku publicznego. 

Problem: Definicja prezentów o małej wartości. 

*** 

Opis problemu: Obowiązek prowadzenia ewidencji osób obdarowanych, jeżeli jednostkowa cena nabycia lub 

koszt wytworzenia prezentu przekracza 10 zł. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Zmiana art. 7 ust. 4 ustawy o VAT. 

Wprowadzenie odwołania do wartości każdej transakcji zamiast wymogu prowadzenia ewidencji, umożliwi 

ograniczenie zbędnej biurokracji. 

Problem: Brak możliwości przyspieszenia zwrotu części kwoty VAT. 

*** 

Opis problemu: Przepisy ustawy o VAT nie przewidują możliwości przyspieszenia zwrotu części kwoty objętej 

wnioskiem, nawet poprzez złożenie zabezpieczenia. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Zmiana art. 87 ust. 6 w zw. Z ust. 2, 2a, 4a-4f ustawy o VAT. 

Przyspieszenie zwrotu tylko części podatku, a nie całej kwoty w wielu sytuacjach pozwoli na szybsze 

odzyskanie podatku. 

*** 

Problem: Przy rozliczeniu kwartalnym zapłata zaliczek miesięcznych w dwóch pierwszych miesiącach 

kwartału. 

Opis problemu: Regulacja poddaje w wątpliwość sens wprowadzenia kwartalnych rozliczeń podatku. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Zmiana art. 99 ust. 3-7, art. 103 ust. 2a ustawy o VAT. 

Umożliwienie składania deklaracji kwartalnych bez konieczności wpłacania miesięcznych zaliczek. 

Problem: Zwrot VAT podróżnym. 

*** 


33

Opis problemu: Bardzo formalistyczne przepisy regulujące wymogi dla podmiotów prowadzących działalność w 

zakresie zwrotu VAT podróżnym znacznie wykraczają poza obowiązki nakładane na innych przedsiębiorców. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Zmiana art. 127 ustawy o VAT. 

Likwidacja obowiązków biurokratycznych ułatwi dokonywanie zwrotów. 

Problem: Grupy podatkowe. 

*** 

Opis problemu: Brak skorzystania z możliwości wprowadzenia regulacji dotyczących grup podatkowych w 

ustawie o VAT, które przewiduje Dyrektywa 2006/112/WE (art. 11). 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wprowadzenie odpowiednich regulacji. 

Wprowadzenie możliwości konsolidacji wyodrębnionych prawnie podmiotów mających siedzibę na terytorium 

jednego państwa UE, tj. traktowanie ich jako jednego podatnika. 

Problem: Zbiorcza faktura korygująca. 

Opis problemu: Brak regulacji dotyczących możliwości wystawiania zbiorczych faktur korygujących powoduje 

występowanie rozbieżności w praktyce. 

*** 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wprowadzenie odpowiednich zapisów. 

Uregulowanie prawne możliwości wystawienia zbiorczych faktur korygujących umożliwi ograniczenie 

obowiązków biurokratycznych oraz rozwieje wątpliwości występujące w praktyce. 

Problem: Refakturowanie usług. 

*** 

Opis problemu: Brak regulacji określających zasady refakturowania usług rodzi problemy praktyczne, na 

przykład, w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego oraz stawki podatku. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wprowadzenie odpowiednich zapisów w przepisach o podatku od 

towarów i usług. 

Regulacja kwestii refakturowania usług pozwoliłaby na zniwelowanie problemów występujących w praktyce. 

Problem: Opodatkowanie aportów. 

*** 

Opis problemu: Zmiana przepisów polegająca na opodatkowaniu aportów po 1 grudnia 2008 r. spowodowała 

szereg problemów praktycznych. Wątpliwości dotyczą zwłaszcza wyceny aportu (wartość netto, czy wartość 

brutto) dla potrzeb ustalenia podstawy opodatkowania. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Precyzyjne uregulowanie kwestii budzących wątpliwości. 

Wprowadzenie przepisów określających, czy wniesienie aportu podlega opodatkowaniu oraz określenie sposobu 

ustalania podstawy opodatkowania. 

*** 


34

Problem: Faktury papierowe w formie elektronicznej. 

Opis problemu: Brak możliwości przesyłania faktur w innej formie niż papierowa, na przykład w formie listu 

email (przykładowo z załącznikiem *.pdf). 

Proponowane rozwiązanie problemu: Dodanie odpowiednich regulacji. 

Wprowadzenie możliwości przesyłania faktur w formacie gwarantującym integralność danych w formie email 

będzie zgodne z powszechną praktyką kontaktów między przedsiębiorcami, przez co ułatwi obrót gospodarczy. 

Problem: Odliczenia podatku od samochodów i paliw. 

*** 

Opis problemu: Brak pewności legislacyjnej oraz interpretacyjnej w zakresie możliwej wysokości odliczenia 

VAT od zakupu samochodów osobowych oraz paliwa generuje problemy praktyczne. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 86 ust. 3 ustawy o VAT. 

Precyzyjne określenie zasad dotyczących możliwości odliczenia VAT ograniczy problemy przedsiębiorców. 

KATEGORIA: PODATKI DOCHODOWE 

Problem: Wystąpienie wspólnika ze spółki osobowej/rozwiązanie spółki osobowej. 

Opis problemu: Brak szczegółowych regulacji powoduje problemy w zakresie ustalenia podstawy 

opodatkowania, określenia źródła przychodów, a także remanentu likwidacyjnego. Regulacje podatkowe w tym 

zakresie nie przystają do natury spółek osobowych, co rodzi ryzyko podwójnego opodatkowania. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wprowadzenie wyraźnych regulacji w ustawie o PIT. 

Wprowadzenie przepisów regulujących kwestię wystąpienia wspólnika ze spółki osobowej rozstrzygnie 

wątpliwości dotyczące podstawy opodatkowania, a także kwalifikacji źródła przychodów. 

*** 

Problem: Leasing konsumencki. 

Opis problemu: Brak możliwości stosowania leasingu skierowanego do osób fizycznych, które nie prowadzą 

działalności gospodarczej. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wprowadzenie odpowiednich regulacji do ustawy o PIT. 

Wprowadzenie regulacji umożliwi zawieranie umów leasingu z konsumentami, co może prowadzić do 

korzystnych skutków ekonomicznych, w tym wzrostu popytu na określone produkty. 

Problem: Rozliczanie straty. 

*** 

Opis problemu: Brak możliwości jednorazowego rozliczenia straty podatkowej z lat ubiegłych. Zbyt krótki 

(pięcioletni) termin dający możliwość rozliczenia straty podatkowej może powodować brak skorzystania z 

możliwości rozliczenia straty w ogóle. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Zmiana art. 7 ust. 5 ustawy o CIT. 

Odpowiednia zmiana przepisów umożliwi bardziej efektywne rozliczanie straty podatkowej poniesionej przez 

przedsiębiorców, co korzystnie wpłynie na rozliczenia podatkowe. 


35

Problem: Ustalenie wartości firmy. 

*** 

Opis problemu: Ze względu na specyficzną definicję składników majątkowych dla celów podatkowych, w 

praktyce występują trudności z ustaleniem wartości rynkowej składników majątkowych. Rodzi to wątpliwość, 

czy nabywca przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa może powiększyć wartość firmy o 

przejęte długi. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 4a pkt 2 ustawy o CIT i art. 5a pkt 2 ustawy o PIT. 

Doprecyzowanie definicji składników majątkowych. 

Problem: Usługi menedżerskie. 

*** 

Opis problemu: Wątpliwości w zakresie źródła przychodu u osób świadczących usługi menedżerskie. Usługi 

menedżerskie stanowią działalność wykonywaną osobiście nawet wówczas, gdy podatnik ma zarejestrowaną 

działalność gospodarczą, oznacza to, że musi płacić podatek według skali. Można stwierdzić, że takie 

interpretowanie przepisów powoduje naruszenie wolności gospodarczej i stanowi dyskryminację. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 5a pkt 6 oraz art. 13 pkt 9 ustawy o PIT. 

Wprowadzenie możliwości samookreślenia przez podatnika źródła przychodów w przypadku powstania 

wątpliwości w tym zakresie. 

Problem: Wydatki na reprezentację. 

*** 

Opis problemu: Wyłączenie z zakresu kosztów wydatków na reprezentację często jest niecelowe i stanowi 

duży problem dla wielu przedsiębiorców. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT, art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT. 

Uproszczenie i rozszerzenie możliwości zaliczenia niektórych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. 

*** 

Problem: Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na podwyższenie kapitału. 

Opis problemu: Brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z 

podwyższeniem kapitału zakładowego spółki, w szczególności wydatków ponoszonych na emisję akcji. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 15 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT. 

Wydatki poniesione na podwyższenie kapitału zakładowego spółki często stanowią dla przedsiębiorcy znaczący 

wydatek, zwłaszcza w przypadku emisji akcji/wejścia na giełdę papierów wartościowych. Trudno również 

uznać, że takie wydatki nie przyczyniają się pośrednio do osiągnięcia przychodów. Weryfikacja stanowiska w 

znacznym stopniu poprawiłaby sytuację przedsiębiorców. 

Problem: Ustalanie wartości początkowej środków trwałych. 

*** 


36

Opis problemu: Brak uregulowania w ustawie o CIT zasad ustalania wartości środków trwałych wnoszonych 

aportem do spółki osobowej. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 16g ust. 1 ustawy o CIT. 

Przyjęcie analogicznego przepisu jak w ustawie o PIT (art. 22 g ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT). 

Problem: Ustalanie dochodu/straty. 

*** 

Opis problemu: Brak możliwości odliczenia przez następcę prawnego strat podatkowych powstałych u 

poprzednika prawnego w przypadku przedsiębiorców przekształcanych, łączonych lub dzielonych w przypadku 

przekształcenia formy prawnej, łączenia lub podziału przedsiębiorców (wyjątek stanowi przekształcenie spółki 

kapitałowej w inną spółkę kapitałową). 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 7 ust. 3, ust. 4 ustawy o CIT. 

Zmiana przepisu pozwoli na możliwość kontynuacji rozliczeń w przypadku przekształcenia formy prawnej, 

łączenia, lub podziału przedsiębiorców. 

Problem: Korzystanie z samochodów służbowych przez pracowników. 

*** 

Opis problemu: Możliwość korzystania z samochodu służbowego do celów prywatnych powoduje powstanie 

przychodu ze stosunku pracy u pracownika, od którego trzeba pobrać zaliczkę. W praktyce pojawiają się 

wątpliwości w zakresie ustalania wartości przychodu z tego tytułu. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że 

wartość powinna zostać ustalona na podstawie cen rynkowych. Takie podejście powoduje, że przy określaniu 

wartości należy brać pod uwagę markę samochodu, rok produkcji itd. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Zmiana przepisów dotyczących sposobu ustalania wartości tego typu 

świadczeń. 

Wprowadzenie zasady ryczałtu znacznie ułatwi kwestię określania wartości przychodu z tytułu korzystania z 

samochodu służbowego dla celów prywatnych. 

Problem: Wydatki na PFRON. 

*** 

Opis problemu: Składki na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, często stanowiące 

znaczne kwoty, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 16 ust. 1 pkt 36 ustawy o CIT, art. 23 ust. 1 pkt 29 ustawy o PIT. 

Zaliczenie składek do kosztów uzyskania przychodów. 

Problem: Likwidacja inwestycji w obcych środkach trwałych. 

*** 

Opis problemu: Firmy prowadzące działalność w najmowanych lokalach i dokonujące w nich inwestycji, w 

przypadku zmiany miejsca mają wątpliwości czy mogą zaliczyć w koszty podatkowe niezamortyzowaną część 

likwidowanych środków trwałych. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT. 


37

Zmiana przepisów spowoduje możliwość zaliczenia takich inwestycji do kosztów uzyskania przychodów, co 

będzie racjonalne z gospodarczego punktu widzenia. 

Problem: Rabaty udzielone na przełomie roku podatkowego. 

*** 

Opis problemu: Brak definicji rabatu oraz wskazania sposobu kwalifikacji podatkowej korekty kosztów na 

przełomie roku. W przypadku wielu firm pojawia się pytanie, w którym roku podatkowym rozliczyć rabaty 

otrzymane na przełomie roku. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 12 ust. 3 ustawy o CIT. 

Wprowadzenie jasnych regulacji pozwoli na stosowanie jednolitej interpretacji. 

Problem: Ulga odsetkowa. 

KATEGOTRIA: ORDYNACJA PODATKOWA 

Opis problemu: Brak sprecyzowanego sposobu liczenia ulg odsetkowych. Obecny zapis nie precyzuje, czy 

obniżone odsetki można zastosować do zaległości powstałej przed 1 stycznia 2009 r. od początku jej powstania, 

czy dopiero od 1 stycznia 2009 r. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 56 § 1a Ordynacji podatkowej. 

Doprecyzowanie przepisów, zgodnie z najnowszą linią orzeczniczą, czyli uznanie, że ulga odsetkowa 

przysługuje do zaległości powstałej przed 1 stycznia 2009 r. od początku jej powstania. 

Problem: Przerwanie przedawnienia. 

*** 

Opis problemu: Brak powiązania przerwania biegu terminu przedawnienia z momentem zawiadomienia 

podatnika o zastosowanym środku egzekucyjnym. Wystarczy zatem zastosować środek egzekucyjny przed 

upływem terminu przedawnienia, niezależnie od tego, kiedy powiadomi się o tym podatnika. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 70 § 4 Ordynacji podatkowej. 

Aby przerwać bieg terminu przedawnienia, konieczne powinno być zastosowanie środka egzekucyjnego, o 

którym podatnik został powiadomiony przed upływem terminu przedawnienia. 

Problem: Dualizm kontroli. 

*** 

Opis problemu: Przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nakładają istotne ograniczenia co do 

możliwości prowadzenia kontroli przy więcej niż jednej kontroli jednocześnie. Zdaniem organów skarbowych, 

kontrola prowadzona zarówno na podstawie ustawy o kontroli skarbowej, jak i Ordynacji podatkowej, nie jest 

kontrolą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Zatem, równocześnie można 

prowadzić kontrolę skarbowa wraz z inną kontrolą przedsiębiorcy. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 82 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. 

Wyraźne wskazanie w przepisach, że regulacje ustawy o swobodzie działalności gospodarczej odnoszą się 

również do kontroli prowadzonej na podstawie ustawy o kontroli skarbowej oraz ustawy Ordynacja podatkowa. 


38

Problem: Wstrzymanie wykonania decyzji. 

Opis problemu: Wstrzymanie wykonania decyzji powoduje powstanie zaległości podatkowej. 

*** 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wprowadzenie odpowiednich regulacji. 

Zapis, że wstrzymanie wykonania decyzji nieostatecznej nie powoduje powstawania zaległości podatkowej lub 

zobowiązanie organów do wydawania zaświadczeń o niezaleganiu z podatkami w przypadku braku ostatecznej 

decyzji wymiarowej lub zmiana przepisów wymagających wydawania zaświadczenia. 

Problem: Zabezpieczenia zobowiązań podatkowych. 

*** 

Opis problemu: Przed wydaniem decyzji wymiarowej organ może wydać decyzję o zabezpieczeniu 

zobowiązania podatkowego, która ma rygor natychmiastowej wykonalności. Wszczynane jest wówczas 

postępowanie zabezpieczające na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, co 

powoduje na przykład zablokowanie rachunków bankowych. Decyzja o zabezpieczeniu ma rygor 

natychmiastowej wykonalności, więc wniesienie odwołania nie wstrzymuje jej wykonania. Decyzja 

zabezpieczająca wygasa z dniem doręczenia decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego. 

Natomiast wygaśnięcie decyzji zabezpieczającej pozostaje bez wpływu na zarządzenie zabezpieczające. 

Decyzja wymiarowa może nie podlegać w ogóle egzekucji, ale zabezpieczenie nie ustaje. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 33a Ordynacji podatkowej. 

Powinna istnieć jednoznaczna regulacja, zgodnie z którą organ II instancji umarzając postępowanie 

odwoławcze od decyzji zabezpieczającej w związku z wydaniem decyzji wymiarowej i wygaśnięciem decyzji o 

zabezpieczeniu, będzie orzekał również o zasadności zastosowania zabezpieczenia. 

Problem: Doręczenie decyzji. 

*** 

Opis problemu: Istnieją rozbieżne interpretacje w zakresie terminu, od którego należy liczyć moment wydania 

decyzji podatkowej. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Sprecyzowanie przepisów Ordynacji podatkowej w omawianym 

zakresie. 

Określenie, że decyzja powinna być doręczona przed upływem terminu do jej wydania. 

Problem: Deklaracje podatkowe. 

KATEGORIA: PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI 

Opis problemu: Brak jednolitego wzorca deklaracji podatkowej. Obecnie każda rada gminy określa w drodze 

uchwały wzory formularzy obowiązujące dla nieruchomości położonych na obszarze danej gminy. Jeżeli 

podatnik jest zobowiązany do płacenia podatku od nieruchomości znajdujących się na obszarze kilku gmin, 

składa różne deklaracje podatkowe. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 6 ust. 13 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. 

Wprowadzenie jednolitego wzoru deklaracji na podatek od nieruchomości dla całego kraju. 


39

Problem: Informacje o stawkach i zwolnieniach. 

*** 

Opis problemu: Każda Rada gminy ma kompetencję do ustalania stawek podatku od nieruchomości, a także 

określania zwolnień od tego podatku. Brak centralnej informacji o stawkach i zwolnieniach obowiązujących w 

poszczególnych gminach. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 5, art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. 

Utworzenie centralnej bazy zawierającej informacje o stawkach i zwolnieniach w podatku od nieruchomości na 

terenie całego kraju. Nałożenie na rady gmin obowiązku przesyłania informacji o obowiązujących stawkach i 

zwolnieniach. 

Problem: Termin składania deklaracji. 

*** 

Opis problemu: Zbyt krótki termin na złożenie deklaracji przez podatników posiadających nieruchomości i 

budowle w więcej niż jednej gminie. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 6 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. 

Wydłużenie terminu składania deklaracji. 

Problem: Definicja obiektu budowlanego. 

*** 

Opis problemu: Ryzyko podatkowe związane z niewłaściwym określeniem obowiązku podatkowego (duży 

stopień rozbieżności w skali kraju, co do kwalifikacji określonych urządzeń technicznych, jako budowli). 

Proponowane rozwiązanie problemu: Wprowadzenie definicji budowli w ustawie o podatkach i opłatach 

lokalnych. 

Problem: Interpretacje podatkowe. 

*** 

Opis problemu: Brak publikacji interpretacji wydawanych przez poszczególne organy prowadzi do niejednolitej 

praktyki w zakresie podatku od nieruchomości. 

Proponowane rozwiązanie problemu: Art. 14j Ordynacji podatkowej w zw. Z art. 1c ustawy o podatkach i 

opłatach lokalnych. 

Nałożenie obowiązku publikacji wszystkich interpretacji w centralnej bazie. 

*** 

Problem: Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej. 

Opis problemu: W okresie zawieszenia działalności gospodarczej grunty i budynki związane z prowadzeniem 

działalności gospodarczej są opodatkowane wg innych stawek niż pozostałe grunty i budynki. Dużym 

obciążeniem fiskalnym jest ponadto opodatkowanie budowli, gdzie podstawę opodatkowania stanowi wartość. 

Proponowane rozwiązanie: Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych. 


40

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, grunty i budynki powinny być opodatkowane, 

jako niezwiązane z działalnością gospodarczą. Również opodatkowanie budowli powinno zostać zawieszone na 

ten okres. 

KATEGORIA: PODATEK OD CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNYCH 

Problem: Podwójne opodatkowanie transakcji podwyższenia kapitału. 

Opis problemu: Zdaniem ustawodawcy wniesienie aportu jest odrębną czynnością od samego podwyższenia 

kapitału spółki. Takie rozwiązanie prowadzi efektywnie do podwójnego opodatkowania tej samej transakcji 

zarówno podatkiem VAT, jak i podatkiem od czynności cywilnoprawnych. 

Proponowane rozwiązanie: Art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. 

Wprowadzenie regulacji, która zwolni powiększenie kapitału zakładowego z podatku od czynności 

cywilnoprawnych, jeżeli opodatkowaniu VAT podlega wniesienie aportu. 

Problem: Sprzedaż instrumentów finansowych. 

*** 

Opis problemu: Wolna od podatku jest sprzedaż instrumentów finansowych, także przez zagraniczne firmy 

inwestycyjne oraz sprzedaż instrumentów finansowych poza obrotem zorganizowanym. Zwolnienie dotyczy 

jednak jedynie tych sytuacji, w których firma inwestycyjna sprzedaje instrumenty finansowe wcześniej 

zakupione w obrocie zorganizowanym. 

Proponowane rozwiązanie: Art. 9 pkt 9 ustawy o PCC. 

Zwolnienie podatkowe dla całego obrotu instrumentami finansowymi dokonywanego pomiędzy 

przedsiębiorcami. 

VAT 

4.3. PORÓWNIANIE OBOWIĄZUJĄCYCH W INNYCH KRAJACH PROCEDUR DOTYCZĄCYCH PODATKÓW 

Wymóg posiadania 

potwierdzenia odbioru 

faktury korygującej 

przez kontrahenta. 

Wymagania 

dokumentacyjne w 

przypadku korzystania 

z usług przewoźnika 

przy WDT dla potrzeb 

zastosowania 0% 

FRANCJA HISZPANIA WIELKA BRYTANIA WŁOCHY 

Nie ma obowiązku. Nie ma obowiązku. Nie ma obowiązku. 

List przewozowy. List przewozowy. 


Dokumenty 

potwierdzające wywóz 

towarów, takie jak 

korespondencja między 

kontrahentami, list 

przewozowy itp. 

Nie ma 

obowiązku. 

List przewozowy. 

41

stawki VAT. 

Zwolnienie dla 

dostawy towarów i 

świadczenia usług na 

rzecz organizacji 

pożytku publicznego. 

Obowiązek 

prowadzenia ewidencji 

osób obdarowanych, w 

przypadku prezentów 

o małej wartości. 

Możliwość 

przyspieszenia zwrotu 

części podatku VAT. 

Obowiązek wpłaty 

miesięcznych zaliczek 

przy wyborze 

kwartalnej formy 

rozliczenia. 

Ograniczenia dla 

przedsiębiorców 

dokonujących zwrotu 

VAT podróżnym. 

Regulacja możliwości 

utworzenia grup 

podatkowych. 

Tak, działalność 

charytatywna jest 

zwolniona z 

wszystkich 

podatków. 

Nie ma obowiązku, 

trzeba tylko umieć 

wykazać, że towary 

były przekazane 

jako upominki. 

Jest możliwość 

ubiegania się o 

zwrot części kwoty 

VAT. 

Nie ma obowiązku 

płacenia 

miesięcznych 

zaliczek. 

Nie ma ograniczeń. 

Tak, ale tylko na 

rzecz organizacji 

wpisanych na listę. 

Nie ma obowiązku. 



zwrot części kwoty 

VAT. 

Nie ma obowiązku. 

Bardzo 

formalistyczne 

procedury. 


Dostawa towarów i 

świadczenie usług ze 

stawką 0% lub 

obniżoną. 

Co do zasady nie ma 

obowiązku 

prowadzenia 

ewidencji, ale 

przedsiębiorca 

powinien być w stanie 

wykazać, że wartość 

prezentów dla jednego 

kontrahenta nie 

przekroczyła 50 GBP. 


ubiegania się o zwrot 

tylko części VAT. 

Zasadą jest składanie 

kwartalnych deklaracji 

i co do zasady nie 

wpłaca się zaliczek 

miesięcznych, ale 

organy podatkowe 

(HMRC) mogą do tego 

upoważnić po 

przekroczeniu 

określonych kwot. 


Tylko dostawa 

towarów dla 

organizacji "nonprofit". 

Nie ma obowiązku 

prowadzenia 

ewidencji. 



częściowy zwrot 

VAT. 

Przy wyborze 

kwartalnych 

deklaracji nie ma 

obowiązku 

płacenia zaliczek 

miesięcznych. 

Formalistyczne 

procedury. 

Są regulacje. Są regulacje. Są regulacje. Są regulacje. 

42

Istnienie regulacji 

dotyczących 

możliwości 

wystawiania 

zbiorczych faktur 

korygujących. 

Istnienie regulacji 

określających zasady 

refakturowania usług. 

Wątpliwości w zakresie 

określenia podstawy 

opodatkowania 

aportów. 

Możliwość wysłania do 

kontrahenta faktury w 

innej formie niż 

papierowa. 

Nie można 

wystawiać takich 

faktur. 

Są regulacje. 


Są regulacje, jest taka 

możliwość. 

Nie ma 

możliwości 

wystawiania 

zbiorczych faktur 

korygujących. 

Nie ma regulacji. Są regulacje. Są regulacje. Są regulacje. 

Wartość netto. Wartość netto. Wartość brutto. Wartość netto. 

Fakturę można 

wysłać w formacie 

PDF albo w formie 

faktury 

elektronicznej. 

VAT na samochodach. Nie można odliczać. 

CIT 

Regulacje dotyczące 

opodatkowania 

wystąpienia wspólnika 

ze spółki osobowej. 

Regulacje podatkowe 

dotyczące leasingu 

konsumenckiego. 

Możliwości dotyczące 

rozliczenia straty 

podatkowej. 

Tylko faktury w 

formie 

papierowej. 

Nie ma 

ograniczeń. 

Faktury papierowe lub 

elektroniczne. 


Faktury 

papierowe lub 

elektroniczne. 

Nie ma 

problemów, ale 

ograniczenie do 

40%. 


Nie ma 

podatkowych 

regulacji. 

Można wstecz (3 

lata) i do przodu 

bez ograniczeń, 

można 

jednorazowo. 

Są regulacje 

dotyczące CIT, 

które w 

określonych 

przypadkach mogą 

być stosowane do 

osób fizycznych. 

10 lat na 

rozliczenie straty, 

można 

jednorazowo. 

Nie ma podatkowych 

regulacji. 

Można zaliczyć stratę 

w roku poprzednim 

oraz w przyszłych 

latach. 

Nie ma 

podatkowych 

regulacji. 

5 lat na 

rozliczenie straty, 

możliwe 

jednorazowe. 

43

Możliwość 

uwzględnienia długów 

nabywanego 

przedsiębiorstwa przy 

ustalaniu wartości 

firmy. 

Opodatkowanie usług 

menedżerskich. 

Możliwość zaliczenia 

do kosztów uzyskania 

przychodów wydatków 

na reprezentację. 


do kosztów uzyskania 

przychodów wydatków 

związanych z emisją 

akcji. 

Ustalanie wartości 

początkowej środków 

trwałych wnoszonych 

aportem do spółki 

osobowej. 

Kwestia możliwości 

rozliczenia straty 

podatkowej przez 

następcę powstałej u 

poprzednika w 

przypadku 

przedsiębiorców 

łączonych, 

przekształcanych lub 

dzielonych. 

Ustalanie podstawy 

opodatkowania 

przychodu z tytułu 

korzystania z 

samochodów 

służbowych przez 

pracowników. 

Nie można zaliczyć 

zobowiązań do 

wartości firmy. 

Przychody ze 

stosunku pracy. 

Można zaliczyć. 

Można zaliczyć 

długi do wartości 

firmy. 

Zależy od rodzaju 

usług. 


jeśli są związane z 

działalnością 

spółki. 

Można zaliczyć. Można zaliczyć. 


Nie można. Można zaliczyć. 

Mogą być 

zakwalifikowane jako 

samozatrudnienie. 

Można zaliczyć, ale są 

pewne ograniczenia. 

Co do zasady nie, ale 

są wyjątki. 

Przychody ze 

stosunku pracy. 

Tak, po spełnieniu 

wymagań. 

Można zaliczyć do 

kosztów. 



stratę poprzednika. 

Specjalny sposób 

kalkulacji. 

Co do zasady tak. 

Ryczałt. 

Można zaliczyć stratę 

poprzednika. 

Indywidualnie dla 

każdego pracownika. 

Co do zasady 

można zaliczyć 

stratę 

poprzednika. 

Ustawowe metody 

kalkulacji. 

44


składek na PFRON do 

kosztów uzyskania 

przychodów. 


inwestycji w obcym 

środku trwałym do 


przychodów. 

Moment ujęcia 

przychodów/ kosztów 

dotyczących rabatu. 

OP 

Stosowanie ulgi 

odsetkowej. 

Przerwanie biegu 

przedawnienia w 

przypadku 

zastosowania środka 

egzekucyjnego. 

Możliwość 

prowadzenia w tym 

samym okresie kontroli 

podatkowej 

równocześnie z inną 

kontrolą 

przedsiębiorcy. 

Powstanie zaległości 

podatkowej pomimo 

wstrzymania 

wykonania decyzji. 

Są podobne 

obowiązki, ale 

można wrzucić do 


przychodów. 


kosztów. 

Zasady ogólne. 

Nie ma podobnej 

instytucji. 

Jest możliwe 

przerwanie biegu 

terminu 

przedawnienia, ale 

zawsze podatnik 

musi zostać 

powiadomiony w 

odpowiednim czasie 

o takim zdarzeniu. 

Są możliwe obie 

kontrole 

jednocześnie. 

Tak, powoduje 

powstanie 

zaległości. 

Nie ma takich 

obowiązków. 


kosztów. 

Nie ma 

specjalnych 

regulacji, zasady 

ogólne dotyczące 

powstania 

przychodu. 


instytucji. 

Jest możliwe w 

okolicznościach 

wskazanych w 

przepisach, w 

każdym wypadku 

podatnik musi 

zostać 

poinformowany o 

przerwaniu biegu 

terminu 

przedawnienia. 


kontrole 


Tak, powoduje 

powstanie 

zaległości. 


Nie ma takich 

obowiązków. 

Zasady ogólne. 

Nie ma takich 

obowiązków. 


kosztów. 

Zasady ogólne. Zasady ogólne. 


instytucji. 

Co do zasady nie jest 

możliwe przerwanie 

biegu terminu 


Jest możliwe 

prowadzenie więcej 

niż jednej kontroli w 

tym samym czasie. 

Co do zasady nie, ale 

są wyjątki. 


instytucji. 

Nie ma 

możliwości 

przerwania biegu 

terminu 



kontrole 


Nie powstaje 

zaległość. 

45

Wpływ wygaśnięcia 

decyzji o 

zabezpieczeniu 

zobowiązania 

podatkowego na 

zarządzenie o 

zabezpieczeniu. 

Termin wydania 

decyzji. 

PODATEK OD 

NIERUCHOMOŚCI 

Wzór deklaracji 

podatkowej w podatku 

od nieruchomości. 

Wysokość stawek 

podatkowych oraz 

zwolnień w podatku od 

nieruchomości. 

Termin składania 

deklaracji. 

Przedmiot 

opodatkowania. 

Interpretacje 

podatkowe. 

Zawieszenie 

wykonywania 

działalności 

gospodarczej a 

Nie ma regulacji 

dotyczących 

zabezpieczenia 

zobowiązań 

podatkowych. 

Decyzję uznaje się 

za wydaną w 

momencie 

doręczenia. 

Jednolity wzór. 

Różne stawki i 

różne zwolnienia. 

Roczny. 

Dwa rodzaje 

podatków, ale co do 

zasady grunty i 

budynki. 

Interpretacje są 

wydawane, ale 

publikowane są 

tylko interpretacje 

ogólne. 

Są regulacje, ale 

taka sytuacja nie 

jest możliwa. 

Decyzję uznaje się 

za wydaną w 

momencie 

doręczenia. 

Różne wzory 

deklaracji. 



Co do zasady do 

końca roku, ale to 

zależy od kilku 

czynników. 

Przedmiotem PON 

są grunty i 

budynki. 

Interpretacje są 

publikowane na 

stronie 

internetowej. 



bardzo ograniczone. 

Decyzja jest wiążąca w 

momencie doręczenia. 

Jednolite dla całego 

kraju. 

Jednolite dla całego 

kraju. 

30 dni od daty nabycia. 


(SDLT) są tylko grunty. 

Są interpretacje, ale są 

wydawane centralnie, 

nie przez władze 

lokalne. 


nie ma takich 

sytuacji. 

Decyzja jest 

wydana w 

terminie, jeśli 

jest wydana i 

wysłana do 

podatnika. 

Jednolity wzór. 



Nie trzeba 

składać 

deklaracji, tylko 

jeśli się coś 

zmienia. 


są grunty i 

budynki. 

Interpretacje 

ogólne, około 90% 

jest publikowana, 

nie ma 

specjalnych 

regulacji dla 

podatku od 

nieruchomości. 

Nie ma ulg. Nie ma ulg. Nie ma ulg. Nie ma ulg. 

46

obowiązek zapłaty 

podatku. 

PCC 

Podwójne 

opodatkowanie 

podwyższenia kapitału 

zakładowego. 

Sprzedaż 

instrumentów 

finansowych. 

Zależy co jest 

przedmiotem 

aportu. 

Zależy kto dokonuje 

sprzedaży. 

Podwójne 

opodatkowanie. 

Opodatkowanie 

obrotu 

regulowanego. 


Tylko jeśli aport jest w 

formie gotówki, 

papierów 

wartościowych itp. 

Generalnie obrót 

instrumentami 

finansowymi jest 

opodatkowany, ale są 

liczne zwolnienia. 

Jeśli w formie 

aktu notarialnego 

to jest opłata i 

wtedy również 

VAT. 

Zawsze 

zwolniony. 

47

ROZDZIAŁ V 

PRAWO WSPÓLNOTOWE 

A POLSKI SYSTEM PRAWNY 


48

5.1. IMPLEMENTACJA PRAWA WSPÓLNOTOWEGO DO 

POLSKIEGO SYSTEMU PRAWNEGO 

Z przeprowadzonej wśród członków CCIFP ankiety wynika, iż mimo istniejącego systemu 

implementacji przepisów prawa wspólnotowego do krajowego systemu prawa przedsiębiorcy nadal borykają się 

z poważnymi nieprawidłowościami utrudniającymi ich działalność gospodarczą. 

Główne problemy to liczne błędy oraz powstające w wyniku nienależytej implementacji luki prawne 

paraliżujące lub poważnie ograniczające przedsiębiorców w ich codziennej działalności. Ponadto, normy prawa 

krajowego, nawet jeśli są zgodne z prawem wspólnotowym, często nie zawierają ani skutecznego systemu 

weryfikacji przestrzegania tych przepisów, ani też odpowiednich sankcji, które wymuszałyby ich stosowanie. W 

konsekwencji transpozycja ma charakter iluzoryczny. Taka sytuacja rodzi niekorzystne skutki dla 

przedsiębiorców spełniających często rygorystyczne kryteria wspólnotowe. Z tego powodu przewagę na rynku 

uzyskują podmioty, które nie spełniają wymogów dyrektywy i dzięki „oszczędnościom” w dostosowywaniu się 

do norm wspólnotowych, mogą zaproponować kontrahentom ofertę korzystniejszą cenowo. 

Tymczasem prawidłowe wdrażanie prawa wspólnotowego ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju 

gospodarki i przedsiębiorstw w całej Unii Europejskiej. Chodzi, bowiem nie tylko o pełne wykorzystanie 

potencjału wspólnego rynku, ale, co najważniejsze, aby rynek ten mógł dostosować się do nowych wyzwań 

(cyfryzacja, wydajność energetyczna, rozwój sektora usługowego, zwiększenie mobilności i rozwój 

infrastruktury). 

Dlatego też, po pierwsze, transpozycja dyrektyw musi być realizowana w wyznaczonych terminach i w sposób 

kompletny tak, aby prawo krajowe było zgodne ze wspólnotowym. 

Po drugie, konieczne jest stworzenie systemu pozwalającego na szybkie wykrywanie i likwidowanie, ciągle 

jeszcze licznych, luk prawnych lub niezgodności prawa krajowego z prawem wspólnotowym. 

Po trzecie organy państwowe powinny prowadzić dialog dotyczący wspólnego rynku nie tylko z Komisją 

Europejską, ale również z podmiotami zainteresowanymi (obywatelami i przedsiębiorcami). Zatem, konieczne 

jest prowadzenie kampanii informacyjnych, szkoleń, warsztatów, konferencji skierowanych do obywateli i 

przedsiębiorców, które pozwoliłyby na podwyższanie poziomu wiedzy i świadomości przepisów prawa 

wspólnotowego. 

Polska Prezydencja w Radzie Unii Europejskiej w 2011 r., której priorytetem jest wzmacnianie rynku 

wewnętrznego, stwarza niepowtarzalną okazję, aby proponowanym zmianom towarzyszyły zmiany w 

świadomości administracji publicznej na wszystkich jej szczeblach. 

OBECNY SYSTEM IMPLEMENTACJI ORAZ ZNACZENIE PRAWA WSPÓLNOTOWEGO DLA ROZWOJU WSPÓLNEGO 

RYNKU 

Państwa członkowskie odpowiadają za włączenie przepisów prawa UE do krajowego porządku 

prawnego, czyli za ich dostosowanie w wyznaczonym terminie, zachowanie zgodności porządku krajowego z 

prawem UE oraz ich prawidłowe stosowanie. Zgodnie z traktatami organem czuwającym nad prawidłowym 

stosowaniem prawa UE jest Komisja Europejska. 

W przypadku naruszenia obowiązku implementacji przez państwo członkowskie, Komisja Europejska może 

skorzystać z prawa do wszczęcia postępowania w sprawie uchybienia, jakie przysługuje jej na mocy art.258 i 

260 TFUE, aby wezwać dane państwo do zaniechania tego uchybienia (działania lub zaniechania), a w razie 

potrzeby może również wnieść sprawę do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Władze państwa 

członkowskiego odpowiedzialne za uchybienie mogą być władzami każdego szczebla – krajowego, regionalnego 

lub lokalnego. 


49

Dla każdego przedsiębiorcy, wspólny rynek jest szansą rozwoju, ale także wyzwaniem związanym z 

koniecznością dostosowywania do zmieniających się przepisów. Przedsiębiorcy powinni zatem mieć pewność, 

że prawo wspólnotowe jest wprowadzane do systemu krajowego w sposób wierny i rzetelny. W przeciwnym 

razie utracą szansę rozwoju, a nieuzasadnione korzyści zostaną przyznane mniej wydajnym przedsiębiorcom. 

W rzeczywistości rozwój wspólnego rynku wynika zarówno ze zobowiązań prawnych, jak i celów strategicznych 

konkurencyjnych gospodarek krajowych w rozszerzonej Europie. 

Niestety nadal w wielu sektorach gospodarki występują nieprawidłowości związane z nieprawidłową 

implementacją przepisów wspólnotowych. 

INICJATYWY NA RZECZ EFEKTYWNEGO ROZWOJU RYNKU WEWNĘTRZNEGO 

Komisja Europejska, popierana przez Radę i Parlament Europejski, zainicjowała kilka projektów w celu 

poprawy mechanizmów implementacji oraz w celu zapewnienia obywatelom i przedsiębiorcom możliwości 

korzystania z uprawnień wynikających z prawa wspólnotowego. 

Wśród tych inicjatyw na szczególną uwagę zasługuje SOLVIT – program rozwiązywania problemów rynku 

wewnętrznego. Roczne sprawozdania z działalności SOLVIT wskazują na potrzebę takich inicjatyw i ich funkcję 

szybkiego rozwiązywania problemów. Jednakże, jak wynika z ustaleń zawartych w Białej Księdze, ilość i rodzaj 

rozwiązań wciąż nie odpowiadają wszystkim potrzebom. To odkrycie zachęca do dalszych działań o podobnym 

charakterze. CCIFP deklaruje pełną gotowość do zaangażowania się w projekty o takim charakterze. 

W drugiej połowie 2011 roku Rząd Polski podejmie przewodnictwo Unii Europejskiej. Na podkreślenie zasługuje 

fakt, iż jednym z głównych priorytetów polskiej prezydencji będzie dalszy rozwój rynku wewnętrznego. CCIFP z 

zadowoleniem przyjęła do wiadomości zarówno fakt objęcia przez Polskę prezydencji w UE, jak i uznanie 

znaczenia rozwoju rynku wewnętrznego i pragnie podkreślić, że program przewidziany na rok 2011 stanowi 

wielką szansę dla rozwoju polskiej gospodarki. 

CCIFP potwierdza gotowość uczestnictwa i wspierania inicjatyw rządu, aby sprostać wyzwaniom oraz, aby w 

pełni wykorzystać możliwości związane z przewodnictwem Polski w UE. 

5.2. PROBLEMY POLSKIEGO SYSTEMU PRAWNEGO PRZEDSTAWIONE NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH 

CCIFP pragnie zwrócić uwagę na poniższe przykłady z sektora chemicznego i telekomunikacyjnego 

Przykład: Sektor chemiczny 

Opis problemu na wybranym przykładzie: Dyrektywa 2004/42/CE dotycząca ograniczenia emisji lotnych 

związków organicznych (LZO) zawartych w lakierach przeznaczonych do renowacji pojazdów 

Dyrektywa 2004/42/CE Parlamentu Europejskiego z dnia 21 kwietnia 2004, weszła w życie w styczniu 2007 roku 

i przewidywała, że implementacja nastąpi najpóźniej do 30 października 2005r. Wymagania wynikające z 

Dyrektywy zostały wprowadzone do prawa polskiego z dniem 31 października 2005 roku Rozporządzeniem 

Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 20 października 2005 roku i zmienionym przez rozporządzenie Ministra 

Gospodarki z dnia 16 stycznia 2007 roku. 

Jednostką odpowiedzialną za implementację tej dyrektywy jest Ministerstwo Ochrony Środowiska. Organami 

przewidywanymi do przeprowadzania inspekcji i kontroli w terenie, jak również egzekwowania wymogów 

dyrektywy są organy Inspekcji Nadzoru Budowlanego (dla produktów objętych dyrektywą i będących 

jednocześnie wyrobami budowlanymi) oraz organy Inspekcji Handlowej (dla pozostałych produktów objętych 

dyrektywą). 


50

Zadaniem omawianej dyrektywy jest między innymi ograniczenie emisji lotnych związków organicznych (LZO) 

zawartych w lakierach przeznaczonych do renowacji pojazdów, dyrektywa ta dotyczy więc również napraw 

powypadkowych samochodów w lakierniach. LZO zawarte w farbach, lakierach i produktach do odnawiania 

pojazdów powodują znaczną emisję LZO, co przyczynia się do lokalnego, transgranicznego zanieczyszczenia 

powietrza. Od 1 stycznia 2007 roku, producenci farb i lakierów nie mogą sprzedawać (poza określonymi 

wyjątkami) w krajach Unii Europejskiej produktów, w których współczynnik zawartości rozpuszczalników jest 

większy niż wskaźnik określony przez Dyrektywę. Każdy warsztat, bez względu na jego wielkość, może 

stosować tylko te produkty, które spełniają wymogi Dyrektywy 2004/42/CE. 

W 2007 roku na zlecenie Ministerstwa Gospodarki opracowano program monitoringu wdrażania przepisów tej 

Dyrektywy w Polsce. Ponieważ do chwili obecnej nie wprowadzono odpowiednich zapisów do prawa krajowego, 

nie ma w Polsce aktu prawnego, który wprowadzałby w życie opracowany program monitoringu oraz 

wyznaczałby organy odpowiedzialne za przeprowadzenie inspekcji oraz egzekwowanie wymogów Dyrektywy. 

Wprowadzenie odpowiedniego prawa oznacza wprowadzenie zmian do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku – 

Prawo Ochrony Środowiska, co wiąże się z długotrwałymi pracami legislacyjnymi, wywiązaniem się z obowiązku 

konsultacji społecznych oraz przyjęcia odpowiedniej nowelizacji ustawy przez polski parlament. Brak 

odpowiedniego prawodawstwa generuje przeszkody dla handlu oraz zakłóca konkurencję na rynku 

wewnętrznym. 

Wyżej wymienione problemy zostały przedstawione w Pierwszym Sprawozdaniu Rzeczypospolitej Polskiej z 

Wdrożenia Dyrektywy 2004/42/WE w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2007 roku. 

W wyniku braku właściwych przepisów w polskim systemie prawnym wprowadzane są do obrotu i stosowane 

produkty niezgodne z Dyrektywą. Oznacza to nie tylko brak poprawy jakości powietrza w Polsce, ale i jego 

pogorszenie w sąsiadujących krajach wspólnotowych. 

Zgodnie z danymi, które określają udział procentowy wodorozcieńczalnych lakierów bazowych w ogólnych 

ilościach wprowadzanej na rynek bazy wynika, że bazy te w 2009 roku stanowiły: 

• 83% w Zachodniej Europie, 

• 53% w Centralnej Europie, 

• jedynie 31% w Polsce. 

Niezbędne jest wprowadzenie do prawa krajowego odpowiednich zapisów pozwalających na rzeczywiste 

ograniczenie emisji LZO w Polsce, a w szczególności: 

• określających jasno organ odpowiedzialny za monitorowanie wdrożenia dyrektywy, 

• określających sankcje za nieprzestrzeganie wymogów nałożonych przez prawo. 

Przykład: Sektor telekomunikacyjny. 

*** 

Opis problemu na wybranym przykładzie: Dyrektywa 2002/77/WE z 16 września 2002 r. w sprawie 

konkurencji na rynkach sieci i usług łączności elektronicznej. Implementacja tej dyrektywy miała nastąpić do 

24 lipca 2003 r. 


51

Dyrektywa ta (dalej: "Dyrektywa autoryzacyjna") określa zasady udzielania uprawnień dostawcom usług i sieci. 

Stwierdza, że zasady te powinny być obiektywne, przejrzyste, niedyskryminacyjne oraz oparte na 

proporcjonalnych do celu regulacji warunkach i procedurach. Dyrektywa autoryzacyjna, zakładając swobodne 

prowadzenie działalności telekomunikacyjnej znosi wstępną kontrolę za pomocą licencji, pozostawiając 

jedynie kontrolę następczą, która może być wsparta obowiązkiem zgłoszenia takiej działalności właściwej 

władzy państwowej. 

Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 4 ust. 1 Dyrektywy autoryzacyjnej wszyscy operatorzy są zobowiązani 

do negocjowania tylko umów o połączeniu sieci, a obowiązek negocjowania umów o dostępie 

telekomunikacyjnym regulator może nałożyć tylko na przedsiębiorców o pozycji znaczącej. Zgodnie z art. 5 

ust. 4 dyrektywy autoryzacyjnej, regulator posiada prawo do interweniowania w sprawach dostępu do sieci, 

gdy przedsiębiorcy nie mogą się porozumieć. 

Art. 26 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego nakłada na wszystkich przedsiębiorców, którzy zostali zobowiązani 

do negocjowania umów o dostępie telekomunikacyjnym, zbyt szeroki obowiązek. W konsekwencji, w Polsce 

operator nieposiadający pozycji znaczącej nie może odmówić negocjowania umowy o dostępie 

telekomunikacyjnym, co powoduje, że regulator może w trybie spornym wymusić dostęp do sieci od każdego 

operatora. Oznacza to, że potencjalna regulacja działalności operatorów nieposiadających pozycji znaczącej 

jest zbyt szeroka. 

W związku ze wskazanymi powyżej nieprawidłowościami w implementacji dyrektywy autoryzacyjnej Komisja 

wszczęła postępowanie. Sprawa została wszczęta 16 marca 2005 r. i skierowana do ETS 12 grudnia 2006 r. 

Skarga wpłynęła do ETS (C-227/07). 

Proponowane rozwiązanie problemów 

W ocenie CCIFP konieczne jest ustanowienie szybkiego i skutecznego dialogu. Jego brak jest często główną 

przeszkodą w rozwiązywaniu problemów wdrażania prawa europejskiego. Dlatego też CCIFP proponuje, aby 

Polska przystąpiła jak najszybciej do EU PILOT- pilotażowego projektu UE. 

Program ten został wprowadzony w życie z inicjatywy Komisji Europejskiej w 2008 r. Jego celem jest 

zwiększenie zaangażowania państw członkowskich w stosowanie prawa wspólnotowego. W szczególności chodzi 

o rozwinięcie ściślejszej i bardziej konsekwentnej współpracy w tym zakresie. Dobrowolnie uczestniczy w nim 

piętnaście państw członkowskich: Austria, Dania, Finlandia, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Niemcy, 

Portugalia, Republika Czeska, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania i Włochy. 

W ramach programu Komisja stosuje określony wzorzec postępowania i zwraca się do władz państw 

członkowskich o przekazanie potrzebnych jej informacji lub stara się, przy pomocy państwa członkowskiego, 

znaleźć rozwiązania istniejących problemów i wyeliminować naruszenia prawa. W większości przypadków kraje 

uczestniczące w projekcie przekazują odpowiedzi w ciągu dwóch tygodni, a 85% z tych odpowiedzi jest 

uznawanych przez Komisję za zadowalające. W razie konieczności KE wszczyna postępowanie w sprawie 

uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Do lutego 2010 r. jedynie w 40 na 723 przypadki Komisja 

przeszła do formalnego etapu tego postępowania. 

Ponieważ Komisja zamierza zaprosić do udziału w projekcie te państwa członkowskie, które dotychczas w nim 

nie uczestniczyły, co pozwoli poszerzyć jego zasięg i zwiększyć jego oddziaływanie, a także, ponieważ program 

ten może stanowić remedium na problemy napotkane przez członków izby i jest zbieżny z priorytetami polskiej 

prezydencji, w ocenie CCIFP zasadnym jest przystąpienie Polski do tego programu. 


52

Francuska Izba Przemysłowo-Handlowa w Polsce (CCIFP) jest stowarzyszeniem pracodawców zrzeszającym 

ponad 330 firm francuskich i polskich. Od 16 lat CCIFP działa na rzecz interesów polskich i francuskich 

inwestorów pełniąc rolę platformy współpracy i wymiany doświadczeń biznesowych oraz najlepszych praktyk 

pomiędzy przedsiębiorcami. CCIFP podejmuje działania wpływające na przemiany polskiej gospodarki oraz 

współtworzy korzystne warunki dla rozwoju biznesu w Polsce. CCIFP współpracuje ze Związkiem Francuskich 

Izb Przemysłowo-Handlowych ACFCI (WWW.acfci.fr) i działa w ramach struktur Unii Francuskich Izb 

Przemysłowo-Handlowych za granicą UCCIFE (WWW.uccife.org). Dzięki tym strukturom CCIFP posiada kontakty 

z blisko 2 mln przedsiębiorstw w 80 krajach świata. www.ccifp.pl. 

Francuska Izba Przemysłowo-Handlowa w Polsce 

Ul. Widok 8 

00-023 Warszawa 

Tel. 22 690 68 80 

ccifp@ccifp.pl 

www.ccifp.pl 


53

biała księga francuskiej izby przemysłowo- handlowej w ... - Gazeta.pl

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?