???????????? - Hol.gr
???????????? - Hol.gr
???????????? - Hol.gr
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
24<br />
ή την υποχρέωση, αν θέλετε, να χρηµατοδοτεί άµεσα<br />
(µέσω επιχορηγήσεων) έργα τέχνης;<br />
Αν η απάντησή µας είναι θετική, τότε πρέπει η<br />
απόφαση του αν ένα έργο τέχνης έχει ή δεν έχει<br />
καλλιτεχνική αξία να αφεθεί στην καλλιτεχνική<br />
κοινότητα αποκλειστικά. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η<br />
χειραγώγηση των τεχνών από την κρατική µηχανή θα<br />
ήταν αναπόφευκτη, όπως πολλές φορές έχει συµβεί<br />
στο παρελθόν.<br />
Το κράτος όµως δε θα έπρεπε να έχει το δικαίωµα να<br />
χρηµατοδοτεί άµεσα έργα τέχνης, ή τους<br />
δηµιουργούς τους. Η αξία ενός έργου θα πρέπει να<br />
αποδίδεται από την αγορά – τους φιλότεχνους<br />
πολίτες και τις οργανώσεις τους. Ο πολιτισµός είναι<br />
πολύ σηµαντική υπόθεση για να την αφήνουµε στα<br />
χέρια των πολιτικών και θα ήταν τραγικό να<br />
αποφασίζουν γραφειοκράτες, ή οι ευνοούµενοί τους,<br />
για την πορεία των τεχνών. Η άµεση χρηµατοδότηση<br />
είναι καταδικασµένη να οδηγεί, σχεδόν πάντα, στη<br />
στήριξη της µετριότητας.<br />
Και είναι βέβαια αδιανόητο να στηρίζει το κράτος µε<br />
το µόχθο µας το έργο κάποιας επαγγελµατικής<br />
οµάδας σε βάρος των υπόλοιπων πολιτών, αλλά και<br />
των συναδέλφων τους που δεν εγκρίνονται από την<br />
εκάστοτε γραφειοκρατία. Γιατί δε χρηµατοδοτούνται<br />
µε τον ίδιο ζήλο οι µαθηµατικοί, οι µηχανικοί, οι<br />
φυσικοί; Είναι άραγε λιγότερο σηµαντικό το έργο<br />
τους;<br />
Το επιχείρηµα λοιπόν του κ. Χατζηδάκη µπορεί να<br />
ισχύει µόνο συνολικά, και όχι κατά περίπτωση. Ή<br />
στηρίζουµε τις τέχνες χωρίς παρεµβάσεις, ή παύουµε<br />
άµεσα κάθε κρατική χρηµατοδότηση και<br />
παρέµβαση. Αν µια κοινωνία θέλει πραγµατικά να<br />
στηρίξει την παραγωγή πολιτισµού, τότε µπορεί να<br />
δώσει τη δυνατότητα στους πολίτες της (π.χ. µέσω<br />
φορολογικών κινήτρων) να τη στηρίξουν. Είναι<br />
αναµενόµενο λοιπόν, όταν το κράτος χρηµατοδοτεί<br />
άµεσα, να παρεµβαίνει και άµεσα. Στη<br />
συγκεκριµένη περίπτωση η παρέµβαση του κράτους<br />
(του Υπ. Πολιτισµού) οδήγησε στην απόσυρση του<br />
πίνακα του Τιερί ντε Κορντιέ και τη δικαίωση της<br />
ηθικολογίας και της σεµνοτυφίας. Έγραφε τότε, πολύ<br />
εύστοχα, ο κ. Νίκος ∆ήµου [4]: «Τι τα θέλουµε τα<br />
διεθνή πνευµατικά γεγονότα, όταν είµαστε επαρχιώτες,<br />
σεµνότυφοι, θρησκόληπτοι και στενοκέφαλοι;»<br />
ΜΕΡΟΣ ∆ΕΥΤΕΡΟ.<br />
Η απόσυρση όµως του ‘προσβλητικού’ ζωγραφικού<br />
πίνακα δεν ήταν φαίνεται αρκετή για τους<br />
Rooster Review<br />
ηθικολόγους εκείνης της περιόδου. Ο κ. Έβερτ<br />
δήλωνε: «οι ‘άσχετοι’ που επέτρεψαν την παρουσίαση<br />
ενός τέτοιου πίνακα ζωγραφικής θα υποστούν τις<br />
δέουσες συνέπειες και θα τιµωρηθούν».<br />
Ο εισαγγελέας τότε του Αρείου Πάγου κ. ∆. Λινός,<br />
µετά την προτροπή του κ. Καρατζαφέρη, αποφάσισε<br />
να αναζητήσει τους «τυχόν υπαίτιους» για να τους<br />
οδηγήσει στη δικαιοσύνη. Το αποτέλεσµα ήταν η<br />
παραποµπή σε δίκη, από την εισαγγελέα<br />
Πρωτοδικών Βασιλική Λένη του, διοργανωτή της<br />
έκθεσης που φιλοξένησε τον πίνακα του Τιερί ντε<br />
Κορντιέ, Χρήστου Ιωακειµίδη. Αυτό που βέβαια είναι<br />
θλιβερό, δεν είναι το ότι υπάρχουν δικαστές που<br />
πιστεύουν στην ποινικοποίηση της καλλιτεχνικής<br />
δηµιουργίας (τέτοιοι υπάρχουν σε όλες τις χώρες του<br />
κόσµου και µάλλον πάντα θα υπάρχουν) – είναι το<br />
ότι το Ελληνικό Σύνταγµα και η αντίστοιχη<br />
νοµοθεσία τους παρέχει αυτό το δικαίωµα.<br />
Το κατηγορητήριο (βλέπε [5] ή [6]) είναι<br />
χαρακτηριστικό του επιπέδου και των διαθέσεων των<br />
‘υπερασπιστών’ των χρηστών ηθών και της δηµόσιας<br />
αιδούς. Στο πρώτο µέρος, η κ. Λένη, αφού<br />
αποφάσισε ότι ο συγκεκριµένος πίνακας «ήταν δήθεν<br />
έργο τέχνης καθ’ ότι δεν ανήκε στην πολιτιστική<br />
δηµιουργία της ανθρωπότητος», καταλήγει<br />
(χρησιµοποιώντας τη γνωστή σοβαροφανή<br />
καθαρευουσοδηµοτική γλώσσα των ελλήνων<br />
νοµικών): «Είναι δε ο ανωτέρω άσεµνος πίνακας<br />
δηµιουργία διεστραµµένης καλλιτεχνικής διανόησης,<br />
που προσβάλλει σαφώς την ανθρώπινη αιδώ». Στο<br />
δεύτερο µέρος της παραποµπής, κατηγορείται ο κ.<br />
Ιωακειµίδης ότι: «Με την ενέργειά του αυτή εξεδήλωσε<br />
ευθέως κακή βούληση περιφρονήσεως και χλευασµού,<br />
δηµόσια, της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του<br />
Χριστού, […]». Εξεδήλωσε λοιπόν κακή βούληση, και<br />
µάλιστα δηµόσια, ο κ. Ιωακειµίδης!<br />
Η φιλελεύθερη αρχή όµως της ελευθερίας του λόγου,<br />
µέρος της οποίας είναι φυσικά και η ελευθερία της<br />
καλλιτεχνικής έκφρασης, πρέπει να είναι<br />
αδιαπραγµάτευτη. Και η αξία της δε βρίσκεται στην<br />
προστασία απόψεων µε τις οποίες όλοι συµφωνούµε<br />
(αυτές δε χρειάζονται την προστασία µας), αλλά στην<br />
προστασία ακριβώς θέσεων που θεωρούνται<br />
προσβλητικές και ‘εκτός ορίων’. Αν θέτουµε όρια<br />
στην απαγόρευση της λογοκρισίας, τότε ουσιαστικά<br />
ακυρώνουµε πλήρως το δικαίωµα της ελευθερίας του<br />
λόγου.<br />
Θυµάµαι ότι µε µεγάλη ευκολία χλευάζανε οι<br />
έλληνες πολίτες τους µουσουλµάνους<br />
φανταµενταλιστές όταν απαγόρευαν τους ‘Σατανικούς<br />
Στίχους’ του Salman Rushdie. Ακόµη και αυτοί, που
Change language