Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kontinuasaun 15<br />
Tersa ,10 Agostu 2010<br />
Jeradór ..>>.Husi pajina...1<br />
tanba kema ou sirkuitu,<br />
agora hodi nune’e agora<br />
daudauk uza de’it mákina<br />
emerjénsia, maski nune’e<br />
liu husi esforsu maka’as<br />
iha dia (6/8) hala’o hikas<br />
ninia operasaun Ba Mai<br />
(BM) Dili-Oekusi-Atauru.<br />
Kestaun hirak ne’e<br />
hato’o husi Kapitaun Ró<br />
Nakroma Syafi iha nia<br />
knaar fatin ba Korrespondente<br />
TS iha Oekusi dia<br />
(27/7).<br />
Iha okaziaun ne’e nia<br />
esplika katak, mákina kona<br />
ba ró la aat, so jeradór<br />
ne’ebé produs ahi eletrisidade<br />
mak kema bainhira<br />
hala’o Rute Dili-Oekusi,<br />
foin to’o ‘Tanjung<br />
Bastian,’ komesa fó sinál<br />
ahi mate lakan, depois<br />
iha koko atraka iha Ponte<br />
Kais Oebau-Oekusi, kruu<br />
ró Nakroma komesa hala’o<br />
mákina ba jeradór iha<br />
duni problema ba ninia<br />
mákina.<br />
Tanba faillansu ne’ebé<br />
akontese hodi nune’e liu<br />
husi esforsu makas hadi’a<br />
mákina ne’ebé avaria too<br />
lokraik, la konsege rezolve<br />
entaun desizaun ne’-<br />
ebé foti entrega fila fali<br />
tiket ne’ebé pasajeiru sira<br />
sosa atu hala’o viajen ba<br />
Dili. Liu husi dalan informa<br />
ba pasajeiru sira mákina<br />
ba produsaun ahi e-<br />
letrisidade aat, labele<br />
hala’o viajen ba Dili.<br />
Kapitaun Ró ne’e hakle’an<br />
liu tan katak, Ró ahi<br />
Nakroma, iha jeradór 2<br />
maibé husi jeradór hirak<br />
ne’e, aat hotu ona.<br />
Jeradór hirak ne’e<br />
balu ninia exciter mak aat<br />
ne’ebé monta iha ró nia<br />
sorin loos no jeradór<br />
sorin karuk solenoid mak<br />
aat, entaun la funsiona<br />
hodi produs ahi eletrisidade<br />
ba nesesidade Ró<br />
Nakroma.<br />
Tanba pesa ne’ebé aat<br />
iha Timor-Leste la iha,<br />
entaun labele hadi’a<br />
jeradór rua ne’ebé agora<br />
daudauk aat, presiza<br />
hameno mai husi Surabaya-Indonézia,<br />
foin<br />
bele normaliza hikas<br />
jeradór 2 ne’e.<br />
Aleinde ne’e sira mós<br />
enfrenta difikuldade<br />
kona ba transporte entaun<br />
sei demora uitoan<br />
too loron ida ou rua foin<br />
pesa hirak ne’e too.<br />
Iha oportunidade<br />
ne’e sira husu deskulpa<br />
ba pasajeiru tomak ne’-<br />
ebé hala’o viajen husi Oekusi<br />
ba Dili tanba hasuru<br />
problema iha ró laran<br />
maski sira rasik iha esforsu<br />
makas hodi hadi’a<br />
maibé pesa sei hameno<br />
husi Surabaya.<br />
Domingos Savio de<br />
Jesus, nu’udar Responsavel<br />
Operasaun Marketing<br />
Nakroma husu mós<br />
deskulpa ba pasajeiru Oekusi<br />
tomak ne’ebé hala’o<br />
viajen ba Dili tanba agora<br />
daudauk kruu Nakroma<br />
hasuru problema kona<br />
ba jeradór produs ahi<br />
eletrisidade ne’ebé aat,<br />
entaun atu evita problema<br />
ne’ebé karik mosu<br />
iha tasi laran, la tula pasajeiru<br />
mai Dili.<br />
Bambang Suprianto<br />
nu’udar Tékniku Mákina<br />
Nakroma, iha Ró laran<br />
konfesa katak, ‘mesin’ ba<br />
jeradór atu produs ahi<br />
eletrisidade no xupa bee<br />
ba nesesidade pasajeiru,<br />
inklui atu dada odamatan<br />
damdor la funsiona tanba<br />
hetan avaria iha ninia<br />
mesin, maibé kona ba<br />
mesin ró atu la’o ba Dili,<br />
ida ne’e la problema.<br />
Eurosia Maia Freitas<br />
nu’udar Estudante Estájiu<br />
Servisu Sosiál (ESS)<br />
UNTL iha Distritu Oekusi<br />
sente triste tanba liu husi<br />
problema transportasaun,<br />
sei atraza sira nia<br />
programa ESS iha Oekusi,<br />
liuliu sira nia prezensa<br />
identifika ona problema<br />
ba oin buka osan liu husi<br />
proposta hodi hataan<br />
problema preokupasaun<br />
povu iha Oekusi.<br />
Teodoru Silva sente<br />
triste ho problema<br />
jeradór ró Nakroma aat<br />
maibé nia parte kompriende<br />
tanba pasajeiru obriga<br />
an atu sa’e ró ba Dili<br />
bainhira iha problema<br />
ruma, ida ne’e impaktu<br />
boot no fó todan ba see<br />
tanba antes ne’e husi<br />
kruu Nakroma avizu ona<br />
ró nia mákina hetan<br />
avaria.<br />
Amélia M.J.T.C Elu<br />
nu’udar Diretora FPWO<br />
hanesan pasajeiru sente<br />
triste tanba atu ba Dili<br />
hodi tuir meeting, maibé<br />
transportasaun ba Dili<br />
mak ró Nakroma.<br />
Ida ne’e difisil, sei taka<br />
visa sei lori tempu, entaun<br />
husu ba Governu<br />
Diresaun Transportasaun<br />
atu atende lalais problema<br />
ida ne’e.(sto)<br />
Basilio ..>>.Husi pajina..........14<br />
iha aprosimasaun no<br />
‘pendekatan’ la ‘berhasil.’<br />
Saa tan nu’udar ulun<br />
boot tuur de’it iha fatin<br />
obriga ema atu halo<br />
entaun besik ba aprosimasaun<br />
tenke ba uluk Arte<br />
Marsiais sira, atu koñese<br />
malu tiha hafoin<br />
tuur hamutuk hala’o Lei<br />
hamutuk mós ho parte<br />
Igreja. Tanba Igreja la<br />
hala’o Lei maibé lori de’it<br />
espíritu pás no domin ninian<br />
preokupa ho limitasaun<br />
hirak ne’e agora Igreja<br />
haka’as an hodi halibur<br />
sira mai. Agora<br />
Governu nia responsabilidade<br />
hodi halibur komunidade,<br />
i depois Governu<br />
la tau nia responsabilidade,<br />
nia hanoin too<br />
iha loron ida lalika fó sala<br />
ba Igreja, povu no joven<br />
sira maibé komponente<br />
hotu-hotu nia responsabilidade<br />
no diálogu ne’e<br />
hanesan oportunidade<br />
osan mean.<br />
Xefe organizasaun<br />
husi Arte Marsiais 77<br />
ne’e hato’o mós sira nia<br />
preokupasaun ba Governu<br />
atu kria kondisaun<br />
ruma ba Arte Marsiais<br />
hotu atu bele fasilita sira<br />
ou entre Arte Marsiais<br />
bele organiza malu.<br />
Oinsá Governu mós<br />
kria fasilidade ruma atu<br />
sira bele organiza hodi<br />
la’o ba domin no dame<br />
laran. Oportunidade ne’e<br />
rekomenda ba Amu<br />
Bispu Don Alberto<br />
Ricardo da Silva labele<br />
muda Amu Parókia<br />
Ermera tanba tuir nia,<br />
Amu ne’e bele hala’o<br />
buat barak hanesan tau<br />
matan ba joven no Arte<br />
Marsiais hamutuk ho nia<br />
hodi kria buat ne’ebé<br />
di’ak ba povu Ermera no<br />
karik Amu seluk ba iha<br />
Ermera bele hala’o buat<br />
ne’ebé Amu agora<br />
daudauk ne’e hala’o ne’e<br />
ou lae.Ho razaun hirak<br />
ne’e Xefe 77 ne’e husu ba<br />
Amu Bispu atu labele<br />
husik Amu Parókia Ermera<br />
muda ba fatin seluk.<br />
No nia rasik sente triste<br />
ho Lei Arte Marsiál tanba<br />
iha Lei laran kolia de’it<br />
kona ba Arte Rituál maibé<br />
la kolia Arte Marsiais ho<br />
ida ne’e nia husu ba PR<br />
hato’o ba PN hodi muda<br />
Lei refere.<br />
Tanba tuir sira nia<br />
hare Arte Rituál hanesan<br />
Arte ne’ebé haburas Kultura<br />
rai ida no hatudu ba<br />
mundu katak ne’e mak<br />
Kultura Timor.<br />
No husu ba Igreja no<br />
Governu atu labele konvoka<br />
uluk Arte Marsiais<br />
atu sai mata dalan ba pás<br />
maibé Governu tenke<br />
konvoka uluk lider komunitaria<br />
no partidu polítika<br />
iha Ermera hotu atu<br />
kria ou implementa pás<br />
la’ós Arte Marsiais tanba<br />
sempre sai vítima ba ida<br />
ne’e, ho ida ne’e husu ba<br />
Governu atu hare ida ne-<br />
’e no atravesa Igreja sai<br />
moderadór.<br />
Fatin hanesan tuir<br />
Konselleiru KORKA Francisco<br />
Alves dos Santos<br />
husu ba PR atu hala’o<br />
diálogu ho Arte Marsiais<br />
iha Distritu hotu atu bele<br />
kria pás no estabilidade<br />
iha rai laran no husu ba<br />
Amu Bispu atu labele<br />
muda Amu Parókia Ermera<br />
tanba povu no joven<br />
iha Ermera tomak<br />
presiza loos Amu na’in<br />
rua ne’e nia prezensa.<br />
Husu mós ba PR atu<br />
rekoñese Arte Marsiais<br />
no Arte Rituál atu ne’e<br />
Arte Marsiais hotu-hotu<br />
bele la’o ba oin tanba hare<br />
ba pasadu nunka hateten<br />
ida ne’e aat maibé agora<br />
rai ne’e Ukun An no<br />
PN sira bele kria Lei atu<br />
akumula Arte hotu ba<br />
oin.(diz)<br />
Arte..>>.Husi pajina.................11<br />
Estadu demokrátiku buka<br />
kada tinan ou fulan hadi’a<br />
hodi di’ak liu tan. Aleinde<br />
ne’e PR mós informa<br />
tan katak iha fulan Outubru<br />
iha Ramelau primeira<br />
vés iha istória,” ita hala’o<br />
Festivál Múzika Kultura<br />
Timorénsia, atividade<br />
ne’e la’ós atu rona<br />
de’it múzika no hare maibé<br />
halibur grupu hotuhotu<br />
husi Timor-Leste<br />
tomak. hotu ba Ramelau<br />
no Governu sei hala’o<br />
konstrusaun iha ne’ebá<br />
atu tinan hala’o Festivál<br />
boot iha ne’ebá.<br />
Iha fatin hanesan Bispu<br />
Dioseze Dili Don Alberto<br />
Ricardo da Silva, enkontru<br />
ne’ebé hala’o ne’e<br />
importante maibé buat<br />
hotu tenke iha espresaun<br />
no Justisa atu buat hirak<br />
ne’e bele la’o ba oin.<br />
Foin daudauk Timor<br />
hetan tan Dioseze foun<br />
Maliana ho ida ne’e fulan<br />
Agostu Amu Bispu fila ba<br />
Gleno atu hare konstrusaun<br />
Igreja.<br />
Bainhira Amu Parókia<br />
ne’e sai husi Gleno Distritu<br />
Ermera kuaze sai Parókia,<br />
agora tenke prepara<br />
Padre atu servisu ho Amu<br />
Parókia.<br />
Agora daudauk bele<br />
lori servisu ne’e ba oin no<br />
inisiativa ne’e hala’o tuir<br />
Dioseze tolu iha Timor<br />
laran tomak.<br />
Portantu iha okaziaun<br />
ne’e mós Amu Bispu husu<br />
ba Arte Marsiál sira atu<br />
kaben karik fó sira nia<br />
ona ba Padre tanba Padre<br />
barak mak bele rezolve,<br />
tanba problema mosu<br />
iha povu nia leet.<br />
“Padre barak iha razaun<br />
tanba ne’e ita presiza<br />
duni Padre barak. Maibé<br />
padre la’ós monu husi<br />
Lalehan ho ida ne’e família<br />
sira tenke fó nia oan<br />
atu sai Padre,” hakotu A-<br />
mu Bispu Dioseze<br />
Dili.(diz)<br />
Uza..>>.Husi pajina.................5<br />
povu ba dezenvolvimentu<br />
povu nia moris,”<br />
katak Leki Malik<br />
Tatamou.<br />
Nia espera katak, ho<br />
situasaun ida ne’e atu<br />
liberta povu ne’ebé to’o<br />
agora seidauk iha uma,<br />
bee moos, kestaun hirak<br />
ne’e la’ós ba Veteranus<br />
de’it maibé ba ema hotu.<br />
Portantu OCRN mós<br />
bele liberta povu tanba<br />
uluk funu laran se hirus<br />
matan hasuru kilat musan<br />
ikus mai konsege moris<br />
iha Nasaun Demokrátiku<br />
laran no ba ema hotu bele<br />
kolia sira nia diretu, la’ós<br />
halo krime, oinsá bele<br />
konsege liberta rai ida<br />
ne’e ba oin no ba jerasaun<br />
Timor laran.<br />
Aleinde ne’e objetivu<br />
husi transferénsia naran<br />
husi Órgaun no 8 ba<br />
OCRN atu muda vida<br />
Veteranus nian ba futuru<br />
tanba durante ne’e iha<br />
Lei Veteranus se’i iha<br />
fallansu barak iha laran<br />
tanba ne’e ho meius ida<br />
ne’e bele liberta Veteranus<br />
iha tempu Ukun<br />
Rasik An, tenik Eis Xefe<br />
Órgaun Númeru 8 António<br />
Ai-Tahan Matak.<br />
Matak haklaken liu<br />
tan katak, Órgaun no 8<br />
mak la’o iha Timor laran<br />
tomak hodi lori informasaun<br />
husi Lider Kay Rala<br />
Xanana Gusmão hodi habelar<br />
ba mundu no rai<br />
laran too ohin loron.<br />
Maski nune’e Lei ba<br />
Veteranus hirak ne’e sei<br />
iha Parlamentu, maibé<br />
hala’o seidauk loos no la<br />
justu entaun OCRN<br />
hamriik hodi luta ba<br />
Veteranus sira atu<br />
defende orsamentu ba<br />
Veteranus.<br />
Maski sira asiste beibeik<br />
kona ba aprovasaun<br />
orsamentu iha PN, maibé<br />
realidade sira aprova<br />
osan hirak ne’e hanesan<br />
falsu tanba ne’e nu’udar<br />
Veteranus hamriik filafali<br />
hodi ezije diretu tuir<br />
referénsia Lei Veteranus<br />
labele sai hanesan Veteranus<br />
Portugál nian.<br />
Tenke tau Orden da<br />
Restaurasaun referénsia<br />
da Lei tanba Lei inan la<br />
hatama buat ne’ebé uluk<br />
ba vota iha 30 Agostu<br />
1999 ba Ukun Rasik An<br />
no sira la tama ema<br />
ne’ebé uluk luta mate an,<br />
maibé hatama mak ema<br />
ne’ebé uluk ba oho ema<br />
Rezisténsia iha ai-laran.<br />
OCRN hamriik hodi<br />
aselera hikas Departamentu<br />
165, ne’e mak fallansu<br />
I Kongresu hala’o<br />
iha Bekora durante loron<br />
rua seidauk tau naran no<br />
tau Orden da Restaurasaun<br />
hodi prepara Kongresu<br />
Nasionál no ida-idak<br />
tenke iha relatóriu no<br />
dokumentus atu bele hetan<br />
medalla.<br />
António do Rosário<br />
‘Moruk Fuik’ husu ba Estadu<br />
no Governu iha ona<br />
perioudu rua mak kaer u-<br />
kun, maibé seidauk tau<br />
atensaun ba ema ne’ebé<br />
uluk terus no ba ajuda<br />
buat uitoan ou barak<br />
maibé boot sira ba<br />
promete buat hela barak<br />
mais ohin loron sira nia<br />
promete hanesan folin la<br />
iha.<br />
Aleinde ne’e Estadu<br />
nunka tau atensaun ba<br />
ema terus na’in sira<br />
ne’ebé oferese an tomak<br />
iha tempu luta ba Libertasaun,<br />
maibé sei hala’o<br />
kritériu barak hodi finje<br />
la hatene.<br />
Anjelo dos Remédiu<br />
sente kontente tebes ho<br />
vizaun ida ne’e tanba bele<br />
hamoris fila-fali sira nia<br />
ezijénsia durante<br />
ne’e.(sto)<br />
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com