Języki obce - Okręgowa Komisja Egzaminacyjna

Bardzo częstym błędem wynikającym z róŜnic w konstrukcji języka niemieckiego
i polskiego było naduŜywanie słowa sein – być. Po polsku powiemy przecieŜ W Krakowie
jest duŜo zabytków. Po niemiecku w takich kontekstach naleŜy uŜyć konstrukcji es gibt.
Mimo Ŝe konstrukcja ta wprowadzana jest w pierwszym roku nauki języka, wciąŜ sprawia
problemy.
Często zdający mylili równieŜ znaczenie takich podstawowych słów jak np. kommen –
gehen (przychodzić – iść), geben – bekommen (dawać – otrzymywać), bringen – holen
(zanosić – przynosić).
Powinnam wspomnieć równieŜ o błędach frazeologicznych zdarzających się głównie
dlatego, Ŝe uczniowie częściej uczą się pojedynczych słówek, a rzadziej całych zwrotów.
W taki sposób powstało np. zdanie Er hat das Hotel erledigt. Zapewne miało oznaczać
Załatwił (zamówił) hotel. Słowo erledigen oznacza wprawdzie załatwić, lecz moŜe być
uŜyte w znaczeniu załatwiania jakiejś sprawy, czyli zakończenia jakiegoś przedsięwzięcia
sfinalizowaniem go.
Inne błędy leksykalne wynikały prawdopodobnie z nieprecyzyjnego uczenia się słownictwa.
Nie mam tu na myśli nagminnego mylenia i opuszczania rodzajników, bo o tym
juŜ pisałam w innym miejscu, lecz niedokładne zapamiętanie słowa, bądź mylenie słów
podobnie brzmiących. I tak moŜna było zauwaŜyć, Ŝe pojawiły się ein Deutschländer zamiast
ein Deutscher; Raststelle zamiast Raststätte; große Lohne zamiast großes Loch;
Gedicht zamiast Geschichte.
Napisanie wypracowania w warunkach egzaminacyjnych, tzn. bez słownika i Ŝadnej
innej pomocy pokazuje rzeczywiste umiejętności językowe zdających. Z mojej analizy
wynika, Ŝe największy problem spowodowany jest brakami w opanowaniu podstawowych
właściwości języka niemieckiego, tzw. „podstawach”. Trudno oprzeć się zadaniu następującego
pytania: Czy nie zawiniła trochę metoda komunikatywna, którą propagujemy od
przynajmniej 7 lat przez stosowanie bardzo liberalnych kryteriów oceniania tekstu na
poziomie podstawowym? Wszak mówimy to bardzo wyraźnie: „dopóki coś rozumiemy –
nagradzamy”. Czytając prace maturalne na poziomie podstawowym, zastanawiam się
często, czy nasz liberalizm nie posunął się za daleko …
W pierwszych latach zmian systemu, zasad egzaminowania problem komunikatywnego
uczenia języków obcych był priorytetowy, trzeba było „otworzyć” młodzieŜ na Europę
i świat. Ale idziemy naprzód i przed nami zmiany: nasza młodzieŜ będzie uczyła się
języków obcych o wiele dłuŜej, więc i na maturze będziemy mogli wymagać więcej.
Myślę, Ŝe ta analiza jest równieŜ diagnozą. I Ŝe nauczyciele jak zwykle znajdą „złoty
środek”.
38