'N' Roses, 'lufta' e bluzave - Gazeta Express

E hënë, 4 qershor 2012
Maqedonia nën trysninë ndërkombëtare për çështjen e emrit
Derisa partitë në pushtet në Maqedoni
nuk komentojnë kërkesat në
rritje të komunitetit ndërkombëtar
për zgjidhjen e çështje së emrit, partitë
opozitare nga ana tjetër, thonë
se porositë e fundit të ambasadorit
amerikan në Shkup, Pol Wollers,
tregojnë qartë se pa zgjidhjen e
Pavle Mircov dhe partnerja e tij,
Daniela, shikojnë me nervozë çdo
15 minuta e-mailin e tyre, duke
pritur me dëshpërim shpëtimin
ekonomik: një blerës, i cili është
i gatshëm të paguaj 30 mijë euro
për një veshkë të tyre.
Prindërit e dy adoleshentëve
kanë vendosur organet në shitje
në një faqe lokale të klasifikuar
online para gjashtë muajve, pasi
që Mircov, 50 vjeç, humbi vendin
e tij të punës në një fabrikë të mishit.
Ai thotë se madje edhe lutjet e
tij për të punuar si kamerier janë
refuzuar.
Kur i vdiq i ati para ca kohësh,
ai nuk ishte në gjendje t’i blej një
gur për varr. Telefoni i është ndërprerë,
ndërsa familja jeton në terr,
për të kursyer rrymë. Një racion në
ditë, i përbërë nga buka dhe sallami,
është luksi i tyre i vetëm. “Kur
duhesh të vendosësh ushqimin
mbi tavolinë, shitja e një veshke
nuk duket ndonjë sakrifi cë e madhe”,
thotë Mircov.
Me Evropën e cila po përballet
me telashe fi nanciare, ekspertët
theksojnë se tregu i zi i organeve të
njeriut-tradicionalisht me bazë në
Kinë, Indi, Brazil dhe Filipine, po
zgjerohet në shtetet perëndimore
të goditura nga kriza, siç janë
Greqia, Spanja, Italia dhe shtetet
e varfra të Ballkanit, si Serbia.
këtij kontesti shumëvjeçar, nuk
mund të pritet zhbllokimi i procesit
të integrimit të Maqedonisë në
NATO dhe BE. “Praktikisht, SHBA-ja
është konsekuente në pozicionin
e vet që nga fi llimi. Gjithçka tjetër
është çështje që duhet t’u drejtohet
atyre që bartin përgjegjësinë
Personat e varfër, të lëndueshëm
dhe të dëshpëruar, po synojnë të
shesin veshkat, mushkëritë dhe
organet e tjera trupore të tyre, të
nxitur nga Interneti, nga trafi kuesit
e paskrupullt të organeve dhe
mungesa globale e organeve për
transplantim.
Në Greqinë e zhytur
në borxhe, një biznesmen
46 vjeçar nga
Pireu theksoi së fundi
se e vetmja mënyrë që
të parandaloi përfundimin
e familjes së tij
në rrugë është që të
shes një veshkë, për
100 mijë euro. Ai i tha
medieve greke se ka
angazhuar edhe një
detektiv privat, për t’ia
gjetur një blerës.
“Falë krizës globale
fi nanciare, trafi ku me
organe është një industri
në rritje”, thotë
Jonathan Ratel, një
prokuror special i BEsë,
i cili kryeson rastin
kundër shtatë personave,
të akuzuar se kanë
joshur njerëz të varfër
nga Turqia dhe ishshtetet
komuniste në
Kosovë, në vitin 2008, për të shitur
veshkat e tyre, me premtimin
në këtë shtet dhe përfundimisht
ta marrin këtë përgjegjësi, e ajo
është Qeveria e Maqedonisë”, thotë
Andrej Petrov nga Lidhja Socialdemokrate.
Analistët politikë, nga
ana tjetër, mirëpresin angazhimin e
ndërkombëtarëve në këtë çështje.
Mirëpo, ata shprehen të ndarë në
e rremë se do të paguhen deri në
20 mijë dollarë.
Tregtia me organe në Serbi, sikur
edhe në pjesën më të madhe të
vendeve tjera të botës, është ilegale
dhe dënohet deri në 10 vjet burg.
Por kushtet e mjera ekonomike,
të ndërlidhura me listat e gjata të
pritjes për transplantim
të veshkave-vitin e kaluar
në Serbi ka pasur vetëm
nga një veshkë në tre
njerëz ne nevojë-po krijojnë
një treg për njerëzit
e dëshpëruar.
Pacientët në nevojë
dhe donatorët e varfër
po bashkohen nëpërmjet
rrjetit apo ndërmjetësuesve,
të cilët kërkojnë nga
blerësit deri në 100 mijë
euro për një veshkë, plus
shpenzimet e operacionit
dhe biletat kthyese.
Në Doljevac, në një komunë
të varfër me 19
mijë banorë në jug të
Serbisë, banorët së fundi
tentuan të regjistrojnë
një agjenci lokale, për
të shitur organet dhe
gjakun jashtë vendit me
qëllim përfi timi, por ata
u refuzuan nga qeveria.
Violeta Cavac, një amvise që
është angazhuar për këtë rrjet,
qëndrime nëse nga kjo do të kishte
ndonjë epilog pozitiv.
Zvonimir Jankullovski, nuk beson në
këtë, pasi, sipas tij, sistemi ndërkombëtar
funksionon në bazë të fuqisë
dhe interesit të shtetit. Ndërsa, Mersel
Bilalli beson se ndërkombëtarët
tani janë të përkushtuar në gjetjen
tha se niveli i papunësisë në Doljevac
është 50 për qind dhe se më
shumë se 3 mijë njerëz kanë qenë
të gatshëm që të përfshihen. Në
mungesë të kanaleve legale për të
shitur organet, ajo tha se banorët
tani po përpiqen që të shesin organet
e tyre në Bullgari apo në
Kosovë. “Do të shes veshkën time,
mëlçinë, do të bëj çmos për të mbijetuar”,
tha ajo.
Ajo nuk është vetëm. Mircov i
tregoi së fundi një gazetari ofertën
e tij për shitjen e veshkës, me
ç’rast në përshkrim ishte edhe lloji
i tij i gjakut dhe numri i telefonit.
“Më duhet të shes veshkën, grupi
i gjakut A”, thuhej në ofertë. “Situata
ime financiare është tejet
e vështirë, kam humbur punën
dhe me nevojiten para për të fi -
nancuar shkollimin e fëmijëve të
mi”, theksoi ai.
Pas gjashtë muajve të reklamimit,
Mircov thotë se ditët e tij
janë karakterizuar nga shpresa
dhe dëshpërimi. Ai thotë se një
person nga Mannheimi, në Gjermani,
së fundi i ka ofruar atij që
t’ia paguaj fl uturimin për në Gjermani
dhe të mbulojë shpenzimet
e transplantimit. Por kur ka bërë
përpjekje të zbulojë gjurmët e tij,
ky person është zhdukur. Mircov
thotë se nuk ka frikë nga operacioni
dhe se nuk turpërohet për fak-
BOTA 15
e një force të re që do të mund të
arrinte zgjedhjen, pasi pushteti
aktual këtë nuk do ta bëjë.
Bilalli shton se zgjidhje të këtilla
mund të arrihen vetëm në një
pushtet që ka kredibilitet dhe fuqi
vendimmarrëse që në rastin e
Maqedonisë, siç thotë ai, mungon.
SERBIA, QENDER E TREGTISE ME ORGANE
Tregtia me organe në Serbi, sikur edhe në pjesën më të madhe të vendeve tjera të botës, është ilegale dhe dënohet deri në
10 vjet burg. Por kushtet e mjera ekonomike, të ndërlidhura me listat e gjata të pritjes për transplantim të veshkave-vitin e
kaluar në Serbi ka pasur vetëm nga një veshkë në tre njerëz ne nevojë-po krijojnë një treg për njerëzit e dëshpëruar dhe në
hall, të cilët janë të gatshëm të shesin organet për të mbijetuar.
Është
turp që
populli ynë ka
ardhur në
këtë gjendje
për të shitur
veshkat.
Kurrë nuk
kam menduar
se kjo do të
ishte e mundur,
madje
edhe atëherë
kur kohërat
ishin më të
këqija. ”
Pavle Mircov
tin se po shkel ligjin. “Më shumë
frikësohem nga mungesa e parave
për t’u kujdesur për fëmijët. Wshtë
trupi im dhe duhet të jem në gjendje
të bëjë çfarë të dëshirojë me
të”, shton ai.
Zyrtarët qeveritar insistojnë se
Serbia nuk është aq e varfër, sa
që njerëzit të detyrohen të shesin
organet e tyre, ndërsa zyrtarët e
policisë nënvizojnë se asnjë rast
i vetëm i shitjes së organeve nuk
është përndjekur në Serbi gjatë 10
viteve të fundit. Por ekspertët të
cilët studiojnë trafi kimin thonë se
përndjekja është e rrallë, pasi që
kjo praktikë zhvillohet ilegalisht.
Djoko Maksic, nefrolog i cili
kryeson programin e transplantimit
në Akademinë Mjekësore Ushtarake
në Beograd, nuk beson se
shitja ilegale e organeve po lëshon
rrënjë në Serbi, duke nënvizuar se
çdo donator potencial është kontrolluar
një një Komitet i spitalit, i
përbërë nga mjekët dhe avokatët.
Por Milovani, një punëtor 52
vjeçar në një fabrikë në një fshat
rural në jug të Serbisë, thotë se veshkën
e tij ja ka dhënë një politikani
të pasur lokal, i cili në shkëmbim
e ka punësuar në kompaninë
e tij dhe i ka ofruar që t’i bleje ilaçe.
Veshka i është nxjerrë në një spital
publik në Beograd, me ç’rast që të
dy përdoren dokumente të falsifi
kuara, për të dëshmuar se kinse
janë vëllezër.
Disa serbë, të cilët kanë tentuar
të shesin organet e tyre, thonë se
është dëshmuar se kjo praktikë
është shpëtim ekonomik, por
nganjëherë jo për shkak të shitjes.
Ervin Balo, një 26 vjeçar nga Kikinda
dhe baba i dy fëmijëve, ishte
i papunë për më shumë se një vit,
kur vendosi të shkojë në një televizion
lokal së bashku me vajzën e tij
katërvjeçare, për të bërë një lutje
që dikush të blejë veshkën e tij.
Në vend të kësaj, ai mori një
ofertë për punë nga Milosh Pajakov,
drejtor i një shkolle fi llore, i
cili pa paraqitjen e tij në televizor
dhe i ofroi punën me pagë prej
190 euro në muaj, si vozitës në
shkollë dhe shkollim pa pagesë
për fëmijët e tij.
Mircov thotë se kriza ekonomike
ka forcuar nostalgjinë e tij për
ish-Jugosllavinë, kur ky shtet socialist
ofronte edukim pa pagesë
dhe punësim jetësor dhe kur as që
fl itej për shitje të veshkave.
(International Herald Tribune)