Pobierz PDF - Portal Promocji Eksportu

118
Handel zagraniczny
Podatki oraz instrumenty pozataryfowe
Oprócz ceł od importu i eksportu towarów oraz usług płaci si podatek VAT według
20 % stawki. Zgodnie z rozporzdzeniami rzdu, zwalnia si z podatku VAT sprzt,
maszyny i wyposaenie o wysokim stopniu zaawansowania technologicznego, wwoone
do kraju w ramach projektów objtych Programem Inwestycyjnym, realizowanym na
podstawie gwarancji rzdowych, oraz maszyny rolnicze. Podatku VAT nie pobiera si
w odniesieniu do towarów eksportowanych za walut wymienialn.
Z kolei podatek akcyzowy stanowi istotne narzdzie regulowania operacji eksportowoimportowych.
Obecnie stawki akcyzy wynosz od 5 % do 90 % i s stosowane wobec
38 grup towarowych (szczegóły w rozdziale „System podatkowy”). Mimo e taryfy
celne na import nie s, według wiatowych standardów, najwysze, to jednak podatek w
formie akcyzy stanowi powan barier dla importu okrelonych towarów. Na przykład
na importowane dywany akcyza wynosi a 90 %, podczas gdy dywany produkcji
krajowej obcione s stawk w wysokoci zaledwie 5 %. Podobne zrónicowanie
stawek dotyczy m.in. magnetowidów i sprztu radiofonicznego (45 % w imporcie i 5 %
w stosunku do produktów krajowych), mebli, alkoholu itd. Ze wzgldu na problemy
zaopatrzeniowe i brak na rynku konkretnych towarów wprowadza si decyzj
prezydenta lub rozporzdzeniem Rady Ministrów okresowe zwolnienia w zakresie
akcyzy. W efekcie trudno jest uchwyci konkretn stawk przypisan poszczególnym
grupom towarowym na przestrzeni dłuszego odcinka czasu.
Zakres ilociowych regulacji handlu zagranicznego zmieniał si w cigu ostatnich lat.
Na pocztku, w latach 1990-1993, rzd uzbecki próbował doprowadzi do ograniczenia
eksportu towarów konsumpcyjnych i przemysłowych. Wprowadzone ograniczenia
taryfowe nie sprawdziły si jednak, przede wszystkim z powodu wysokiej inflacji.
Dlatego wykorzystywano równie rónego rodzaju ograniczenia pozataryfowe, którymi
objto du grup towarów. Podstawowa cz obrotu w eksporcie odbywała si na
podstawie kwot i licencji, szczególnie w przypadku eksportu realizowanego przez
przedsibiorstwa pastwowe. Od 1992 roku eksport 73 rodzajów towarów był
prowadzony na podstawie wydawanych licencji, za eksport 18 rodzajów towarów był
zabroniony.
Wraz z osigniciem stabilizacji makroekonomicznej w Uzbekistanie nastpowało
stopniowe zastpowanie nietaryfowych instrumentów regulacjami taryfowymi.
Sukcesywnie zmniejszała si liczba rodzajów towarów, które były objte kwotami
i licencjami, jednoczenie pozostawiono bez zmian ograniczenia dotyczce takich
towarów, których cena krajowa bardzo si róniła od wiatowej (np. bawełna, metale
kolorowe, noniki energii).