Pobierz PDF - Portal Promocji Eksportu
Pobierz PDF - Portal Promocji Eksportu
Pobierz PDF - Portal Promocji Eksportu
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
UZBEKISTAN - Przewodnik dla przedsibiorców 25<br />
II.<br />
UWARUNKOWANIA GEOPOLITYCZNE<br />
Kraje Azji Centralnej 19<br />
Ustrój społeczno-polityczny pastw Azji Centralnej jest wynikiem tradycji lokalnych,<br />
spucizny po Zwizku Radzieckim i wzorców proponowanych przez Zachód. Synteza ta<br />
nazywana jest „azjatyck drog do demokracji”. Oficjalnie wszystkie pastwa regionu<br />
s republikami prezydenckimi z wszelkimi instytucjami demokratycznymi. W praktyce<br />
s politycznymi kontynuatorami byłych republik ZSRR, wszyscy prezydenci s byłymi<br />
działaczami partii komunistycznej, a rzdzce partie przekształconymi partiami<br />
komunistycznymi.<br />
We wszystkich pastwach regionu filarami systemu politycznego s prezydent<br />
i urzdnicy administracji, którzy kontroluj wszystkie strategiczne dla pastwa obszary<br />
ycia publicznego i gospodarczego. Nie do przecenienia jest rola tradycyjnych powiza<br />
etnicznych, plemiennych, klanowych (regionalnych) i rodzinnych oraz ich bezporedni<br />
wpływ na kształtowanie sytuacji politycznej, społecznej i gospodarczej, w tym równie<br />
na charakter konfliktów wewntrznych.<br />
Taki stan rzeczy w niektórych przypadkach prowadzi do personalizacji pastwa,<br />
relatywizacji prawa, korupcji i nepotyzmu, przy jednoczesnym przyjmowaniu<br />
europejskiej nomenklatury, nie zawsze przystajcej do opisywanej rzeczywistoci.<br />
Istotnym problemem geopolitycznym regionu jest jego oddalenie od głównych<br />
orodków gospodarczych, kulturalnych i politycznych wiata. Pastwom regionu nie<br />
udało si dotychczas przełama monopolu Rosji na tranzyt surowców energetycznych<br />
takich jak gaz i ropa naftowa na wiatowe rynki, co jest jednym z warunków ich<br />
pełniejszej niezalenoci gospodarczej.<br />
Rosja posiada równie, uwarunkowane historycznie, najwiksze wpływy polityczne,<br />
wojskowe, gospodarcze i kulturowe w regionie. Pozostaje zatem głównym punktem<br />
odniesienia dla pastw tej czci wiata, w licznych sferach ycia, gospodarki i polityki.<br />
Szansa na wzbogacenie i dywersyfikacj kierunków współpracy wynika z rosncego<br />
zainteresowania tym regionem ze strony USA i Turcji, a take – w mniejszym stopniu –<br />
Iranu, Chin i Pakistanu.<br />
Azja Centralna, z wyjtkiem Kazachstanu, jest regionem niestabilnym 20 . We wszystkich<br />
pastwach regionu dały o sobie zna konflikty i tarcia etniczne, których ródeł mona<br />
19 A.Wołowska, K.Strachota, Azja Centralna, Raport OSW, Warszawa, maj 2001.<br />
20 K.Strachota, Azja Centralna po 11 wrzenia – islam polityczny w odwrocie, Raport OSW,<br />
grudzie 2002.
Change language