Strength of structures and components.pdf - FESB
Strength of structures and components.pdf - FESB
Strength of structures and components.pdf - FESB
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
klizne ravnine, najčešće na granici sa nedeformiranim zrnima. Daljnja ciklička opterećenja<br />
uzrokuju i samo klizanje - početak rasta kratkih mikropukotina.<br />
Ovo se lijepo vidi na slici 1.29, gdje je lijevo-gore od mikropukotine zrno niskougljičnog čelika s<br />
plastičnim deformacijama tj. dislokacijama, a desno-dolje zrno praktički bez dislokacija. Gore<br />
desno se vidi ishodište buduće pukotine na dnu površinske neravnine. Inicijalna pukotina se dakle<br />
najčešće začinje transgranularno (između dvaju kristalnih zrna), ali se može začeti i<br />
intergranularno (kroz jedno kristalno zrno). U zoni visokih naprezanja začinje se više pukotina,<br />
ali se počinje širiti samo jedna od njih, i to ona, čiji faktor intenziteta naprezanja (vidi poglavlje<br />
1.8.1.3.7.3) premaši svoju graničnu vrijednost, tzv. prag širenja pukotine. Tada se pukotina<br />
počinje širiti, intergranularno ili transgranularno, ali makroskopski uvijek u smjeru maksimalne<br />
vrijednosti faktora intenziteta naprezanja.<br />
Slika 1.29: Formirana klizna ravnina na granici plastično i elastično deformiranog zrna<br />
Kada je izvor pukotine pod površinom, onda je to isključivo na mjestima kaverni ili uključina,<br />
slika 1.30. Kod sivog lijeva začeće pukotine je redovito na kraju grafitnog listića, koji je dio<br />
njegove strukture i predstavlja koncentrator naprezanja.<br />
Slika 1.30: Tvrda uključina kao izvor ispodpovršinskog začeća pukotine kod Cr-Mo čelika<br />
Izvor pukotine može biti i mekana intergranularna zona u kojoj se formira tzv. trostruka točka od<br />
koje se iniciraju tri mikropukotine- svaka u svome smjeru, slika 1.31.
Change language