03.11.2014 Views

Matematyka ubezpieczeń na życie

Matematyka ubezpieczeń na życie

Matematyka ubezpieczeń na życie

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ROZDZIAŁ 3. UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE 8<br />

3.1.1 Ubezpieczenie od śmierci n-letnie<br />

Rozważamy ubezpieczenie gdzie ubezpieczony <strong>na</strong>bywa świadczenie w wysokości<br />

1 jednostki pieniężnej wypłacanej mu w chwili jego śmierci, jeśli ta zajdzie w<br />

ciągu n-lat ubezpieczenia. Zastanówmy się <strong>na</strong>d postacią zmiennej losowej opisującej<br />

wartość obecną tego świadczenia. Jeśli śmierć <strong>na</strong>stąpi w okresie n-lat<br />

ubezpieczenia to ubezpieczony otrzyma 1 jednostkę pienięż<strong>na</strong>. W przeciwnym<br />

wypadku nie otrzyma nic. Wartość obec<strong>na</strong> dla wypłaty 1 jednostki wynosi obecnie<br />

Z(t) = 1 · v t , t ∈ (0, n), gdzie t jest momentem wypłaty. Z kolei wartość<br />

obec<strong>na</strong> braku wypłaty wynosi oczywiście 0. Pozwala to <strong>na</strong>m uz<strong>na</strong>ć, że <strong>na</strong>sza<br />

zmien<strong>na</strong> losowa ma postać<br />

{ v<br />

t<br />

, t ∈ (0, n)<br />

Z(t) =<br />

(3.1)<br />

0 , t n<br />

Rozkład zmiennej losowej T x , opisującej przyszły czas życia, jest rozkładem<br />

ciągłym o gęstości<br />

f Tx (t) = t p x µ t+x 1l (0,+∞) (t) (3.2)<br />

Zatem składka jednorazowa netto może zostać wyrażo<strong>na</strong> jako<br />

A 1 x:n := E[Z(T x )] =<br />

∫ n<br />

0<br />

Z(t) t p x µ t+x dt =<br />

∫ n<br />

0<br />

v t tp x µ t+x dt (3.3)<br />

Obserwacja 3.2. Zauważmy, że jeżeli chcemy policzyć E[Z k (T X )] to<br />

n∫<br />

n∫<br />

E[Z k (T x )] = Z k (t) t p x µ t+x dt = (v t ) k tp x µ t+x dt =<br />

0<br />

=<br />

0<br />

n∫<br />

(v k ) t tp x µ t+x dt<br />

0<br />

(3.4)<br />

Czyli odpowiada to wartości A 1 x:n ale policzonej przy innym wskaźniku fi<strong>na</strong>nsowym<br />

(v k zamiast v). Zauważmy, że<br />

v = e −δ , (v k ) = e −δk (3.5)<br />

Oz<strong>na</strong>cza to, że wartość ta odpowiada cenie ubezpieczenia liczonego przy k-krotnie<br />

większym <strong>na</strong>tężeniu. Do oz<strong>na</strong>czenie tego k krotnie większego <strong>na</strong>tężenia używa się<br />

symbolu k A 1 x:n. Czyli stąd mamy<br />

E[Z k (T x )] = k A 1 x:n (3.6)<br />

Twierdzenie 3.3.<br />

(<br />

V ar[Z(T x )] = 2 A 1 x:n − Ax:n) 1 2<br />

(3.7)<br />

3.1.2 Ubezpiecznie od śmierci wieczyste<br />

Nasze rozważania odnośnie ubezpieczenie <strong>na</strong> okres n lat moż<strong>na</strong> rozszerzyć i<br />

rozważyć ubezpieczenie trwające <strong>na</strong> resztę życia osobnika. Wtedy <strong>na</strong>turalnie<br />

mamy zmienną losową postaci:<br />

{ v<br />

t<br />

, t > 0<br />

Z(t) =<br />

(3.8)<br />

0 , t 0

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!