sat - Albas

TË BUTË DHE MIQËSORË
LUAJNË,
LUAJNË
DHE VETËM
LUAJNË!
Në këtë numër folëm
për një mik të botës
ujore. Nëse takoni një
delfin mos kini frikë,
pasi ata janë miqësorë,
kështu që mund të luani
pa frikë me ta.
Delfinët janë kafshë shumë miqësore. Ata jetojnë në tufa
të përbëra nga një numër i madh delfinësh, gati 20 në
një tufë. Në vende ku ka shumë ushqim tufat mblidhen
duke formuar një tufë edhe më të madhe, deri në 1000
delfinë. Ata komunikojnë me anë të fishkëllimave apo
tingujve të ndryshëm. Tingujt e tyre të cilët quhen
valë ultrazanore funksionojnë si “navigatorë” për të
gjetur rrugën dhe ushqimin. Ky lëshim valësh është i
kuptueshëm vetëm për ta. Uji përhap valët me shpejtësi
dhe kjo i ndihmon shumë ata.
Delfinët janë shumë altruistë dhe krijojnë lidhje të
forta. Nëse njëri nga ta është i sëmurë apo i dëmtuar,
të tjerët e ndihmojnë dhe e nxjerrin në sipërfaqe për
të marrë frymë, nëse është nevoja.
Delfinët kanë disa mënyra për të kapur ushqimin e
tyre. Një mënyrë përfshin të gjithë tufën, e cila rrethon
peshqit dhe delfinët afrohen për t’i shtypur ata. Mënyra
tjetër është duke e shtyrë tufën e peshqve në ujëra
më të cekëta, pasi aty e kanë më të lehtë t’i kapin.
Siç përmenda dhe më parë, delfinët janë shumë
lozonjarë. Ata hidhen mbi ujë në lartësi të mëdha.
Shkencëtarët nuk e kanë kuptuar ende arsyen përse
e bëjnë, por besojnë se në këtë mënyrë ata arrijnë
të shohin nga lart tufat e peshqve nën ujë. Loja, nga
ana tjetër, hyn në kulturën e delfinëve. Ata hynë në
lojë me tufat e tjera si dhe ndonjëherë ngacmojnë
zogjtë apo breshkat e ujit. U pëlqen shumë të
“kalërojnë” dallgët dhe shumë shpesh janë vënë re
para anijeve, pasi aty formohen valë të shpejta.
SI FLENË DELFINËT
Sipas studimeve është zbuluar se delfinët flenë
me anë të njërës prej hemisferave të trurit. Tjetra
i ndihmon ata të marrin frymë dhe të jenë të
kujdesshëm ndaj sulmeve të ndryshme. Ata mund
të bien në gjumë të thellë kur kanë të dy sytë të
mbyllur dhe nuk ndiejnë rreziqe. Frymëmarrja bëhet
automatike dhe bishti lëviz si refleks për ta mbajtur
në sipërfaqe kur është nevoja. Shumë rrallë ndodh
që ata të bien në gjumë të thellë, pasi duhet të jenë
të kujdesshëm nga rrymat e ujit. Delfinët që rriten
në rezervuare kanë më shumë mundësi të bien në
gjumë të thellë.
36 • GRUP-sat