1 Projekt- PLAN MËSIMOR analitik dhe sintetik i lëndës ... - Albas

Projekt- PLAN MËSIMOR analitik dhe sintetik i lëndës Dituri natyre 435 javë x 3 orë = 105 orëTeori = 89 orë Orë të lira = 16 orë Gjithsej = 105 orëNr i f. Linjat dhe nënlinjat Tema Orë Objektivat: Në fund të çdo teme nxënësi të jetë i aftë:Linja 1Vendi im në1. Të përcaktojë shtrirjen e Shqipërisë në planetin Tokë. 2. Të dallojë elementet përbërëse të planetit Tokë duke u nisur nga pamja e jashtme.11. Vendet dhe njerëzit planetin Tokë3. Të përshkruajë vendbanimin e tij.2. (29 orë)1. Të emërtojë format e ndryshme të sipërfaqes së tokës dhe të hapësirave ujore. 2. Të përshkruajë secilën prej formave të mjedisit. 3. TëToka dhe uji 1krahasojë kodrën me malin, lumin me liqenin dhe liqenin me detin.3.Njeriu ndryshon1. Të shpjegojë se ç’kupton me mjedis natyror dhe me mjedis artificial. 2. Të dallojë elementet natyrorë dhe artificialë në një mjedis. 3. Të1mjedisinjustifikojë ndryshimet që i bën njeriu mjedisit.4.Nënlinja 1Mjedisi jetësor 11. Të përkufizojë mjedisin jetësor të gjallesave. 2. Të përcaktojë mjedisin jetësor të 5 gjallesave.3. Të krahasojë mjediset jetësore të njerëzve dhe të gjallesave5. Mjedisi natyror Jeta në qytet1. Të emërtojë pjesët përbërëse të qytetit. 2. Të përshkruajë disa elementë artificialë që përbëjnë pjesët e qytetit.13. Të tregojnë emrat e pesë qyteteve të Shqipërisë. 4. Të përcaktojë 3 anë pozitive dhe 3 anë negative të qytetit.6.Të jetosh në fshat 1. Të përcaktojë mjediset artificialë dhe natyrorë në fshat. 2. Të përshkruajë punët bujqësore dhe blegtorale që bëhen në fshat. 3. Të thotë të1paktën emrat e 3 fshatrave të Shqipërisë. 4. Të krahasojë fshatin me qytetin.7.Kodra1. Të përcaktojë kushtet e favorshme që u ofron kodra njerëzve. 2. Të emërtojë të paktën tri kodra në territorin shqiptar. 3. Të dallojë kodrën1nga mali. 4. Të përshkruajë shndërrimet që u ka bërë njeriu kodrave8. Fusha1. Të përshkruajë karakteristikat kryesore të fushës. 2. Të emërtojë 2-3 fusha në Shqipëri. 3. Të shpjegojë rëndësinë e ndryshimeve që ka1bërë njeriu në fusha. 4.Të përcaktojë format kryesore të veprimtarisë njerëzore në zonat fushore.9.1. Të përshkruajë karakteristikat kryesore të malit. 2. Të emërtojë 2-3 male shqiptare. 3. Të përcaktojë disa kushte të favorshme që u ofronMali 1mali njerëzve. 4. Të argumentojë përshtatjen e njerëzve me jetën në mal.10. Lumi dhe liqeni 11. Të përcaktojë kushtet e favorshme që u ofron lumi dhe liqeni njerëzve. 2. Të tregojë të paktën dy liqene dhe dy lumenj të vendit tonë. 3. Tëpërshkruajë masat parandaluese që merr njeriu nga vërshimi i lumenjve. 4. Të shpjegojë si ndikon liqeni në klimën e mjedisit përreth.11.1. Të listojë mundësitë që u ofron deti njerëzve. 2. Të tregojë plazhet kryesore të vendit tonë.Jeta në bregdet 13. Të gjykojë zhvillimin e turizmit bregdetar të vendit tonë.12. Si dëmtohet mjedisi 1. Të identifikojë disa nga veprimet që dëmtojnë mjedisin. 2. Të përcaktojë pasojat që shkakton dëmtimi i mjedisit. 3. Të vlerësojë rolin e1dhe jeta në të.njeriut në dëmtimin dhe mbrojtjen e mjedisit.13. Si të jetojmë të1. Të shpjegojë rëndësinë që kanë për njeriun mjediset e gjelbra. 2. Të tregojë pasojat negative të ndotjes së mjedisit nga mbeturinat1shëndetshëmushqimore. 3. Të sajojë tri rregulla për secilin rast të ndotjes. 4. Të hartojë një plan për monitorimin e mjedisit.14.Nga vizatimi deri te 1. Të shpjegojë se ç’është vizatimi, skica dhe plani. 2. Të bëjë dallimin midis vizatimit, skicës dhe planit. 3. Të vizatojë një objekt të thjeshtë1skicaduke përdorur shkallën e zvogëlimit. 4. Të bëjë skicën e një objekti të thjeshtë në klasë.15.1. Të përcaktojë simbolet që do përdorë në plan. 2. Të përdorë shkallën e zvogëlimit. 3. Të hartojë planin e klasës. .4. Të vlerësojë punën ePlani i klasës 1tij dhe të shokut.16.Relievi dhe harta1. Të përkufizojë fjalën reliev dhe hartë gjeografike. 2. Të përshkruajë elementet e një harte. 3. Të përcaktojë në hartë kufijtë e Shqipërisë.1gjeografike4. Të dallojë format e ndryshme të relievit.17.Globi1. Të përshkruajë elementet përbërëse të globit. 2. Të dallojë ekuatorin, meridianët dhe paralelet. 3. Të lexojë të paktën 5 shenja hartografike1në hartë. 4. Të tregojë ngjyrat përkatëse për malet, kodrat, fushat dhe detet.18.Nënlinja 2Atmosfera1. Të përcaktojë elementet përbërëse të atmosferës. 2. Të përshkruajë me fjali të thjeshta shtresat e atmosferës.1Atmosfera dhe3. Të argumentojë rëndësinë e atmosferës për jetën në Tokë.19.dukuritëKlima1. Të identifikojnë tri tipet kryesore të klimave. 2. Të ilustrojnë tri tipet e klimave me zonat përkatëse në planetin Tokë3. Të përshkruajnë1atmosferike qëkarakteristikat kryesore të klimës së ftohtë, të butë dhe të nxehtë. 4. Të përcaktojë faktorët që ndikojnë në klimën e një vendi.1

20.21.22.TemperaturaShtypjaatmosferikeSi formohet era23. Reshjet 124. Parashikimi i motit 125.Instrumentetmeteorologjike26. Uji në natyrë 127.2829lidhen me tëRëndësia e ujitNdotja e ujitndotësit e mjedisit30Linja 2Lëndët dhe vetitë eBurimet e lëndës 131tyre.Metalet( 9 +1 orë)132Nënlinja 1Qymyri, nafta dheSjellje të lëndëve gazi nëntokësor133Nënlinja 2Përzierjet dheNdryshime të tretësirat134lëndësNdarja e lëndës1353637383940Nënlinja 3Ndarja e lëndëveLinja 3Ndryshimet elëndësNxehtësi dhetemperaturëNdryshimi igjendjes së lëndësShiu acidPërsëritjeOrë e lirë 111111111111Energjia 11. Të përdorë termometrin për të matur temperaturën e ajrit. 2. Të përcaktojë 2-3 faktorë prej të cilëve varet temperatura. 3. Të bëjë lidhjenmidis këndit të rënies së rrezeve të diellit dhe temperaturës. 4. Të gjejë temperaturën mesatare ditore të ajrit.1. Të shpjegojë me fjalë të thjeshta trysninë atmosferike. 2. Të bëjë lidhjen midis trysnisë atmosferike dhe temperaturës e lartësisë. 3. Tëprovojë me eksperiment dukurinë e shtypjes atmosferike.1. Të përshkruajë mënyrën e formimit të erës. 2. Të përcaktojë elementet e saj, drejtim, lloj, shpejtësi. 3. Të demonstrojë lidhjen midisshtypjes atmosferike dhe veprimit të erës. 4. Të tregojë rëndësinë e përdorimit të saj në interes të njeriut.1. Të përshkruajë me fjalë të thjeshta procesin e formimit të reshjeve. 2. Të përcaktojë karakteristikat e tri llojeve të reshjeve. 3. Të bëjëlidhjen midis reshjeve dhe stinëve apo vendeve të ndryshme. 4. Të argumentojë rëndësinë dhe pasojat negative të tri reshjeve.1. Të shpjegojë me fjalë të thjeshta fjalën mot. 2. Të përshkruajë motin e një dite në vendbanimin e tij.3. Të tregojë varësinë e motit nga temperatura, era, shtypja dhe retë. 4. Të klasifikojë retë sipas pamjes, lartësisë, ngjyrës.1. Të shpjegojë funksionin e instrumenteve meteorologjike. 2. Të emërtojë gjashtë instrumente meteorologjike sipas dukurisë së cilës matin.3. Të ndërtojë një instrument të thjeshtë për matjen e shpejtësisë së erës.1. Të përshkruajë me fjalë qarkullimin e ujit në natyrë. 2. Të tregojë faktorët që marrin pjesë në qarkullimin e ujit.3. Të paraqitë me skemë qarkullimin e ujit në natyrë.1. Të ilustrojë përdorimin e ujit të pijshëm nga njeriu. 2. Të tregojë dy-tri burime nga të cilat nxirret uji i pijshëm.3. Të vlerësojë rëndësinë e ujit të pijshëm për jetën e njeriut. 4. Të hartojë 5 këshilla si të kursejë ujin.1. Të identifikojë disa nga ndotësit kryesorë të ujit të pijshëm. 2. Të përshkruajë disa nga mënyrat e ndotjes së ujit. 3. Të parashikojë dëmetqë vijnë nga përdorimi i ujit të ndotur. 4. Të tregojë disa mënyra të parandalimit të ndotjes.1. Të identifikojë ndotësit e tokës, ujit dhe ajrit. 2. Të ilustrojë me shembuj nga jeta në vendbanimin e tij disa ndotje të mjedisit.3. Tëmbështetë veprimet për pakësimin e ndotjeve të mjedisit.1. Të përcaktojë burimet kryesore të lëndës në natyrë. 2. Të tregojë të paktën 5 lëndë që gjenden në koren e tokës.3. Të klasifikojë lëndët sipas disa cilësive të ndryshme. 4. Të përshkruajë karakteristikat kryesore të mineraleve.1. Të përshkruajë vetitë kryesore të metaleve. 2. Të dallojë metalet nga mineralet. 3. Të ilustrojë përdorime të metaleve bazuar te vetitë etyre. 4. Të tregojë vlera të përdorimit të aliazheve.1. Të përshkruajë vetitë kryesore të qymyrgurit,naftës dhe gazit natyror. 2. Të përcaktojë burimet kryesore të nxjerrjes së këtyre lëndëve. 3.Të tregojë përdorimet e secilën prej tyre. 4. Të vlerësojë rëndësinë e karburanteve në ditët që jetojmë.1. Të shpjegojë formimin e përzierjeve dhe tretësirave. 2. Të demonstrojë se tretja e lëndës së ngurtë në ujë ka kufi. 3. Të demonstrojë mefiltrim ndarjen e lëndës së ngurtë nga një përzierje. 4. Të ndajë substancat e ngurta nga tretësirat ujore me anë të avullimit të tretësirës.1. Të përshkruajë me fjalë tre mënyrat e ndarjes së lëndës nga përzierjet. 2. Të demonstrojë procesin e ndarjes së lënës me anë tëfundërrimit,thithjes dhe tërheqjes me magnet. 3. Të tregojë dy-tre përdorime të ndarjes së lëndës në praktikë.1. Të dallojë tri gjendjet e lëndës. 2. Të përshkruajë tri gjendjet e lëndës duke u bazuar në forcën tërheqëse të grimcave të tyre. 3. Tëemërtojë kalimet e gjendjes së lëndës nga një formë në një tjetër. 4. Të bëjë lidhjen midis temperaturës dhe ndryshimit të lëndës.1. Të shpjegojë shkakun e rritjes së temperaturës në një trup. 2. Të përshkruajë ndryshimin e gjendjes së lëndës në varësi të nxehtësisë.3. Të demonstrojë përcjellshmërinë e nxehtësisë në trupa me përbërje të ndryshme.4. Të provojë ndryshimin e përmasave të një trupi të ngurtë për shkak të rritjes së temperaturës.1. Të shpjegojë me fjalë të thjeshta ndryshimet e kthyeshme dhe të pakthyeshme të lëndës. 2. Të ilustrojë me të paktën nga dy shembujndryshimet e kthyeshme dhe të pakthyeshme të lëndës. 3. Të bëjë dallimin midis dy ndryshimeve. 4. Të demonstrojë një ndryshim tëkthyeshëm dhe një të pakthyeshëm të lëndës.1. Të përshkruajë me fjalë të thjeshta formimin e shiut acid. 2. Të ilustrojë me shembuj nga jeta ndikimin e shirave acidë në mjedis. 3. Tëidentifikojë shkaktarët e formimit të shiut acid.1. Të tregojë format e lëndës në natyrë. 2. Të përcaktojë pozicionin e grimcave të lëndës në të tri gjendjet. 3. Të dallojë përzierjet ngatretësirat. 4. Të përshkruajë ndryshimet e gjendjes së lëndës në varësi të nxehtësisë. 5. Të demonstrojë shkëmbimin e nxehtësisë midis dytrupave.1. Të shpjegojë kuptimin e fjalës energji. 2. Të përshkruajë 4-5 përdorime të energjisë në jetën e përditshme.2

Mjedisi fizik3. Të ilustrojë me shembuj transformimin e energjisë në forma të tjera41( 27 orë)Energjia dhe1. Të përcaktojë dy format kryesore të energjisë. 2. Të ilustrojë me 2-3 shembuj nga jeta trupa që kanë energji të ruajtur dhe të lëvizjes. 3.Të1format e sajprovojë lidhjen midis energjisë së ruajtur dhe asaj të lëvizjes.42Nënlinja 1Nga vjen energjia. 1. Të identifikojë 5 burime të energjisë në natyrë. 2. Të bëjë dallimin midis burimeve të ripërtërishme dhe atyre të paripërtërishme. 3. Të1vlerësojë epërsitë që ka përdorimi i burimeve të ripërtërishme.43-44Burimet e energjisë Si prodhohet1. Të shpjegojë kuptimin e fjalës hidrocentral. 2. Të përshkruajë mënyrën e përftimit të energjisë elektrike nga hidrocentrali. 3.Të ilustrojë2energjia elektrike? shndërrimin e formave të energjisë gjatë procesit të punës në hidrocentral.45Energjia diellore1. Të përshkruajë mënyrën e përftimit të energjisë elektrike nga energjia diellore nëpërmjet centralit diellor. 2. Të krahasojë hidrocentralin me1centralin diellor. 3. Të vlerësojë përdorimin e energjisë diellore nga njeriu.46Energjia e erës1. Të përshkruajë mënyrën e përftimit të energjisë elektrike nga era. 2. Të krahasojë centralin e erës me centralin diellor. 3. Të argumentojë1përdorimin e paktë të erës për prodhimin e energjisë elektrike.47Energjia e ujërave 1. Të shpjegojë me fjalë të thjeshta kuptimin e ujërave nëntokësore. 2. Të përshkruajë mënyrën e përftimit të energjisë elektrike nga burimet1nëntokësoregjeotermike. 3. Të krahasojë centralin gjeotermik me centralin diellor.48.Termocentralet 11. Të emërtojë centralet sipas llojit të burimit të energjisë. 2. Të përshkruajë mënyrën e përftimit të energjisë nga termocentrali. 3. Të tregojë2 pasoja negative të përdorimit të termocentraleve. 4. Të renditë shndërrimet e energjisë në centralet elektrike.49.Elektriciteti dhe1. Të emërtojë dy llojet e elektricitetit. 2.Të provojë me anë të fërkimit dukurinë e elektricitetit statik.1Nënlinja 2magnetizimi3. Të demonstrojë shtytjen dhe tërheqjen e ngarkesave elektrike me shenja të njëjta dhe të kundërta.50-51Elektriciteti dhe1. Të përcaktojë 4 përbërësit e domosdoshëm të një qarku elektrik. 2. Të demonstrojë lidhjen e një qarku të thjeshtë elektrik. 3. Të shpjegojëQarku elektrik 2mangnetizmisimbolet e skemës së qarkut. 4. Të bëjë dallimin qark i hapur-qark i mbyllur.52 Rryma elektrike 11. Të përshkruajë mënyrën e përcjelljes së rrymës elektrike nga centrali në shtëpi. 2. Të emërtojë centrale të vendit tonë. 3. Të identifikojë 5mënyra të përdorimit të elektricitetit në pajisjet elektroshtëpiake. 4. Të tregojë 3-4 mënyra të shndërrimit të elektricitetit në forma të ndryshme.53Përçuesit dhe1. Të shpjegojë kuptimin e fjalës përçues dhe izolues. 2. Të dallojë përcjellësit nga izoluesit nëpërmjet eksperimenteve me qarkun elektrik.1izoluesit3. Të tregojë 2-3 përdorime të materialeve përçuese dhe izoluese. 4. Të klasifikojë lëndët sipas vetisë së përcjellshmërisë.54-55Përdorimi dhe1. Të identifikojë 5 mënyra të përdorimit të elektricitetit. 2. Të përshkruajë rrezikun nga përdorimi i pakujdesshëm i energjisë elektrike.2rreziku3. Të përcaktojë 4 rregulla për mbrojtjen nga energjia elektrike. 4. Të tregojë 4 këshilla për kursimin e energjisë.56-57Magnetet dhe1. Të përshkruajë ndërtimin e një elektromagneti. 2. Të ndërtojë një elektromagnet të thjeshtë. 3. Të krahasojë elektromagnetin me magnetin2elektromagnetete përhershëm. 4. Të ilustrojë me shembuj përdorimin e elektromotorëve.58Përsëritje 11. Të identifikojë burime të energjisë në natyrë. 2. Të bëjë dallimin midis burimeve ripërtëritëse dhe atyre të paripërtërishme. 3. Të ilustrojëshndërrimin e energjisë nga një formë në një tjetër. 4. Të përshkruajë përftimin e energjisë në një central elektrik. 5. Të përcaktojë 4elementët e një qarku të thjeshtë elektrik. 6. Të dallojë materialet përcjellëse nga ato veçuese.59Drita1. Të përcaktojë 2 kushtet e nevojshme për të realizuar të parit. 2. Të identifikojë 5 burime të dritës . 3. Të klasifikojë burimet e dritës në ato1Nënlinja 3natyrore dhe artificiale. 4. Të bëjë lidhjen midis burimit të dritës dhe nxehtësisë.Drita1. Të dallojë trupat që ndriçojnë nga ata të ndriçuar. 2. Të demonstrojë transmetimin e dritës nga objekte me përbërje të ndryshme. 3. Të60-61 Drita dhe trupat 2 klasifikojë objektet në të tejdukshëm, të përshkueshëm dhe të papërshkueshëm. 4. Të hetojë formimin e hijes dhe mënyrën e ndryshimit tësaj.62 Si përhapet drita?\ 1 1. Të tregojë 2-3 veti të dritës. 2 . Të provojë përhapjen e dritës në vijë të drejtë63-64Përthyerja1. Të provojë dukuritë e përthyerjes, reflektimit dhe përhapjes së dritës. 2. Të tregojë 2-3 përdorime të vetisë së pasqyrimit. 3. Të2përshkruajë parimin e ndërtimit të thjerrave. 4. Të identifikojë 4 mënyra të përdorimit të thjerrave.65Ngjyrat e dritës1. Të provojë zbërthimin e dritës së bardhë me anë të një prizmi. 2. Të shkruajë të renditura ngjyrat e spektrit të dritës së bardhë. 3. Të1shpjegojë arsyen pse trupat duken me ngjyra të ndryshme. 4. Të hetojë përzierjen e ngjyrave duke u nisur nga tri ngjyrat bazë.66Përsëritje1. Të përshkruajë përhapjen e dritës në natyrë. 2. Të krahasojë burimet natyrore të dritës me ato artificiale. 3. Të shpjegojë formimin e hijes1.4. Të tregojë përbërjen e dritës së bardhë. 5. Të paraqesë spektrin e dritës me vizatim.67Linja 4 Përshtatja për të 1 1. Të shpjegojë me 2 shembuj fjalën përshtatje dhe mbijetesë. 2. Të përshkruajë mënyrën e përshtatjes së kafshëve në shkretëtirë. 3. Të3

68-697071727374-7576-77787980Gjallesat dheproceset e jetës( 24 orë)Nënlinja 1Përshtatja për tëjetuarNënlinja 2Ndryshimet gjatërritjesNënlinja 3Të ushqyeritjetuarKafshët çfarëbëjnë në dimër?Si mbijetojnë disakafshëSi jeton balena nëujëNdryshime gjatërritjesZhvillim mendryshimeZhvillimi iinsekteveVizitë në një vendku rriten bletëtTë ushqyerit ekafshëveÇfarë hanëkafshët? 1Shpendëtgrabitqarë 1përcaktojë 3 ndryshime fizike te disa gjitarë dhe shpendë gjatë stinës së dimrit.1. Të përcaktojë 2 karakteristika të sjelljes së kafshëve për të mbijetuar në stinën e dimrit. 2. Të përshkruajë gjendjen pasive të disa kafshëve2gjatë gjumit dimëror. 3. Të tregojë 5 kafshë që migrojnë gjatë stinës së dimrit. 4. Të përshkruajë migrimin e shpendëve në vendet e ngrohta.1. Të përcaktojë mjediset në të cilat jetojnë gjitarët. 2. Të përshkruajë mënyrën se si është përshtatur lakuriqi i natës për të jetuar.13. Të ilustrojë me 3 shembuj përshtatjen e ngjyrës së kafshëve me mjedisin ku jetojnë.1. Të përshkruajë karakteristikat kryesore të trupit të balenës. 2. Të përshkruajë mënyrën e ushqimit të balenës. 3. Të shpjegojë arsyen e1migrimit të saj. 4. Të përcaktojë 3-4 përshtatje të balenës me mjedisin.1. Të thotë emrat e 5 kafshëve që lindin nga veza. 2. Të përshkruajë ciklin e zhvillimit të një shpendi, nga veza në individ të rritur. 3. Të1 shpjegojë emërtimin “zhvillim pa ndryshime” 4. Të dallojë ndryshimin gjatë zhvillimit të zogut të shqiponjës me atë të pulës. 5. Të paraqitë mevizatim ose me materiale të ndryshme zhvillimin e zogut të pulës.1. Të përshkruajë ndryshimet fizike dhe të sjelljes së bretkosës nga larvë në bretkosë të rritur. 2. Të shpjegojë emërtimin “zhvillim me1ndryshime”.3. Të krahasojë zhvillimin e bretkosës me atë të zogut të pulës. 4. Të skicojë ciklin e zhvillimit të bretkosës nga veza në bretkosë.2 1. Të përcaktojë 4-5 gjallesa që pësojnë metamorfozë në ciklin e zhvillimit. 2. Të përshkruajë ciklin e zhvillimit të bletës dhe të fluturës. 3. Tëkrahasojë ciklin e zhvillimit të bletës me atë të fluturës. 4. Të krahasojë ciklin e zhvillimit të fluturës me atë të zogut të pulës.1. Të përcaktojë vendet e vendosjes së zgjojeve të bletës. 2. Të dallojnë bletën punëtore nga mashkulli. 3. Të përshkruajë ciklin e zhvillimit2të bletës. 4. Të dallojë vezët , larvat dhe pupat.1. Të përcaktojë tri faktorë që ndikojnë në mënyrën e të ushqyerit të kafshëve. 2. Të përshkruajë mënyrën e sigurimit të ushqimit të kafshëve1mishngrënëse. 3. Të tregojë mënyrën e të ushqyerit të 5 kafshëve. 4. Të shpjegojë arsyen e grumbullimit të ushqimit nga disa kafshë.1. Të përcaktojë llojin e ushqimit të kafshëve mishngrënëse, barngrënëse dhe gjithçkangrënëse. 2. Të përshkruajë veçoritë e sqepit tëshpendëve bimëngrënës. 3. Të ilustrojë me 2-3 shembuj përshtatjen e sqepit të shpendëve me llojin e ushqimit. 4. Të klasifikojë të paktën10 kafshë sipas llojit të ushqimit.1. Të përcaktojë 3-4 aftësi të shpendëve grabitqarë për gjuajtjen e gjahut. 2. Të përshkruajë karakteristikat e shpendëve insektengrënës,kufomëngrënës dhe të shpendëve të ujit. 3. Të emërtojë të paktën nga një shpend për çdo grupim. 4. Të përshkruajë mënyrën se si e kap njëshpend grabitqar gjahun e vet.81Gjitarët1. Të tregojë 8-10 emra gjitarësh barngrënës. 2. Të përcaktojë 3 veçori të përshtatjes së tyre për të mbijetuar. 3. Të përshkruajë procesin e1bimëngrënëstë ushqyerit te kafshët ripërtypëse. 4. Të shpjegojë veçoritë e dhëmbëve te gjitarët barngrënës.Gjitarët1. Të përshkruajë mënyrën e të ushqyerit të gjitarëve gjithçkangrënës. 2. Të përcaktojë veçoritë dalluese të gjitarëve grabitqarë për t’u82-83gjithçkangrënës 2 ushqyer. 3. Të renditë veprimet që kryen grabitqari për të kapur prenë e tij. 4. Të tregojë emra gjitarësh gjithçkangrënës dhe gjitarëshdhe grabitqarëgrabitqarë84Të ushqyerit dhe1. Të përshkruajë lidhjen që ekziston midis gjallesave në natyrë. 2. Të shpjegojë kuptimin e fjalës “zinxhir ushqimor”.1Nënlinja 4zinxhirët ushqimorë 3. Të ndërtojë 3 zinxhirë ushqimorë me figura ose fjalë. 4. Të argumentojë rëndësinë e bimëve në zinxhirin ushqimor.85Bashkëlidhja e Qarkullimi i1. Të përcaktojë prodhuesit dhe shpërbërësit në zinxhirin ushqimor. 2. Të përshkruajë funksionin e tyre në qarkullimin e lëndëve në natyrë. 3.1gjallesave me lëndëve në natyrë Të emërtojë konsumatorët në një zinxhir ushqimor. 4. Të argumentojë rëndësinë e tyre në natyrë.86-87njëra-tjetrën dhe Njeriu zbut kafshë 1. Të përshkruajë 2 mënyra që përdor njeriu për sigurimin e ushqimeve. 2. Të përcaktojë 5 lloje të bimëve që kultivon njeriu për nevojat e tij.me mjedisin.2dhe kultivon bimë 3. Të tregojë nga tri emra për çdo lloj bimësh. 4. Të vlerësojë rëndësinë e kultivimit të bimëve dhe të zbutjes së kafshëve.88A e dëmton njeriu 1. Të identifikojë 3-4 mënyra të dëmtimit të natyrës nga njeriu. 2. Të përcaktojë 2-3 shkaqe të shkatërrimit të pyjeve.1natyrën?3. Të tregojë 3 pasoja negative të shkaktuara nga djegia e pyjeve. 4. Të vlerësojë rëndësinë e pyllit për veprimtarinë e gjallesave.89Të ruajmë gjallesat 1. Të shpjegojë kuptimin e fjalëve gjallesa endemike dhe gjallesa të rralla. 2. Të tregojë emra kafshësh dhe bimësh të vendit tonë që janë në1që janë në rrezik rrezik zhdukjeje. 3. Të përshkruajë rrugët që ndjek njeriu për të mbrojtur gjallesat e rralla. 4. Të vlerësojë rëndësinë e mbrojtjes së kafshëve.90Parqet kombëtare 1. Të përshkruajë karakteristikat e mjedisit të tri Parqeve Kombëtare të vendit tonë. 2. Të përcaktojë nga 2-3 bimësi dhe kafshë të këtyre1të vendit tonë.parqeve. 3. Të justifikojë shpalljen e disa pyjeve “ Parqe kombëtare”.91 Orë e lirë Orë të lira (15 orë) nga 91 - 1054